ความรูเบื ้ งตนเกี ย ่ วกับคอมพิวเตอรและ ้ อ ้ ์ เทคโนโลยีสารสนเทศ บทที่ 5 ระบบปฏิบัติการและหลักการทางาน ระบบปฏิบตั กิ ารคืออะไร ซอฟต์แวร์ชนิดหนึ่งทีท่ าหน้าทีจ่ ดั การและควบคุมโปรแกรมรวมถึงการติดต่อ ประสานงานกับอุปกรณ์คอมพิวเตอร์ทเ่ี กี่ยวข้องเพือ่ ให้สามารถปฏิบตั งิ านได้ ตามทีผ่ ูใ้ ช้ตอ้
Download ReportTranscript ความรูเบื ้ งตนเกี ย ่ วกับคอมพิวเตอรและ ้ อ ้ ์ เทคโนโลยีสารสนเทศ บทที่ 5 ระบบปฏิบัติการและหลักการทางาน ระบบปฏิบตั กิ ารคืออะไร ซอฟต์แวร์ชนิดหนึ่งทีท่ าหน้าทีจ่ ดั การและควบคุมโปรแกรมรวมถึงการติดต่อ ประสานงานกับอุปกรณ์คอมพิวเตอร์ทเ่ี กี่ยวข้องเพือ่ ให้สามารถปฏิบตั งิ านได้ ตามทีผ่ ูใ้ ช้ตอ้
ความรูเบื ้ งตนเกี ย ่ วกับคอมพิวเตอรและ ้ อ ้ ์ เทคโนโลยีสารสนเทศ บทที่ 5 ระบบปฏิบัติการและหลักการทางาน ระบบปฏิบตั กิ ารคืออะไร ซอฟต์แวร์ชนิดหนึ่งทีท่ าหน้าทีจ่ ดั การและควบคุมโปรแกรมรวมถึงการติดต่อ ประสานงานกับอุปกรณ์คอมพิวเตอร์ทเ่ี กี่ยวข้องเพือ่ ให้สามารถปฏิบตั งิ านได้ ตามทีผ่ ูใ้ ช้ตอ้ งการ บางครัง้ เรียกว่า แพลตฟอร์ม (Platform) ความรูเบื ้ งตนเกี ย ่ วกับคอมพิวเตอรและ ้ อ ้ ์ เทคโนโลยีสารสนเทศ 2 โปรแกรมประยุกต์กบั การข้ ามแพลตฟอร์ม ความรูเบื ้ งตนเกี ย ่ วกับคอมพิวเตอรและ ้ อ ้ ์ เทคโนโลยีสารสนเทศ 3 ไบออส (BIOS) ไบออส (BIOS : Basic Input Output System) เป็ นกลุม่ คาสัง่ ทีบ่ รรจุอยู่ ในส่วนของหน่วยความจา ROM ตัวโปรแกรมคาสัง่ ทีเ่ ก็บไว้จะอยู่ได้อย่างถาวร ปัจจุบนั อุปกรณ์ทใ่ี ช้เก็บโปรแกรมไบออสจะเป็ นวงจรหน่วยความจาแบบ Flash ROM ทีส่ ามารถแก้ไขโปรแกรมได้ (แต่ไม่บ่อยนัก) ความรูเบื ้ งตนเกี ย ่ วกับคอมพิวเตอรและ ้ อ ้ ์ เทคโนโลยีสารสนเทศ 4 เริ่มต้ นการทางานของคอมพิวเตอร์ (Boot Up) ความรูเบื ้ งตนเกี ย ่ วกับคอมพิวเตอรและ ้ อ ้ ์ เทคโนโลยีสารสนเทศ 5 ประเภทของการบูต๊ เครื่อง การบูต๊ เครื่อง คือ ขัน้ ตอนทีค่ อมพิวเตอร์เริม่ โหลดระบบปฏิบตั กิ ารเข้าไปไว้ ในหน่วยความจา RAM สามารถแบ่งออกเป็ น 2 ลักษณะด้วยกันคือ โคลบูต๊ (Cold boot) วอร์มบูต๊ (Warm boot) ความรูเบื ้ งตนเกี ย ่ วกับคอมพิวเตอรและ ้ อ ้ ์ เทคโนโลยีสารสนเทศ 6 โคลบูต๊ (Cold boot) การบูต๊ เครื่องทีอ่ าศัยการทางานของฮาร์ดแวร์ กดปุ่มเปิ ดเครื่อง (Power On) เพือ่ เข้าสู่กระบวนการทางานโดยทันที ปุ่มเปิ ดเครื่องเป็ นเหมือนสวิตช์เปิ ด/ปิ ดการทางานโดยรวมของคอมพิวเตอร์ เหมือนกับสวิตช์ของอุปกรณ์ไฟฟ้ าทัว่ ไป ความรูเบื ้ งตนเกี ย ่ วกับคอมพิวเตอรและ ้ อ ้ ์ เทคโนโลยีสารสนเทศ 7 วอร์มบูต๊ (Warm boot) การบูต๊ เครื่องเพือ่ ให้เกิดกระบวนการบูต๊ ใหม่ หรือทีเ่ รียกว่า การรีสตาร์ทเครือ่ ง (Restart) สามารถทาได้หลายวิธี เช่น กดปุ่ม Reset บนตัวเครื่อง กดปุ่ม c+a+d จากแป้ นพิมพ์ แล้วเลือกคาสัง่ Restart สัง่ รีสตาร์ทเครื่องได้จากเมนู บนระบบปฏิบตั กิ าร ความรูเบื ้ งตนเกี ย ่ วกับคอมพิวเตอรและ ้ อ ้ ์ เทคโนโลยีสารสนเทศ 8 ส่วนประสานงานกับผู้ใช้ (User Interface) User Interface คือส่วนการทางานของโปรแกรมทีต่ ดิ ต่อหรือเป็ นตัวกลาง ระหว่างผูใ้ ช้งานและคอมพิวเตอร์ให้ทางานได้ตามทีต่ อ้ งการ แบ่งออกได้เป็ น 2 ประเภทดังนี้ ประเภทคอมมานด์ไลน์ (Command Line) ประเภทกราฟิ ก (GUI : Graphical User Interface) ความรูเบื ้ งตนเกี ย ่ วกับคอมพิวเตอรและ ้ อ ้ ์ เทคโนโลยีสารสนเทศ 9 ประเภทคอมมานด์ไลน์ (Command Line) ส่วนประสานงานกับผูใ้ ช้ประเภทคอมมานด์ไลน์ เป็ นการป้ อนคาสัง่ ในรูปแบบ ข้อความ (Text) พิมพ์สงั ่ การทีละบรรทัดคาสัง่ จึงเรียกว่า คอมมานไลด์ (Command line) ผูใ้ ช้ตอ้ งจดจารูปแบบคาสัง่ ต่างๆเอง เช่น ในระบบปฏิบตั กิ าร DOS DIR แสดงรายชื่อไฟล์และไดเร็คทอรีย่อย COPY คัดลอกไฟล์ DEL ลบไฟล์ CHKDSK ตรวจสอบข้อมูลการใช้พ้นื ทีด่ สิ ก์ (Check Disk) ของไดรว์ทก่ี าหนด EXIT ออกจากโปรแกรม ความรูเบื ้ งตนเกี ย ่ วกับคอมพิวเตอรและ ้ อ ้ ์ เทคโนโลยีสารสนเทศ 10 ประเภทกราฟิ ก (GUI) ส่วนประสานงานกับผูใ้ ช้ประเภทกราฟิ ก หรือ GUI (Graphical User Interface) เป็ นการนาเอารูปภาพหรือสัญลักษณ์มาปรับใช้สงั ่ งานแทนตัวอักษร เช่น ในระบบปฏิบตั กิ าร Windows ผูใ้ ช้ไม่จาเป็ นต้องจดจารูปแบบคาสัง่ เพือ่ ใช้งานให้ยุ่งยากเหมือนกับแบบ คอมมานด์ไลน์ เพียงแค่เลือกรายการคาสัง่ ภาพแทนข้อความคาสัง่ เช่น ใช้เมาส์คลิกเลือก แทนการพิมพ์คาสัง่ Copy เป็ นต้น ความรูเบื ้ งตนเกี ย ่ วกับคอมพิวเตอรและ ้ อ ้ ์ เทคโนโลยีสารสนเทศ 11 เคอร์เนลและเชลล์ ระบบปฏิบตั กิ ารมีส่วนประกอบย่อย 2 ส่วนคือ Kernel เป็ นส่วนประกอบหลักที่ ฝังตัวอยู่ในหน่วยความจาตลอดเวลา ทาหน้าทีส่ าคัญโดยรวมทัง้ หมด เช่น จัดสรรหน่วยความจา หรือจัดคิวการ ทางานของโปรแกรมต่างๆ Shell เป็ นส่วนทีร่ บั คาสัง่ จากผูใ้ ช้ และติดต่อกับ Kernel (ผูใ้ ช้จะไม่สามารถเข้าถึง ส่วน Kernel ได้โดยตรง) ความรูเบื ้ งตนเกี ย ่ วกับคอมพิวเตอรและ ้ อ ้ ์ เทคโนโลยีสารสนเทศ 12 การจัดการกับไฟล์ (File Management) ไฟล์ (Files) หน่วยในการเก็บข้อมูลในคอมพิวเตอร์ ซึง่ อาจจะเก็บอยู่ในสือ่ เก็บบันทึกข้อมูลต่างๆ เช่น ฮาร์ดดิสก์, แฟลชไดรว์, Memory Card หรือ CD/DVD เป็ นต้น ประกอบด้วยส่วนย่อย 2 ส่วนคือ ชื่อไฟล์ (Naming files) และส่วนขยาย (Extentions) หรือเรียกกันว่านามสกุลของไฟล์ ความรูเบื ้ งตนเกี ย ่ วกับคอมพิวเตอรและ ้ อ ้ ์ เทคโนโลยีสารสนเทศ 13 ตัวอย่างไฟล์ ตัวอยาง ่ คาอธิบาย index.htm ไฟลชื ่ index ซึง่ เขียนขึน ้ ดวยภาษา HTML ้ ์ อ computer.doc ไฟลชื ่ computer สรางจากโปรแกรม Microsoft Word ้ ์ อ ไฟลชื อ ่ introduction สรางจากโปรแกรม Microsoft ้ ์ introduction.ppt Powerpoint ความรูเบื ้ งตนเกี ย ่ วกับคอมพิวเตอรและ ้ อ ้ ์ เทคโนโลยีสารสนเทศ 14 โครงสร้ างแบบต้ นไม้ (Treelike Structure) ความรูเบื ้ งตนเกี ย ่ วกับคอมพิวเตอรและ ้ อ ้ ์ เทคโนโลยีสารสนเทศ 15 ลาดับโครงสร้ างไฟล์ (Hierarchical File System) เมือ่ ต้องการเก็บข้อมูลจะแยกโครงสร้างออกเป็ นส่วนๆ เหมือนกิ่งก้านสาขาของต้นไม้เรียกว่า โฟลเดอร์ (Folder) แบ่งออกเป็ น 2 ส่วนย่อยคือ ไดเร็คทอรี (Directory) คือ โฟลเดอร์หลักสาหรับจัดเก็บหมวดหมูไ่ ฟล์ขนั้ สูงสุด ในระบบ บางครัง้ อาจเรียกว่า Root Directory ซับไดเร็คทอรี (Sub Directory) คือ โฟลเดอร์ย่อยทีถ่ กู แบ่งและจัดเก็บไว้ออกมา อีกชัน้ หนึ่ง ความรูเบื ้ งตนเกี ย ่ วกับคอมพิวเตอรและ ้ อ ้ ์ เทคโนโลยีสารสนเทศ 16 โครงสร้ างแบบต้ นไม้ ในระบบปฏิบัติการ ความรูเบื ้ งตนเกี ย ่ วกับคอมพิวเตอรและ ้ อ ้ ์ เทคโนโลยีสารสนเทศ 17 การจัดการหน่วยความจา (Memory Management) ใช้วธิ ที เ่ี รียกว่า หน่วยความจาเสมือน (VM : Virtual Memory) กรณีทม่ี กี ารประมวลผลกับข้อมูลปริมาณมากหรือหลายโปรแกรมพร้อมกัน ระบบปฏิบตั กิ ารจะเก็บข้อมูลทัง้ หมดของโปรแกรมทีท่ างานอยู่ขณะนัน้ เอาไว้ เป็ นไฟล์ในฮาร์ดดิสก์ (เรียกว่า Swap File) โดยแบ่งเนื้อทีเ่ หล่านัน้ ออกเป็ นส่วนๆเรียกว่า เพจ (Page) ซึง่ มีการกาหนด ขนาดไว้แน่นอน ความรูเบื ้ งตนเกี ย ่ วกับคอมพิวเตอรและ ้ อ ้ ์ เทคโนโลยีสารสนเทศ 18 Swapping ความรูเบื ้ งตนเกี ย ่ วกับคอมพิวเตอรและ ้ อ ้ ์ เทคโนโลยีสารสนเทศ 19 การจัดการอุปกรณ์นาเข้ าและแสดงผลข้ อมูล (I/O Device Management) ใช้บฟั เฟอร์ (Buffer) เพือ่ เป็ นทีพ่ กั รอข้อมูลทีอ่ ่านเข้ามา เช่น การทา Spolling ในการจัดการงานพิมพ์ เรียกใช้ดไี วซ์ไดรเวอร์ (Device Driver) เพือ่ ควบคุมอุปกรณ์ชนิดนัน้ ๆ โดยเฉพาะ ความรูเบื ้ งตนเกี ย ่ วกับคอมพิวเตอรและ ้ อ ้ ์ เทคโนโลยีสารสนเทศ 20 Spooling ความรูเบื ้ งตนเกี ย ่ วกับคอมพิวเตอรและ ้ อ ้ ์ เทคโนโลยีสารสนเทศ 21 การจัดการกับหน่วยประมวลผลกลาง (CPU Management) แบ่งเวลาของซีพยี ูเพือ่ ประมวลผลในการทางานแบบ Multi-Tasking ทาให้ซพี ยี ูตวั เดียว สามารถใช้ได้หลายๆคน หรือ Multi-User ทาหน้าทีเ่ ป็ นตัวประสานการทางานของซีพยี ูทม่ี มี ากกว่า 1 ตัว ให้ทางาน ด้วยกันได้ในระบบ Multi-Processing ความรูเบื ้ งตนเกี ย ่ วกับคอมพิวเตอรและ ้ อ ้ ์ เทคโนโลยีสารสนเทศ 22 การรักษาความปลอดภัยของระบบ การตรวจสอบสิทธิ์สาหรับเข้าใช้เครื่องหรือโปรแกรม (Logon) จะอนุญาต ให้เฉพาะบุคคลทีร่ ะบุช่อื ผูใ้ ช้และรหัสผ่านได้ถกู ต้อง สามารถใช้งาน โปรแกรมหรือข้อมูลในตัวเครื่องนัน้ ได้ ความรูเบื ้ งตนเกี ย ่ วกับคอมพิวเตอรและ ้ อ ้ ์ เทคโนโลยีสารสนเทศ 23 การตรวจสอบสถานะการทางานของระบบ วัดประสิทธิภาพการทางานของ เครื่องคอมพิวเตอร์ เช่น วัดค่าเวลาทีซ่ พี ยี ูทางาน การตรวจสอบเวลาของซีพยี ู ทีถ่ กู ปล่อยว่างในการทางาน ความรูเบื ้ งตนเกี ย ่ วกับคอมพิวเตอรและ ้ อ ้ ์ เทคโนโลยีสารสนเทศ 24