Misją Fundacji jest: - wspierać małżonków w ich wzajemnych relacjach i rodzicielstwie - wspierać dzieci w dojrzewaniu do miłości i odpowiedzialności - wspierać.
Download ReportTranscript Misją Fundacji jest: - wspierać małżonków w ich wzajemnych relacjach i rodzicielstwie - wspierać dzieci w dojrzewaniu do miłości i odpowiedzialności - wspierać.
Misją Fundacji jest: - wspierać małżonków w ich wzajemnych relacjach i rodzicielstwie - wspierać dzieci w dojrzewaniu do miłości i odpowiedzialności - wspierać nauczycieli w działaniach wychowawczych i prorodzinnych Szymon Grzelak Seksualizacja dzieci i młodzieży Odpowiedź rodziców i specjalistów w kontekście profilaktyki zintegrowanej Gdańsk, 23.10.2008 Zadania rozwojowe okresu dojrzewania (E. Erikson) Akceptacja własnej płci i własnego ciała Przyjęcie zdrowego modelu roli płciowej oraz nauka zdrowego stosunku do płci odmiennej Kierowanie własną seksualnością Raport o Seksualizacji Dziewcząt Amerykańskiego Towarzystwa Psychologicznego Marzec 2007 Zurbriggen, E.L. i inni (2007). Report of the APA Task Force on the Sexualization of Girls. Washington, D.C.: APA. Szymon Grzelak Seksualizacja (06.2007) Raport o Seksualizacji Dziewcząt Amerykańskiego Towarzystwa Psychologicznego Marzec 2007 seksualizacja ≠ zdrowa seksualność Zurbriggen, E.L. i inni (2007). Report of the APA Task Force on the Sexualization of Girls. Washington, D.C.: APA. Raport o Seksualizacji Dziewcząt Seksualizacja pojawia się, gdy: Wartość osoby sprowadzana jest do „seksownego” wyglądu lub zachowania Osoba zostaje seksualnie uprzedmiotowiona (widziana jako obiekt użycia seksualnego innych, a nie w pełni swego człowieczeństwa) Seksualność jest tej osobie nieadekwatnie narzucana Zurbriggen, E.L. i inni (2007). Report of the APA Task Force on the Sexualization of Girls. Washington, D.C.: APA. Raport o Seksualizacji Dziewcząt Obiektem seksualizacji są przede wszystkim dziewczęta, ale ofiarami dziewczęta i chłopcy Seksualizacja jest obecna we wszystkich rodzajach mediów i w niektórych produktach (TV, radio, wideoklipy, piosenki pop, internet, gry komputerowe, czasopisma, reklama, ubrania, zabawki, itp) Z seksualizacją związane są wąskie standardy szczupłości i seksowności Do seksualizacji mogą się przyczyniać rodzice (traktując fizyczną atrakcyjność jako najważniejszy cel dla dziewcząt), nauczyciele (stawiając dziewczęta w seksualizowanej roli dorosłych kobiet), rówieśnicy (przez wymuszanie konformizmu wobec mód na szczupłość i seksowność) i same dziewczęta poprzez zjawisko „samo uprzedmiotowienia” (kupowanie ubrań nadających seksowny wygląd, naśladowanie stylu bycia idoli młodzieżowej pop-kultury) Zjawisko samouprzedmiotowienia dziewcząt Dziewczęta uczą się traktować siebie jako obiekty służące do oglądania, które poddawane są ocenie opartej na wyglądzie zewnętrznym. Raport o Seksualizacji Dziewcząt Konsekwencje seksualizacji: A1 badania Poznawcze (pogorszenie sprawności umysłowej, logicznego myślenia, obliczeń matematycznych) Emocjonalne (brak pewności siebie, nieakceptacja własnego ciała, wstyd, lęk, wstręt do siebie) Psychiczne (zaburzenia odżywiania, niska samoocena, depresja) Seksualne (zaburzenia w rozwoju zdrowej seksualności, nierealistyczne lub negatywne oczekiwania wobec sfery seksualnej, brak asertywności) Związane z własną tożsamością (traktowanie wyglądu i fizycznej atrakcyjności jako centralnej wartości u kobiety) Inne (chłopcom utrudnia znalezienie „akceptowalnej” partnerki lub pełne przeżywanie intymnej relacji, starszym kobietom przysparza cierpień w dążenia do ideałów fizycznej atrakcyjności) Wzrost przemocy seksualnej i dziecięcej pornografii Raport o Seksualizacji Dziewcząt Antidota: Programy edukacji medialnej Kontakt dziecka z mediami w towarzystwie dorosłego (pomoc w interpretacji seksualizujących treści) Oparcie w religii (rozbudzanie wrażliwości etycznej i psychologicznoduchowa alternatywa wobec wartości propagowanych przez pop-kulturę) Edukacja seksualna wpisująca seksualność w kontekst pozostałych wymiarów człowieczeństwa Działania na rzecz ograniczenia seksualizujących treści w mediach i w produktach Najważniejszych rzeczy o MIŁOŚCI dowiaduję się przede wszystkim od: 75% 71,4% 60% 45% 35,3% 30% 43,8% 25,8% 25,9% 22,0% 16,0% 15,5% 15% 35,6% ki iąż ks et er n op i as cz int sm a dio ra Tv , śn icy iół śc ko ró wi e sp ec ja liś c i e zy cie l na uc ro dz ic e 0% Najważniejszych rzeczy o SEKSUALNOŚCI dowiaduję się przede wszystkim od: 75% 55,3% 60% 45% 30% 26,5% 25,4% 42,8% 36,1% 31,3% 49,9% 16,2% 15% 4,4% ki iąż ks et er n op i as int sm a dio ra cz wi e ró Tv , śn icy iół śc ko i liś c ec ja sp zy ci e le na uc ro dz ic e 0% Źródła wiedzy o miłości i seksualności, którym można NAJBARDZIEJ ZAUFAĆ 79,4% 32,3% 37,8% 31,2% 33,2% ki iąż ks et er n op i as int sm a dio ra cz wi e ró Tv , śn icy iół śc ko i liś c ec ja sp zy cie le na uc dz ic ro 26,8% 20,4% 11,2% 12,3% e 90% 75% 60% 45% 30% 15% 0% Profilaktyka zintegrowana to nazwa podejścia do profilaktyki dziecięcej i młodzieżowej mająca charakter autorskiej syntezy współczesnej wiedzy profilaktycznej. Profilaktyka zintegrowana Dwa wymiary integracji: o Integracja działań różnych podmiotów oddziaływujących na dzieci i młodzież o Integracja różnych dziedzin profilaktyki Definicja aktualna (2008) Profilaktyka zintegrowana to taka, która stawia sobie za cel skuteczne zapobieganie możliwie szerokiemu spektrum zachowań ryzykownych i problemów młodzieży (np. nikotyna, alkohol, narkotyki, przemoc, depresja, ciąże nastolatek, HIV/AIDS i inne choroby przenoszone drogą płciową) i korzysta z metodyki dającej największą szansę na osiągnięcie dobrej proporcji nakładów do efektów (cost-effectiveness). Dlaczego tak? Czynniki ryzyka różnych zachowań ryzykownych młodzieży są podobne Czynniki chroniące są podobne Te same teorie okazują się skuteczne w różnych obszarach profilaktyki Te same strategie i elementy kluczowe są skuteczne w różnych obszarach profilaktyki Diagnozując problemy młodzieży (np. ESPAD) coraz częściej bada się ich szeroki przekrój. Nasilenie problemów jest różne w różnych miastach, szkołach grupach wiekowych i płciowych. Szczegółowe diagnozowanie problemów na dużą skalę nierealne. Zamiast tego można uderzać w całe pęczki problemów W profilaktyce zintegrowanej dąży się do wzmacniania czynników chroniących młodzież przed podejmowaniem zachowań ryzykownych i problemowych oraz do osłabiania czynników ryzyka. Szczególne znaczenie przykładane jest do czynników uniwersalnych (np. więzi z ważnymi dorosłymi, religijność). Wydawnictwo Naukowe Scholar kwiecień 2006 Ważną gałęzią profilaktyki zintegrowanej są działania skierowane do małych dzieci (4-10), ich rodziców i wychowawców. Przykładem takich działań są programy Cukierki, Magiczne Kryształy i Księżniczka Roku oparte o bajki profilaktyczne Agnieszki Grzelak pełniące funkcję „szczepionek” wychowawczych. Szymon Grzelak Strategia pozytywnych inicjacji (cykl 2007/2008) Inicjacja = „wtajemniczenie” (łac. initiatio) lub „początek” (łac. initium). Jaka kultura – takie wtajemniczenia Jakie społeczeństwo – takie inicjacje inicjacja…. ZASADY ROZMÓW Z DZIEĆMI O SEKSUALNOŚCI 1. Rodzic powinien być o 2 kroki przed „resztą świata” 2. 3. 4. 5. 6. w objaśnianiu dziecku spraw seksualności. Mówimy dziecku prawdę. Nie zbywamy, nie wyśmiewamy, nie kpimy. Informację dostosowujemy do wieku dziecka. Młodsze dziecko może potrzebować bardziej wyjaśnień filozoficznych i egzystencjalnych niż fizjologicznych. Używamy słów zrozumiałych dla dziecka. Do rozmów z dzieckiem wykorzystujemy zaistniałe lub specjalnie stworzone sytuacje: wydarzenia rodzinne, obejrzane filmy, itp. Im młodsze dziecko, tym krótszy komunikat. ZASADY ROZMÓW Z DZIEĆMI O SEKSUALNOŚCI 7. Pytania o treści seksualne traktujemy równie spokojnie, jak pytanie o budowę traktora czy latanie ptaków, pamiętając przy tym, że przy ich okazji trzeba dziecku pokazać sens ludzkiego życia, sens kobiecości i męskości, piękno macierzyństwa. 8. Jeśli czegoś nie wiemy lub nie wiemy jak o tym powiedzieć nie zmyślamy. Mówimy, że nie wiemy. 9. Informujemy o zagrożeniach w sposób prawdziwy i z troską, ale nie strasząc naginanymi argumentami. 10.Dbamy o to, aby inni ludzie, którzy wychowują Twoje dziecko wzmacniali nasz przekaz, a nie podważali. Dalsza rodzina (imprezy, wesela, komentarze, język), nauczyciele, massmedia. Archipelag Skarbów Wyspa Skarbów I Wyspa Skarbów II Archipelag Skarbów opracowano w 2006 roku w oparciu o koncepcję profilaktyki zintegrowanej we współpracy z PARPA autor: dr Szymon Grzelak współautorzy elementów programu: W latach 2006-2008 mgr Grzegorz Paź mgr Barbara Paź dr Marek Babik 25 realizacji = 2500 uczniów 800 rodziców 450 nauczycieli fizyczny JA Cele programu: integracja seksualności z całą osobowością kształtowanie postawy wstrzemięźliwości seksualnej kształtowanie postawy szacunku wobec innych ograniczenie korzystania z substancji psychoaktywnych wzrost zaufania do „pozytywnych dorosłych” Adresaci: młodzież gimnazjalna i ze szkół średnich Realizatorzy: 3-4 osobowa wyspecjalizowana ekipa Struktura i metodyka: 8 godzin pracy z młodzieżą (dwa 4-godzinne mityngi dla dużej grupy 60-200 os.) 1,5-godzinne spotkanie dla rodziców 2-godzinne szkolenie rady pedagogicznej Struktura i metodyka, cd.: Program dla młodzieży zawiera: Elementy specjalne: ćwiczenia aktywizujące mini-wykłady oparte o prezentacje multimedialne elementy dialogu z salą świadectwa zdrowego stylu życia zaproszonych studentów festiwal twórczości nagrody za udział w ćwiczeniach i festiwalu eleganckie zaproszenia rozdawane wszystkim uczestnikom strona internetowa dla młodzieży www.archipelagskarbow.eu Konsultacje elektroniczne dla uczestników Program bazuje na pozytywach, zmienia przekonania normatywne i ukazuje konsekwencje zachowań ryzykownych Wyniki ankiet bezpośrednich – gimnazja Średnia ocena: 4,75 100% 87% 81% 75% 80% 67% 61% 60% 58% 39% 40% 20% 0% narkotyki przydatność pornografia xc ślub alkohol dorosłość szacunek Festiwal twórczości Archipelagu Skarbów Krótki wiersz Piosenka po polsku lub nie Własne tłumaczenie piosenki Zdanie wyrażające ważną dla Ciebie mądrość życiową Miniprezentacja komputerowa (1-3 slajdy) Nowa zasada postępowania z drapieżnikiem wraz z pomysłem jak ją wykorzystać Inne dzieło twórcze – plastyczne, muzyczne lub informatyczne TEMATY: Hierarchia wartości w praktyce Miłość, w której najważniejszy jest niebieski Szacunek do dziewczyn i kobiet STOP Pornografii Oswajanie tygrysów (sił seksualności, złości) Wstrzemięźliwość seksualna z wyboru Znaczenie trzeźwości od alkoholu i narkotyków w miłości Prószyński i S-ka Patronat medialny: grono-net Wiktor Gimnazjalista Gildia.pl „Herbata szczęścia” to magiczna i wciągająca powieść dla młodzieży, bez elementów przemocy. Autorka w bardzo ciekawy sposób pisze o uczuciach oraz podstawowych wartościach takich jak przyjaźń, rodzina czy miłość. KAŻDY NASTOLATEK POWINIEN JĄ PRZECZYTAĆ! Agnieszka Grzelak ukończyła Akademię Medyczną w Warszawie. Jest autorką popularnych bajek profilaktycznych „Cukierki” i „Magiczne kryształy”. rok szkolny 2007/2008 Ewaluacja sumatywna programu Archipelag Skarbów Instytucje wspierające: MEN PARPA CMPPP Krajowe Centrum ds. AIDS Urzędy miast i gmin województwa mazowieckiego, małopolskiego i warmińsko-mazurskiego Osoby badane do analizy: N = 1267 GIMNAZJUM klasy II i III N = 922 ŚREDNIE SZKOŁY ZAWODOWE klasy I i II N = 345 Schemat eksperymentalny „2 x 3” 2 miesiące 6 miesięcy 2 posttest Archipelag 1 posttest pretest grupa eksperymentalna grupa kontrolna Archipelag Celowe przerwanie oglądania obrazów lub czytania tekstów erotycznych lub pornograficznych wśród osób, które miały styczność z takimi materiałami 2,59 2,6 Archipelag 2,37 2,4 2,29 Kontrolna 2,29 2,2 pretest Gimnazja i szkoły średnie posttest F1,543= 6,941; p=0,009 Celowe oglądanie obrazów lub czytanie tekstów erotycznych lub pornograficznych 3,5 EFEKTY PO 6 MIESIĄCACH 3,11 3 Archipelag 2,62 2,70 2,61 2,5 Kontrolna 2 Gimnazjum (chłopcy) pretest posttest II F1,383 = 5,156; p=0,024 Picie napojów alkoholowych (szampan, piwo, wino, wódka) w ciągu ostatnich 30 dni 3,3 3,24 3,2 Archipelag 3,1 3 2,9 3,03 2,98 Kontrolna 2,90 2,8 pretest Gimnazja i szkoły średnie (chłopcy) posttest F1,384= 3,982; p<0,05 Picie napojów alkoholowych (szampan, piwo, wino, wódka) w ciągu ostatnich 30 dni EFEKTY PO 6 MIESIĄCACH 2,5 2,40 2,22 2,11 2,10 2 Archipelag Kontrolna 1,5 1 pretest Gimnazjum posttest II F1,853 = 4,457; p=0,037 Użycie narkotyku (marihuana, haszysz, amfetamina, ecstasy i inne) w ciągu ostatnich 7 dni 1,08 1,06 Archipelag 1,04 1,03 Kontrolna 1,02 1,02 1 pretest Gimnazja i szkoły średnie posttest F1,890= 9,196; p<0,005 Użycie narkotyku (marihuana, haszysz, amfetamina, ecstasy i inne) w ciągu ostatnich 6 miesięcy 0,5 EFEKTY PO 6 MIESIĄCACH 0,4 0,3 0,26 0,2 0,1 Archipelag Kontrolna 0,10 0,12 0,06 0 pretest Gimnazjum posttest II F1,875= 4,815; p=0,028 Myśli samobójcze w ciągu ostatnich 12 miesięcy 0,5 EFEKTY PO 6 MIESIĄCACH 0,4 0,3 0,34 0,30 0,31 0,26 0,2 Archipelag Kontrolna 0,1 0 pretest Gimnazjum (dziewczęta) posttest II F1,510 = 4,415; p=0,036 Intencja czekania z rozpoczęciem współżycia seksualnego do ślubu 3,4 3,34 3,2 3,0 3,01 3,04 3,10 Archipelag Kontrolna 2,8 2,6 pretest Gimnazjum posttest F1,1275 =16,04; p<0,001 Zależy mi, by czekać z kontaktami seksualnymi do ślubu 50% 43% 40% 31% 30% Archipelag 20% 10% 0% pretest Gimnazjum posttest Intencja czekania z rozpoczęciem współżycia seksualnego do osiągnięcia pełnej dorosłości [dojrzałość, samodzielność, zdolność do odpowiedzialności za rodzinę] 4,0 3,89 3,8 3,75 3,62 Archipelag 3,67 Kontrolna 3,6 3,4 pretest Gimnazjum posttest F1,1275 =22,02; p<0,001 Zależy mi, by czekać z kontaktami seksualnymi do pełnej dorosłości 80% 64% 60% 53% 40% Archipelag 20% 0% pretest Gimnazjum posttest Współżycie seksualne gimnazjalistów w okresie ostatniego miesiąca 4% 3,1% 3% Archipelag 2% 1,6% 1,3% Kontrolna 1,1% 1% 0% pretest Gimnazjum posttest F1,837 = 3,626; p=0,057 żywioł emocji pobudzenie seksualne atrakcyjność fizyczna higiena dbałość o wygląd zdrowie ON A UCZUCIA żywioł zmysłów fascynacja zakochanie okazywanie uczuć T Y dystans do własnych uczuć przewidywanie konsekwencji uważne słuchanie, empatia podejmowanie decyzji planowanie wiedza o miłości uznawanie swoich błędów świadome kierowanie sobą ON hierarchia wartości cele życiowe zasady wierność zasadom szacunek dla innych przebaczenie KOBIETY BLISKIE I WAŻNE KOLEŻANKI I ZNAJOME KOBIETY Z PORNOGRAFII I Z AGENCJI Jeśli w sobie masz choć krztę godności nie oglądaj gołych lasek, kobiet w nagości bo pewnie często na necie, na filmach chcesz zobaczyć je a twoje sumienie nie opiera się. Ja Tobie to mówię, z własnego doświadczenia, Tam nie ma nic fajnego do obejrzenia. Jeśli jednak chcesz zobaczyć, nie zabronię wchodzić, Lecz to może tylko Tobie zaszkodzić. Uzależnisz się, chociaż tego nie poczujesz, przez to kawał życia sobie zmarnujesz. Więc Ci dobrze radzę, lepiej słuchaj mnie I od dzisiaj pornografii mów głośno „NIE!!!” uczeń gimnazjum wiejskiego Prawda o współżyciu seksualnym ON SEKS to nie kontakt dwóch ciał ON A Prawda o współżyciu seksualnym ON ON A SEKS to wyraz miłości dwóch OSÓB CZĘSTY ROZWÓJ MIŁOŚCI W ZWIĄZKU: 1. Silne uczucia 2. Seks 3. PROBLEMy Dlaczego uczucia + seks to zła recepta na rozwój miłości: W MIŁOŚCI WAŻNY JEST WYBÓR WŁAŚCIWEJ OSOBY IM BARDZIEJ WYBÓR JEST TRZEŹWY TYM LEPIEJ Dlaczego uczucia + seks to zła recepta na rozwój miłości: SEKS DAJE POCZUCIE BLISKOŚCI I SILNEJ WIĘZI ALE ZAKŁÓCA TRZEŹWY WYBÓR Wiedza, że żadna metoda nie daje 100% pewności, że po współżyciu seksualnym nie dojdzie do nieplanowanej ciąży. 60% 49% 40% Archipelag 20% Kontrolna 12% 12% 15% 0% pretest Gimnazjum posttest F1,1275 = 146,7; p<0,001 Wiedza, że żadna metoda nie daje 100% pewności, że po współżyciu seksualnym nie dojdzie do zakażenia wirusem HIV. 60% 51% 40% 20% Archipelag 18% 17% 20% Kontrolna 0% pretest Gimnazjum posttest F1,1275 = 106,6; p<0,001 Skuteczność prezerwatyw w ochronie przed zakażeniami przenoszonymi drogą płciową wirus HIV - 80% skuteczności wirus HPV - 70% skuteczności chlamydioza - 60% skuteczności kiła opryszczka typ 2 - ograniczona skuteczność ograniczona skuteczność rzęsistkowica - ograniczona skuteczność rzeżączka - 90% skuteczności Weller, S, Davis, K. (2004). Condom effectiveness in reducing heterosexual HIV transmission. The Cochrane Library, Issue 3, 2004. Chichester, UK. McKay, A. (2007). The effectiveness of latex condoms for prevention of STI/HIV. The Canadian Journal of Human Sexuality, vol 16 (1-2) dr Szymon Grzelak, Wiceprezes Zarządu Fundacji: [email protected] www.homohomini.org www.archipelagskarbow.eu