Transcript DZIAŁANIA RZĄDU W ZAKRESIE PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE KRAJOWY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE NA LATA 2014-2020

DZIAŁANIA RZĄDU
W ZAKRESIE
PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY
W RODZINIE
KRAJOWY PROGRAM
PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY
W RODZINIE
NA LATA 2014-2020
1. Ustawa z dnia 10 czerwca 2010 r . o zmianie ustawy
o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych
ustaw
2. Krajowy Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata
2014-2020
3. Program Osłonowy „Wspieranie Jednostek Samorządu
Terytorialnego w Tworzeniu Systemu Przeciwdziałania Przemocy
w Rodzinie”
4. Program Operacyjny pn. „Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie
i przemocy ze względu na płeć”, współfinansowany z funduszy
norweskich
USTAWA Z DNIA 10 CZERWCA 2010 R. O ZMIANIE
USTAWY O PRZECIWDZIAŁANIU PRZEMOCY W
RODZINIE ORAZ NIEKTÓRYCH INNYCH USTAW
obowiązuje od 1 sierpnia 2010 r. (Dz.U. Nr 125, poz. 842)
Cele:
- rozwój działań profilaktycznych
- ochrona osób doznających przemocy w rodzinie
- wzmocnienie działań skierowanych do osób
stosujących przemoc w rodzinie
ZADANIA WYNIKAJĄCE Z USTAWY
GMINA:
• gminny program przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz
ochrony ofiar przemocy w rodzinie (w 2014 r. w 2 309 gminach
powstały programy co stanowi ponad 90%),
• tworzenie Zespołów Interdyscyplinarnych (na terenie Polski
w 2014 r. na 2 479 gmin tylko w jednej gminie Zakopane nie
został utworzony Zespół Interdyscyplinarny - w 2 478 gminach
Zespoły Interdyscyplinarne funkcjonują),
• tworzenie grup roboczych (w 2014 r. funkcjonowało w
gminach 71 850 Grup Roboczych).
ZADANIA WYNIKAJĄCE Z USTAWY
POWIAT:
• powiatowy program przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz
ochrony ofiar przemocy w rodzinie (w 2014 r. 298 powiatach
(78%) na terenie Polski opracowano, zrealizowano i
zatwierdzono właściwą uchwałą powiatowe programy
przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar
przemocy w rodzinie),
• programy profilaktyczne (w 2014 r. 263 powiatach (70%)
opracowano i realizowano programy służące działaniom
profilaktycznym mającym na celu udzielenie specjalistycznej
pomocy, zwłaszcza w zakresie promowania i wdrażania
prawidłowych metod wychowawczych w stosunku do dzieci
w rodzinach zagrożonych przemocą w rodzinie).
ZADANIA WYNIKAJĄCE Z USTAWY
ZADANIA Z ZAKRESU ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ REALIZOWANE
PRZEZ POWIAT:
• SPECJALISTYCZNE OŚRODKI WSPARCIA DLA OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE.
• PROGRAMY ODDZIAŁYWAŃ KOREKCYJNO-EDUKACYJNYCH DLA OSÓB
STOSUJĄCYCH PRZEMOC W RODZINIE.
ZADANIA WYNIKAJĄCE Z USTAWY
ZADANIA Z ZAKRESU ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ REALIZOWANE
PRZEZ POWIAT:
Specjalistyczne ośrodki wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie
w 2014 r. funkcjonują w oparciu o standardy zawarte w
rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia
22 lutego 2011 r. w sprawie standardu podstawowych usług
świadczonych przez specjalistyczne ośrodki wsparcia dla ofiar
przemocy w rodzinie, kwalifikacji osób zatrudnionych w tych
ośrodkach, szczegółowych kierunków prowadzenia oddziaływań
korekcyjno-edukacyjnych wobec osób stosujących przemoc w
rodzinie oraz kwalifikacji osób prowadzących oddziaływania
korekcyjno-edukacyjne (Dz. U. Nr 50, poz. 259).
ZADANIA WYNIKAJĄCE Z USTAWY
ZADANIA Z ZAKRESU ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ REALIZOWANE
PRZEZ POWIAT:
Na terenie kraju do końca 2014 r. funkcjonowało 35
Specjalistycznych Ośrodków Wsparcia dla Ofiar Przemocy
w Rodzinie.
Prowadzenie ww. ośrodków jest zadaniem zleconym
Samorządom powiatowym, a środki finansowe na ich utrzymanie
zapewnia budżet państwa.
Standardy SOW w zakresie:
- interwencyjnym,
- terapeutyczno – wspomagającym,
- potrzeb bytowych.
ZADANIA WYNIKAJĄCE Z USTAWY
LICZBA SPECJALISTYCZNYCH OŚRODKÓW WSPARCIA DLA OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE
W UKŁADZIE WOJEWÓDZKIM
ZADANIA WYNIKAJĄCE Z USTAWY
Liczba osób korzystających z pomocy w Specjalistycznych
Ośrodkach Wsparcia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie w latach
2006-2013.
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
916 4 944 7 590 7 554 8 676 8 727 8 302 7 601 7 717
Województwo podlaskie ogółem liczba SOW: 2
Województwo podlaskie ogółem liczba osób korzystających z
SOW: 252 osoby
ZADANIA WYNIKAJĄCE Z USTAWY
ZADANIA Z ZAKRESU ADMINISTRACJI RZĄDOWEJ REALIZOWANE
PRZEZ POWIAT:
Programy oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych dla osób
stosujących przemoc w rodzinie w 2014 r. realizowane były w
oparciu o standardy zawarte w rozporządzeniu Ministra Pracy
i Polityki Społecznej z dnia 22 lutego 2011 r. w sprawie standardu
podstawowych usług świadczonych przez specjalistyczne ośrodki
wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie, kwalifikacji osób
zatrudnionych w tych ośrodkach, szczegółowych kierunków
prowadzenia oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych wobec osób
stosujących przemoc w rodzinie oraz kwalifikacji osób
prowadzących oddziaływania korekcyjno-edukacyjne (Dz. U. Nr
50, poz. 259).
ZADANIA WYNIKAJĄCE Z USTAWY
- W 2014 r. programy oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych dla
osób stosujących przemoc w rodzinie ukończyło 6 438 (w tym MS
4 108, MPIPS 2 330) osób.
- Natomiast faktyczna liczba osób, które przystąpiły do
programów oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych wynosi
8 750 (MS 4 681, MPIPS 4 069) osób.
ZADANIA WYNIKAJĄCE Z USTAWY
Liczba osób uczestniczących w programach oddziaływań
korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosujących przemoc
w rodzinie
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
2 922 4 214 4 403 4 791 4 475 4 533 4 618 8 750
10,000
8,750
9,000
8,000
7,000
6,000
5,000
4,214
4,403
2008
2009
4,791
4,475
4,533
4,618
2011
2012
2013
4,000
3,000
2,922
2,000
1,000
0
2007
2010
2014
ZADANIA WYNIKAJĄCE Z USTAWY
SAMORZĄD WOJEWÓDZTWA:
• wojewódzki program przeciwdziałania przemocy w rodzinie.
16 samorządów województw opracowało i realizowało oraz zatwierdziło
właściwą uchwałą wojewódzki programu przeciwdziałania przemocy w
rodzinie.
• 12 samorządów województw opracowało ramowe programy ochrony ofiar
przemocy w rodzinie oraz ramowe programy oddziaływań korekcyjnoedukacyjnych dla osób stosujących przemoc w rodzinie. Samorządy
województw lubuskiego, małopolskiego, śląskiego, świętokrzyskiego i
pomorskiego nie realizowały w 2014 r. powyższego zadania,
• wszystkie samorządy województw organizują szkolenia dla osób
realizujących zadania związane z przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie.
ZADANIA WYNIKAJĄCE Z USTAWY
WOJEWODA:
• 9 Wojewodów opracowało materiały instruktażowe, zalecenia,
procedury postępowania interwencyjnego w sytuacjach
kryzysowych związanych z przemocą w rodzinie dla osób
realizujących te zadania;
• 16 Wojewodów realizowało działania mające na celu
monitorowanie zjawiska przemocy w rodzinie;
• we wszystkich województwach prowadzone i ogłoszone
są w wojewódzkim dzienniku urzędowym oraz opublikowane
na stronach internetowych rejestry placówek zapewniających
miejsca noclegowe;
• we wszystkich województwach prowadzone i ogłoszone są
w wojewódzkim dzienniku urzędowym oraz opublikowane na
stronach internetowych rejestry jednostek specjalistycznego
poradnictwa.
PROCEDURA „NIEBIESKIE KARTY”
• stosowanie procedury „Niebieskie Karty”
oraz
• określenie czynności koniecznych do wykonania przez
przedstawicieli służb biorących udział w procedurze
„Niebieskie Karty” zostało określone na podstawie
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r.
w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów
formularzy „Niebieska Karta”.
PROCEDURA „NIEBIESKIE KARTY”
Procedura „Niebieskie Karty”
sporządzonych formularzy „Niebieskich Kart – A” przez przedstawicieli
poszczególnych podmiotów wszczynających procedurę było 99 098
w tym przez przedstawicieli:
•
•
•
•
•
•
•
•
– jednostek organizacyjnych pomocy społecznej 13 611;
– Policji 77 808;
– gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych 694;
– oświaty 6 358;
– ochrony zdrowia 627;
sporządzonych formularzy „Niebieskich Kart – C” było 63 321;
sporządzonych formularzy „Niebieskich Kart – D” było 46 126;
zakończonych przez Zespół Interdyscyplinarny/Grupę Roboczą procedur
„Niebieskie Karty” w przypadku:
- ustania przemocy w rodzinie i uzasadnionego przypuszczenia o zaprzestaniu
dalszego stosowania przemocy w rodzinie oraz po zrealizowaniu
indywidualnego planu pomocy - 42 445;
- rozstrzygnięcia o braku zasadności podejmowania działań - 15 678.
PROCEDURA „NIEBIESKIE KARTY”
Procedura „Niebieskie Karty” 2013 r. Formularz „Niebieska Karta – A”
wszczętych przez pracowników socjalnych
PROCEDURA „NIEBIESKIE KARTY”
Procent wypełnionych formularzy „Niebieska Karta -A” przez poszczególnych
przedstawicieli w 2014 r.
0.63%
6.42%
0.70%
Pomoc społeczna
13.73%
Policja
Oświata
78.52%
Zdrowie
DZIAŁANIA ZWIĘKSZAJĄCE SKUTECZNOŚĆ OCHRONY DZIECI
PRZED KRZYWDZENIEM
• zakaz stosowania kar cielesnych (art. 96 Kodeksu rodzinnego
i opiekuńczego);
• możliwość odebrania przez pracownika socjalnego
z rodziny dziecka w przypadkach zagrożenia ich zdrowia lub życia
w związku z przemocą w rodzinie – art. 12 a ustawy o przeciwdziałaniu
przemocy w rodzinie
w 2014 r. – 1 359 dzieci, 2013 r. - 571 dzieci, 2012 r . - 500 dzieci,
w 2011 – 474 dzieci.
- dzieci zabierane tylko w wyjątkowych przypadkach zagrożenia zdrowia lub życia
w związku z przemocą w rodzinie;
- przewożone są przede wszystkim do osób najbliższych nie zamieszkujących
wspólnie;
- pracownicy socjalni podejmują decyzję wspólnie z Policjantem
i przedstawicielem ochrony zdrowia;
- ostateczną decyzję w sprawie dziecka podejmuje Sąd.
DZIAŁANIA ZWIĘKSZAJĄCE SKUTECZNOŚĆ OCHRONY
DZIECI PRZED KRZYWDZENIEM
Liczba dzieci odebranych przez pracownika socjalnego
z rodziny na podstawie art. 12 a ustawy o przeciwdziałaniu przemocy
w rodzinie. Dane z gmin, dane z powiatów w podziale na województwa.
DZIAŁANIA SKIEROWANE DO OSÓB STOSUJĄCYCH
PRZEMOC W RODZINIE
• nowe środki zapobiegawcze: nakaz opuszczenia
lokalu zajmowanego wspólnie z osobą
pokrzywdzoną i zakaz zbliżania się do niej;
• wprowadzenie do Kodeksu karnego przepisu
obligującego sprawców przemocy w rodzinie
do uczestnictwa w odziaływaniach korekcyjnoedukacyjnych bez ich zgody;
• Programy oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych dla
osób stosujących przemoc w rodzinie.
KRAJOWY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY
W RODZINIE NA LATA 2014- 2020
W dniu 29 kwietnia 2014 r.
został zatwierdzony
Uchwałą Rady Ministrów Nr 76
KRAJOWY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY
W RODZINIE NA LATA 2014-2020
opublikowany w dniu 9 czerwca 2014 r.
w Monitorze Polskim Dzienniku Urzędowym RP
NOWY KRAJOWY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA
PRZEMOCY W RODZINIE NA LATA 2014- 2020
Główny cel programu: zwiększenie skuteczności przeciwdziałania przemocy
w rodzinie oraz zmniejszenie skali tego zjawiska
Cele szczegółowe:
Cel 1:
Cel 2:
Cel 3:
Cel 4:
zintensyfikowanie działań profilaktycznych w zakresie
przeciwdziałania przemocy w rodzinie.
zwiększenie dostępności i skuteczności ochrony oraz
wsparcia osób dotkniętych przemocą w rodzinie.
zwiększenie skuteczności oddziaływań wobec osób
stosujących przemoc w rodzinie.
zwiększenie poziomu kompetencji przedstawicieli
instytucji i podmiotów realizujących zadania z zakresu
przeciwdziałania przemocy w rodzinie w celu podniesienia jakości
i dostępności świadczonych usług.
1. PROFILAKTYKA I EDUKACJA SPOŁECZNA
• Poszerzenie wiedzy na temat zjawiska przemocy w rodzinie (diagnoza
i monitorowanie zjawiska)
• Podniesienie poziomu wiedzy i świadomości społecznej w zakresie
przyczyn i skutków przemocy w rodzinie oraz zmiana postrzegania przez tego
problemu przez społeczeństwo (kampanie społeczne, edukacja na temat
zjawiska przemocy w rodzinie)
• Ograniczenie zjawiska przemocy w mediach
• Poprawa jakości systemu działań profilaktycznych (programy edukacyjne,
szkolenia dla rodziców, poradnictwo)
• Realizacja programów przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony
ofiar przemocy w rodzinie
2. OCHRONA I POMOC OSOBOM DOTKNIĘTYM PRZEMOCĄ
W RODZINIE
• Rozwój infrastruktury instytucji rządowych i samorządowych, a także
podmiotów oraz organizacji pozarządowych udzielających pomocy osobom
dotkniętym przemocą w rodzinie oraz wypracowanie zasad współpracy
(powstanie dwóch nowych specjalistycznych ośrodków wsparcia dla ofiar
przemocy w rodzinie w 2018 i 2019 r. (zwiększenie finansowania SOW od 2017 r.
32 000 zł na miesiąc na jeden ośrodek), zespoły interdyscyplinarne, bazy danych)
• Upowszechnienie informacji i edukacja w zakresie możliwości i form udzielania
pomocy osobom dotkniętym przemocą w rodzinie
• Udzielanie pomocy i wsparcia osobom dotkniętym przemocą w rodzinie
(zapewnienie miejsc całodobowego pobytu, zapewnienie bezpieczeństwa
dzieciom, programy terapeutyczne)
• Monitoring skuteczności działań pomocowych
• Powstanie ogólnopolskiego, całodobowego, bezpłatnego telefonu zaufania –
od 2017 r.
3. ODDZIAŁYWANIE NA OSOBY STOSUJĄCE PRZEMOC
W RODZINIE
• Tworzenie i rozszerzanie oferty oddziaływań wobec osób stosujących przemoc
w rodzinie realizowanych przez instytucje rządowe i samorządowe,
a także organizacje pozarządowe oraz wypracowanie zasad współpracy pomiędzy
podmiotami
• Interweniowanie oraz reagowanie właściwych służb na stosowanie przemocy
w rodzinie („Niebieskie Karty, zapobieganie kontaktowania się sprawców z
osobami poszkodowanymi , wymiana informacji pomiędzy służbami)
• Programy oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych zmierzające do zaprzestania
przemocy w rodzinie (846 zł na jedną osobę)
• Programy psychologiczno-terapeutyczne dla osób stosujących przemoc
w rodzinie zmierzające do zmiany wzorców zachowań. Od 2017 r. (846 zł na jedną
osobę)
4. PODNOSZENIE KOMPETENCJI SŁUŻB
• Wzmacnianie jakości kształcenia zawodowego osób przygotowujących się
do realizacji zadań z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz osób
realizujących te zadania (zagadnienia dot. zapobiegania, rozpoznawania
i reagowania na przemoc w rodzinie do programów kształcenia)
• Wyznaczanie kierunków działań dla podmiotów i instytucji zajmujących się
przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie , materiały instruktażowe, wytyczne
do szkoleń, wzmocnienie współpracy pomiędzy służbami)
• Zwiększenie kompetencji osób realizujących zadania z zakresu
przeciwdziałania przemocy w rodzinie (szkolenia – zwiększenie finansowania
od 2017 r. 30 000 zł, 2018 r. – 50 000zł, 2019 r. 100 000 zł, 2020 r. – 100 000
zł/na województwo)
• Wzmacnianie kompetencji zawodowych oraz przeciwdziałanie wypaleniu
zawodowemu osób realizujących zadania z zakresu przeciwdziałania przemocy
w rodzinie (ogólnopolska konferencja, system wsparcia – superwizje)
Adresaci Programu
Program skierowany jest do:
•
ogółu społeczeństwa, w tym osób zagrożonych
przemocą w rodzinie;
•
osób dotkniętych przemocą w rodzinie;
•
osób stosujących przemoc w rodzinie;
•
świadków przemocy w rodzinie;
•
służb zajmujących się przeciwdziałaniem
przemocy w rodzinie.
Realizatorzy Programu
Realizatorami ustawy, a także Programu, są:
•
organy administracji rządowej, przy wsparciu
państwowych jednostek organizacyjnych realizujących
zadania w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie
oraz współpracy z organizacjami pozarządowymi oraz
kościołami i związkami wyznaniowymi a także Prokuratura
oraz sądy powszechne;
•
jednostki samorządu terytorialnego, przy współpracy
podmiotów lub organizacji pozarządowych oraz kościołów
i związków wyznaniowych.
Realizatorzy Programu c.d.
• Program na szczeblu centralnym jest realizowany przez Krajowego
Koordynatora Realizacji Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy
w Rodzinie w randze sekretarza lub podsekretarza stanu
• Na szczeblach wojewódzkich realizatorami Programu są wyznaczeni przez
wojewodów Wojewódzcy Koordynatorzy Realizacji Krajowego Programu
Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie.
• Zgodnie z art. 11 ustawy Rada Ministrów do dnia 30 września każdego
roku zobowiązana została do składania Sejmowi i Senatowi
Rzeczypospolitej Polskiej sprawozdania z realizacji Programu.
PROGRAM OSŁONOWY
„WSPIERANIE JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO
W TWORZENIU SYSTEMU PRZECIWDZIAŁANIA
PRZEMOCY W RODZINIE”
Edycja 2014
• Całkowita kwota dofinansowania 3 000 000 zł;
• Liczba projektów, które uzyskały wsparcie 104
• Podejmowanie działań mających na celu poprawę sytuacji rodzin
zagrożonych zjawiskiem przemocy w rodzinie
- Podejmowanie działań profilaktycznych w zakresie przeciwdziałania
przemocy w rodzinie
- Udzielanie pomocy dzieciom i młodzieży z rodzin zagrożonych i
dotkniętych przemocą w rodzinie.
Program PL14 „PRZECIWDZIAŁANIE PRZEMOCY
W RODZINIE I PRZEMOCY ZE WZGLĘDU NA PŁEĆ”
współfinansowany z funduszy norweskich
10 czerwca 2011 - Memorandum of Understanding
6 grudnia 2012 – Umowa ws. Programu
8 stycznia 2013 - Porozumienia ws. realizacji Programu
Koszt Programu 3 529 412 €
3 000 000 € z funduszy norweskich
529 412 € ze środków krajowych
Oczekiwane rezultaty
1) Zmniejszenie zjawiska przemocy w rodzinie
2) Zmniejszenie zjawiska przemocy ze względu na płeć
3 PROJEKTY PREDEFINIOWANE:
1. RODZINA POLSKA – WOLNA OD PRZEMOCY
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej w partnerstwie z Radą Europy
•
•
•
•
Badania porównawcze dotyczące zjawiska przemocy w rodzinie;
Badania dotyczące przemocy ze względu na płeć;
Ogólnopolska kampania społeczna;
Szkolenia Zespołów Interdyscyplinarnych.
2. WZMOCNIENIE DZIAŁAŃ NA RZECZ OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE
Ministerstwo Sprawiedliwości
•
•
Szkolenia dla specjalistów w Ośrodkach Pomocy dla Osób Pokrzywdzonych
Przestępstwem
Oddziaływania psychologiczno-terapeutyczne dla osób dotkniętych przemocą
w rodzinie
1. STOP PRZEMOCY - DRUGA SZANSA
Centralny Zarząd Służby Więziennej
•Szkolenia dla osób prowadzących oddziaływania korekcyjno-edukacyjne
• Superwizje oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych
•Szkolenia dla kadry zarządzającej
FUNDUSZ MAŁYCH GRANTÓW
Całkowita kwota: 600 000 €
Cel 1. Zmniejszenie zjawiska przemocy w rodzinie – 450 000 €
Cel 2: Zmniejszenie zjawiska przemocy ze względu na płeć – 150 000 €
Beneficjenci:
• jednostki samorządu terytorialnego
• organizacje pozarządowe
Kwota dofinansowania projektu: 5 000 - 50 000 €
Poziom dofinansowania z NMF – 85%
Liczba wniosków: 364
Liczba podmiotów które uzyskały dofinansowanie: 16 podmiotów
GRATULACJE!!!
Kontrola NIK w zakresie realizacji zadań zleconych z zakresu administracji rządowej zleconych
powiatowi tj. prowadzenie specjalistycznych ośrodków wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie
oraz realizacji programów oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosujących przemoc
w rodzinie
Cel kontroli: Ocena skuteczności i rzetelności nadzoru prowadzonego przed wojewodów
nad wykonywaniem przez jednostki samorządu terytorialnego wybranych zadań zleconych
z zakresu administracji rządowej, dotyczących gospodarowania nieruchomościami Skarbu
Państwa oraz pomocy społecznej.
Zakres i okres kontroli: 30 podmiotów. Lata 2011-2013
W ocenie NIK najbardziej skuteczne działania w ramach sprawowanego nadzoru
podejmował Wojewoda Podlaski, który jako jedyny spośród kontrolowanych corocznie
ustalał przyczyny niezrealizowania programów przez wszystkie powiaty na terenie
województwa oraz informował wszystkie powiaty o wynikach analiz. W ocenie NIK taki
sposób sprawowania nadzoru traktować należy jako dobrą praktykę, która powinna być
wzorem dla innych wojewodów.