Transcript EAEko CURRICULUM OFIZIALA 2007-11-13 GIZARTE ZIENTZIAK, GEOGRAFIA ETA HISTORIA (DBH) Beritzegune Nagusia 2007-2008 ITURRIAK  LOE, GUTXIENGO EDUKIAK (2007eko urtarrilaren 5a)  LOGSE/EAE, 1994EKO INDARREAN DAUDEN CURRICULUMAK, GIZARTE.

EAEko CURRICULUM
OFIZIALA
2007-11-13
GIZARTE ZIENTZIAK, GEOGRAFIA ETA HISTORIA
(DBH)
Beritzegune Nagusia 2007-2008
ITURRIAK
 LOE, GUTXIENGO EDUKIAK (2007eko urtarrilaren 5a)
 LOGSE/EAE, 1994EKO INDARREAN DAUDEN CURRICULUMAK,
GIZARTE ZIENTZIAK, GEOGRAFIA ETA HISTORIA
 EUROPAR DOKUMENTUAK (DeSeCo-OCDE, EURYDICE-2003,
LISBOA-2004,...TXOSTENAK)
 2006eko EUSKAL CURRICULUMA
 2007eko EUSKAL HERRIRAKO CURRICULUMA
 BESTE DOKUMENTO ETA ITURRI BATZUK
Beritzegune Nagusia 2007-2008
CURRICULUMA LOGSE-tik LOE-ra
ZER BERRI?
 SARRERA: urte hauetan zehar agertu eta gertatu diren aldaketa
sozial, psikopedagogiko, kulturalak islatzen dira (ekonomia,
populazioa, e.a.)
 HELBURUAK: konpetentzi bezala daude adierazita. Izugarrizko
aldaketa henkuntzako praktikan (funtzionalak)
 EDUKIAK: kurtsoka sekuentziatuta, tipologia, e.a.
 EBALUAZIOA:
 Ebaluaziorako irizpideak : ikasleek egin behar dituzten lan eta
betebehar zehatzak ebaluaziorako adierazleen bidez erakusten
dira.
Ilasleek kapaza izan behar dute lan zehatz hauek egiteko
 Diagnostiko ebaluazioa: konpetentzietan oinarritutako ebaluazioa
izango da (LHko 4. Eta DBHko 2. Mailetan) bi egongo dira: estatala
eta EAEkoa
Beritzegune Nagusia 2007-2008
GIZARTE ZIENTZIAK, GEOGRAFIA ETA HISTORIA CURRICULUMA
 Curriculum egitura:
 SARRERA
 HELBURUAK
 EDUKIAK
 EBALUAZIORAKO IRIZPIDEAK
Beritzegune Nagusia 2007-2008
IDENTITATE, KIDETASUNA,
ERREFERENTZIA ETA PARTAIDETZA
GIZARTEA
GIZAKIA
EMAKUMEZKO ETA
GIZONEZKOAK
EREMU
FISIKOA
Beritzegune Nagusia 2007-2008
 Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan, Gizarte Zientziak, Geografia eta
Historia irakasgaiaren helburua Lehen Hezkuntzan, Ingurune
Ezagueran landutako EZAGUERA, JARRERA ETA PROZEDURA ETA
TREBEZIAK SAKONTZEA da
 HISTORIA ETA GEOGRAFÍA dira ARDATZ ANTOLATZAILEAK . Zientzi
hauek ikertzen dute errealitate fisiko eta soziala ikuspuntutik
OROKOR ETA INTEGRATZAILEA . Beste alde batetik Geografia eta
Historia berez DISZIPLINA ANITZEKOAK DIRA
 HISTORIA irakasgaiak ematen ditu ezaguera eta metodo bat
GIZARTEEN BILAKAERA DENBORAREN ZEHAR uler dezaten
 GEOGRAFÍA-K hartzen du ESPAZIOAREN DIMENTSIOA (bere
ezaugarria, paisaia, gizakien akzioa)
 Gaurko gizartea oso konplexua denez zientzi hauek behar dute BESTE
ZIENTZI BATZUEN LANGUNTZA. ANTROPOLOGIA, EKONOMIA,
SOZIOLOGIA, EKOLOGIA, ... gizartea bere osotasunean ulertzeko
Beritzegune Nagusia 2007-2008
IRAKASGAI HONEN ASMOA DA...
 BIZI DIREN GIZARTEAREN, gaurko eta denboraren zehar
EZAUGARRIAK, antolaketa eta funtzionamendua.
 Hartu duen ESPAZIO FISIKOA ezagupena eta gizarte eta espazioaren
sortzen diren erlazioak. Gizarte Zientziek ere ikasleak HIRITAR bezala
prestatzeko ardura hartzen du. Hiritarren eskubide eta betebeharrak,
partaidetza, tolerantzia eta elkartasuna adierazteko gai izatea.
 BIZI DIREN ERREALITATEA EZAGUTZEKO ezagupen, trebezi eta
jarrerak eskaintzea. Errealitate hau hainbat aspektuk osatzen dute:
fisikoak, sozialak, kulturalak, lehen eta orain... EUSKAL HERRIKO
IDENTITATE HISTORIKO ETA KULTURALA OSATZEN DUTEN
EZAUGARRIAK EZAGUTZEA, BAITA ERE ESTATU ETA EUROPAKOA.
 HIRITARTASUN KONSTZIENTE ETA KRITIKOA. Sozial, kultural eta
plurala izan den gaurko euskal gizartean. Natura, bere burua eta
besteekin erlazio berriak bilatzeko trebeziak eskaintzea.
Beritzegune Nagusia 2007-2008
 Irakasgai honen ikaskuntza ikasleen garapen intelektualak errazten
du. Une honetan PENTSAMENDU ZEHATZETIK PENTSAMENDU
FORMALERA pasatzen da.
 Dena den, irakasgai honek hainbat ikaskuntza zaila eta konplexuak
ditu:




ESPAZIO ETA DENBORAZKO NOZIOAK
AZALPEN MULTIKAUSALAK GIZADIAREN GERTAERETAN
HIPOTESIAK
ASKOTAKO INFORMAZIOEN PROZESATZEA
Beritzegune Nagusia 2007-2008
OINARRIZKO KONPETENTZIAK
OINARRIZKO GAITASUNAK:
a) Zientzia-, teknologia- eta osasun-kulturarako gaitasuna.
b) Ikasten ikasteko gaitasuna
c) Matematikarako gaitasuna
d) Hizkuntza-komunikaziorako gaitasuna
e) Informazioa tratatzeko eta teknologia digitala erabiltzeko
gaitasuna
f ) Gizarterako eta herritartasunerako gaitasuna
g) Giza eta arte-kulturarako gaitasuna
h) Norberaren autonomiarako eta ekimenerako gaitasuna
Beritzegune Nagusia 2007-2008
GIZARTE ZIENTZIAK, GEOGRAFIA ETA HISTORIA ETA
HIRITARTASUN KONPETENTZIA
 KONPETENTZI HONEN DEFINIZIOA ETA IRAKASGAI HONEN HELBURU
ETA EDUKIEKIN ZEHARO BAT DATOZ :
 Ardurazko hiritartasuna: eskubide eta betebeharrak
 Hiritartasun globalarantz bateragarri bertoko identitatearekin
 Gatazka eta bizikidetza adostea
 Euskal, Estatu eta Europaren gizarteak: plural eta konplexuak;
lehen eta orain, identitate, erreferentzia eta partaidetza
 Trebetasun sozialak: enpatia, elkarrizketa, baloreen eskala, ideien
baietztatu, lan kooperatiboa, e.a.
 “Relatibismoa” behin behineko ondorioak, zorroztasuna,
ñabardurak, kausa asko, ea.
 Aniztasun kulturala
Beritzegune Nagusia 2007-2008
GIZARTE ZIENTZIAK, GEOGRAFIA ETA HISTORIA
KULTURA HUMANISTIKO ETA ARTISTIKOAREN KONPETENTZIA
 IRAKASGAI HONETAN IKUSTEN DIRA KULTURAL ETA ARTISTIKO
ADIERAZPENAK. HAUEK EMATEN ZAIZKIE:
 Preziatu, nabaritu, eta sentikortasuna landu eta garatzea
 Adierazpen kultural eta artistiko. Adierazpen hauek eta
gizartearen arteko sortzen diren erlazioak
 Emozio eta gozamena sortu
 Bizitza kulturala ezagutu eta bertan parte hartzea
 Ondare historiko, kultural eta artistikoa baloratu eta
kontserbatzea
 Askotako kultura baita mota askotako ondareak ere
Beritzegune Nagusia 2007-2008
GIZARTE ZIENTZIAK, GEOGRAFIA ETA HISTORIA
INFORMAZIOAREN TRATAERA ETA CONPETENTZI DIGITALA
 IRAKASGAI HONEN IRASKUNTZA INFORMAZIOAREN LORTU ETA
ONDO KONPRENITZEAN DATZA:
 Iturri, mota eta euskarri askotariko informazioa (idatzita,
ahozkoa, ikonika, kartografikoa, estadistikoa, digitala, e.a.) bilatu,
lortu eta prozesatu
 Jasotako informazioa aukeratzeko irizpideak azaltzea.
Informazioa era kritikoan aztertzeko irizpideak bereganatzea
Beritzegune Nagusia 2007-2008
GIZARTE ZIENTZIAK, GEOGRAFIA ETA HISTORIA
ZIENTIFIKO-TEKNOLOGIAREN ETA OSASUNAREN KULTURAREN
KONPETENTZIA
 GIZAKIAREN AKTIBITATEA GARATZEN DEN EREMU FISIKOAREN
SUMATU ETA EZAGUTU
 Inguru hurbila eta urruna eta handiagoak diren beste eremuak:
Europa, Mundu
 Gizaki eta ingurune arteko erlazioak, eta erlazio honen sortzen
den eremu fisikoaren antolaketa
 Espazio eta paisaia orientatu, kokatu, behatu eta interpretatzeko
tresnak eta prozedurak
 Ingurugiroari dagokion ardura pertsonala
Beritzegune Nagusia 2007-2008
GIZARTE ZIENTZIAK, GEOGRAFIA ETA HISTORIA
MATEMATIKARAKO KONPETENTZIA
 ERRALITATEAREN HAINBAT ASPEKTU ESPAZIAL ETA
KUANTITATIBOAK DIRENAK
 Eragiketa simpleak
 Magnitudeak
 Portzentaje eta proportzioak
 Zenbakizko kodifikatuta dagoen informazioa eta bere
irudikapen grafikoa
 Oinarrizko estatistika
 Zenbakizko eskala eta grafikak
Beritzegune Nagusia 2007-2008
GIZARTE ZIENTZIAK, GEOGRAFIA ETA HISTORIA
HIZKUNTZA-KOMUNIKAZIORAKO KONPETENTZIA
 IRAKURRI, IDATZI ETA KOMUNIKAZIO EKINTZEEN BIDEZ, BILATU,
BATU, PROZESATU ETA INFORMAZIOA TRANSMITIZEA LORTZEN DA.
 Irakasgai honetan erabiltzen testu mota ezberdinak: kontaera,
deskribapena, argudiaketa, saiakera, osatzea eta erabiltzea
 Oinarrizko hiztegia hobetzea eta arloko gaiei buruzko hiztegi
espezifikoa neureganatzea
 Ideiak sortu, elkarrizkatu, iritzi kritikoa izan, ezagupen egituratu
eta baraien lanei koherentzia ematea.
 Ezagupen kultural, sozial eta historikoak besteekin komunikazioa
hobetzen du
Beritzegune Nagusia 2007-2008
GIZARTE ZIENTZIAK, GEOGRAFIA ETA HISTORIA
IKASTEN IKASTEKO KONPETENTZIA
 IRAKASGAI HONEN EDUKI SOZIALAK HAIN ZABAL ETA KONPLEXUAK
DIREN ZEIN BIZI OSOAN ZEHAR IKASTEKO GAIAK BIHURTZEN
 Ezagupen sozialak dinamikoak dira. BIZITZA OSOAN ZEHAR
IKASTEA LAGUNTZEN DIRA
 DATUEN ANALISITIK PENTSAMENDUA INDUKTIBORA AILEGATU,
GERTAERA ETA EGOERA SOZIALEN INTERPRETAZIOAK
ERAIKITZEA
 Arrazonamendu HIPOTETIKO-DEDUKTIBOA lehendabiziko KAUSA
ANITZEKO azalpenak egiteko
 INFORMAZIO ITURRIAK ezaguera eta lanketa aproposa egitea
Beritzegune Nagusia 2007-2008
GIZARTE ZIENTZIAK, GEOGRAFIA ETA HISTORIA
NORBERAREN AUTONOMIARAKO ETA EKIMENERAKO
KONPETENTZIA
 PLANFIKATZEKO ETA BURUTZEKO EKIMENAK. ERABIAK HARTZEKO
PROZESUAK
 DEBATEAK ETA BANAKA ZEIN TALDEKAKO LANAK EGITEA
 PLANIFIKATU eta egindakoa AZTERTZEA
 Aurretik proposatutako helburuak egindakoarekin KONPARATU
ETA ONDORIOAK ATERATZEA
 Gizartearen gakoak, antolakunta, e.a. hobeto ezagutzen baditugu,
errezago izango da bere baitan ERA ARDURATSUA PARTE
HARTZEA
Beritzegune Nagusia 2007-2008
HELBURUAK
 Helburuak (ZER , NOLA, ZERTARAKO). Konpetentzi eran lantzen dira
baita FORMA ZABALEAN ere zehazten dira SARRERAn aipatzen diren
aspektu guztiak
ZER
+
NOLA
+
ZERTARAKO?
Adibideak: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16
Beritzegune Nagusia 2007-2008
EDUKIAK
 KURTSOKA
 Multzo komun bat (PROZEDURAK y JARRERAK).
Bereiztuta eta ordenatuta agertza da. Multzo hau azpimarratzeko
asmoz
 Kontzeptuzko multzoak. LEHEN HEZKUNTZA. DBH.
Orden kronologiko batean daude adierazita. Eremu espazialak
Euskal Herritik mundura zabaltzen dira
Beritzegune Nagusia 2007-2008
EDUKIEN BANAKETA
EK
HIST 1
HIST 2
GEO 1
GEO 2
Beritzegune Nagusia 2007-2008
GIZA
EBALUAZIORAKO IRIZPIDEAK
 ZENBATERAINO lortuko diren helburuak adierazten dute
 Agertzen diren ebaluaziorako irizpide bakoitzari dagozkion
adierazleak EZ DIRA GUZTIAK, beste batzuk ere gehitu eta erabili
ditzakegu ebaluazioa egiteko
 Ebaluaziorako IRIZPIDE ETA ADIERAZLEAK
Beritzegune Nagusia 2007-2008
EKARPEN NAGUSIAK
ASPEKTU NABARMENAK (TALDE 1)
 KOHERENTZIA: helburuak conpetentziak bezala adierazten dira
 ELKARTASUN KURRIKULARRA
 BATU ETA GORAIPATZEN dira prozedurazko eta jarrerazko edukiak
 EBALUAZIOA ERRAZTEKO ebaluaziorako irizpide eta adierazleak
Beritzegune Nagusia 2007-2008
EKARPEN NAGUSIAK
ASPEKTU NABARMENAK (TALDE 2)
 ERLAZIO ETA INTERAKZIOA espazio eta gizakiaren artean, eta honen
ondorioak
 PAISAIAREN garrantzia, paisairen behaketa eta ikasketa. Paisaiaren
aztertzeko eredu eta teknikak
 Eremu espazialak: bertokotik mundura. Euskal Herritik mundu
globalizatura. Garapen espirala, baina saltoka ere ibil daiteke espazio
eta denboran
Beritzegune Nagusia 2007-2008
EKARPEN NAGUSIAK
ASPEKTU NABARMENAK (TALDE 3)
 Ingurigiroaren arazoak, ALDAKETA KLIMATIKOA
 Eduki hauei garrantzi handia ematen zaie:




Biodibertsitatea
Garapen jasangarria
Ingurugiroa defentsaren aldeko politika eta ekintzak
e. a.
Beritzegune Nagusia 2007-2008
EKARPEN NAGUSIAK
ASPEKTU NABARMENAK (TALDE 4)
 Orden kronologikoa. Aro Garaikidea goraipatuz
 KAUSA-ANITZEKOA, denborazko kontzeptuak
 GIZONEZKOAK ZEIN EMAKUMEEZKOAK Historiaren subjektu eta
gizartearen partaide aktiboak bezala
Beritzegune Nagusia 2007-2008
EKARPEN NAGUSIAK
ASPEKTU NABARMENAK (TALDE 5)
 Gizaki eta kulturalaren dibertsitatea aberastasun bezala
 ANIZTASUN SOZIALA
 Demografia eta gizakiaren mugimenduak (inmigrazioa, emigrazioa)
 Kultura anitzeko errealitateak
 Desberdintasun sozial eta indarkeria. Gizakiaren bidezko garapena
 Gure eta besteen ondare kulturala
Beritzegune Nagusia 2007-2008
EKARPEN NAGUSIAK
ASPEKTU NABARMENAK (TALDE 6)
 INSTITUZIOAK ETA PARTE HARTZE DEMOKRATIKOA
 Bizikidetza eta partaidetza
 Gatazka eta honen konponbidea elkarrizketaren bidez
 Enpatia
Beritzegune Nagusia 2007-2008
EKARPEN NAGUSIAK
ASPEKTU NABARMENAK (TALDE 7)
 EUROPA da gaurko eta datozen belaunaldien etorkizuna.
Euskal Herria Europan: Euro-eskualde (Euskadi-Akitania), Arku
Atlantikoa, euro -hiriak(Baiona-San Sebastián)
 Europar hiritartasuna: eskubide eta obligazioak
 MUNDU-MAILA/globalizazio ekonomiko, kultural, e.a.
Beritzegune Nagusia 2007-2008
EKARPEN NAGUSIAK
ASPEKTU NABARMENAK (TALDE 8)
 Talde lana: kolaboratibo eta kooperatiboa
 Iturri askotako informazioak LORTU ETA PROZESATU
 Informazio eta komunikazio teknologi berriak
 Irakasgaiaren gaiari buruz ahozko komunikazioa zein idatzia
Beritzegune Nagusia 2007-2008
BALIABIDE BATZUK
 Gea-Clio Proiektua. Souto (2003)
 EUSTAT. Eskola web
 Cronos Proiektua. MRP. Cronos (2000)
 “Las fronteras de Europa”. Del Moral eta Rueda. Síntesis educación
(2002)
 Intermón-Oxfam. Global Express (www.intermonoxfam.org )
 Webquest: Gudaren umeak/(www.saretik.net/gudarenumeak )
Beritzegune Nagusia 2007-2008
OINARRIZKO BIBLIOGRAFIA
 “Educar por competencias: inicio del debate”. Íber Aldizkaria nº 52,
2007eko maiatza
 “Las competencias en la educación escolar”. Aula Aldizkaria nº 161,
2007eko maiatza
 “11 ideas clave. Cómo aprender y enseñar competencias”. Antoni
Zabala eta Laia Arnau. Graó, 2007
 “Diez nuevas competencias para enseñar”. Philippe Perrenoud. Graó,
2007
Beritzegune Nagusia 2007-2008
EAEko CURRICULUM
OFIZIALA
2007
GIZARTE ZIENTZIAK, GEOGRAFIA ETA HISTORIA
(DBH)
Beritzegune Nagusia 2007-2008
3. KURTSOA
4. eduki-multzoa. Antolaketa politikoa eta geografia-espazioa.
...
- Europako Batasuneko antolaketa politikoaren eta
administratiboaren oinarrizko elementuak. Helburuak. Europako
erakundeek nola funtzionatzen duten.
Beritzegune Nagusia 2007-2008
3. KURTSOA
5. eduki-multzoa. Egun munduan gertatzen ari diren aldaketak eta
desorekak.
- Merkatuen mundializazioa. Globalizazio ekonomikoa eta garapen
iraunkorra. Interdependentzia eta globalizazioa. Lanaren nazioarteko
banaketa: desabantailak herrialde garatuentzat eta azpigaratuentzat.
Industriaren deslokalizazioa eta merkataritza-modu berriak.
Nazioarteko ekonomia antolatzeko moduek eta ekonomiafuntzionamenduak
eragiten dituzten ondorioak: garapen ekonomikoaren
mailak eta truke-desberdintasunak.
- Giza garapenaren desberdintasunak. Munduko herrialdeen arteko
desberdintasunak. Adierazle sozioekonomikoetan oinarritutako aldeak:
Nazio Produktu Gordin (NPG), Per Capita Errenta, Giza Garapenaren
Indizea (GGI). Herrialde txiroen kanpo-zorra: ondorioak haien
ekonomian. Lankidetza-politikak.
- Ingurumen-arriskuak eta -arazoak. Iraunkortasuna bultzatzeko
neurriak eta politikak. Natura-baliabideen eskasia. Energia
berriztagarriek eskaintzen dituzten aukerak eta baldintzak.
Beritzegune Nagusia 2007-2008
2. HELBURUA
(NOLA)
... zenbait eskalatan identifikatzea, kokatzea eta
aztertzea ,
(ZER)
... Ingurune fisikoaren oinarrizko elementuak,
(ZERTARAKO)
... elkarrekintza ulertzeko, giza taldeek espazioa eta
hango baliabideak nola erabiltzen dituzten ulertzeko eta
erabilera horiek eragiten dituzten ondorio ekonomiko,
sozial, politiko eta ingurumenaren arlokoak baloratzeko.
Horren xedea izango da eguneroko bizitzako egoerei aurre
egiteko modua hobetzea.
Beritzegune Nagusia 2007-2008
11. HELBURUA
(ZER)
Geografiaren, Historiaren eta, oro har, Gizarte Zientzien
ezaugarriak ikertzeko kontzeptu-tresnak,
teknikak eta oinarrizko
prozedurak aplikatzea,
(ZERTARAKO)
... lan monografiko eta ikerketa txikiak egin
ahal izateko (bakarka eta/edo taldeka),
(NOLA)
... arloari dagokion hiztegia
zehatz eta zorrotz erabilita.
Beritzegune Nagusia 2007-2008
4. HELBURUA
(ZER)
Euskal Herriarentzat garrantzitsuak izandako gertaera
historikoen prozesuak,...
(NOLA)
...denboran eta espazioan identifikatzea eta
kokatzea; horri esker...
(ZERTARAKO)
Euskal Herria osatzen duten lurraldeen
bilakaera historiko, sozial eta kulturala ikuspegi
globaletik antolatu eta garatzea. Hori guztia Europako
historiaren testuinguruan identifikatu eta kokatuko dute
ikasleek, horietako gertaera bakoitzaren esanahi politikoa,
ekonomikoa eta kulturala aintzat hartuta.
Beritzegune Nagusia 2007-2008
LEHENENGO KURTSOA
2. eduki-multzoa. Lurra eta ingurune naturalak.
...
-
Euskal Herriaren natura-ezaugarriak. Kokapen geografikoa.
Paisaia-aniztasuna. Horien elementu natural eta giza elementu
bereizgarriak. Aldaketak eta babesteko beharra. Ozeano, itsaso,
erliebe-unitate eta ibaien kokapena eta haien ezaugarriak.
...
-
Historian izan diren giza taldeen eta ingurunearen arteko
elkarrekintzak, gizarteen eta haien egoeren arteko harremanen
ezaugarriak aztertuta. Arrisku naturalen eta gizakiak eragindakoen
arteko bereizketa. Ingurumen-arazoren bat aztertu; esaterako, giza
eragina landaredian,uraren arazoa edo klima-aldaketa.
Ingurumenarazoak Euskal Herrian. Zenbait eremutan ingurumena
babesteko abian jarritako politikak ezagutzen hasi (udaletakoak,
autonomietakoak,estatuetakoak, Europakoak, gobernuz kanpoko
erakundeetakoak...).
Beritzegune Nagusia 2007-2008
3. KURTSOA
EBALUAZIORAKO IRIZPIDE ETA ADIERAZLEAK
12. Lan errazak edo ahozko azalpenak, bakarka zein taldean,
planifikatzea eta gauzatzea, zenbait iturri erabilita (grafikoak,
krokisak, gaikako mapak, datu-baseak, irudiak, testu idatziak,
internet); ateratako ondorioak zuzen antolatuta, arrazoituta eta
modu ulergarrian jakinaraztea, horretarako informazio- eta
komunikabide-teknologiek ematen dituzten aukerak erabilita.
...
- Testu-mota egokiena aukeratzen du, lortu duen informazioa
eta/edo atera dituen ondorioak behar bezala jakinarazteko
...
Beritzegune Nagusia 2007-2008
LEHENENGO KURTSOA (1)
1. eduki-multzoa. Eduki komunak.
Prozedurak
-Arloaren ikaskuntzarako hizkuntza-trebetasunak aplikatu: testu
idatzien eta ahozko testuen ulermena, berariazko hiztegiaren
interpretazioa eta erabilera, ahoz eta idatziz behar bezala
adieraztea, etab.
- Geografiari, historiari, kulturari eta beste alderdi batzuei
buruzko hipotesien planteamendua egin, formulatu eta egiaztatu.
- Lurra irudikatzeko zenbait kartografia-proiekzio ikasi.
- Eskala grafikoa eta zenbakizko eskala erabili.
- Eskala, ezaugarri eta euskarri (konbentzionalak eta digitalak)
desberdinak dituzten irudiak, planoak eta mapak irakurtzeko eta
interpretatzeko jarraibideak.
- Geografian orientatzeko eta kokatzeko teknikak.
- Geografiaren errealitateari buruzko informazioa bildu eta
prozesatu, paisaiak eta horietan gertatzen diren aldaketak zuzenean
zein zeharka behatzeko teknikak aplikatuta.
…
Beritzegune Nagusia 2007-2008
LEHENENGO KURTSOA (2)
Jarrerak eta balioak
- Lurraldeak eta paisaiak aurkitzeko eta ezagutzeko jakin-mina,
aniztasun hori zaindu beharreko aberastasuntzat jota.
- Espazioa aurkitzeko eta aztertzeko sentsibilitatea eta
interesa, elementu fisikoen eta giza ekintzaren arteko
elkarrekintzen adierazpentzat hartuta.
- Iraganeko errealitate sozialari buruz jakiteko interesa eta
ikusmina eta gertaera historikoen aurrean jarrera kritikoa.
- Ingurumenak aukera asko ematen dituela jabetu, eta
biodibertsitatea zaintzen laguntzearen eta garapen iraunkorraren
aldeko jarrera aktiboa izan.
- Gizarte historikoen arte- eta kultura-adierazpenak balioetsi
eta errespetatu.
...
Beritzegune Nagusia 2007-2008
LEHENENEGO KURTSOA (3)
2. eduki-multzoa. Lurra eta ingurune naturalak.
…
-
Ingurumen-arazoren bat aztertu; esaterako, giza
eragina landaredian, uraren arazoa edo klima-aldaketa.
Ingurumenarazoak Euskal Herrian. Zenbait eremutan ingurumena
babesteko abian jarritako politikak ezagutzen hasi (udaletakoak,
autonomietakoak,estatuetakoak, Europakoak, gobernuz kanpoko
erakundeetakoak...)
Beritzegune Nagusia 2007-2008
BIGARREN KURTSOA (1)
1.
eduki-multzoa. Eduki komunak
Prozedurak
- Gertaera historikoen kausalitate-aniztasuna aztertzeko
jarraibideak: gertaera historikoen kausak eta haiek eragindako
ondorioak zein diren jakin, bakoitzaren izaerak bereizi eta
gertaera sozialen kausalitate-aniztasuna identifikatu.
Beritzegune Nagusia 2007-2008
BIGARREN KURTSOA (2)
2. eduki-multzoa. Biztanleria eta gizartea.
- Gaur egungo gizarteak. Egitura: adina, sexua, lanbidea,
ikasketa-maila, hizkuntza-eskakizuna eta mugikortasuna. Aniztasuna.
Kultura anitzeko gizarteak erreferentziazko herrialdeetan, beste
eremu batzuetako herrialdeetan eta beste garapen-maila batzuetako
herrialdeetan. Kultura desberdinen arteko harremana. Desberdintasun
sozialaren faktoreak eta arazoak: gutxiengoak, migratzaileak eta
baztertutako taldeak, arrazismoa, gatazka etnikoak eta erlijiozkoak,
genero-indarkeria...; eremuak: ingurukoak zein nazioartekoak.
Espainiako eta Europako gizarteen ezaugarriak. Migrazio-mugimenduak.
Demografiaren arloan eta kulturaren arloan aurreikus daitezkeen
ondorioak. Egungo gizarte- eta kultura-mugimenduak.
- Euskal Herria: mendebaldeko gizarte modernoa, nazio-nortasun
eta gizarte-sentsibilizazio handikoa. Etorkizuna: Demografiaren
arloan eta kulturaren arloan aurreikus daitezkeen ondorioak.
Etorkizunerako erronkak: Bakezko elkarbizitzarako eredua lortzea,
demokratikoa eta zibilizazioak eta kulturak integratuko dituena,
nork bere nortasuna galdu gabe: hiritarren mugimenduak eta erakunde
bakezaleak. Euskal emigrazioa eta immigrazioa, integrazio soziala
eta kulturala: eragin ekonomikoak eta sozialak, eta hezkuntza- eta
kultura-eskakizunak.
Beritzegune Nagusia 2007-2008
4. KURTSOA (1)
1. eduki-multzoa. Eduki komunak.
Prozedurak
- Dokumentu-iturrietan informazioa bilatzeko, hautatzeko eta
lortzeko jarraibideak; objektibotasun- eta egokitasun-irizpideak
erabilita informazioa lortu; gertaerak eta iritziak bereizi; lehen
mailako iturriak eta bigarren mailakoak bereizi. Gertaera edo egoera
berari buruzko informazio kontrajarriak eta/edo osagarriak
egiaztatu. Garrantzi handia duten historia-testuak aztertu eta
landu.
- Ikerketa-lanak eta/edo laburpenak egiteko jarraibideak,
horretarako zenbait informazio-iturri erabilita; horien berri behar
bezala eman, hainbat adierazpen-modu txandakatuz, informazioteknologiek
eta ikus-entzunezko baliabideek ematen dituzten aukerak
ere barne.
Beritzegune Nagusia 2007-2008
LEHENENGO KURTSOA (3)
EBALUAZIO-IRIZPIDEAK
1. Zehatz-mehatz eta zorroztasunez interpretatzea ezaugarri eta
eskala desberdineko proiekzio kartografikoak. Koordenatuak erabilita
mapetan tokiak edo espazioak kokatzea; legenda eta ikurren bidez
irudikatutako espazioei buruzko informazioa lortzea, eta ondorioak
ahoz edo idatziz jakinaraztea.
- Esferetan, planisferioetan eta mapetan meridiano eta paralelo
nagusiak identifikatzen ditu.
- Toki jakin bat eta zenbait gertaera geografiko kokatzen badaki
hainbat eskalatako atlasetan eta mapetan, eta, hala dagokionean,
koordenatu-sistema erabiltzen ere bai.
- Mapak, planoak eta horietan adierazten diren zeinu
konbentzionalak abiapuntu hartuta, geografiako eta historiako gaiei
buruzko informazio garrantzitsuena biltzen du eta azaltzen du, ahoz
edo idatziz.
- Distantziak kalkulatzen ditu eta orientazioa lantzen du, zenbait
mapa eta plano erabilita.
...
Beritzegune Nagusia 2007-2008
LEHENENGO KURTSOA (4)
1. eduki-multzoa. Eduki komunak.
Jarrerak eta balioak
…
-
Gizonezkoek eta emakumezkoek Historian izan duten zeregina
balioetsi.
Beritzegune Nagusia 2007-2008
3. KURTSOA (1)
4. eduki-multzoa. Antolaketa politikoa eta geografia-espazioa.
- Politika eta lurraldea antolatzeko zenbait modu. Estatua,
gizartea antolatzeko egitura politiko ohikoena. Autogobernurako
beste modu batzuk. Lehen zeuden mugen eta egungo bizikidetzarako
eremuen arteko bereizketa. Erregimen politiko-motak. Sistema
demokratikoak eta sistema autoritarioak. Erregimen demokratikoen
oinarrizko printzipioak eta erakundeak. Botere-banaketa, legeekiko
eta arauekiko errespetua. Hiritarren parte-hartzea zenbait
eskalatako erakunde demokratikoetan. Konstituzioa eta autonomia
estatutuak.
- Euskal lurraldeetako antolaketa eta funtzionamendu politikoaren
oinarrizko elementuak, zenbait mailatan: udala, lurralde
historikoak, autonomiak, eta Estatu batean baino gehiagotan kokatuta
egotea (geografia- eta administrazio-desberdintasunak). Frantziako
eta Espainiako antolaketa politikoa eta administratiboa. Frantziako
eskualdeak, departamenduak eta Komunak. Espainiako autonomia
Beritzegune Nagusia 2007-2008
DBH-KO EDUKI-MULTZOAK
LEHENA
Eduki-multzoa 1. Eduki komunak
Eduki-multzoa 2. Lurra eta ingurune
naturalak
Eduki-multzoa 3. Historiaurreko
gizarteak, lehendabiziko zibilizazioak eta
Antzinaroa
Beritzegune Nagusia 2007-2008
DBH-KO EDUKI-MULTZOAK
LEHENA
Eduki-multzoa 1. Eduki komunak
Eduki-multzoa 2. Lurra eta ingurune
naturalak
Eduki-multzoa 3. Historiaurreko
gizarteak, lehendabiziko zibilizazioak eta
Antzinaroa
BIGARRENA
Eduki-multzoa 1. Eduki komunak
Eduki-multzoa 2. Biztanleria eta gizartea
Eduki-multzoa 3. Industriaurreko
gizarteak
Beritzegune Nagusia 2007-2008
DBH-KO EDUKI-MULTZOAK
LEHENA
Eduki-multzoa 1. Eduki komunak
Eduki-multzoa 2. Lurra eta ingurune
naturalak
Eduki-multzoa 3. Historiaurreko
gizarteak, lehendabiziko zibilizazioak
eta Antzinaroa
BIGARRENA
Eduki-multzoa 1. Eduki komunak
Eduki-multzoa 2. Biztanleria eta
gizartea
Eduki-multzoa 3. Industriaurreko
gizarteak
HIRUGARRENA
Eduki-multzoa 1. Eduki komunak
Eduki-multzoa 2. Ekonomia-jarduera
eta geografia-espazioa
Eduki-multzoa 3. Euskal Herriko
ekonomia-jarduerak eta haiek
ingurumenaren nola eragiten duten
Eduki-multzoa 4. Antolaketa politikoa
eta geografia-espazioa
Eduki-multzoa 5. Egun munduan
gertatzen ari diren aldaketak eta
desorekak
Beritzegune Nagusia 2007-2008
DBH-KO EDUKI-MULTZOAK
LEHENA
Eduki-multzoa 1. Eduki komunak
Eduki-multzoa 2. Lurra eta ingurune
naturalak
Eduki-multzoa 3. Historiaurreko
gizarteak, lehendabiziko zibilizazioak eta
Antzinaroa
BIGARRENA
Eduki-multzoa 1. Eduki komunak
Eduki-multzoa 2. Biztanleria eta gizartea
Eduki-multzoa 3. Industriaurreko
gizarteak
HIRUGARRENA
Eduki-multzoa 1. Eduki komunak
Eduki-multzoa 2. Ekonomia-jarduera eta
geografia-espazioa
Eduki-multzoa 3. Euskal Herriko
ekonomia-jarduerak eta haiek
ingurumenaren nola eragiten duten
Eduki-multzoa 4. Antolaketa politikoa
eta geografia-espazioa
Eduki-multzoa 5. Egun munduan
gertatzen ari diren aldaketak eta
desorekak
LAUGARRENA
Eduki-multzoa 1. Eduki komunak
Eduki-multzoa 2. Egungo gizartearen
oinarri historikoak
Eduki-multzoa 3. XX. Mendeko gatazka
handiak
Eduki-multzoa 4. Mundua gaur egun
Eduki-multzoa 5. Arte, kultura eta
zientzia gaur egun. Komunikabideak
Beritzegune Nagusia 2007-2008
LEHEN HEZKUNTZAKO EDUKI-MULTZOAK
LEHENENGO ZIKLOA
Eduki -multzo 1. Ingurune
eta iraunaraztea
Eduki -multzo 2. Izaki
bizidunen aniztasuna
Eduki -multzo 3. Osasuna
eta garapen pertsonala
Eduki -multzo
4.Pertsonak, kulturak eta
gizarte antolakuntza
Eduki -multzo 5. Aldaketak
denboran zehar
Eduki -multzo 6. Materia
eta energía
Eduki -multzo 7.Objetuak,
makinak eta teknologiak
Beritzegune Nagusia 2007-2008
LEHEN HEZKUNTZAKO EDUKI-MULTZOAK
LEHENENGO ZIKLOA
Eduki -multzo 1. Ingurune
eta iraunaraztea
Eduki -multzo 2. Izaki
bizidunen aniztasuna
Eduki -multzo 3. Osasuna
eta garapen pertsonala
Eduki -multzo
4.Pertsonak, kulturak eta
gizarte antolakuntza
Eduki -multzo 5. Aldaketak
denboran zehar
Eduki -multzo 6. Materia
eta energía
Eduki -multzo 7.Objetuak,
makinak eta teknologiak
BIGARREN ZIKLOA
Eduki -multzo 1. Ingurune
eta iraunaraztea
Eduki -multzo 2. Izaki
bizidunen aniztasuna
Eduki -multzo 3. Osasuna
eta garapen pertsonala
Eduki -multzo
4.Pertsonak, kulturak eta
gizarte antolakuntza
Eduki -multzo 5. Aldaketak
denboran zehar
Eduki -multzo 6. Materia
eta energía
Eduki -multzo 7.Objetuak,
makinak eta teknologiak
Beritzegune Nagusia 2007-2008
LEHEN HEZKUNTZAKO EDUKI-MULTZOAK
LEHENENGO ZIKLOA
Eduki -multzo 1. Ingurune
eta iraunaraztea
Eduki -multzo 2. Izaki
bizidunen aniztasuna
Eduki -multzo 3. Osasuna
eta garapen pertsonala
Eduki -multzo
4.Pertsonak, kulturak eta
gizarte antolakuntza
Eduki -multzo 5. Aldaketak
denboran zehar
Eduki -multzo 6. Materia
eta energía
Eduki -multzo 7.Objetuak,
makinak eta teknologiak
BIGARREN ZIKLOA
Eduki -multzo 1. Ingurune
eta iraunaraztea
Eduki -multzo 2. Izaki
bizidunen aniztasuna
Eduki -multzo 3. Osasuna
eta garapen pertsonala
Eduki -multzo
4.Pertsonak, kulturak eta
gizarte antolakuntza
Eduki -multzo 5. Aldaketak
denboran zehar
Eduki -multzo 6. Materia
eta energía
Eduki -multzo 7.Objetuak,
makinak eta teknologiak
Beritzegune Nagusia 2007-2008
HIRUGARREN ZIKLOA
Eduki -multzo 1. Ingurune
eta iraunaraztea
Eduki -multzo 2. Izaki
bizidunen aniztasuna
Eduki -multzo 3. Osasuna
eta garapen pertsonala
Eduki -multzo
4.Pertsonak, kulturak eta
gizarte antolakuntza
Eduki -multzo 5. Aldaketak
denboran zehar
Eduki -multzo 6. Materia
eta energía
Eduki -multzo 7.Objetuak,
makinak eta teknologiak
SARRERA
... batetik, ikasleei beren gizartearen berri ematean,
bai iragan historikoaren eta gaur egungo antolakuntza eta
funtzionamenduari dagokiona, bai bizi diren lurraldeari dagokiona,
baita hango arazoei dagokiena ere; eta, bestetik, herritar gisa beren
betebeharrei aurre egiten eta dituzten eskubideez balia ditzaten
prestakuntza ematean, partaidetza, tolerantzia eta elkartasunezko
jarrerak bultzatuta.
... ikasleek beren munduaren errealitatea hobeto ezagutzeko
beharrezkoak diren ezaguerak, trebetasunak eta jarrerak ikastea,
alderdi fisikoak, sozialak zein kulturalak barne hartzen direla, baita
iraganeko eta egungo esperientzia kolektiboak ere, eta gizartean
dagoen bizimoduaren espazioa ere kontuan hartuta; eta, horrezaz
gain, Euskal Herriko, Espainiako eta Europako nortasun historikoa eta
kulturala osatzen duten berariazko ezaugarrien berri ematea.
Beritzegune Nagusia 2007-2008