Ekran bilan ishlahs operatorlari

9-sinf

Crt moduli

Paskalda axborotlarni ekranning ko’rsatilgan joyidan xar hil ranglarda chiqarish imkoniyati ham mavjud. Buning uchun paskalning

Crt

moduliga murojaat etishga to’g’ri keladi. Ya’ni dastur boshida

Uses Crt

; ko’rsatmasi beriladi.

Paskalda asosan

16

xil rang ishlatilishi mumkin. Ular butun sonlar bilan belgilangan (kodlngan)

0

dan

15

gacha

Rang

Qora Ko’k Yashil Billur Qizil Siyohrang Jigarrang Och kulrang

Kodi

5 6 7 0 1 2 3 4

Konstanta nomi Black Blue Green Cyan Red Magenta Brown Light Gray Rang

To’q kulrang Havo rang Och yashil Och billur Och qizil Och siyohrang Sariq Oq

Kodi

8 9 10 11 12 13 14 15

Konstanta nomi DarkGray LightBlue LightGreen LightCyan LightRed LightMagenta Yellow White

TextColor operatori

Matn rangini

TextColor

operatori yordamida tanlanadi. Uning umumiy ko’rinishi quyidagicha:

TextColor (rang);

Bunda rang – o’zgaruvchi yoki o’zgarmas miqdor bo’lib, tanlangan rang ko’dini ifodalaydi.

1 - misol

Uses Crt; Begin TextColor(14); WriteLn(‘Bu matn ekranga sariq rangda chiqadi’); End.

Natija quyidagicha:

Bu matn ekranga sariq rangda chiqadi

TextBackGround operatori

TextBackGround

operatori yordamida matn fonining rangi tanlanadi. Uning umumiy ko’rinishi quyidagicha:

TextBackGround(rang);

Bunda rang – o’zgaruvchi yoki o’zgarmas miqdor bo’lib, tanlangan rang ko’dini ifodalaydi.

2 - misol

Uses Crt; Begin TextColor(Yellow); TextBackGround(Blue); WriteLn(‘Bu matn ekranga ko’k fonda sariq rang bilan chiqadi’); End.

Natija quyidagicha:

Bu matn ekranga ko’k fonda sariq rang bilan chiqadi

Clrscr operatori

ClrScr

operatori Ekranni tozalaydi va yurgichni ekran boshiga (chap yuqori burchagiga) o’rnatadi hamda ekran joriy rang foniga bo’yaladi.

3 - misol

Uses Crt; Begin TextColor(14); End.

TextBackGround(2); ClrScr; WriteLn(‘Bu matn ekranga ko’k fonda sariq rang bilan chiqadi’);

Natija quyidagicha:

Bu matn ekranga ko’k fonda sariq rang bilan chiqadi

GotoXY operatori

Matnni ekranning ko’rsatilgan joyidan chiqarish uchun yurgichni shu joyga o’rnatib olish kerak. Paskalda bu vazifani

GotoXY

operatori amalga oshiradi. Uning umumiy ko’rinishi quyidagicha:

GotoXY(X,Y);

bunda X,Y – butun sonli o’zgaruvchi yoki o’zgarmas bo’lib,

GotoXY(X,Y)

operatori yurgichni ekranning X -ustun va Y satr kesishgan joyiga o’rnatadi.

4 - misol

Uses Crt; Begin ClrScr; {ekran tozalanadi} GotoXY(22,12); {yurgich 22-ustun va 12 satr kesishgan joyga o’rnatildi} Write (‘Bu matn ekranning o’rtasidan chiqadi’); End.

Mustahkamlash

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

Paskalda ekran bilan ishlash uchun qanday moduldan foydalaniladi?

Paskalda, asosan, necha xil rang ishlatilishi mumkin?

Matn rangini qanday operator yordamida o’zgartiriladi?

Matn foni rangini qanday operator yordamida o’zgartiriladi?

ClrScr operatori qanday vazifani bajaradi?

Ekran rangini qanday o’zgartiriladi?

Matnnin ekranning istalgan joyidan chiqarish mumkinmi?

Ekran matn holatida nechta satr va nechta ustundan iborat?