Slide 1

Kilka faktów
na temat
palenia tytoniu

Promocja Zdrowia i Oświata Zdrowotna
Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Olecku


Slide 2

O szkodliwości palenia
niby wiemy wszyscy ale...


Wiele osób zdaje sobie generalnie sprawę,
że palenie ma szkodliwy wpływ na zdrowie,
ale przykładów niskiego poziomu wiedzy
w tym obszarze nadal jest bardzo wiele.



Relatywnie niewiele kobiet wie o zagrożeniach
zdrowia związanych z paleniem specyficznych
dla ich płci, takich jak: rak szyjki macicy,
osteoporoza, przedwczesna menopauza,
poronienia, ciąża pozamaciczna czy bezpłodność.


Slide 3

O szkodliwości palenia niby
wiemy wszyscy ale...


Palenie powoduje powstawanie chorób niemal
w każdym narządzie ciała.



Poza rakiem płuc, chorobami serca, udarem i rozedmą palenie
tytoniu zostało jasno powiązane z:









występowaniem innych rodzajów raka (jelita grubego, szyjki
macicy, nerek, pęcherza, przełyku, krtani, jamy ustnej, gardła oraz
żołądka), ostrej białaczki szpikowej;
chorobami układu krążenia (miażdżycą, tętniakiem aorty
brzusznej);
chorobami układu oddechowego (obniżona wydolność płucna,
astma, zapalenie płuc);
innymi chorobami (zaćma, parodontoza, pęknięcia stawu
biodrowego, wrzody żołądka).


Slide 4

O szkodliwości palenia niby
wiemy wszyscy ale...


Palenie powoduje ogólnie obniżony stan zdrowia i zwiększoną
zachorowalność, (w tym zwiększoną absencję chorobową,
częstsze korzystanie z opieki zdrowotnej oraz podwyższone
ryzyko powikłań w przypadku zabiegów chirurgicznych).



Jeśli idzie o kobiety to dodatkowo palenie związane jest
z obniżeniem gęstości kości i osteoporozą, komplikacjami
podczas ciąży (w tym niską wagą urodzeniową niemowląt,
przedwczesnym porodem, zgonami płodów, martwymi
urodzeniami, obniżoną wydolnością oddechową niemowląt,
oraz występowaniem tzw. zespołu nagłej śmierci niemowląt)
a także z obniżoną płodnością.


Slide 5

Aspekt zdrowotny
palenia tytoniu:
Palenie tytoniu stanowi przyczynę większej liczby
zgonów w Polsce niż picie alkoholu, AIDS,
samobójstwa, zabójstwa, urazy i zatrucia razem
wzięte.
Jest jedną najistotniejszych przyczyn przedwczesnej umieralności możliwą do wyeliminowania.


Slide 6

Aspekt ekonomiczny
palenia tytoniu:
Palenie idzie w parze z biedą - dotyczy coraz bardziej
ludzi biednych (bezrobotnych), słabiej wykształconych.
Częstość palenia tytoniu w tych grupach jest zwykle
dwukrotnie wyższa niż w grupach ludzi bogatych,
dobrze wykształconych. Kilkaset złotych wydawanych
co miesiąc na papierosy nie stanowi istotnego
problemu dla ludzi bogatych. Jest natomiast ważnym
czynnikiem ubożenia najbiedniejszych rodzin.


Slide 7

Aspekt prawny
palenia tytoniu:
Ustawa z 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed
następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych
nakłada na Radę Ministrów obowiązek realizacji
programów ograniczania zdrowotnych następstw
palenia tytoniu. Zapisy ustawy mają umocowanie
w międzynarodowym prawie - „Konwencji ramowej
na rzecz ograniczania palenia tytoniu” Światowej
Organizacji Zdrowia (ratyfikowanej przez Polskę
w 2006 r.) i dyrektywach Unii Europejskiej.


Slide 8

Aspekt etyczny
palenia tytoniu:
Należy uznać za paradoks, że współczesne
społeczeństwo
uznające wolność za jedną
z najważniejszych wartości, bardzo często popada
w uzależnienia od substancji psychoaktywnych.
Palenie tytoniu wyklucza wolność. Jest także
wymierzone przeciwko wolności osób z otoczenia,
którym narzuca się kontakt z dymem tytoniowym.


Slide 9

FAKTY
 W Polsce 92% palących rodziców przyznaje
się do palenia w obecności dzieci.
 Każdego roku rodzi się ok. 100 000 dzieci,
których matki paliły w trakcie ciąży.
 Dzieci palących rodziców mają zwiększoną
tolerancję nikotyny (w przyszłości łatwiej
uzależnią się od palenia papierosów).


Slide 10

FAKTY
 Mężczyźni w Polsce palą średnio 18 papierosów
dziennie, kobiety zaś 13 papierosów.
 Średnia wieku zaprzestania palenia u mężczyzn
wynosi 39 r. ż., a u kobiet jeszcze później,
bo 43 r. ż.
 Każdego dnia na raka płuca umiera
w Polsce 50 osób.
 Przyczyną 90% zachorowań na raka płuca
jest palenie tytoniu, 5% bierne palenie,
4% zatrucie środowiska, 1% inne przyczyny.


Slide 11

FAKTY
 Prawie 59% 15-letnich chłopców i dziewcząt próbowało
palić papierosy.
 Wiek, w którym młodzież 15-letnia pierwszy raz zapaliła
papierosa to najczęściej 11 lat i mniej.
 Dla większości z nich eksperymentowanie
z paleniem staje się drogą do regularnego palenia,
a nawet uzależnienia od tytoniu.


Slide 12

FAKTY
 Co roku z mapy Polski z powodu palenia znika
miasto wielkości 20 tys. mieszkańców.
 Na raka płuca umiera się szybciej niż na raka
piersi, chorzy najczęściej przeżywają 1 rok
od diagnozy.
 Dwa miliony osób w Polsce choruje na POCHP
(Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc).
 Ryzyko zachorowania na POCHP u byłych palaczy
jest takie samo jak u osób palących – dlatego tak
ważne jest aby nie zaczynać palić.
 Zawsze warto rzucić palenie, po zaprzestaniu
palenia ryzyko zachorowania na nowotwory
tytoniozależne szybko się zmniejsza.


Slide 13

Dymek w pracy
 Jeśli wypalenie jednego papierosa zajmuje ok. 10 min.,
a pracownik wypala ich tylko 6 w ciągu dnia pracy, pracuje
o godzinę krócej niż niepalący koledzy.
 Palenie tytoniu przez pracowników to straty dla pracodawcy. „Miejsce pracy bez papierosa” jest oczywistą
korzyścią. To pozytywny efekt dla zdrowia pracowników,
wzrost bezpieczeństwa na terenie zakładu pracy,
oszczędności finansowe. Egzekwowanie zakazu palenia
w miejscu pracy zmusza pracowników
do niepalenia w godzinach pracy,
co przenosi się również na czas wolny,
a w dalszej perspektywie prowadzi
do zaprzestania palenia w ogóle.


Slide 14

Tak powstaje uzależnienie:
1. Dym tytoniowy zawierający nikotynę dociera
do mózgu w ciągu kilku sekund.
2. Nikotyna pobudza wydzielanie:
dopaminy - substancji odpowiedzialnej
za doznawanie przyjemności
oraz noradrenaliny - substancji odpowiedzialnej
za pobudzenie aktywności organizmu.


Slide 15

Tak powstaje uzależnienie:
3. W momencie przerwania palenia poziom dopaminy
i noradrenaliny spada. Palacz nie odczuwa już
przyjemności lecz doznaje przykrych objawów
abstynencji.
4. Palacz ponownie sięga po papierosa i ponownie
odczuwa przyjemność. Z czasem mózg
przyzwyczaja się do działania nikotyny
i w ten sposób uzależnia się od niej.


Slide 16

Co grozi palaczowi?


Slide 17