Genel Muhasebe GENEL KAVRAMLAR Yrd. Doç. Dr. Niyazi KURNAZ © www.niyazikurnaz.net İşletme nedir?  İşletme, insanların ihtiyaç duydukları mal ve hizmeti üretmek ve diğer faaliyetlerini gerçekleştirmek için kurulan.

Download Report

Transcript Genel Muhasebe GENEL KAVRAMLAR Yrd. Doç. Dr. Niyazi KURNAZ © www.niyazikurnaz.net İşletme nedir?  İşletme, insanların ihtiyaç duydukları mal ve hizmeti üretmek ve diğer faaliyetlerini gerçekleştirmek için kurulan.

Genel Muhasebe
GENEL KAVRAMLAR
Yrd. Doç. Dr. Niyazi KURNAZ
© www.niyazikurnaz.net
1
İşletme nedir?

İşletme, insanların ihtiyaç duydukları
mal ve hizmeti üretmek ve diğer
faaliyetlerini gerçekleştirmek için
kurulan iktisadi kuruluşlardır.
© www.niyazikurnaz.net
2
İşletmenin Genel Amaçları
Nelerdir?
1.Kâr
 2. Topluma hizmet
 3. İşletmenin sürekliliği olarak tasnif
edilebilir

© www.niyazikurnaz.net
3

İşletmeler yukarıdaki amaçları gerçekleştirmek üzere
imalat, ticaret ve hizmet işletmeleri olarak kurulurlar.
İmalat işletmeleri aldıkları hammaddeleri ve/veya yarı
mamulleri fiziksel ve kimyasal işlemlere tabi tutarak
nihai mamul aşamasına getirirler. Ticaret işletmeleri mal
alım satımında aracı, dağıtıcı kurumlardır. Aldıkları
mamulleri ambalajlama vb. küçük müdahalelerle pek
değiştirmeden satarlar. Hizmet işletmeleri ise fiziksel bir
mamul yerine anında fayda yaratan hizmetleri üretip
satarlar. Avukatlık, muhasebecilik, lokantacılık, otel
işletmeciliği bu gruba girer. Hangi işletme olursa olsun
yukarıda anılan olayların büyük çoğunluğu mali
karakterdedir. Bu mali karakterdeki işlemlerin izlenmesi,
kaydedilmesi, bilgi haline getirilip yönetime aktarılma
faaliyetleri, işletmenin değerlendirmesi ve karar alınması
için gereklidir.
© www.niyazikurnaz.net
4

İşte mali karakterdeki olayların izlenerek,
kaydedilip bilgi haline getirilerek çeşitli
amaçlar için kullanılmasına çalışılma
konusu muhasebe uğraşısı olarak
adlandırılmaktadır. Bu yönüyle muhasebe;
ölçme, değerlendirme, bilgi sunma,
başarıyı saptama, karar almaya dayanak
oluşturma, vb. fonksiyonları yerine getiren
bir işletme fonksiyonudur.
© www.niyazikurnaz.net
5

İşletmenin yukarıda anılan amaçları
gerçekleştirmek için yine yukarıda anılan
muhasebe fonksiyonlarının yerine
getirilmesi gereklidir. İşletme faaliyetlerinin
belirlenen amaca uygun olarak
yürütülebilmesi için muhasebe biriminin
gerekli bilgileri zamanında üretmesi,
düzeltici eylemlerin yürürlüğe konulması
ve ilgili birimlere iletmesi gibi görevleri
bulunmaktadır.
© www.niyazikurnaz.net
6
Muhasebe Nedir?
İşletmede meydana gelen ve para ile
ifade edilen işlemleri (olayları) toplayan,
kaydeden sınıflandıran, raporlar halinde
özetleyen ve bu raporları analiz ederek
ve yorumlayarak ilgilenen kişilere bilgi
sağlayan sanat, bilim ve uygulamadan
oluşan bir sistemdir.
© www.niyazikurnaz.net
7
Muhasebenin Fonksiyonları
1. Toplama,
 2. Sınıflandırma,
 3. Raporlama,
 4. Analiz etme ve yorumlamadır.

© www.niyazikurnaz.net
8
Muhasebe Türleri Nelerdir?
Muhasebe
Genel Muhasebe
Maliyet Muhasebesi
Yönetim Muhasebesi
-Şirketler Muhasebesi
-Enflasyon Muhasebesi
-İhtisas Muhasebeleri…
© www.niyazikurnaz.net
9
Muhasebe Bilgi Kullanıcıları
İç Kullanıcılar
1- Yöneticiler
2İşletme
Ortaklar
Dış Kullanıcılar
1- Kredi Verenler
Sahipleri/
3- İşletme Çalışanları
2- Muhtemel Ortaklar
3- Alıcı ve Satıcılar
4- Devlet
5- Rakip İşletmeler
6- Toplum
7-Diğer
© www.niyazikurnaz.net
10
Muhasebe Mesleği
(3568 Sayılı Kanun)
Serbest Muhasebeci
© www.niyazikurnaz.net
SM. Mali Müşavir
Yeminli Mali Müşavir
11
Muhasebe ile İlintili Bilim Dalları
Ekonomi
 Hukuk
 Matematik-istatistik
 Finans
 Bilgi teknolojileri
 Davranış bilimleri

© www.niyazikurnaz.net
12
Muhasebenin Temel Kavramları






Sosyal sorumluluk kavramı
Kişilik kavramı
İşletmenin sürekliliği
kavramı
Dönemsellik kavramı
Parayla ölçülme kavramı
Maliyet esası kavramı
© www.niyazikurnaz.net






Tarafsızlık ve
belgelendirme kavramı
Tutarlılık kavramı
Tam açıklama kavramı
İhtiyatlık kavramı
Önemlilik kavramı
Özün önceliği kavramı
13
Muhasebe bilgi sisteminin temel çıktısı olan
işletmelerin mali raporlar için belirlenmiş bir takım
ilkelere uymak zorunluluğu bulunmaktadır.
Mali tablolar kavramı aşağıdaki tabloları içerir:
1) Bilanço,
2) Gelir tablosu,
Temel mali tablolar
3) Satışların maliyeti tablosu,
4) Fon akım tablosu,
5) Nakit akım tablosu,
6) Kâr dağıtım tablosu,
7) Özkaynaklar değişim tablosu.
© www.niyazikurnaz.net
Yardımcı
mali
tablolar
14
Bilanço Nedir?

Bilanço, bir işletmenin belirli bir tarihte
sahip olduğu varlıklar ile bu varlıkların
sağlandığı kaynakları gösteren mali
tablodur.
© www.niyazikurnaz.net
15
A İŞLETMESİ 01.01.20.. / 31.12.20.. TARİHLİ
BİLANÇOSU
AKTİF
I. DÖNEN VARLIKLAR
PASİF
III. KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
IV. UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
II. DURAN VARLIKLAR
AKTİF TOPLAMI
© www.niyazikurnaz.net
V. ÖZ SERMAYE
PASİF TOPLAMI
16
© www.niyazikurnaz.net
Basit bir bilanço örneği:
YILDIZ Ticaret İşletmesinin
Aktif
Aktif
YILDIZ Ticaret İşletmesinin
31.12.2001
31.12.2001 Tarihli
Tarihli Bilançosu
Bilançosu
PasifPasif
I.KISA
VADELİ
YABANCI KAYNAKLAR
I. DÖNEN VARLIKLAR
KASA
14.000.
BANKA KREDİLERİ
7.000.
BANKALAR
27.000.
SATICILAR
12.300.
ALICILAR
16.000.
BORÇ SENETLERİ
12.000.
ALACAK SENETLERİ
15.000.
DİĞER TİCARİ BORÇLAR
3.000.
DİĞER ÇEŞ. ALACAKLAR
11.000.
ÖDENECEK VER. VE FON.
1.100.
MAL
18.700.
ÖDEN. SOS. GÜV. KES.
3.000.
II. DURAN VARLIKLAR
II.
UZUN
VADELİ
YABANCI KAYNAKLAR
ALICILAR
8.000.
BANKA KREDİLERİ
50.000.
ALACAK SENETLERİ
13.000.
SATICILAR
4.000.
İŞTİRAKLER
116.000.
BORÇ SENETLERİ
19.500.
DEMİRBAŞLAR
23.700.
KIDEM TAZ. KARŞIL.
9.000.
III. ÖZKAYNAKLAR
TOPLAM
© www.niyazikurnaz.net
262.400.
SERMAYE
140.000.
KĂR
1.500.
TOPLAM
262.400.
17
Gelir Tablosu Nedir?

Gelir tablosu, işletmenin belirli bir
dönemde elde ettiği tüm gelirler ile aynı
dönemde katlandığı bütün maliyet ve
giderleri ve bunların sonucunda
işletmenin elde ettiği dönem net kâr ya
da zararını gösterir.
© www.niyazikurnaz.net
18
YILDIZ Ticaret İşletmesinin
31.12.2001 Tarihli Özet Gelir Tablosu
A- BRÜT SATIŞLAR
3.600.800.-
B- SATIŞ İNDİRİMLERİ (-)
170.000.-
C- NET SATIŞLAR
3.430.800.-
D- SATIŞLARIN MALİYETİ (-)
2.420.000.-
BRÜT SATIŞ KĂRI VE ZARARI
E- FAALİYET GİDERLERİ (-)
FAALİYET KĂRI VE ZARARI
1.010.800.312.000.698.800.-
F- DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GELİR VE KĂRLAR
158.000.-
G- DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR (-)
30.650.-
H - FİNANSMAN GİDERLERİ (-)
147.000.-
OLAĞAN KĂR VE ZARAR
679.150.-
İ - OLAĞANDIŞI GELİR VE KĂRLAR
280.000.-
J - OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARARLAR (-)
123.000.-
DÖNEM KĂRI VEYA ZARARI
K - DÖNEM KĂRI VERGİ VE DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜK
KARŞILIKLARI (-)
DÖNEM NET KĂRI VEYA ZARARI
836.150.334.460.__________
501.690.-
DİPNOTLAR
1......................
2......................
© www.niyazikurnaz.net
19
BÖLÜMLE İLGİLİ KAVRAMLAR
İŞLETME:
İnsanların ihtiyaç duydukları mal ve hizmeti üretmek ve diğer faaliyetlerini
gerçekleştirmek için kurulan iktisadi kuruluşlardır.
GELİR: İşletmenin faaliyetleri dolayısıyla mal ve hizmetlerden elde etmiş olduğu parasal tutarlar
gelir olarak adlandırılmaktadır. Diğer bir deyişle işletmenin öz sermayesini artıran işlemlerdir.
HASILAT: Elde edilen gelirlerin
toplamı olarak ifade edilmektedir. Bir başka deyişle hasılat,
gelirin çoğulu yada parasal varlıkta artışa neden olan ticari işlemlerdir.
GİDER: İşletmelerin faaliyetlerini devam ettirebilmesi için kullanmış olduğu yada tüketmiş olduğu
mal veya hizmetlerin parasal olarak tutarıdır. Diğer bir deyişle işletmenin öz sermayesini azaltan
işlemlerdir.
HARCAMA: Bir mal, hizmet ve fayda sağlamak için yapılan ödeme ve borçlanmalardır.
Harcamada bir varlık elde edilirken diğer bir varlıkla takas edilir. Başka bir deyişle; parasal varlıkta
azalışa neden olan ticari işlemlerdir.
MALİYET: Üretim yapmak için üretimle ilgili olarak kullanılan ve tüketilen mal ve hizmetlerin
parasal karşılığıdır. Maliyet ve gider birbirlerinden farklı iki kavramlardır. Bir işletmenin yaptığı ve
yapacağı harcamaların maliyet olarak kabul edilebilmesi için gerçekleşen değer kullanımlarının
işletmenin faaliyet konusuna giren mal ve hizmetlerin üretimi ile ilgili olması ve harcamaların
parasal olarak bir değerinin bulunması gerekmektedir.
MUHASEBE:
işletmede meydana gelen ve para ile ifade edilen işlemleri (olayları) toplayan,
kaydeden sınıflandıran, raporlar halinde özetleyen ve bu raporları analiz ederek ve yorumlayarak
ilgilenen kişilere bilgi sağlayan sanat, bilim ve uygulamadan oluşan bir sistemdir.
© www.niyazikurnaz.net
20