Margaret Schonberger Mahler (1897-1986) Koncepcja faz rozwoju małego dziecka. Fazy rozwoju wg Mahler: 1/ Autyzm (faza niezróżnicowana) – ok.
Download ReportTranscript Margaret Schonberger Mahler (1897-1986) Koncepcja faz rozwoju małego dziecka. Fazy rozwoju wg Mahler: 1/ Autyzm (faza niezróżnicowana) – ok.
Slide 1
Margaret Schonberger
Mahler (1897-1986)
Slide 2
Koncepcja faz rozwoju małego
dziecka.
Fazy rozwoju wg Mahler:
1/ Autyzm (faza niezróżnicowana) – ok. pierwsze
dwa miesiące życia, nie
funkcjonuje jeszcze pamięć, względny brak
reakcji na bodźce zewnętrzne, nie istnieje
rozróżnienie między sobą, a światem . Niemowlę
chroni się za „barierą antybodźcową”. Jest to
faza pierwotnego narcyzmu. Dzieci pozbawione
opieki macierzyńskiej w tym okresie mają
mniejsze poczucie bezpieczeństwa w całym
niemowlęctwie.
Slide 3
Ciężkie frustracje w tym okresie mogą
spowodować zahamowanie właśnie w tej
fazie lub analogiczne frustracje w okresie
późniejszym regresję do tej fazy.
Granicą tej fazy jest uśmiech rozpoznania
u dziecka na widok ludzkiej twarzy. Jest to
jednocześnie dowód na to, że dziecko już
w tym okresie uczy się.
Slide 4
2/ Faza symbiozy- niemowlę przeżywa siebie i
matkę tak jakby stanowili jedność
W tej fazie fundamentalne dla wytworzenia się
dobrej symbiozy są dwa czynniki:
- ekspresja i komunikacja przez dziecko jego
stanów wewnętrznych i potrzeb
- wrażliwość na potrzeby dziecka i zdolność do
właściwego reagowania przez matkę.
Prawidłowa symbioza jest konieczna dla
rozwoju wszystkich kolejnych funkcji.
Slide 5
Matka to w tym czasie ego pomocnicze dla dziecka.
Na bazie dobrej symbiozy rozwija się poczucie
bezpieczeństwa.
W okresie symbiozy dziecko ma rozwojowo niezbędne
złudzenie, że dzieli lub kontroluje omnipotentną część
matki.
Początki rozróżnienia pomiędzy sobą a matką (światem)
to 5-ty, 6-ty miesiąc życia.
Niedostatki w fazie symbiozy mogą prowadzić do
zaburzeń osobowości określanych jako charakter
schizoidalny lub oralny.
W obu tych strukturach osobowości występuje
skłonność do idealizacji osoby kochanej i obiektu
przeniesienia.
Slide 6
3/ Okres rozróżniania – zaczyna się ok. 6-go miesiąca
życia. Jest to pierwszy okres fazy separacjiindywiduacji. Faza ta zaczyna się od pierwszych prób
dziecka oddalania się od matki, a kończy wraz z
ukształtowaniem odrębnej tożsamości dziecka (ok. 2,5
roku życia).
Im lepiej dziecko jest „zakotwiczone” w fazie symbiozy,
tym przemieszczenie uwagi dziecka na świat zewnętrzny
przebiega płynniej. Dla tego przemieszczenia ważna jest
też „optymalna frustracja” dziecka.
Ok. 8-go miesiąca pojawia się u dziecka lęk w stosunku
do obcych.
Od tego czasu przywiązanie dziecka do matki zaczyna
nabierać cech specyficznych.
Pojawiają się pierwsze oznaki lęku przed separacją a
wraz z nimi „obiekty przejściowe”.
Dziecko stopniowo traci swój symbiotyczny raj,
czyli iluzję jedności z matką.
Slide 7
4/ Subfaza praktyki (ćwiczenia)
Między 10-tym. a 18-tym. miesiącem
życia. Dziecko intensywnie poznaje świat.
Oddala się i powraca do matki.
Dziecko zaczyna sobie wyobrażać obiekty,
których nie widzi. Ma wyolbrzymione
poczucie wszechmocy, biorące się z
„uczestnictwa w magicznych mocach
matki” oraz własnych nowo powstałych
umiejętności.
Świat należy do niego. Jest tutaj analogia
do wielu cech osób narcystycznych.
Slide 8
5/ Okres zbliżenia (ponownego zbliżenia)
Od 15-go do 24-go miesiąca życia. Dziecko
zaczyna „powracać do matki”, ale już jako
niezależna istota. Nie traktuje już jej jako
wyłącznie przedłużenie siebie. Ma większą
świadomość swojej odrębności, ale bardzo
potrzebuje zainteresowania i współuczestnictwa
w odkrywaniu świata. Jest bardzo czułe na
nieobecność matki i podatne na zranienie. Na
skutek doznawania różnych frustracji musi
doświadczyć bolesnej prawdy, że nie jest tak
wszechmocne jak mu się wydawało.
Slide 9
Jest to najbardziej kluczowa faza
indywiduacji.
Potrzeby zależności i niezależności pozostają w
głębokim konflikcie, a lęk dziecka zmienia swój
charakter – ze strachu przed utratą obiektu na
strach przed utratą miłości obiektu.
Najbardziej charakterystyczne obrony z tego
okresu to:
1.stopniowe i niepełne uświadamianie sobie
ograniczeń (trwanie przy omnipotencji)
2.idealizacja rodzica
3.rozszczepienie – dobre i złe aspekty obiektu
są od siebie izolowane (biegunowość)
Slide 10
Bolesne przepracowywanie sprzeczności w
tym okresie zwane jest „kryzysem
zbliżenia”. Charakterystyczne są tu
często dramatyczne walki z rodzicami. Aby
zrezygnować z wielkościowych urojeń
dziecko część tych walk powinno przegrać,
ale nie powinno być „zniewolone”.
Jednym z najważniejszych zadań w tym
okresie jest przekształcenie postrzegania
rodzica z „obiektu dla ja” w obiekt
rzeczywisty.
Slide 11
Wykaz zadań rozwojowych fazy
ponownego zbliżenia wg Settlage’a
1.Opanowanie lęku separacyjnego
2.Potwierdzenie poczucia podstawowego zaufania
3.Stopniowy spadek i porzucenie poczucia omnipotencji
4.Stopniowa kompensacja spadku poczucia omnipotencji
poprzez rozwój zdolności ego i poczucia autonomii.
5.Wzmocnienie rdzennego poczucia self.
6.Rozwój poczucia zdolności ego do kontroli i modulowania
popędów i emocji.
7.Złagodzenie tendencji do rozszczepiania obiektu.
8.Zastąpienie rozszczepienia przez wyparcie.
Powyższa lista jest tożsama z listą celów terapii dla
większości charakterów symbiotycznych i narcystycznych
Slide 12
6/ Okres(subfaza) tożsamości i stałości
obiektu
Jest to czwarta (ostatnia) część fazy
separacji-indywiduacji. Od ok.22-go do ok. 30go miesiąca życia. Dziecko uzyskuje realistyczną
i spójną wewnętrznie reprezentację obiektu
miłości.
Stałość obiektu zapewnia podstawę dla
rzeczywistej miłości między ludźmi.
Slide 13
Otto Kernberg – ur.1928
Slide 14
KONCEPCJE OTTO
KERNBERGA
Zasadniczym czynnikiem, wokół którego
organizuje się zarówno rozwój ego, jak i superego jest internalizacja relacji z obiektem.
Kolejne etapy tej internalizacji to:
- introjekcje
- identyfikacje i
- tworzenie się tożsamości
Główne elementy struktury psychicznej
wytworzone w wyniku powyższych procesów to:
Obrazy self (reprezentacje self)
Obrazy obiektu (reprezentacje obiektu)
Stany uczuciowe (afektywne) łączące 1. i 2.
Slide 15
W początkowym okresie rozwoju ego ma
do spełnienia dwa podstawowe zadania:
1. różnicowanie obrazów self i obiektu
2. integrację obrazów self i obiektu
powstałych przy udziale libidinalnych
pochodnych popędu i agresywnych
pochodnych popędu
Slide 16
Kernberg wyróżnia trzy poziomy
organizacji charakteru:
1.
Wyższy
2.
Średni
3.
Niższy
Slide 17
Klasyfikacji tej dokonał na podstawie 4
kryteriów:
1/ rozwoju popędowego – na wyższym
poziomie prymat genitalny, na średnim
pregenitalne regresje i pregenitalne (głównie
oralne) punkty fiksacji, na niższym poziomie
zagęszczenie genitalnych i pregenitalnych dążeń
popędowych, dominuje pregenitalna agresja.
2/ rozwoju super-ego – tylko na wyższym
poziomie jest dobrze zintegrowane (chociaż
nadmiernie surowe) super-ego. Na obu niższych
poziomach super-ego jest słabe i dominują w
nim elementy sadystyczne.
Slide 18
3/ charakteru obron
Są dwa poziomy obronnej organizacji ego:
1. poziom podstawowy – głównie prymitywna dysocjacja i
rozszczepienie
2. poziom bardziej zaawansowany – wyparcie wraz z mech.
racjonalizacji i intelektualizacji, wyższe poziomy projekcji.
Na niższym poziomie mechanizmy z poziomu podstawowego, którym
towarzyszy osłabienie syntetyzującej funkcji ego (wynika to z
rozszczepienia) oraz mech. zaprzeczania, prymitywne formy
projekcji, omnipotencja.
Dominują obrony naznaczone popędowo (pierwotny impuls
przedziera się przez obronę).
Na wyższym poziomie dominują obrony z poziomu zaawansowanego
Na średnim mieszanka obron z obu poziomów.
4/ kryterium zinternalizowania relacji z obiektem
Na wyższym poziomie nie ma żadnych patologii.
Na średnim również – z tym, że relacje z obiektem są tu bardziej
konfliktowe w porównaniu z poziomem wyższym.
Na poziomie niższym relacje z obiektem nie mają charakteru
całościowego, nie jest trwale ustalona stałość obiektu, brak
tolerancji na ambiwalencję.
Slide 19
Bardziej szczegółowe opisy poziomów
organizacji patologii charakteru
Wyższy poziom.
Dobrze zintegrowane super-ego ale zbyt surowe.
Ego dobrze zintegrowane, tożsamość ustalona i stabilna
Główny mechanizm obronny to wyparcie, a główne obrony
charakteru to różne zahamowania, fobie lub reakcje
upozorowane wobec wypartych popędów.
Ego w wyniku nadmiernego używania neurotycznych
mechanizmów obronnych staje się zbyt ograniczone, ale
ogólna adaptacja społeczna jest dobra.
Przeżywane jest poczucie winy, żałoba.
Do tego poziomu przynależy większość osób z charakterem
histerycznym, obsesyjno-kompulsywnym i depresyjnomasochistycznym.
Slide 20
Średni poziom
Jeszcze bardziej karzące super-ego, ale też mniej zintegrowane.
Częściowe zamazanie granic między ego i super-ego.
Osłabiona zdolność przeżywania poczucia winy oraz skłonności
paranoidalne.
Sprzeczności w systemie wartości.
Poważne wahania nastroju, których przyczyną jest brak dostatecznej
regulacji ego ze strony super-ego.
Obrony charakteru są znacznie mniej związane z zahamowaniem, a
bardziej dominujące są reakcje upozorowane. Popędy są bardziej
widoczne w cechach charakteru. Sporo działań impulsywnych.
Dominuje nadal wyparcie, ale też dysocjacje, rozszczepienia. Nie ma
jednak prymitywnej agresji.
Relacje z obiektem nadal stabilne, zachowana zdolność do trwałych
związków, tolerancja konfliktu oraz ambiwalencji.
Tu można zaliczyć patologie typu oralnego (zwłaszcza biernoagresywne osobowości) pewną część osobowości infantylnych, wiele
narcystycznych, oraz wiele dewiacji seksualnych.
Slide 21
Niższy poziom
Minimalna integracja super-ego, duża skłonność do
projekcji sadyzmu na innych.
Upośledzona zdolność do przeżywania poczucia winy i
troski.
Dużo cech paranoidalnych wynikających z używania
identyfikacji projekcyjnej.
Prawie brak granicy między ego i super-ego.
Syntetyczna funkcja ego poważnie uszkodzona.
Podstawowe obrony to rozszczepienia i dysocjacje.
Wiele przeciwstawnych, oderwanych od siebie wzorców
zachowania. Obrony charakteru impulsywne i b. mocno
naznaczone popędowo.
Dominacja pregenitalnej agresji tworzy zabarwione
sadystycznie, polimorficznie perwersyjne pochodne
przenikające do wszystkich relacji z obiektem.
Nietolerancja ambiwalencji w związkach.
Slide 22
Niższy poziom – c.d.
Relacje są albo zaspokojeniem potrzeb, albo zagrożeniem.
Brak zdolności empatii w odniesieniu do całego obiektu.
Brak zintegrowanej tożsamości (dyfuzja tożsamości)
Bardzo małe obszary ego wolne od konfliktu.
Brak tolerancji na lęk, brak kontroli impulsów oraz brak
„kanałów sublimacyjnych” powoduje ciągłe porażki.
Należy tu większość osob. infantylnych, wiele
narcystycznych, wszystkie antyspołeczne, „chaotyczne”
impulsywne zab. charakteru, część dewiacji seksualnych,
prepsychotyczne struktury osob.(schizoidalne,
hipomaniakalne, paranoidalne) i borderline.
Slide 23
CHARAKTER NORMALNY
Stałość obiektu – integracja dobrych i złych relacji z
obiektem, stabilna tożsamość ego zostaje osiągnięta
poprzez zintegrowanie reprezentacji (obrazów self,
obrazów obiektu, obrazów idealnego self i idealnego
obiektu).
Centralny rdzeń ego jest chroniony przed
nieakceptowanymi pochodnymi popędów przez trwałą
barierę represyjną – te powyższe cechy występują już na
poziomie wyższym.
Tutaj super-ego jest mniej surowe i karzące, wymagania
z jego strony są realistyczne, jest harmonia między
potrzebami a ideałami –ego i celami. Wiele obszarów w
ego wolnych od konfliktu.
Slide 24
ROZUMIENIE NARCYZMU PRZEZ
KERNBERGA
Narcyzm ma wymiar od normalnego do patologicznego.
Normalny narcyzm – dotyczy prawidłowej regulacji
poczucia własnej wartości. Jest oparty na prawidłowej
strukturze self wraz z całościowymi reprezentacjami
obiektów, a potrzeby sa zaspokajane w kontekście
stabilnych relacji obiektualnych i systemów wartości.
Normalny narcyzm infantylny – regulacja poczucia
własnej wartości poprzez stosowne do wieku
gratyfikacje.
Patologia charakteru może się wyrażać w regresji do
normalnych, ale infantylnych celów narcystycznych.
Slide 25
Mamy 3 typy narcyzmu patologicznego.
Regresja do normalnych, ale infantylnych celów
narcystycznych. Jest to najłagodniejsza forma.
Narcystyczny wybór obiektu – dzieje się to u
osób, które kochają kogoś tak jak sami chcieliby
być kochani.
Właściwa osobowość narcystyczna
(narcystyczne zaburzenia osobowości NZO)
Slide 26
NZO od strony klinicznej cechują się:
1/ patologiczną miłością do siebie samego (koncentracja na
sobie samym, nastawienie wyższościowe, tendencje
ekshibicjonistyczne, stany wielkościowe, naprzemiennie z
poczuciem niższości)
2/ patologiczną miłością obiektualną (nadmierna zawiść,
inkorporacja treści od innych a jednocześnie ich
dewaluacja, nastawienie eksploatatywne, niezdolność do
empatii.)
3/ patologicznym super-ego (w przypadku poważnej
patologii super-ego mamy do czynienia z narcyzmem
złośliwym) . Ten ostatni czynnik ma b. ważne
znaczenie dla prognozy wyników terapii.
Slide 27
Podstawowym stanem self w narcyzmie jest
pustka i samotność.
Osoby narcystyczne funkcjonują na continuum
od prawie „normalnej” osobowości do ocierającej
się o borderline.
Na najwyższym poziomie są dość dobrze
zaadoptowane i rzadko trafiają do terapii.
Na niższym poziomie – najbardziej (obok
wielkościowego self) zaznaczone są cechy
borderline: brak kontroli impulsów,
nietolerowanie lęku, poważne upośledzenie
zdolności do sublimacji, eksplozje złości i
dyspozycje do zaburzeń paranoidalnych.
Slide 28
Narcyzm patologiczny – z punktu widzenia
mechanizmów powstawania stanowi wyraz inwestycji
libido w patologiczną, a nie normalną strukturę self.
Patologiczne, wielkościowe self zawiera rzeczywiste
reprezentacje self, idealne reprezentacje self i idealne
reprezentacje obiektów. Zdeawaluowane lub agresywnie
zdeterminowane reprezentacje self i obiektów zostają
odszczepione, zdysocjowane, wyparte lub
wyprojektowane. Sysytematyczna analiza narcystycznych
obron i praca nad wielkościowym self aktywuje w
przeniesieniu prymitywne relacje obiektualne
charakterystyczne dla stadiów poprzedzających stałość
obiektu (podobieństwo do borderline).
Slide 29
Wg Kernberga wyidealizowane,
wielkościowe self powstaje między 3-cim, a
5-tym rokiem życia jeśli zamiast integrowania
pozytywnych i negatywnych reprezentacji self i
obiektu dziecko łączy ze sobą wszystkie
pozytywne reprezentacje.
Rozwój takiego self pobudzają rodzice, którzy sa
zimni i odrzucający, a jednocześnie wyrażają
uwielbienie.
Slide 30
Idealne reprezentacje self i obiektu, które
normalnie stałyby się częścią super-ego zostają
inkorporowane do wielkościowego self –
prowadzi to do rozwoju super-ego zawierającego
tylko agresywne komponenty.
Staje się ono następnie przedmiotem dysocjacji i
projekcji co prowadzi do rozwoju
‘prześladujących” obiektów zewnętrznych, a
super-ego traci swoje normalne, regulujące
poczucie własnej wartości funkcje, takie jak
monitorowanie i akceptacja.
Slide 31
Osobowość antyspołeczna stanowi
najostrzejszą postać patologicznego narcyzmu –
mamy tu deteriorację systemu super-ego,
patologiczne, wielkościowe self jest przepełnione
agresją i jest najbardziej prymitywną postacią
„identyfikacji z agresorem”.
Narcyzm złośliwy też zawiera istotne cechy
aspołeczne i paranoidalne jednak nie mamy tu
do czynienia z totalną destrukcją funkcji superego.
Slide 32
Heinz Kohut (1913-1981)
Slide 33
Koncepcje Heinza Kohuta.
Stworzył psychologię self – pojęciem
nadrzędnym jest self, a podstawową potrzebą
człowieka jest ukształtowanie swojej psychiki w
spójną konfigurację self oraz to, aby utrzymywać
związki z otoczeniem w taki sposób, aby
podtrzymywały one harmonię i żywotność self.
Rodzące się self dziecka wymaga empatycznego,
reagującego na jego potrzeby otoczenia, czyli
obiektu self .
Slide 34
Obiekt self to subiektywne przeżywanie drugiej
osoby, która w ramach relacji spełnia
podtrzymującą funkcję wobec self.
Niepokój dziecka, jego potrzeby popędowe,
gniew znajdują empatyczną odpowiedź u matki
(matczyny obiekt self).
Doświadczanie sekwencji zdarzeń – od frustracji
do ukojenia poprzez jedność z omnipotentnym
self-obiektem, ustanawia podstawową linię
rozwojową, od której optymalne frustracje (braki
obiektu self) prowadzą do budowy self poprzez
przekształcającą internalizację
Slide 35
DEFEKTY SELF POWSTAJĄ GŁÓWNIE NA
SKUTEK EMPATYCZNYCH BRAKÓW ZE STRONY
OBIEKTÓW SELF.
Kohut wyróżnia agresją destrukcyjną i nie
destrukcyjną. Odrzuca pogląd o popędowej,
pierwotnej naturze agresji. A. nie destrukcyjna
należy do zdrowego self, natomiast destrukcyjna
ma charakter reaktywny.
Pierwowzorem agresji destrukcyjnej jest
narcystyczny gniew rodzący się we wczesnej
fazie potrzeby omnipotentnej kontroli nad self
obiektem gdy ma miejsce chroniczna,
(nadmierna) frustracja tej potrzeby.
Slide 36
Narcyzmu nie można definiować w kategoriach
pejoratywnych. Narcyzm i miłość do obiektu
rozwijają się wg. odrębnych linii. (odmienność
od poglądów Freuda).
Dojrzałe przekształcenia narcyzmu to mądrość,
poczucie humoru i możliwości twórcze.
Defekty rozwoju wynikają głównie z deficytów, a
nie konfliktów.
Struktury obronne (głównie struktury
kompensacyjne) mogą rozwijając się naprawiać
defekty i przywracać wartość self..
Slide 37
Ważnym procesem obronnym jest
rozszczepienie. Są jego dwa typy.
Rozszczepienie podłużne – spostrzeganie
wewnętrznej lub zewnętrznej rzeczywistości
ulega zaprzeczeniu – np. ktoś może mieć
wielkościowe fantazje, którym zaprzecza.
Rozszczepienie poprzeczne – jest ono
porównywalne do bariery wyparcia, chroni ono
self przed świadomością niemożliwych do
zaakceptowania potrzeb i dążeń wobec self
obiektów.
Slide 38
Self ma części składowe lub sektory self.
1/ Biegun celów i ambicji
2/ Biegun ideałów i norm
3/ Łuk napięcia pomiędzy powyższymi dwoma
biegunami
Właśnie napięcie aktywizuje talenty i
umiejętności.
Zdrowe self to self dwubiegunowe, które jest
zrównoważonym i funkcjonalnym continuum
pomiędzy tymi biegunami.
Slide 39
Kohut wyróżnia następujące typy self
1.self potencjalne – jest to obraz self istniejący
w chwili narodzin w wyobrażeniach rodziców.
2.self rdzenne(jądrowe) - zwarta struktura
wyłaniająca się w czasie drugiego roku życia
3.self zwarte – względnie spójna struktura
zdrowo funkcjonującego self
4.self wielkościowe – rozwojowo normalne,
wczesnodziecięce self
Slide 40
Patologiczne stany self to:
1.self archaiczne – gdy jądrowa, wczesnodziecięca
konfiguracja self przetrwa do wieku dorosłego
2.self pokawałkowane – o osłabionej spójności,
sfragmentaryzowane
3.puste self – utrata żywotności, depresja
4.przeciążone self – defekt w zakresie zdolności do
samouspokojenia
5.self nadmiernie pobudzone – w wyniku
doświadczenia nadmiernej emocjonalności i pobudzenia
ze strony obiektów self
6.self niezrównoważone – polega na wyolbrzymieniu
jednej z jego części składowych kosztem dwóch
pozostałych
Slide 41
Patologiczne i normalne struktury self są
związane z uwewnętrznionymi interakcjami
między self a obiektami self. Odnosi się to
również do wyobrażeń tych obiektów (imago),
których self potrzebuje do swego istnienia.
Różnego rodzaju obiekty self to:
1.Archaiczne obiekty self
2. Odzwierciedlające obiekty self
3. Wyidealizowane obiekty self
4. Obiekty self typu alter ego
5. Oponujące obiekty self
Slide 42
ZABURZENIA SELF.
Występują gdy self ponosi porażkę w
osiąganiu spójności, żywotności lub
harmonii lub gdy cechy te traci po ich
tymczasowym osiągnięciu. Polegają na
uszkodzeniu strukturalnej integralności i
siły self, które następuje w wyniku
doświadczenia nieprawidłowego
reagowania ze strony obiektów self.
Slide 43
Kohut wyróżnia następujące grupy zaburzeń:
- Psychozy
- Stany z pogranicza
- Narcystyczne zaburzenia zachowania (m.in.
uzaleznienia, perwersje i zachowania
przestępcze)
- Narcystyczne zaburzenia osobowości
(hipochondria, depresja, nadwrażliwość)
Depresje dzieli na 3 typy:
1.Depresja prewerbalna
2.Pusta depresja
3.Depresja oparta na poczuciu winy
Slide 44
Terapia
Najważniejsza jest empatia.
Analityk pełni rolę obiektu self.
Każda interpretacja i rekonstrukcja składa się z dwóch
faz:
1. Pacjent musi poczuć, że jest rozumiany
2. Później szuka się wyjaśnień i dynamiki uchwyconych
treści
Rolą analityka jest doprowadzenie do
przekształcającej internalizacji. (inaczej:
uwewnętrznienie przeobrażające)
W terapii jest to proces skutecznego uwewnętrzniania,
zapoczątkowany przez optymalne, nie urazowe
frustrowanie pacjenta przez analityka.
Prowadzi to do „nadrabiania” deficytów wynikających z
poprzednich, niewystarczających relacji z obiektem self.
Dokonuje się przemieszczenie funkcji z analityka
jako obiektu self na pacjenta.
Slide 45
Przeniesienie obiektu self – to przeniesienie
na analityka potrzeb wobec obiektu self.
Kohut wyróżnia 3 główne kategorie przeniesienia
i 1 podkategorię
1.Przeniesienie lustrzane
2.Przeniesienie idealizujące
3.Przeniesienie alter ego (lub bliźniacze)
Podkategoria to przeniesienie stapiające –
może ono stanowić aspekt każdego z w.w.
przeniesień.
Slide 46
Psychoterapia leczy poprze odtwarzanie procesu
optymalnej frustracji i internalizacji
przekształcającej.
Przekształcenie oznacza zmianę jednego rodzaju
formy lub treści na inny. Powtarzająca się
optymalna frustracja przekształca niedojrzałe
self w dojrzalsze.
Proces frustracji i przekształcania musi
przebiegać stopniowo i powtarzać się, by mogła
mieć miejsce budowa funkcji ego.
Slide 47
Dziękuję za uwagę
Margaret Schonberger
Mahler (1897-1986)
Slide 2
Koncepcja faz rozwoju małego
dziecka.
Fazy rozwoju wg Mahler:
1/ Autyzm (faza niezróżnicowana) – ok. pierwsze
dwa miesiące życia, nie
funkcjonuje jeszcze pamięć, względny brak
reakcji na bodźce zewnętrzne, nie istnieje
rozróżnienie między sobą, a światem . Niemowlę
chroni się za „barierą antybodźcową”. Jest to
faza pierwotnego narcyzmu. Dzieci pozbawione
opieki macierzyńskiej w tym okresie mają
mniejsze poczucie bezpieczeństwa w całym
niemowlęctwie.
Slide 3
Ciężkie frustracje w tym okresie mogą
spowodować zahamowanie właśnie w tej
fazie lub analogiczne frustracje w okresie
późniejszym regresję do tej fazy.
Granicą tej fazy jest uśmiech rozpoznania
u dziecka na widok ludzkiej twarzy. Jest to
jednocześnie dowód na to, że dziecko już
w tym okresie uczy się.
Slide 4
2/ Faza symbiozy- niemowlę przeżywa siebie i
matkę tak jakby stanowili jedność
W tej fazie fundamentalne dla wytworzenia się
dobrej symbiozy są dwa czynniki:
- ekspresja i komunikacja przez dziecko jego
stanów wewnętrznych i potrzeb
- wrażliwość na potrzeby dziecka i zdolność do
właściwego reagowania przez matkę.
Prawidłowa symbioza jest konieczna dla
rozwoju wszystkich kolejnych funkcji.
Slide 5
Matka to w tym czasie ego pomocnicze dla dziecka.
Na bazie dobrej symbiozy rozwija się poczucie
bezpieczeństwa.
W okresie symbiozy dziecko ma rozwojowo niezbędne
złudzenie, że dzieli lub kontroluje omnipotentną część
matki.
Początki rozróżnienia pomiędzy sobą a matką (światem)
to 5-ty, 6-ty miesiąc życia.
Niedostatki w fazie symbiozy mogą prowadzić do
zaburzeń osobowości określanych jako charakter
schizoidalny lub oralny.
W obu tych strukturach osobowości występuje
skłonność do idealizacji osoby kochanej i obiektu
przeniesienia.
Slide 6
3/ Okres rozróżniania – zaczyna się ok. 6-go miesiąca
życia. Jest to pierwszy okres fazy separacjiindywiduacji. Faza ta zaczyna się od pierwszych prób
dziecka oddalania się od matki, a kończy wraz z
ukształtowaniem odrębnej tożsamości dziecka (ok. 2,5
roku życia).
Im lepiej dziecko jest „zakotwiczone” w fazie symbiozy,
tym przemieszczenie uwagi dziecka na świat zewnętrzny
przebiega płynniej. Dla tego przemieszczenia ważna jest
też „optymalna frustracja” dziecka.
Ok. 8-go miesiąca pojawia się u dziecka lęk w stosunku
do obcych.
Od tego czasu przywiązanie dziecka do matki zaczyna
nabierać cech specyficznych.
Pojawiają się pierwsze oznaki lęku przed separacją a
wraz z nimi „obiekty przejściowe”.
Dziecko stopniowo traci swój symbiotyczny raj,
czyli iluzję jedności z matką.
Slide 7
4/ Subfaza praktyki (ćwiczenia)
Między 10-tym. a 18-tym. miesiącem
życia. Dziecko intensywnie poznaje świat.
Oddala się i powraca do matki.
Dziecko zaczyna sobie wyobrażać obiekty,
których nie widzi. Ma wyolbrzymione
poczucie wszechmocy, biorące się z
„uczestnictwa w magicznych mocach
matki” oraz własnych nowo powstałych
umiejętności.
Świat należy do niego. Jest tutaj analogia
do wielu cech osób narcystycznych.
Slide 8
5/ Okres zbliżenia (ponownego zbliżenia)
Od 15-go do 24-go miesiąca życia. Dziecko
zaczyna „powracać do matki”, ale już jako
niezależna istota. Nie traktuje już jej jako
wyłącznie przedłużenie siebie. Ma większą
świadomość swojej odrębności, ale bardzo
potrzebuje zainteresowania i współuczestnictwa
w odkrywaniu świata. Jest bardzo czułe na
nieobecność matki i podatne na zranienie. Na
skutek doznawania różnych frustracji musi
doświadczyć bolesnej prawdy, że nie jest tak
wszechmocne jak mu się wydawało.
Slide 9
Jest to najbardziej kluczowa faza
indywiduacji.
Potrzeby zależności i niezależności pozostają w
głębokim konflikcie, a lęk dziecka zmienia swój
charakter – ze strachu przed utratą obiektu na
strach przed utratą miłości obiektu.
Najbardziej charakterystyczne obrony z tego
okresu to:
1.stopniowe i niepełne uświadamianie sobie
ograniczeń (trwanie przy omnipotencji)
2.idealizacja rodzica
3.rozszczepienie – dobre i złe aspekty obiektu
są od siebie izolowane (biegunowość)
Slide 10
Bolesne przepracowywanie sprzeczności w
tym okresie zwane jest „kryzysem
zbliżenia”. Charakterystyczne są tu
często dramatyczne walki z rodzicami. Aby
zrezygnować z wielkościowych urojeń
dziecko część tych walk powinno przegrać,
ale nie powinno być „zniewolone”.
Jednym z najważniejszych zadań w tym
okresie jest przekształcenie postrzegania
rodzica z „obiektu dla ja” w obiekt
rzeczywisty.
Slide 11
Wykaz zadań rozwojowych fazy
ponownego zbliżenia wg Settlage’a
1.Opanowanie lęku separacyjnego
2.Potwierdzenie poczucia podstawowego zaufania
3.Stopniowy spadek i porzucenie poczucia omnipotencji
4.Stopniowa kompensacja spadku poczucia omnipotencji
poprzez rozwój zdolności ego i poczucia autonomii.
5.Wzmocnienie rdzennego poczucia self.
6.Rozwój poczucia zdolności ego do kontroli i modulowania
popędów i emocji.
7.Złagodzenie tendencji do rozszczepiania obiektu.
8.Zastąpienie rozszczepienia przez wyparcie.
Powyższa lista jest tożsama z listą celów terapii dla
większości charakterów symbiotycznych i narcystycznych
Slide 12
6/ Okres(subfaza) tożsamości i stałości
obiektu
Jest to czwarta (ostatnia) część fazy
separacji-indywiduacji. Od ok.22-go do ok. 30go miesiąca życia. Dziecko uzyskuje realistyczną
i spójną wewnętrznie reprezentację obiektu
miłości.
Stałość obiektu zapewnia podstawę dla
rzeczywistej miłości między ludźmi.
Slide 13
Otto Kernberg – ur.1928
Slide 14
KONCEPCJE OTTO
KERNBERGA
Zasadniczym czynnikiem, wokół którego
organizuje się zarówno rozwój ego, jak i superego jest internalizacja relacji z obiektem.
Kolejne etapy tej internalizacji to:
- introjekcje
- identyfikacje i
- tworzenie się tożsamości
Główne elementy struktury psychicznej
wytworzone w wyniku powyższych procesów to:
Obrazy self (reprezentacje self)
Obrazy obiektu (reprezentacje obiektu)
Stany uczuciowe (afektywne) łączące 1. i 2.
Slide 15
W początkowym okresie rozwoju ego ma
do spełnienia dwa podstawowe zadania:
1. różnicowanie obrazów self i obiektu
2. integrację obrazów self i obiektu
powstałych przy udziale libidinalnych
pochodnych popędu i agresywnych
pochodnych popędu
Slide 16
Kernberg wyróżnia trzy poziomy
organizacji charakteru:
1.
Wyższy
2.
Średni
3.
Niższy
Slide 17
Klasyfikacji tej dokonał na podstawie 4
kryteriów:
1/ rozwoju popędowego – na wyższym
poziomie prymat genitalny, na średnim
pregenitalne regresje i pregenitalne (głównie
oralne) punkty fiksacji, na niższym poziomie
zagęszczenie genitalnych i pregenitalnych dążeń
popędowych, dominuje pregenitalna agresja.
2/ rozwoju super-ego – tylko na wyższym
poziomie jest dobrze zintegrowane (chociaż
nadmiernie surowe) super-ego. Na obu niższych
poziomach super-ego jest słabe i dominują w
nim elementy sadystyczne.
Slide 18
3/ charakteru obron
Są dwa poziomy obronnej organizacji ego:
1. poziom podstawowy – głównie prymitywna dysocjacja i
rozszczepienie
2. poziom bardziej zaawansowany – wyparcie wraz z mech.
racjonalizacji i intelektualizacji, wyższe poziomy projekcji.
Na niższym poziomie mechanizmy z poziomu podstawowego, którym
towarzyszy osłabienie syntetyzującej funkcji ego (wynika to z
rozszczepienia) oraz mech. zaprzeczania, prymitywne formy
projekcji, omnipotencja.
Dominują obrony naznaczone popędowo (pierwotny impuls
przedziera się przez obronę).
Na wyższym poziomie dominują obrony z poziomu zaawansowanego
Na średnim mieszanka obron z obu poziomów.
4/ kryterium zinternalizowania relacji z obiektem
Na wyższym poziomie nie ma żadnych patologii.
Na średnim również – z tym, że relacje z obiektem są tu bardziej
konfliktowe w porównaniu z poziomem wyższym.
Na poziomie niższym relacje z obiektem nie mają charakteru
całościowego, nie jest trwale ustalona stałość obiektu, brak
tolerancji na ambiwalencję.
Slide 19
Bardziej szczegółowe opisy poziomów
organizacji patologii charakteru
Wyższy poziom.
Dobrze zintegrowane super-ego ale zbyt surowe.
Ego dobrze zintegrowane, tożsamość ustalona i stabilna
Główny mechanizm obronny to wyparcie, a główne obrony
charakteru to różne zahamowania, fobie lub reakcje
upozorowane wobec wypartych popędów.
Ego w wyniku nadmiernego używania neurotycznych
mechanizmów obronnych staje się zbyt ograniczone, ale
ogólna adaptacja społeczna jest dobra.
Przeżywane jest poczucie winy, żałoba.
Do tego poziomu przynależy większość osób z charakterem
histerycznym, obsesyjno-kompulsywnym i depresyjnomasochistycznym.
Slide 20
Średni poziom
Jeszcze bardziej karzące super-ego, ale też mniej zintegrowane.
Częściowe zamazanie granic między ego i super-ego.
Osłabiona zdolność przeżywania poczucia winy oraz skłonności
paranoidalne.
Sprzeczności w systemie wartości.
Poważne wahania nastroju, których przyczyną jest brak dostatecznej
regulacji ego ze strony super-ego.
Obrony charakteru są znacznie mniej związane z zahamowaniem, a
bardziej dominujące są reakcje upozorowane. Popędy są bardziej
widoczne w cechach charakteru. Sporo działań impulsywnych.
Dominuje nadal wyparcie, ale też dysocjacje, rozszczepienia. Nie ma
jednak prymitywnej agresji.
Relacje z obiektem nadal stabilne, zachowana zdolność do trwałych
związków, tolerancja konfliktu oraz ambiwalencji.
Tu można zaliczyć patologie typu oralnego (zwłaszcza biernoagresywne osobowości) pewną część osobowości infantylnych, wiele
narcystycznych, oraz wiele dewiacji seksualnych.
Slide 21
Niższy poziom
Minimalna integracja super-ego, duża skłonność do
projekcji sadyzmu na innych.
Upośledzona zdolność do przeżywania poczucia winy i
troski.
Dużo cech paranoidalnych wynikających z używania
identyfikacji projekcyjnej.
Prawie brak granicy między ego i super-ego.
Syntetyczna funkcja ego poważnie uszkodzona.
Podstawowe obrony to rozszczepienia i dysocjacje.
Wiele przeciwstawnych, oderwanych od siebie wzorców
zachowania. Obrony charakteru impulsywne i b. mocno
naznaczone popędowo.
Dominacja pregenitalnej agresji tworzy zabarwione
sadystycznie, polimorficznie perwersyjne pochodne
przenikające do wszystkich relacji z obiektem.
Nietolerancja ambiwalencji w związkach.
Slide 22
Niższy poziom – c.d.
Relacje są albo zaspokojeniem potrzeb, albo zagrożeniem.
Brak zdolności empatii w odniesieniu do całego obiektu.
Brak zintegrowanej tożsamości (dyfuzja tożsamości)
Bardzo małe obszary ego wolne od konfliktu.
Brak tolerancji na lęk, brak kontroli impulsów oraz brak
„kanałów sublimacyjnych” powoduje ciągłe porażki.
Należy tu większość osob. infantylnych, wiele
narcystycznych, wszystkie antyspołeczne, „chaotyczne”
impulsywne zab. charakteru, część dewiacji seksualnych,
prepsychotyczne struktury osob.(schizoidalne,
hipomaniakalne, paranoidalne) i borderline.
Slide 23
CHARAKTER NORMALNY
Stałość obiektu – integracja dobrych i złych relacji z
obiektem, stabilna tożsamość ego zostaje osiągnięta
poprzez zintegrowanie reprezentacji (obrazów self,
obrazów obiektu, obrazów idealnego self i idealnego
obiektu).
Centralny rdzeń ego jest chroniony przed
nieakceptowanymi pochodnymi popędów przez trwałą
barierę represyjną – te powyższe cechy występują już na
poziomie wyższym.
Tutaj super-ego jest mniej surowe i karzące, wymagania
z jego strony są realistyczne, jest harmonia między
potrzebami a ideałami –ego i celami. Wiele obszarów w
ego wolnych od konfliktu.
Slide 24
ROZUMIENIE NARCYZMU PRZEZ
KERNBERGA
Narcyzm ma wymiar od normalnego do patologicznego.
Normalny narcyzm – dotyczy prawidłowej regulacji
poczucia własnej wartości. Jest oparty na prawidłowej
strukturze self wraz z całościowymi reprezentacjami
obiektów, a potrzeby sa zaspokajane w kontekście
stabilnych relacji obiektualnych i systemów wartości.
Normalny narcyzm infantylny – regulacja poczucia
własnej wartości poprzez stosowne do wieku
gratyfikacje.
Patologia charakteru może się wyrażać w regresji do
normalnych, ale infantylnych celów narcystycznych.
Slide 25
Mamy 3 typy narcyzmu patologicznego.
Regresja do normalnych, ale infantylnych celów
narcystycznych. Jest to najłagodniejsza forma.
Narcystyczny wybór obiektu – dzieje się to u
osób, które kochają kogoś tak jak sami chcieliby
być kochani.
Właściwa osobowość narcystyczna
(narcystyczne zaburzenia osobowości NZO)
Slide 26
NZO od strony klinicznej cechują się:
1/ patologiczną miłością do siebie samego (koncentracja na
sobie samym, nastawienie wyższościowe, tendencje
ekshibicjonistyczne, stany wielkościowe, naprzemiennie z
poczuciem niższości)
2/ patologiczną miłością obiektualną (nadmierna zawiść,
inkorporacja treści od innych a jednocześnie ich
dewaluacja, nastawienie eksploatatywne, niezdolność do
empatii.)
3/ patologicznym super-ego (w przypadku poważnej
patologii super-ego mamy do czynienia z narcyzmem
złośliwym) . Ten ostatni czynnik ma b. ważne
znaczenie dla prognozy wyników terapii.
Slide 27
Podstawowym stanem self w narcyzmie jest
pustka i samotność.
Osoby narcystyczne funkcjonują na continuum
od prawie „normalnej” osobowości do ocierającej
się o borderline.
Na najwyższym poziomie są dość dobrze
zaadoptowane i rzadko trafiają do terapii.
Na niższym poziomie – najbardziej (obok
wielkościowego self) zaznaczone są cechy
borderline: brak kontroli impulsów,
nietolerowanie lęku, poważne upośledzenie
zdolności do sublimacji, eksplozje złości i
dyspozycje do zaburzeń paranoidalnych.
Slide 28
Narcyzm patologiczny – z punktu widzenia
mechanizmów powstawania stanowi wyraz inwestycji
libido w patologiczną, a nie normalną strukturę self.
Patologiczne, wielkościowe self zawiera rzeczywiste
reprezentacje self, idealne reprezentacje self i idealne
reprezentacje obiektów. Zdeawaluowane lub agresywnie
zdeterminowane reprezentacje self i obiektów zostają
odszczepione, zdysocjowane, wyparte lub
wyprojektowane. Sysytematyczna analiza narcystycznych
obron i praca nad wielkościowym self aktywuje w
przeniesieniu prymitywne relacje obiektualne
charakterystyczne dla stadiów poprzedzających stałość
obiektu (podobieństwo do borderline).
Slide 29
Wg Kernberga wyidealizowane,
wielkościowe self powstaje między 3-cim, a
5-tym rokiem życia jeśli zamiast integrowania
pozytywnych i negatywnych reprezentacji self i
obiektu dziecko łączy ze sobą wszystkie
pozytywne reprezentacje.
Rozwój takiego self pobudzają rodzice, którzy sa
zimni i odrzucający, a jednocześnie wyrażają
uwielbienie.
Slide 30
Idealne reprezentacje self i obiektu, które
normalnie stałyby się częścią super-ego zostają
inkorporowane do wielkościowego self –
prowadzi to do rozwoju super-ego zawierającego
tylko agresywne komponenty.
Staje się ono następnie przedmiotem dysocjacji i
projekcji co prowadzi do rozwoju
‘prześladujących” obiektów zewnętrznych, a
super-ego traci swoje normalne, regulujące
poczucie własnej wartości funkcje, takie jak
monitorowanie i akceptacja.
Slide 31
Osobowość antyspołeczna stanowi
najostrzejszą postać patologicznego narcyzmu –
mamy tu deteriorację systemu super-ego,
patologiczne, wielkościowe self jest przepełnione
agresją i jest najbardziej prymitywną postacią
„identyfikacji z agresorem”.
Narcyzm złośliwy też zawiera istotne cechy
aspołeczne i paranoidalne jednak nie mamy tu
do czynienia z totalną destrukcją funkcji superego.
Slide 32
Heinz Kohut (1913-1981)
Slide 33
Koncepcje Heinza Kohuta.
Stworzył psychologię self – pojęciem
nadrzędnym jest self, a podstawową potrzebą
człowieka jest ukształtowanie swojej psychiki w
spójną konfigurację self oraz to, aby utrzymywać
związki z otoczeniem w taki sposób, aby
podtrzymywały one harmonię i żywotność self.
Rodzące się self dziecka wymaga empatycznego,
reagującego na jego potrzeby otoczenia, czyli
obiektu self .
Slide 34
Obiekt self to subiektywne przeżywanie drugiej
osoby, która w ramach relacji spełnia
podtrzymującą funkcję wobec self.
Niepokój dziecka, jego potrzeby popędowe,
gniew znajdują empatyczną odpowiedź u matki
(matczyny obiekt self).
Doświadczanie sekwencji zdarzeń – od frustracji
do ukojenia poprzez jedność z omnipotentnym
self-obiektem, ustanawia podstawową linię
rozwojową, od której optymalne frustracje (braki
obiektu self) prowadzą do budowy self poprzez
przekształcającą internalizację
Slide 35
DEFEKTY SELF POWSTAJĄ GŁÓWNIE NA
SKUTEK EMPATYCZNYCH BRAKÓW ZE STRONY
OBIEKTÓW SELF.
Kohut wyróżnia agresją destrukcyjną i nie
destrukcyjną. Odrzuca pogląd o popędowej,
pierwotnej naturze agresji. A. nie destrukcyjna
należy do zdrowego self, natomiast destrukcyjna
ma charakter reaktywny.
Pierwowzorem agresji destrukcyjnej jest
narcystyczny gniew rodzący się we wczesnej
fazie potrzeby omnipotentnej kontroli nad self
obiektem gdy ma miejsce chroniczna,
(nadmierna) frustracja tej potrzeby.
Slide 36
Narcyzmu nie można definiować w kategoriach
pejoratywnych. Narcyzm i miłość do obiektu
rozwijają się wg. odrębnych linii. (odmienność
od poglądów Freuda).
Dojrzałe przekształcenia narcyzmu to mądrość,
poczucie humoru i możliwości twórcze.
Defekty rozwoju wynikają głównie z deficytów, a
nie konfliktów.
Struktury obronne (głównie struktury
kompensacyjne) mogą rozwijając się naprawiać
defekty i przywracać wartość self..
Slide 37
Ważnym procesem obronnym jest
rozszczepienie. Są jego dwa typy.
Rozszczepienie podłużne – spostrzeganie
wewnętrznej lub zewnętrznej rzeczywistości
ulega zaprzeczeniu – np. ktoś może mieć
wielkościowe fantazje, którym zaprzecza.
Rozszczepienie poprzeczne – jest ono
porównywalne do bariery wyparcia, chroni ono
self przed świadomością niemożliwych do
zaakceptowania potrzeb i dążeń wobec self
obiektów.
Slide 38
Self ma części składowe lub sektory self.
1/ Biegun celów i ambicji
2/ Biegun ideałów i norm
3/ Łuk napięcia pomiędzy powyższymi dwoma
biegunami
Właśnie napięcie aktywizuje talenty i
umiejętności.
Zdrowe self to self dwubiegunowe, które jest
zrównoważonym i funkcjonalnym continuum
pomiędzy tymi biegunami.
Slide 39
Kohut wyróżnia następujące typy self
1.self potencjalne – jest to obraz self istniejący
w chwili narodzin w wyobrażeniach rodziców.
2.self rdzenne(jądrowe) - zwarta struktura
wyłaniająca się w czasie drugiego roku życia
3.self zwarte – względnie spójna struktura
zdrowo funkcjonującego self
4.self wielkościowe – rozwojowo normalne,
wczesnodziecięce self
Slide 40
Patologiczne stany self to:
1.self archaiczne – gdy jądrowa, wczesnodziecięca
konfiguracja self przetrwa do wieku dorosłego
2.self pokawałkowane – o osłabionej spójności,
sfragmentaryzowane
3.puste self – utrata żywotności, depresja
4.przeciążone self – defekt w zakresie zdolności do
samouspokojenia
5.self nadmiernie pobudzone – w wyniku
doświadczenia nadmiernej emocjonalności i pobudzenia
ze strony obiektów self
6.self niezrównoważone – polega na wyolbrzymieniu
jednej z jego części składowych kosztem dwóch
pozostałych
Slide 41
Patologiczne i normalne struktury self są
związane z uwewnętrznionymi interakcjami
między self a obiektami self. Odnosi się to
również do wyobrażeń tych obiektów (imago),
których self potrzebuje do swego istnienia.
Różnego rodzaju obiekty self to:
1.Archaiczne obiekty self
2. Odzwierciedlające obiekty self
3. Wyidealizowane obiekty self
4. Obiekty self typu alter ego
5. Oponujące obiekty self
Slide 42
ZABURZENIA SELF.
Występują gdy self ponosi porażkę w
osiąganiu spójności, żywotności lub
harmonii lub gdy cechy te traci po ich
tymczasowym osiągnięciu. Polegają na
uszkodzeniu strukturalnej integralności i
siły self, które następuje w wyniku
doświadczenia nieprawidłowego
reagowania ze strony obiektów self.
Slide 43
Kohut wyróżnia następujące grupy zaburzeń:
- Psychozy
- Stany z pogranicza
- Narcystyczne zaburzenia zachowania (m.in.
uzaleznienia, perwersje i zachowania
przestępcze)
- Narcystyczne zaburzenia osobowości
(hipochondria, depresja, nadwrażliwość)
Depresje dzieli na 3 typy:
1.Depresja prewerbalna
2.Pusta depresja
3.Depresja oparta na poczuciu winy
Slide 44
Terapia
Najważniejsza jest empatia.
Analityk pełni rolę obiektu self.
Każda interpretacja i rekonstrukcja składa się z dwóch
faz:
1. Pacjent musi poczuć, że jest rozumiany
2. Później szuka się wyjaśnień i dynamiki uchwyconych
treści
Rolą analityka jest doprowadzenie do
przekształcającej internalizacji. (inaczej:
uwewnętrznienie przeobrażające)
W terapii jest to proces skutecznego uwewnętrzniania,
zapoczątkowany przez optymalne, nie urazowe
frustrowanie pacjenta przez analityka.
Prowadzi to do „nadrabiania” deficytów wynikających z
poprzednich, niewystarczających relacji z obiektem self.
Dokonuje się przemieszczenie funkcji z analityka
jako obiektu self na pacjenta.
Slide 45
Przeniesienie obiektu self – to przeniesienie
na analityka potrzeb wobec obiektu self.
Kohut wyróżnia 3 główne kategorie przeniesienia
i 1 podkategorię
1.Przeniesienie lustrzane
2.Przeniesienie idealizujące
3.Przeniesienie alter ego (lub bliźniacze)
Podkategoria to przeniesienie stapiające –
może ono stanowić aspekt każdego z w.w.
przeniesień.
Slide 46
Psychoterapia leczy poprze odtwarzanie procesu
optymalnej frustracji i internalizacji
przekształcającej.
Przekształcenie oznacza zmianę jednego rodzaju
formy lub treści na inny. Powtarzająca się
optymalna frustracja przekształca niedojrzałe
self w dojrzalsze.
Proces frustracji i przekształcania musi
przebiegać stopniowo i powtarzać się, by mogła
mieć miejsce budowa funkcji ego.
Slide 47
Dziękuję za uwagę