Transcript pobierz prezentację - SIP Powiatu Cieszyńskiego

Specjalista w zakresie geoinformacji
- zawód na dziś i jutro
Jacek Kozłowski
„GEOINFO” Wrocław
Cieszyn, wrzesień 2012 r.
1
Plan lekcji
1. Temat i cele lekcji.
2. Powszechność informacji przestrzennej oraz systemów
GIS na przykładach.
3. Wybrane pojęcia z zakresu geoinformacji.
4. Zarys historii geoinformacji.
5. Podstawowe narzędzia i funkcjonalności geoportali na
przykładzie Systemu Informacji Przestrzennej Powiatu
Cieszyńskiego.
6. Lokalizacja szkół średnich i uczelni wyższych kształcących
w zakresie geoinformacji.
7. Podsumowanie.
8. Zakończenie.
2
Temat i cele lekcji
Temat lekcji:
Specjalista w zakresie geoinformacji – zawód na dziś i jutro
Cele lekcji:
uświadomić powszechność geoinformacji, przybliżyć
podstawowe pojęcia w tym zakresie, nakreślić historię
geoinformacji, omówić funkcjonalność geoportali,
wskazać miejsca kształcenia w tym zawodzie
3
Powszechność informacji przestrzennej
Informacja przestrzenne (geoinformacja) stosowana jest
w bardzo wielu dziedzinach życia, m.in.:
• w sektorze prywatnym i administracji publicznej,
• w pracach naukowo-badawczych i zastosowaniach
komercyjnych,
• w obszarach dotyczących: ewidencji własności
nieruchomości, architektury i budownictwa, planowania
przestrzennego, ochrony środowiska, komunikacji
i transportu, demografii, bezpieczeństwa i obronności,
edukacji, kultury, turystyki i rekreacji, statystyki, marketingu
i reklamy, logistyki, budownictwa, górnictwa i wielu innych.
4
Przykłady zastosowania informacji przestrzennej
i oprogramowania GIS (1)
Lokalizatory internetowe:
wszelkiego rodzaju wyszukiwarki wykorzystujące dane przestrzenne zarówno jako
podkład dla innych danych oraz jako szczególne atrybuty wyszukiwania (np.: nazwy
miast, ulic, numery adresowe)
• globalne, np.: Google Mapy, Google Earth, Nokia Maps,
ViaMichelin,
• europejskie, np.: Mappy, Mapy.cz, klickTel.de, mapypravda.sk,
• narodowe, np.:
• polskie, np.: Zumi, Panorama Firm, pkt.pl, Targeo,
• szwajcarski, np.: search.ch,
• systemy rzeczywistości wirtualnej, np.: Layar – (1), (2), (3).
5
Przykłady zastosowania informacji przestrzennej
i oprogramowania GIS (2)
Systemy pozycjonowania i lokalizacji:
•lokalizacja telefonów komórkowych w sieciach
poszczególnych operatorów GSM
Technologia lokalizacji telefonu komórkowego polega na pomiarze siły sygnału pomiędzy
BTS’em (stacją bazową), a lokalizowanym telefonem. Aby namierzenie było możliwe, aparat
musi znajdować się
w zasięgu przynajmniej 3 stacji bazowych, co pozwoli na zastosowanie metody triangulacji
do wyznaczenia położenia urządzenia. Zaawansowane algorytmy pozwalają wyznaczyć
współrzędne telefonu z dokładnością do maksymalnie 50 metrów w zabudowie miejskiej,
gdzie jest duże zagęszczenie stacji bazowych oraz z dokładnością od maksymalnie 300
metrów na terenach pozamiejskich
(http://inwigilacja24.com/telefonia/namierzanie-telefonu-komorkowego).
6
Lokalizowanie telefonu komórkowego na podstawie pomiaru siły sygnału pomiędzy stacjami bazowymi.
Źródło: http://inwigilacja24.com/telefonia/namierzanie-telefonu-komorkowego
7
Przykłady zastosowania informacji przestrzennej
i oprogramowania GIS (2)
Systemy pozycjonowania i lokalizacji:
•lokalizacja satelitarna pojazdów, osób za pomocą
odbiorników GPS
Global Positioning System (GPS) - właściwie GPS-NAVSTAR (ang. Global Positioning
System – NAVigation Signal Timing And Ranging) – jeden z systemów nawigacji satelitarnej,
stworzony przez Departament Obrony Stanów Zjednoczonych, obejmujący swoim zasięgiem
całą kulę ziemską. System składa się z trzech segmentów: segmentu kosmicznego - 31
satelitów orbitujących wokół Ziemi na średniej orbicie okołoziemskiej; segmentu naziemnego
- stacji kontrolnych i monitorujących na ziemi oraz segmentu użytkownika - odbiorników
sygnału. Zadaniem systemu jest dostarczenie użytkownikowi informacji o jego położeniu oraz
ułatwienie nawigacji po terenie. Działanie polega na pomiarze czasu dotarcia sygnału
radiowego z satelitów do odbiornika. Znając prędkość fali elektromagnetycznej oraz znając
dokładny czas wysłania danego sygnału można obliczyć odległość odbiornika od satelitów
(http://pl.wikipedia.org/wiki/Global_Positioning_System).
Przykład usługi lokalizacyjnej: http://www.youtube.com/watch?v=3IXC5A1ZoV4
8
Ilustracja konfiguracji satelitów operacyjnych GPS wraz z wirującą Ziemią. Opis wskazuje liczbę
satelitów widocznych z wybranego punktu na Ziemi (45°N).
Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Global_Positioning_System
9
Przykłady zastosowania informacji przestrzennej
i oprogramowania GIS (3)
Internetowe plany gmin/miast/powiatów/województw/krajów
oraz Systemy Informacji Przestrzennej:
stanowią rozwiązania informatyczne wdrażane najczęściej przez jednostki administracji
samorządowej szczebla wojewódzkiego, powiatowego oraz duże aglomeracje miejskie (powiaty
grodzkie), rzadziej mniejsze gminy miejskie i wiejskie; prezentują dane przestrzenne o bardzo
szerokim spektrum informacji z zakresu m.in.: danych ewidencyjnych, mapy zasadniczej,
ewidencji uzbrojenia terenu, edukacji, zdrowia, środowiska, planowania przestrzennego, demografii,
kultury, turystyki, sportu, rekreacji, komunikacji i transportu, zarządzania kryzysowego
• centralne/krajowe, np.: Geoportal.gov.pl,
• wojewódzkie, np.: mazowiecki, łódzki, dolnośląski,
• powiatowe ziemskie, np.: SIP Powiatu Cieszyńskiego, ZSW GIS Powiatu
Żywieckiego, SIP Powiatu Lubińskiego,
• powiatowe grodzkie, np.: Miasto Katowice, Miasto Bytom, Miasto Rybnik,
Miasto Gliwice, Miasto Wrocław, Miasto Łódź, Miasto Kraków,
• gminne miejskie, np.: Miasto Cieszyn, Miasto Pszczyna, Miasto Tarnowskie G.,
• gminne wiejskie, np.: Gmina Piaseczno, Gmina Raszyn.
10
Przykłady zastosowania informacji przestrzennej
i oprogramowania GIS (4)
Geoportale tematyczne:
stanowią specyficzną odmianę Systemów Informacji Przestrzennej i są
skoncentrowane na jednym zagadnieniu oraz ściśle określonym obszarze
•
•
•
•
•
•
•
•
przyrodnicze, np.: Tatrzański Park Narodowy,
turystyczne, np.: Miejski System Informacji Turystycznej,
społecznościowe, np.: Google Panoramio,
wyborcze, np.: Geoportal Wyborczy Gliwic,
gospodarcze, np.: Informacja o Rynku Nieruchomości,
mapy zasięgu sieci GSM, np.: Plus, T-Mobile, Orange, Play,
bezpieczeństwa, np.: Ekstrema Polskie,
naukowe, np.: Państwowy Instytut Geologiczny.
11
Przykłady zastosowania informacji przestrzennej
i oprogramowania GIS (5)
Systemy wspomagania marketingu i sprzedaży:
stanowią rozwiązania wyposażone w zaawansowane funkcje analityczne, często
wykorzystujące rozwiązania typu wielowymiarowe hurtownie danych (kostki OLAP),
czy bussines intelligence
•
•
•
•
•
Gdzie mieszkają klienci? Jakie są ich cechy (segmentacja rynku,
klasyfikacja terenów mieszkalnych)?
Gdzie są moi konkurenci?
Jaki jest potencjał obrotu w regionie dla mojego produktu? Jakiego
udziału w rynku mogę się spodziewać na danym terenie?
Gdzie powinienem zlokalizować nowy oddział mojej firmy? Czy
powinienem rozszerzyć (rozbudować) istniejący oddział?
Jak powinienem promować mój produkt? Gdzie i w jaki sposób
powinienem się reklamować (direct mailing)?
12
Przykładowe analizy przestrzenne na potrzeby działań marketingowych
wykonane w oprogramowaniu GIS.
Źródło: GIS for Direct Marketing. Identify and Target Your Best Customers. ESRI.
http://www.esri.com/library/brochures/pdfs/gis-for-direct-marketing.pdf
13
Przykłady zastosowania informacji przestrzennej
i oprogramowania GIS (6)
Systemy inżynierskie:
dotyczy różnorodnych rozwiązań informatycznych stosowanych w takich branżach jak:
górnictwo, geologia, geodezja, planowanie przestrzenne, akustyka, archeologia, inne;
najczęściej są to systemy o wąskiej specjalizacji i dedykowanej funkcjonalności
Przykładowe opracowania zrealizowane z pomocą oprogramowania do badań
przyrodniczych w połączeniu z GIS.
Źródło: http://www.rockware.com/index.php
14
Zarys historii geoinformacji (1)
Powstanie Systemów Informacji Przestrzennej, a szerzej systemów GIS, wiąże
się z rozwojem kartografii.
• Odkryte najstarsze mapy pochodzą sprzed kilku tysięcy lat z obszaru
starożytnej Babilonii i najprawdopodobniej służyły do obsługi podatku
gruntowego.
• Za panowania Ramzesa II (XIII w. p. Chr.) lokalizacje egipskich kopalni złota
zaznaczane były na pergaminowych mapach.
• W II w. p. Chr. w Chinach na jedwabiu kreślono mapy topografii terenu
wykorzystywane w celach wojskowych.
• Pierwsze mapy obrazujące cały (znany starożytności) świat stworzył grecki
filozof Anaximander z Miletu w VI w. p. Chr.
• Eratosthenes z Cyreny, uważany za twórcę kartografii i geodezji, ok. 200 lat p.
Chr. obliczył dokładnie wielkość kuli ziemskiej, sporządził atlas świata oraz
udowodnił, że można dotrzeć do Indii drogą morską podążając na zachód od
Hiszpanii.
15
Zarys historii geoinformacji (2)
• W czasie I wojny światowej rozwinęła się fotogrametria, czyli technika
pomiarów na podstawie zdjęć lotniczych.
• Lata 50-te XX w. to prace ukierunkowanie na zautomatyzowanie
procesu tworzenia (kreślenia, druku) map.
• Lata 60-te XX w. to pierwsze programy komputerowe do obsługi
danych przestrzennych.
• Pierwszy system informacji geograficznej powstał w 1963 r. w
Kanadzie w celu inwentaryzacji zasobów naturalnych i ich analizy.
Powstały w ramach projektu w 1971 r. program komputerowy nazywał
się CGIS (ang. Canadian GIS) i zawierał 7 warstw tematycznych.
• W 1964 r. powstało Harwardzkie Laboratorium Grafiki Komputerowej
i Analiz Przestrzennych, które w 1966 r. buduje system SYMAP (ang.
Synagraphic Mapping System) do prezentacji danych przestrzennych.
• W roku 1968 w ramach programu kosmicznego Apollo 8 wykonano
pierwsze zdjęcia Ziemi z dalekiego kosmosu.
16
Zarys historii geoinformacji (3)
•
•
•
•
•
•
•
•
W 1969 roku w Redlands w Kalifornii małżeństwo Jack i Laura Dangermond
zakładają Environmental Systems Research Institute (ESRI).
W tym samym roku w Huntsville w Alabamie powstaje firma M&S Computing
Inc., znana dzisiaj pod nazwą Intergraph Corporation.
W roku 1973 amerykańska służba geodezyjna rozpoczyna tworzenie systemu
GIRAS (ang. Geographical Information Retrieval and Analysis System) do
zarządzania zasobami naturalnymi.
W 1978 r. wielodyscyplinarna grupa naukowców rozpoczyna pracę nad
projektem ERDAS (ang. Earth Resources Data Analysis System).
W tym samym roku w kosmos wystrzelono pierwsze satelity GPS.
Harwardzkie Laboratorium Grafiki Komputerowej i Analiz Przestrzennych
buduje OdysseyGIS - pierwszy nowoczesny wektorowy system GIS.
W 1981 r. na rynek trafia ARC/Info firmy ESRI.
W 1985 r. powstał rastrowy wojskowy system GIS o nazwie GRASS (ang.
Geographic Resources Analysis Support System).
17
Zarys historii geoinformacji (4)
•
•
•
•
•
•
•
•
W 1986 r. czwórka studentów zakłada MapInfo Corporation, a w 1991 r. wydaje
produkt MapInfo Professional.
Pierwszy szeroko znany produkt firmy Integraph – MGE – powstaje w 1989 r.
Rok 1993 – powstaje EUROGI (ang.: European Umbrella Organisation for
Geographic Information).
W roku 1994 r. zarządzeniem Prezydenta Billa Clintona w USA powstaje
Krajowa Infrastruktura Danych Przestrzennych – NSDI (ang. National Spatial
Data Infrastructure).
W tym samym roku powstaje OpenGIS Consortium (OGC), działające obecnie
pod nazwą – Open Geospatial Consortium, skupiające kilkaset instytucji
publicznych i prywatnych.
W roku 1999 r. rusza komercyjny projekt IKONOS, pozwalający na
wykonywanie zdjęć z rozdzielczością 1 m / 1 piksel.
W następnym roku USA znoszą zakłócanie sygnału GPS.
Wiek XXI to dynamiczny i wielokierunkowy rozwój systemów GIS, w tym:
webGIS, mobileGIS.
18
Aktualny kontekst prawny
wykorzystywania informacji przestrzennej
Dyrektywa Nr 2007/2/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 marca 2007
ustanawiająca infrastrukturę informacji [IIP] przestrzennej we Wspólnocie
Europejskiej (INSPIRE)
Cel:
Ustanowienie przepisów ogólnych służących ustanowieniu infrastruktury informacji
przestrzennej we Wspólnocie Europejskiej dla celów polityk wspólnotowych
w zakresie ochrony środowiska oraz polityk lub działań mogących oddziaływać
na środowisko.
Wynikiem transpozycji Dyrektywy INSPIRE do prawa krajowego jest Ustawa z
dnia 4 marca 2010 r. o infrastrukturze informacji przestrzennej (Dz. U. z 2010 r.
Nr 76, poz. 489), która weszła w życie
z dniem 7 czerwca 2010 r.
19
Wybrane pojęcia z zakresu geoinformacji (1)
Dynamiczny rozwój systemów GIS w ostatnich dziesięcioleciach
doprowadził także do rozwoju języka pojęciowego oraz nazewnictwa.
Nazwa GIS (ang. Geographical Information System) została użyta po raz
pierwszy w 1971 r. przy okazji powstania systemu CanadianGIS.
W Polsce przyjęło się tłumaczyć skrót GIS jako System Informacji
Geograficznej.
W literaturze istnieje wiele definicji systemów GIS, podkreślających różne
cechy tych rozwiązań.
Według definicji podanej w 1989 przez Dueker i Kjerne:
GIS to system złożony ze sprzętu i oprogramowania, danych, ludzi,
odpowiedniej organizacji i zasad służących zbieraniu,
przechowywaniu, analizowaniu, rozszerzaniu informacji
20
o obszarach kuli ziemskiej.
Wybrane pojęcia z zakresu geoinformacji (2)
W Polsce pojawieniu się systemów GIS towarzyszyło także powstanie
dedykowanego języka pojęciowego, wzorowanego często na
określeniach anglojęzycznych, ale zawierającego także wiele określeń
powstałych w oparciu o leksykę polską.
Na podstawie Internetowego leksykonu geomatycznego Polskiego
Towarzystwa Informacji Przestrzennej pod redakcją prof. Jerzego
Gaździckiego:
System Informacji Geograficznej (ang. Geographical Information System)
to system informacji przestrzennej dotyczący danych geograficznych;
termin ten w liczbie mnogiej "systemy informacji geograficznej"
stosowany jest również jako nazwa dziedziny zajmującej się
geoinformacją oraz metodami i technikami GIS.
21
Wybrane pojęcia z zakresu geoinformacji (3)
System Informacji Przestrzennej (SIP) (ang. Spatial Information System) to:
1) system pozyskiwania, gromadzenia, weryfikowania, integrowania, analizowania,
transferowania i udostępniania danych przestrzennych, w szerokim rozumieniu obejmuje
on metody, środki techniczne, w tym sprzęt i oprogramowanie, bazę danych
przestrzennych, organizację, zasoby finansowe oraz ludzi zainteresowanych jego
funkcjonowaniem;
2) oprogramowanie o funkcjach odpowiadających definicji (1), produkowane i oferowane
przez wyspecjalizowane firmy, np. ESRI i Intergraph.
System Informacji o Terenie (SIT, SIoT) (ang. Land Information System (LIS)), system
informacji przestrzennej dotyczący danych o terenie.
Według definicji Międzynarodowej Federacji Geodetów (FIG), system informacji o terenie jest
środkiem do podejmowania decyzji o charakterze prawnym, administracyjnym
i gospodarczym oraz pomocą w planowaniu i rozwoju; składa się on z bazy danych
o terenie utworzonej dla określonego obszaru oraz metod i technik systematycznego
pozyskiwania, aktualizowania i udostępniania danych, a jego podstawą jest jednolity
sposób identyfikacji przestrzennej, służący również do łączenia danych systemu
z danymi innych systemów.
22
Wybrane pojęcia z zakresu geoinformacji (4)
Dane przestrzenne (ang. spatial data), dane dotyczące obiektów przestrzennych, w tym zjawisk i
procesów, znajdujących się lub zachodzących w przyjętym układzie współrzędnych.
Dane przestrzenne dotyczą:
1) właściwości geometrycznych obiektu przestrzennego, a zwłaszcza jego położenia względem
przyjętego dwuwymiarowego lub trójwymiarowego układu współrzędnych,
2) charakterystyki obiektu pod względem czasu, np. daty jego utworzenia,
3) związków przestrzennych (topologicznych) danego obiektu z innymi obiektami przestrzennymi,
4) wyróżnionych atrybutów opisowych obiektu przestrzennego, służących do jego identyfikacji oraz
określających jego podstawowe właściwości.
Dane przestrzenne mogą być:
1) referencyjne nazywane również georeferncyjnymi, jeśli odnoszą się do Ziemi,
2) aplikacyjne nazywane również tematycznymi.
W dyrektywie INSPIRE oraz w ustawie o infrastrukturze informacji przestrzennej przyjmuje się, że dane
przestrzenne są danymi bezpośrednio lub pośrednio odniesionymi do określonego położenia lub
obszaru geograficznego.
23
Wybrane pojęcia z zakresu geoinformacji (4)
Informacja przestrzenna (IP) (ang. spatial information), informacja uzyskiwana w drodze
interpretacji danych przestrzennych.
Infrastruktura Informacji Przestrzennej (IIP) (Infrastructure for Spatial Information),
infrastruktura danych przestrzennych; termin związany z INSPIRE.
W ustawie o infrastrukturze informacji przestrzennej infrastruktura ta jest definiowana jako
opisane metadanymi zbiory danych przestrzennych oraz dotyczące ich usługi, środki
techniczne, procesy i procedury, które są stosowane i udostępniane przez współtworzące
infrastrukturę organy publiczne i osoby trzecie.
Usługi danych przestrzennych (ang. spatial data services), w ustawie o infrastrukturze
informacji przestrzennej, operacje, które mogą być wykonywane przy użyciu
oprogramowania komputerowego na danych przestrzennych zawartych w zbiorach
danych przestrzennych lub na powiązanych z nimi metadanych. Rozporządzenie Komisji
(WE) 1205 / 2008 określa następujące typy usług danych przestrzennych: usługa
wyszukiwania (discovery), usługa przeglądania (view), usługa pobierania (download),
usługa transformacji (transformation), usługa uruchamiania usług (invoke), usługi
pozostałe (other).
24
Najważniejsze cechy systemów informacji
przestrzennej
- połączenie danych geometrycznych i opisowych - istnieje możliwość „przywiązywania”
atrybutów opisowych (np.: test, liczba, data) i innych (np.: adres URL – link WWW,
zdjęcie, film, dokument office) do obiektów graficznych (np.: działki, punktu adresowego,
funkcji terenu); z powyższej cechy wynika znaczna część funkcjonalności systemów SIP,
w szczególności w zakresie: wyszukiwania, analizy i raportowania.
25
Najważniejsze cechy systemów informacji
przestrzennej (2)
- warstwowy układ danych – zbiory danych przestrzennych przechowywane są
w bazie danych lub plikach i prezentowane na mapie jako układ wielu warstw
tematycznych; możliwe jest też grupowanie tych warstw w zestawy - mapy.
26
Najważniejsze funkcjonalności
systemów informacji przestrzennej







przeglądanie danych (różnorodne narzędzia poruszania się po mapie, manipulacja skalą
wyświetlanej mapy, itd.),
edycja danych (wprowadzanie, modyfikacja, usuwanie, geokodowanie),
wizualizacja danych (stosowanie niemal dowolnej symboliki i kolorystyki, sterowanie
widocznością w zależności od skali mapy, wyświetlanie etykiet/opisów obiektów, obsługa
danych 3D i lokalizacji GPS, itd.),
wykonywanie analiz (wyszukiwanie i zaznaczanie obiektów za pomocą warunków
geometrycznych i logicznych – atrybutów opisowych, prezentowanie atrybutów opisowych
wyszukanych obiektów oraz generowanie dla nich zestawień/raportów, stosowanie
buforów, wyznaczanie tras i analizy sieciowe, wyszukiwanie wieloparametryczne
obiektów, itd.),
wspomaganie podejmowania decyzji (generowanie map tematycznych i kartogramów,
analizy wariantowe, obsługa osi czasu, itd.),
swobodny dostęp do danych (webGIS – geoportale, mobileGIS, WebServices),
zarządzanie danymi (wyglądem prezentowanych danych, prawami dostępu przez
27
użytkowników, mechanizmami wymiany danych z innymi systemami, itd.).
System Informacji Przestrzennej Powiatu
Cieszyńskiego – przykład geoportalu (1)
Źródło: http://sip.powiat.cieszyn.pl/
28
System Informacji Przestrzennej Powiatu
Cieszyńskiego – przykład geoportalu (2)
Narzędzia podstawowe (zarządzania mapą):
przesuwanie mapy w pionie i poziomie
przesuwanie mapy w dowolnym kierunku
powiększanie mapy
suwak skali mapy
pomniejszanie mapy
podziałka liczbowa
pełny zasięg mapy
przywracanie widoku mapy
podziałka liniowa
ponawianie widoku mapy
29
System Informacji Przestrzennej Powiatu
Cieszyńskiego – przykład geoportalu (3)
Narzędzia dodatkowe (zaawansowane):
obliczanie odległości/długości
wstawianie punktu na mapę
obliczanie powierzchni
generowanie adresu WMS
kasowanie selekcji
link do serwisu metadanych
generowanie linku do mapy
link do serwisu klienta WMS
generowanie wydruku
wyszukiwanie obiektów wokół punktu
30
System Informacji Przestrzennej Powiatu
Cieszyńskiego – przykład geoportalu (4)
Narzędzia wyszukiwania obiektów:
wyszukiwanie z rejestrów
wyszukiwanie wokół punktu
31
System Informacji Przestrzennej Powiatu
Cieszyńskiego – przykład geoportalu (5)
Inne narzędzia:
miniatura mapy
wyszukiwanie tras
32
System Informacji Przestrzennej Powiatu
Cieszyńskiego – konkurs dla młodzieży
1. Organizatorem Konkursu jest Starostwo Powiatowe w Cieszynie.
2. Konkurs polega na utworzeniu przez Uczestników w Systemie Informacji
Przestrzennej Powiatu Cieszyńskiego baz danych różnorodnych
obiektów położonych na obszarze Ziemi Cieszyńskiej (w granicach
administracyjnych Powiatu Cieszyńskiego i stanowiących dziedzictwo
historyczne, kulturowe lub przyrodnicze Ziemi Cieszyńskiej lub
prezentujących miejsca ciekawe i warte polecenia) i zgłoszeniu ich do
oceny przez powołaną do tego celu Komisję Konkursową.
3. Bazy danych stanowiące prace konkursowe muszą być zasilone do
Systemu Informacji Przestrzennej Powiatu Cieszyńskiego przez
Uczestnika konkursu za pomocą dostępnych w Interaktywnym planie
powiatu narzędzi edycyjnych.
4. Sposób przygotowania oraz zasilenia do systemu baz danych
stanowiących prace konkursowe opisany jest w Regulaminie.
33
Oferta uczelni w zakresie geodezji,
kartografii i GIS (szkoły średnie)
Źródło: http://www.gisplay.pl/mapa/mapagis.html
34
Oferta uczelni w zakresie geodezji,
kartografii i GIS (uczelnie wyższe)
Źródło: http://www.gisplay.pl/mapa/mapagis.html
35
Oferta uczelni w zakresie geodezji,
kartografii i GIS (studnia podyplomowe)
Źródło: http://www.gisplay.pl/mapa/mapagis.html
36
Przykładowy program studiów
podyplomowych
Tematyka zajęć I-go semestru:
1. Podstawy Systemów Informacyjnych i Geoinformacyjnych:
–
–
podstawowe pojęcia i definicje: architektura systemów, systemy operacyjne, sieci komputerowe,
struktura systemów informacyjnych
systemy SIP/SIT/GIS, zastosowania
37
2. Systemy Map Numerycznych:
–
–
–
–
–
–
teoretyczne i praktyczne wiadomości dotyczące metod pozyskiwania danych do budowy i
aktualizacji map numerycznych (w tym metody kartograficzne, fotogrametryczne i satelitarne)
budowa map numerycznych w środowisku CAD/GIS oraz programów wspomagających
budowa numerycznych modeli terenu (NMT)
struktury map numerycznych
zarządzanie zasobami map numerycznych
standardy budowy map numerycznych
3. Systemy Zarządzania Bazami Danych:
–
–
–
–
–
rodzaje i modele baz danych
charakterystyka języka SQL
relacyjne bazy danych
bezpieczeństwo, dostęp i zarządzanie bazami danych
inżynieria internetowa
Drugi semestr to przede wszystkim praktyczne zajęcia z budowy i obsługi systemów bazodanowych.
Wykonywane są przykładowe projekty GIS do wspomagania zarządzania i planowania działalności
administracyjnej i gospodarczej. Realizowane są również tematy z zakresu strategii budowy i zarządzania
projektami geoinformacyjnymi dla administracji i zakładów przemysłowych. Zagadnienia praktyczne
z inżynierii internetowej (HTML, XML, serwisy internetowe, WEB GIS). Program drugiego semestru
obejmuje również napisanie pracy dyplomowej oraz jej publiczną obronę.
38
Tematyka zajęć II-go semestru:
1. Budowa systemów geoinformacyjnych w zakresie:
–
katastru nieruchomości
–
planów zagospodarowania przestrzennego
–
monitorowania i ochrona środowiska
–
sieci uzbrojenia terenu
–
inne (w uzgodnieniu z uczestnikami Studium)
2. Systemy analiz przestrzennych:
–
modelowanie obiektów i zjawisk przyrodniczych
–
formułowanie zapytań w SQL
–
przestrzenne modelowanie zmienności warstw powierzchniowych (modelowanie
struktur geologicznych, modelowanie przestrzenne)
–
wizualizacja analiz przestrzennych
–
GIS statystyczny, GIS wirtualny
–
projektowanie i symulowanie zjawisk hydrogeologicznych i geotechnicznych
39
3. Standaryzacja i strategia budowy systemów geoinformacyjnych:
–
systemy krajowe, regionalne i lokalne
–
uwarunkowania prawne dotyczące struktur baz danych
–
standaryzacja w zakresie informacji przestrzennej, jakości danych i organizacji
projektów GIS
–
integracja systemów
–
interfejsy baz danych i GIS
–
strategia budowy systemów
–
analiza ekonomiczna inwestycji GIS
Kierownik Studium
dr inż. Wojciech Milczarek
40
Podsumowanie (1)
1. Geoinformacja to informacja zawierająca w sobie aspekt przestrzenny
(lokalizujący) badanego obiektu lub aspekt wskazujący na zależność
przestrzenną w stosunku do innego obiektu.
2. Systemy informacji przestrzennej to przede wszystkim narzędzia do
pozyskiwania, gromadzenia, aktualizacji, analizy i dystrybucji
danych przestrzennych. Występują one powszechnie w niemal
wszystkich dziedzinach życia gospodarczego i społecznego.
3. Systemy informacji przestrzennej coraz powszechniej są
wykorzystywane także w jednostkach administracji publicznej do
świadczenia usług elektronicznych. W ramach Unii Europejskiej
stanowią one węzły Infrastruktury Informacji Przestrzennej i oparte są
o standardy określone w Dyrektywie INSPIRE, a w Polsce
o przepisy ustawy o infrastrukturze informacji przestrzennej.
41
Podsumowanie
4.
Serwisy internetowe prezentujące dane przestrzenne określa się
mianem geoportali.
5.
Geoportale oferują dane przestrzenne różnego typu oraz o różnej
dokładności i aktualności. Umiejętność identyfikacji tych cech
pozwala na wybór właściwego miejsca i sposobu poszukiwania
pożądanej geoinformacji.
6.
Geoportalem oferującym dostęp do danych przestrzennych regionu
Śląska Cieszyńskiego jest System Informacji Przestrzennej
Powiatu Cieszyńskiego: http://sip.powiat.cieszyn.pl
7.
Geoinformacja jest powszechnie spotykanym kierunkiem kształcenia lub
specjalnością na uczelniach wyższych w ramach studiów dziennych
oraz podyplomowych.
42
Bibliografia
Milestones in the history of thematic cartography, statistical, graphics, and data visualization. Michael
Friendly. 2009. http://www.math.yorku.ca/SCS/Gallery/milestone/milestone.pdf
Dyrektywa Nr 2007/2/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 marca 2007 ustanawiająca
infrastrukturę informacji przestrzennej we Wspólnocie Europejskiej (ISPIRE).
http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2007:108:0001:0014:PL:PDF
System Informacji Przestrzennej Powiatu Cieszyńskiego (SDI for Cieszyn County). Henryka Bałys, Andrzej
Sambura. Bruksela 2011. http://eurogi.org/downloads/file/69-presentations-eurogi-esdi-net-awardwinner-2011-poland.html#10
Geographic Information Systems. What is a GIS? U.S. Geological Survey. 2006.
http://www.npwrc.usgs.gov/resource/habitat/research/what.htm
The National Spatial Data Infrastructure. U.S. Geological Survey. 2005.
http://www.fgdc.gov/nsdi/library/factsheets/documents/nsdi.pdf
Systemy Informacji Geograficznej. Zarządzanie danymi przestrzennymi w GIS, SIP, SIT, LIS. Leszek
Litwin, Grzegorz Myrda. Helion 2005.
GIS w geografii fizycznej. Artur Magnuszewski. Wyd. Nauk. PWN 1999.
Kartografia. Wizualizacja danych przestrzennych. Menno-Jan Kraak, Ferjan Ormeling. Wyd. Nauk. PWN
1998.
Multipurpose Cadastre: Terms and Definitions. Dueker. K.J. and Kjerne D. Annual Convention of ACSMASPRS. Proceedings, Vol. 5 (1989), pp. 94-103.
INTERNETOWY LEKSYKON GEOMATYCZNY. http://www.ptip.org.pl/
43