Transcript Lecznictwo odwykowe w Polsce Spotkanie informacyjne w Centrum Wspierania Rodziny Skawina, 3 października 2012r.

Lecznictwo odwykowe
w Polsce
Spotkanie informacyjne
w Centrum Wspierania Rodziny
Skawina, 3 października 2012r.
Lecznictwo odwykowe w Polsce
Podstawą prawną systemu lecznictwa odwykowego
w Polsce stanowią:
• Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi z dnia 28 października 1982 roku (z późn.
zmianami) w art. 21 oraz
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie organizacji,
kwalifikacji personelu, zasad funkcjonowania i rodzajów
zakładów lecznictwa odwykowego oraz udziału innych zakładów
opieki zdrowotnej w sprawowaniu opieki nad osobami
uzależnionymi od alkoholu z dnia 31 grudnia 1999 roku.
Lecznictwo odwykowe w Polsce
Na podstawie ww. aktów prawnych:
• Leczenie odwykowe osób uzależnionych od alkoholu odbywa
się wyłącznie w publicznych bądź niepublicznych zakładach
opieki zdrowotnej i jest bezpłatne, również dla osób
nieubezpieczonych.
• Zasadniczą metodą leczenia uzależnienia w zakładach
lecznictwa odwykowego jest psychoterapia uzależnienia,
natomiast postępowanie medyczne ma wymiar wspomagający
psychoterapię i jest nakierowane głównie na leczenie
alkoholowych zespołów abstynencyjnych, farmakologiczne
wsparcie psychoterapii, diagnostykę szkód wynikających z używania
alkoholu i kierowanie osób wymagających leczenia somatycznego
do leczenia specjalistycznego.
Lecznictwo odwykowe w Polsce
• Leczenie uzależnienia jest dobrowolne, za wyjątkiem sytuacji
sądowego zobowiązania do leczenia, które zostały określone w
art. 24 ustawy.
• System leczenia osób uzależnionych od alkoholu
zorganizowany jest odrębnie od systemu leczenia osób
uzależnionych od innych substancji psychoaktywnych, choć
w ramach obu systemów możliwe jest leczenie osób
uzależnionych od kilku substancji (uzależnienia mieszane).
Metody leczenia uzależnienia od
alkoholu
• Zasadniczą metodą leczenia uzależnienia w zakładach
lecznictwa odwykowego jest psychoterapia uzależnienia,
natomiast postępowanie medyczne ma wymiar wspomagający
psychoterapię uzależnienia i jest nakierowane głównie na leczenie
alkoholowych zespołów abstynencyjnych oraz farmakologiczne
wsparcie psychoterapii.
• Programy terapeutyczne, oparte są w większości na:
• podejściu terapii behawioralno-poznawczej
• idei i doświadczeniach Wspólnoty Anonimowych
Alkoholików
• większość programów integruje różne podejścia
psychoterapeutyczne, z przewagą behawioralnopoznawczego.
Metody leczenia uzależnienia od
alkoholu
• Podstawowe cele psychoterapii to:
• zachowanie trwałej abstynencji,
• poprawa zdrowia psychicznego i fizycznego,
• nabycie umiejętności potrzebnych do rozwiązywania
problemów emocjonalnych i społecznych.
• Czas niezbędny do przeprowadzenia skutecznej terapii to
18-24 miesiące. Pierwszy, podstawowy etap psychoterapii
uzależnienia od alkoholu w zakładach stacjonarnych i oddziałach
dziennych trwa od sześciu do ośmiu tygodni, natomiast w
placówkach ambulatoryjnych od czterech do sześciu miesięcy. Cały
cykl psychoterapii uzależnienia trwa do dwóch lat i obejmuje do
240 godzin terapii grupowej i do 50 godzin terapii indywidualnej w
ciągu roku
Metody leczenia uzależnienia od
alkoholu
• Po zakończonej terapii stacjonarnej osoby uzależnione, w
celu kontynuowania leczenia, kierowane są do dalszej
psychoterapii w zakładach ambulatoryjnych oraz do grup
samopomocowych Anonimowych Alkoholików i klubów
abstynenta.
• Czas leczenia w Oddziałach Leczenia Alkoholowych Zespołów
Abstynencyjnych nie przekracza 10 dni.
Zobowiązanie do leczenia
odwykowego
• Celem „instytucji” sądowego zobowiązania osób
uzależnionych od alkoholu do leczenia odwykowego jest
motywowanie do podjęcia terapii uzależnienia. Podstawę
prawną zobowiązania do leczenia stanowią artykuły od 24 do 36
ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w
trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
• Powyższą procedurę wdraża się wobec osób uzależnionych
od alkoholu, które w związku z nadużywaniem alkoholu
powodują rozkład życia rodzinnego, demoralizację
małoletnich (...), systematycznie zakłócają spokój lub
porządek publiczny - opis procedury zawarto w Informatorze „Gdzie
szukać pomocy i porady” wydanym przez UMiG i CWR.
Zobowiązanie do leczenia
odwykowego
• Zobowiązanie nie ma charakteru przymusu prawnego.
Przymus stosowany jest na etapie doprowadzania osoby
uzależnionej od alkoholu na badanie przez biegłego, na rozprawę w
sądzie i do zakładu leczniczego na podjęcie kuracji, jeśli odmawia
ona współpracy. Nie ma jednak możliwości prawnych ani
organizacyjnych zatrzymania pacjenta w zakładzie lecznictwa
odwykowej wbrew jego woli.
• Do przyjęcia zgłoszenia i wszczęcia postępowania
zobowiązana jest gminna komisja rozwiązywania problemów
alkoholowych właściwa dla miejsca zamieszkania lub pobytu
osoby, której dotyczy postępowanie.
Zobowiązanie do leczenia
odwykowego
Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
Centrum Wspierania Rodziny
32-050 Skawina, ul. Ks. J. Popiełuszki 17
wtorek godz. 16.00 - 19.00
tel. 12 276 34 10 wew. 14
Punkty Konsultacyjne
• Punkty konsultacyjne pełnią ważną rolę w lokalnym
systemie pomocy członkom rodzin z problemem
alkoholowym.
• Ich zadaniem nie jest terapia osób uzależnionych z uwagi na
fakt, że leczenie jest prawnie zarezerwowane tylko dla zakładów
opieki zdrowotnej (art. 21 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i
przeciwdziałaniu alkoholizmowi). Dlatego też sądowe zobowiązanie
do podjęcia leczenia może być realizowane tylko w placówkach
leczenia odwykowego i pomoc, jaką osoby te mogą otrzymać w
punktach, jest niewystarczająca dla spełnienia wymogów prawa.
Punkty Konsultacyjne
Zadania punktów konsultacyjnych:
• motywowanie i informowanie o możliwości podjęcia leczenia osób
uzależnionych, jak i terapii osób wspóluzależnionych;
• motywowanie osób pijących ryzykownie i szkodliwie, ale
nieuzależnionych, do zmiany szkodliwego wzorca picia;
• udzielanie wsparcia osobom po zakończonym leczeniu
odwykowym (np. uruchomienie przy punkcie grupy wsparcia
po zakończonym leczeniu w placówce odwykowej);
• rozpoznanie zjawiska przemocy domowej, udzielenie stosownego
wsparcia i informacji o możliwościach uzyskania pomocy i
powstrzymywania przemocy;
• inicjowanie interwencji w przypadku diagnozy przemocy domowej;
• posiadanie dobrej orientacji na temat dostępnych miejsc pomocy i
kompetencji poszczególnych służb i instytucji z terenu gminy,
które mogą się włączyć systemową pomoc dla rodziny.
Punkty Konsultacyjne
Centrum Wspierania Rodziny
ul. Ks. J. Popiełuszki 17
32-050 Skawina
czynny pon. - piątek od 10.00 do 20.00
tel. 12 276 34 10
www.cwr-skawina.pl
Dziękuję za uwagę!
oprac. Małgorzata Kopeć
Pełnomocnik Burmistrza ds. Przeciwdziałania Alkoholizmowi i Zapobiegania Narkomanii
Na podstawie materiałów Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych