Zrównoważone planowanie przestrzenne z wykorzystaniem technologii GIS.

Źródło: Geportal miasta Bełchatów; mapa wygenerowana przez ISDP Niniejsza prezentacja powstała w ramach projektu „Lokomotywa zrównoważonego rozwoju – partnerstwo na rzecz ekorozwoju w gminie” dofinansowanego ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Nieład przestrzenny w Polsce i działania zaradcze (1)

Symptomy braku ładu przestrzennego w Polsce (według Koncepcji Zagospodarowania Przestrzennego Kraju 2030): • na poziomie kraju – postępująca fragmentacja systemów przyrodniczych i

degradacja krajobrazów kulturowych, • na poziomie regionalnym i subregionalnym – niekontrolowana suburbanizacja, rozpraszanie się zabudowy wiejskiej oraz brak koordynacji zabudowy terenów wzdłuż głównych dróg, • na poziomie lokalnym – niska jakość przestrzeni publicznej, chaos w formach zabudowy i architekturze zespołów urbanistycznych, braki w wyposażeniu terenów urbanizowanych i terenów wiejskich w infrastrukturę techniczną i społeczną.

Nieład przestrzenny w Polsce i działania zaradcze (2)

Cel strategiczny KZPK 2030:

"

Efektywne wykorzystanie przestrzeni kraju i jej terytorialnie zróżnicowanych potencjałów rozwojowych dla osiągania ogólnych celów rozwojowych – konkurencyjności, zatrudnienia, sprawności funkcjonowania państwa oraz spójności w wymiarze społecznym, gospodarczym i terytorialnym w horyzoncie długookresowym

". Planowane jest wprowadzenie regulacji prawnych uniemożliwiające: • • • • rozpraszanie zabudowy, zabudowę wzdłuż dróg krajowych i wojewódzkich, zabudowę na terenach pozbawionych infrastruktury wodno-kanalizacyjnej zabudowę na terenach ryzyka powodziowego.

Nieład przestrzenny w Polsce i działania zaradcze (3)

Zagospodarowanie przestrzenne kraju

sposób rozmieszczenia w przestrzeni Polski podstawowych elementów struktury przestrzennej oraz zachodzące pomiędzy nimi relacje. Do podstawowych elementów struktury przestrzennej kraju, (…) zalicza się elementy systemu gospodarczego i społecznego, infrastrukturę techniczną, sieć osadniczą i krajobraz (przyrodniczy i kulturowy) oraz powiązania funkcjonalne.

Polityka przestrzennego zagospodarowania kraju

wskazuje sposób realizacji wizji przestrzennego zagospodarowania i celów rozwojowych kraju w odniesieniu do terytorium, oddziałując na główne elementy zagospodarowania przestrzennego kraju i zapewniając koordynację instrumentów o charakterze sektorowym. Będąc integralną częścią polityki rozwoju, polityka przestrzenna łączy i koordynuje działania podejmowane na poziomie krajowym z działaniami realizowanymi na innych poziomach zarządzania, w tym na poziomie regionalnym, lokalnym i funkcjonalnym.

Zrównoważony rozwój w planowaniu przestrzennym

Zrównoważony rozwój

Zrównoważony rozwój

„rozumie się przez to taki rozwój społeczno-gospodarczy, w którym następuje proces integrowania działań politycznych, gospodarczych i społecznych, z zachowaniem równowagi przyrodniczej oraz trwałości podstawowych procesów przyrodniczych, w celu zagwarantowania możliwości zaspokajania podstawowych potrzeb poszczególnych społeczności lub obywateli zarówno współczesnego

pokolenia, jak i przyszłych pokoleń” .

Ład przestrzenny

„takie ukształtowanie przestrzeni, które tworzy harmonijną całość oraz uwzględnia w uporządkowanych relacjach wszelkie uwarunkowania i wymagania funkcjonalne, społeczno-gospodarcze, środowiskowe, kulturowe oraz kompozycyjno-estetyczne”.

Planowanie zintegrowane (1)

Planowanie zintegrowane = zachowanie równowagi pomiędzy:

• • • • przestrzennym zrównoważeniem (ład przestrzenny), ekologiczną racjonalnością (ład ekologiczny), społeczną akceptacją (ład społeczny), ekonomiczną efektywnością (ład ekonomiczny).

Zasady modelu smarth growth:

• • • • • • •

integracja różnych sposobów zagospodarowania terenu, utrzymanie zwartej zabudowy, tworzenie tożsamości miejsca, zachowanie terenów otwartych i cennych przyrodniczo, zagospodarowanie terenów zdegradowanych, transparentność procesu planowania przestrzennego, partycypacja społeczności lokalnych.

Planowanie zintegrowane (2)

Standardy urbanistyczne Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego Wdrożenie zasad zrównoważonego rozwoju do MPZP i do strategii rozwoju gminy wpływa na poprawę stanu środowiska, na poprawę jakości życia w gminie oraz może przynieść wymierne korzyści materialne. Obiecującą metodą wspomagającą wprowadzanie zasad zrównoważonego rozwoju jest Metoda ISIS.

Nowoczesne technologie w planowaniu przestrzennym.

TIK (1)

Nowoczesne Technologie Informacyjne i Komunikacyjne

Information and Communication Technologies

–

ICT

) (

TIK

, ang.

obejmują szeroki zakres usług, aplikacji, technologii, urządzeń i narzędzi, włącznie ze sprzętem komputerowym oraz oprogramowaniem do tworzenia, przesyłania, prezentowania i zabezpieczania informacji.

TIK obejmuje informacją.

telekomunikację, narzędzia i inne technologie związane z

TIK (2)

Zalety technologii informacyjnych i komunikacyjnych:

• • • • •

ułatwiają dostęp do informacji i zwiększają przejrzystość działań, pozwalają obniżyć koszty komunikacji, umożliwiają zaoszczędzenie czasu przez np.: zwiększenie szybkości prezentowania i uzyskiwania danych; umożliwiają kontakt interaktywny; umożliwiają szybką aktualizację informacji. Rozwój TIK wiąże się z zapewnieniem e-dostępu do usług wszystkim obywatelom, poprzez usunięcie barier technicznych, prawnych i związanych z brakiem potrzebnych umiejętności.

TIK (3)

TIK usprawnia komunikację między społeczeństwem a władzami lokalnymi, dzięki czemu mieszkańcy mogą aktywnie włączać się w procesy zarządzania gminą, szczególnie w procesy decyzyjne, związane z ustaleniami studium uwarunkowań i planów zagospodarowania przestrzennego.

kierunków zagospodarowania przestrzennego oraz miejscowych Powszechny proces informatyzacji przebiegający na każdym szczeblu administracji publicznej odgrywa istotną rolę w budowie społeczeństwa informacyjnego

DYREKTYWA INSPIRE (1)

(

In

frastructure for

S p

atial

I

nfo

r

mation in

INSPIRE E

urope – Infrastruktura Informacji Przestrzennej w Europie) • • •

Infrastruktura danych przestrzennych

(ang.

Spatial Data Infrastructure

,

SDI)

prawnych, organizacyjnych, ekonomicznych i technicznych, które: – to zespół środków zapewniają powszechny dostęp do danych i usług geoinformacyjnych dotyczących określonego obszaru, przyczyniają się do efektywnego stosowania geoinformacji dla zrównoważonego rozwoju tego obszaru umożliwiają racjonalne gospodarowanie zasobami geoinformacyjnymi • • Zależnie od obszaru infrastruktura danych przestrzennych może być: • lokalna, np. miejska lub powiatowa, • regionalna, np. wojewódzka państwowa międzynarodowa, np. europejska lub globalna.

• • Infrastruktura danych przestrzennych obejmuje: • powiązane ze sobą, zdolne do współdziałania systemy i bazy danych przestrzennych zawierające dane i metadane o odpowiedniej treści i jakości • technologie teleinformatyczne i geoinformacyjne stosujące powszechnie akceptowane standardy przepisy prawne, struktury organizacyjne, rozwiązania ekonomiczne i zasoby ludzkie użytkowników tworzących

społeczeństwo geoinformacyjne

źródło: Gaździcki J. Internetowy leksykon geomatyczny. PTIP

DYREKTYWA INSPIRE (2)

Dyrektywa INSPIRE

danych przestrzennych.

(14.03.2007) ustanawia Infrastrukturę Informacji Przestrzennej w Europie i obejmuje zespół środków prawnych, organizacyjnych i technicznych wraz z powiązanym usługami oferującymi powszechny dostęp do • • • Ze względu na ramowy charakter dyrektywy, wprowadzane są szczegółowe przepisy implementacyjne, obejmujące takie zagadnienia jak: metadane (dane o danych), • tematy danych przestrzennych, • usługi sieciowe, umowy dotyczące dzielenia się danymi środki zapewniające koordynację i monitoring.

DYREKTYWA INSPIRE (3)

• • • Infrastruktura informacji przestrzennej obejmuje:

metadane, zbiory danych przestrzennych oraz usługi danych przestrzennych; usługi i technologie sieciowe; porozumienia w sprawie wspólnego korzystania, dostępu i użytkowania oraz mechanizmy kontroli i monitorowania, procesy i procedury ustanowione, stosowane lub udostępniane zgodnie z

dyrektywą INSPIRE.

Dane przestrzenne

- wszelkie dane odnoszące się bezpośrednio lub pośrednio do określonego

położenia lub obszaru geograficznego;

Usługi danych przestrzennych

- operacje, które mogą być wykonywane przez aplikację

komputerową na danych przestrzennych zawartych w zbiorach danych przestrzennych lub na powiązanych z nimi metadanych;

DYREKTYWA INSPIRE (4)

• • • • •

Pięć głównych zasad INSPIRE:

(www.akademiainspire.pl) Dane powinny być pozyskiwane tylko jeden raz oraz przechowywane i efektywnie zarządzane w przez odpowiednie instytucje i służby.

Powinna być zapewniona ciągłość przestrzenna danych tak, aby było możliwe pozyskanie różnych zasobów, z różnych źródeł oraz aby możliwe było ich udostępnianie wielu użytkownikom i do różnorodnych zastosowań.

Dane przestrzenne powinny być przechowywane na jednym poziomie administracji publicznej i udostępniane podmiotom na pozostałych poziomach.

Dane przestrzenne niezbędne do odpowiedniego zarządzania przestrzenią na wszystkich poziomach administracji publicznej powinny być powszechnie dostępne Powinien być zapewniony dostęp do informacji o tym, jakie dane przestrzenne są dostępne i na jakich warunkach, a także informacja umożliwiająca użytkownikowi ocenę przydatności tych danych Przedmiotem infrastruktury geoinformacyjnej w UE są

tylko zbiory danych w formie cyfrowej

.

DYREKTYWA INSPIRE (5)

• • •

Dyrektywa INSPIRE zakłada: usprawnienie i zwiększenie dostępu do zasobów danych przestrzennych, wzmocnienie współpracy między europejskimi instytucjami, które bazują na wymianie i analizach danych przestrzennych.

ujednolicenie zasad przechowywania i udostępniania danych oraz związanych z nimi usług przez organy państwowe, publiczne oraz te organy prywatne, które zdecydują się udostępnić swoje zasoby zgodnie z wytycznymi INSPIRE.

W Polsce funkcję narodowego geoportalu pełni GEOPORTAL.GOV.PL

Na poziomie europejskim funkcjonuje geoportal INSPIRE.

Ustawa o infrastrukturze informacji przestrzennej (1)

Ustawa z dnia 4 marca 2010 r. o infrastrukturze informacji przestrzennej definiuje

infrastrukturę informacji przestrzennej

jako:

opisane metadanymi zbiory danych przestrzennych oraz dotyczące ich usługi, środki techniczne, procesy i procedury, które są stosowane i udostępniane przez współtworzące infrastrukturę informacji przestrzennej organy wiodące, inne organy administracji oraz osoby

trzecie.

Ustawa o IIP ustanowiła

Krajową Infrastrukturę Informacji Przestrzennej .

Celem ustawy jest optymalizacja pozyskiwania danych przestrzennych i utrzymania tych zasobów przez jednostki administracji publicznej, jak również poprawa dostępności zasobów dla wszystkich użytkowników. Koordynatorem wszystkich działań związanych z infrastrukturą informacji przestrzennej jest minister właściwy ds. administracji publicznej. Organem opiniodawczym i doradczym jest Rada Infrastruktury Informacji Przestrzennej.

Ustawa o infrastrukturze informacji przestrzennej (2)

• • • Organy administracji prowadzące rejestry publiczne obejmujące dane przestrzenne oraz osoby trzecie, których zbiory włączone są do infrastruktury, są odpowiedzialne za:

tworzenie, aktualizację i udostępnianie metadanych dla zbiorów i usług danych przestrzennych wprowadzanie rozwiązań technicznych zapewniających

interoperacyjność (zdolność współdziałania) zbiorów i usług danych przestrzennych oraz harmonizację (spójność) tych zbiorów tworzenie i obsługiwanie usług sieciowych, takich jak usługi

wyszukiwania, przeglądania, pobierania, przekształcania, uruchamiania usług danych przestrzennych

Ustawa o infrastrukturze informacji przestrzennej (3)

Dane dostępne za pomocą usług przeglądania mogą uniemożliwiającą ich wtórne wykorzystanie w celach zarobkowych.

mieć formę Za dostęp do pozostałych usług mogą być pobierane opłaty, na podstawie odrębnych przepisów Zbiory i usługi danych przestrzennych objęte infrastrukturą podlegają nieodpłatnemu udostępnianiu innym organom administracji w zakresie niezbędnym do realizacji przez nie zadań publicznych oraz organom administracji innych państw UE i organom UE w zakresie realizacji zadań publicznych, które mogą oddziaływać na środowisko Krajowe przepisy wykonawcze (rozporządzenia) do ustawy o IIP uzupełniane są przez instrukcje, wytyczne techniczne i inne przepisy.

Ustawa o infrastrukturze informacji przestrzennej (4)

Ustawa IIP wprowadza nowelizacje zapisów sześciu innych ustaw, w tym ustawy Prawo Geodezyjne i Kartograficzne. W kontekście samorządów lokalnych szczególnie ważna jest nowelizacja zapisów PGiK, która zobowiązuje gminy do zakładania i prowadzenia bazy danych ewidencji miejscowości, ulic i adresów w systemie teleinformatycznym. Baza danych musi być ponadto zintegrowana z państwowym rejestrem granic i powierzchni jednostek podziałów terytorialnych kraju (art. 7a pkt 6 ustawy PGiK).

Główny Urząd Geodezji i Kartografii udostępni gminom bezpłatną aplikację

internetową EMUiA.

Technologia GIS w planowaniu przestrzennym

System informacji przestrzennej W jednostkach samorządu terytorialnego

80 %

decyzji podejmowana jest z wykorzystaniem geoinformacji.

Geoinformacja

informacja geograficzna; informacja o położeniu, geometrycznych właściwościach i przestrzennych relacjach obiektów, identyfikowanych w odniesieniu do przestrzeni geograficznej.

Technologie GIS

zestaw metod i technik służących do budowy systemów informacji geograficznej (GIS) lub innych systemów wykorzystujących geoinformację jako jeden z komponentów (wizualizacja danych, analizy przestrzenne, zapis danych przestrzennych w bazie danych itd.).

Współcześnie trendy rozwojowe technologii GIS ukierunkowane są na planowanie przestrzenne.

System informacji przestrzennej

system pozyskiwania, gromadzenia, weryfikowania, integrowania, analizowania, transferowania i udostępniania danych przestrzennych, w szerokim rozumieniu obejmuje on metody, środki techniczne, w tym sprzęt i oprogramowanie, bazę danych przestrzennych, organizację, zasoby finansowe oraz ludzi zainteresowanych jego funkcjonowaniem.

SIP może oznaczać także oprogramowanie o funkcjach odpowiadających powyższej definicji.

źródło Gaździcki J. Internetowy leksykon geomatyczny. PTIP

System Informacji Geograficznej – GIS (1) Systemy informacji przestrzennej

System informacji geograficznej

(GIS - Geographic Information System) jest to system informacji przestrzennej dotyczący danych geograficznych (danych odniesionych do przestrzeni geograficznej).

Termin ten w liczbie mnogiej: systemy informacji geograficznej stosowany jest również jako nazwa dziedziny zajmującą się geoinformacją (informacją geograficzną) oraz metodami i technikami GIS (Gaździcki J. Internetowy leksykon geomatyczny).

• opracowania średnioskalowe i małoskalowe (skale 1: 10 000 i mniejsze)

System informacji o terenie

(SIT - ang.

LIS Land

Information

System) jest to system informacji przestrzennej dotyczący danych o terenie o wysokim stopniu szczegółowości katastralne.

i dokładności, np.

dane Według definicji Międzynarodowej Federacji Geodetów, SIT jest środkiem do podejmowania decyzji o charakterze prawnym, administracyjnym i gospodarczym oraz pomocą w planowaniu i rozwoju. (Gaździcki J. Internetowy leksykon geomatyczny).

• opracowania wielkoskalowe, w postaci mapy zasadniczej (skale 1:5000, 1:2000, 1:1000, 1;500 z dopuszczeniem skal większych) wraz z poszczególnymi nakładkami (uzbrojenie terenu, ewidencja gruntów i budynków, rzeźba terenu).

GIS (2) Zastosowania GIS w pracy urzędników gmin(w %)

Źródło:

Kompetencje GIS w Urzędach Gmin

. Geodeta Nr 6 (169)

Zastosowania GIS

• • • • • • • • • • GIS można wykorzystać w gminie do (UNEP/GRID-Warszawa): opracowania cyfrowych wersji dokumentów planistycznych, do archiwizacji inwentaryzacji, np.: zabytków, pomników przyrody, stref i miejsc zagrożeń stworzenia geoportalu gminy opracowania aplikacji GIS usprawniającej współpracę poszczególnych wydziałów w urzędzie stworzenia SIG do zarządzania MPZP stworzenia interaktywnych map numerycznych pod kątem określonego zastosowania analiz wariantowych lokalizacji różnych inwestycji, także pod kątem potencjalnych konfliktów analiz przestrzennych jako narzędzia wspomagającego podejmowanie decyzji planistycznych, np. analizy inwestycji w wymiarze ekonomicznym, społecznym, instytucjonalnym konsultacji społecznych, poprzez wykonanie map tematycznych, prezentujących np. korzyści z planowanej inwestycji; poprzez interaktywne sesje z lokalną społecznością na podstawie wizualizacji przestrzennych.

opracowania map tematycznych stanowiących część opracowania ekofizjograficznego

Korzyści z zastosowania GIS

• • • • • • • • • • • •

KORZYŚCI z zastosowania GIS w pracy urzędu

: zintegrowanie danych z różnych wydziałów i jednostek obniżenie kosztów funkcjonowania urzędu dzięki redukcji czasu trwania procedur urzędowych optymalizacja działań związanych z zarządzaniem przestrzenią możliwość archiwizowania i łatwego przechowywania danych w zintegrowanych bazach danych lepsza i szybsza obsługa inwestorów i mieszkańców lepsza komunikacja wewnątrz urzędu i szybszy dostęp do potrzebnych informacji możliwości analityczne systemu pozwalają na inne spojrzenie na istotne zagadnienia mające wpływ na rozwój miasta, gminy – np. „mapy problemów” czy „mapy potencjałów” , model 3D zwiększenie wpływu pieniędzy do budżetu samorządu poprzez uszczelnienie systemu podatkowego.

podejmowanie lepszych i czytelnych decyzji wzmocnienie partycypacji społecznej przyśpieszenie rozwiązywania problemów wspomaganie procesu decyzyjnego

Podstawowe funkcje systemów GIS

• GIS umożliwia: łączenie danych przestrzennych i opisowych pochodzących z różnych źródeł w wielu warstwach tematycznych • prowadzenie wszechstronnych analiz przestrzennych • wizualizację.

GIS pozwala uzyskać informacje o każdym z obiektów zawartych na mapie oraz na zadawanie złożonych zapytań dotyczących właściwości opisujących te obiekty oraz relacji pomiędzy nimi System kartograficzny

Wejście danych → Projekt mapy → Wydruk lub wizualizacja

System informacji przestrzennej

Wejście danych → Baza danych → Analizy przestrzenne → Wyjście informacji.

• • • • Podstawowe funkcje GIS można podzielić na: wprowadzanie danych zarządzanie danymi przetwarzanie danych udostępnianie danych

Interaktywne aplikacje mapowe

Interaktywne aplikacje mapowe (1)

Profesjonalne serwisy mapowe charakteryzują się przejrzystą formę graficzną, szybkością dostępu do aktualnej, rzetelnej informacji i interaktywnością.

Interaktywne aplikacje mapowe są programami komputerowymi umożliwiającymi użytkownikom korzystanie za pomocą Internetu z zasobów danych przestrzennych w postaci interaktywnych map.

Dyrektywa INSPIRE zobowiązuje do standaryzacji danych przestrzennych, które mają być udostępniane w internetowych serwisach mapowych – geoportalach. Geoportale umożliwiają dostęp do danych i usług przestrzennych niezależnie od platformy sprzętowej, systemowej i programowej; zapewniają powszechny dostęp do nowoczesnych technologii informacyjnych umożliwiających analizę obiektów i zjawisk przestrzennych.

Interaktywne aplikacje mapowe (2)

Geoportale, które są węzłami Krajowej Infrastruktury Informacji Przestrzennej, zapewniają dostęp do informacji przestrzennych z urzędowych rejestrów, gwarantujących jakość, aktualność i wiarygodność udostępnianych informacji.

• • • Geoportale, działające w ramach KIIP funkcjonują na trzech poziomach:

centralnym wojewódzkim powiatowym

Na poziomie centralnym funkcjonuje GEOPORTAL.GOV.PL stanowi centralny punkt dostępu do usług informacji przestrzennej. Udostępnia opracowania i dane geoprzestrzenne, w tym dane o charakterze katastralnym, opracowania ortofotomap lotniczych i satelitarnych oraz mapy sozologiczne (1:50 000), mapy hydrograficzne (1:50 000), mapy topograficzne rastrowe (1:10 000, 1:25 000, 1:50 000, 1:100 000), dane o przebiegu granic jednostek podziału terytorialnego państwa, dane z państwowego rejestru nazw geograficznych.

Interaktywne aplikacje mapowe (3)

http://87.199.34.18:10081/portal/ • • • • • • • • • • Interaktywne aplikacje mapowe umożliwiają, między innymi: nawigację po mapie, uzyskanie informacji o obiektach, pomiar powierzchni, pomiar odległości, wyszukanie obiektów wokół punktu, dodawanie punktów wraz z ich opisem, nakładanie warstw wektorowych i rastrowych, wyszukanie obiektu poprzez zadane współrzędne rysowanie linii, poligonów wydruk kompozycji użytkownika http://www.24gis.pl/mpzp/

Interaktywne aplikacje mapowe (4)

MSIP w Gliwicach

http://msip-mapa.um.gliwice.pl/geoportaltoolkit/map.php?skin=gliwice_new_mieszkaniec Zaawansowane portale mapowe • • • • • • pozwalają na integrację danych pochodzących z wielu serwisów mapowych dostarczają dedykowane selekcji, raportowania i analiz narzędzia w zakresie wyszukiwania lokalizacji obiektów, aplikacje oparte są o środowisko sieciowe, a cały ciężar przetwarzania danych spoczywa na serwerze; umożliwiają edycję danych przestrzennych oraz ich atrybutów w środowisku przeglądarki internetowej.

umożliwiają wybór profilu, np.: mieszkańca, turysty, inwestora, urbanisty, geodety; udostępniają usługi WMS, WFS i opcje wyszukania metadanych w zależności od kategorii tematu, od typu szukanej usługi, np.: wyszukiwania, pobierania, transformacji, przeglądania.

mogą udostępniać serwisy 3D.

Partycypacja społeczna w planowaniu przestrzennym

Partycypacja społeczna w planowaniu przestrzennym (1)

Partycypacja społeczna

:

•

udział obywateli w zarządzaniu sprawami społeczności, której są członkami

•

proces, w trakcie którego społeczeństwo uzyskuje wpływ, a pośrednio i kontrolę, nad decyzjami władz publicznych, gdy te decyzje mają bezpośredni lub pośredni wpływ na ich własne interesy

•

w szerokim rozumieniu jest podstawą społeczeństwa obywatelskiego, którego członkowie dobrowolnie biorą udział w publicznej działalności. W węższym rozumieniu pojęcie to oznacza partnerstwo publiczno-prawne samorządu gminnego i mieszkańców służące podejmowaniu działań na rzecz rozwoju lokalnego

Partycypacja społeczna w planowaniu przestrzennym (2)

• • •

Metody warsztatowe

stanowią formę demokracji bezpośredniej, są skutecznym narzędziem zrównoważonego planowania. warsztaty Charrette rozwiązania.

(Enquiry by Design) są to kilkudniowe sesje, podczas których przedstawiciele samorządu i administracji, naukowcy, deweloperzy, mieszkańcy i inni zainteresowani, wspólnie z projektantami opracowują i weryfikują metoda ISIS obejmuje zestaw narzędzi umożliwiających efektywne planowanie, wdrażanie, monitoring oraz ewaluację zrównoważonego rozwoju w społecznościach lokalnych.

metoda PPS pozwala lokalnej wspólnocie określić i wyrazić jej aspiracje, potrzeby i priorytety. Eksperci pełnią rolę pomocniczą przy realizacji społecznej idei. Wspólna wizja przyciąga partnerów, środki i nowe inicjatywy

Partycypacja społeczna w planowaniu przestrzennym (3)

DRABINA PARTYCYPACJI SPOŁECZNEJ brak partycypacji społecznej

władze publiczne decydują całkowicie jednostronnie i samodzielnie, nie informują opinii publicznej;

władza autorytarna informowanie

1. władze publiczne decydują całkowicie jednostronnie i samodzielnie, ale informują opinię publiczną o podjętych decyzjach 2. władze publiczne decydują całkowicie jednostronnie i samodzielnie, ale oprócz informowania opinii publicznej o podjętych decyzjach – uzasadniają te decyzje, nakłaniając do ich akceptacji

konsultowanie

1. władze publiczne przed podjęciem decyzji informują o swoich planach i przyjmują do wiadomości opinie społeczne, wykorzystując je do wprowadzania zmian w treści decyzji 2. władze publiczne przed podjęciem decyzji aktywnie zasięgają opinii poszczególnych obywateli (wybranych ekspertów, liderów), korzystają z wysłuchań publicznych, sondaży telefonicznych, badań opinii publicznej 3. władze publiczne przed podjęciem decyzji aktywnie zasięgają opinii, poprzez konsultacje społeczne z różnymi grupami społecznymi i organizacjami na podstawie wymogów prawa lub politycznej woli 4. władze publiczne przed podjęciem decyzji zasięgają opinii w ramach ustawowo powołanych publicznych instytucji konsultacyjnych i opiniotwórczych, których wysłuchanie jest obowiązkowe

współdecydowanie

1. władze publiczne przed podjęciem decyzji współpracują (w ramach partnerstwa międzysektorowego) z partnerami społecznymi, publicznymi, prywatnymi (negocjacje, wspólne planowanie, osiąganie konsensusu) i z nimi podejmują wspólną decyzję np.: w formie porozumienia lub wspólnego programu; wymogów prawa lub politycznej woli 2. władze publiczne przekazują możliwość podejmowania decyzji grupom lub partnerom (społecznym, publicznym, prywatnym) i akceptują te decyzje.

współdziałanie

Na podstawie:

Andrzejewska

M. i in. 2007. O partycypacji społecznej w planowaniu przestrzennym. Zastosowania geowizualizacji w celu wzmocnienia udziału społecznego w planowaniu przestrzennym ,

Partycypacja społeczna w planowaniu przestrzennym (4)

Partycypacja społeczna – wykorzystywanie zasobów informacyjnych interesariuszy

SCENARIUSZ negatywny SCENARIUSZ pozytywny

Brak lub fasadowość planistycznych konsultacji społecznych Rzeczowe i wszechstronne konsultacje planistyczne z interesariuszami plan przestrzennego zagospodarowania plan przestrzennego zagospodarowania rozpoczęcie inwestycji rozpoczęcie inwestycji blokada inwestycji pomyślne zakończenie procesu inwestycyjnego

Partycypacja społeczna w planowaniu przestrzennym (5)

http://miastoceramiki.eu/konsultacje/ • • • Jednym z coraz częściej stosowanych narzędzi w procesach konsultacji społecznych w planowaniu przestrzennym są techniki geowizualizacyjne ukierunkowane na różne grupy odbiorców.

Narzędzia geowizuallizacji ułatwiają: rejestrację wniosków, uwag do projektów nanoszenie wniosków, uwag na projekt planu odbiór opracowań uproszczenie planistycznych, poprzez ich Metody geowizualizacyjne są bardzo przydatne na etapie scenariuszy wariantowych obiektów.

Wizualne oporów społecznych.

– przy planowaniu kierunków rozwoju i przy rozpatrywaniu możliwości lokalizacyjnych przedstawienie planów inwestycyjnych może przyczynić się do zmniejszenia

Partycypacja społeczna w planowaniu przestrzennym (6)

http://www.akademiainspire.pl/najlepsze-gminy-akademii-inspire/gorzow-wielkopolski

Dobre przykłady zastosowań GIS w tworzeniu podstaw zrównoważonego rozwoju na poziomie lokalnym:

Internetowy serwis planowania przestrzennego jako element procesu wzmocnienia partycypacji społecznej w planowaniu przestrzennym w mieście Bolesławiec Celem projektu było stworzenie portalu z modułem web-GIS przeznaczonego do współpracy ze społecznością lokalną.

Ustalenie obszarów miasta Gorzów Wielkopolski wyłączonych spod zainwestowania i zabudowy Celem projektu było wyznaczenie obszarów koniecznych do wyłączenia spod zabudowy ze względu na uwarunkowania środowiskowe.

Wyznaczenie przebiegu drogi krajowej 11 na terenie gminy wiejskiej Tworóg Celem projektu było wyznaczenie najlepszego wariantu dla obwodnicy drogi krajowej nr11 na terenie gminy Tworóg. Wybór miejsca lokalizacji biogazowni rolniczej w gminie miejsko wiejskiej Zagórz http://www.akademiainspire.pl/najlepsze-gminy-akademii-inspire/zagorz

Zapraszamy do zadawania pytań autorce wykładu

Niniejsza prezentacja powstała w ramach projektu „Lokomotywa zrównoważonego rozwoju – partnerstwo na rzecz ekorozwoju w gminie” dofinansowanego ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.