Transcript Дејности на органите на администрацијата и реформа на јавната администрација Поим на административна функција и административни дејности, видови дејности.

Дејности на органите
на администрацијата
и реформа на јавната
администрација
Поим на административна функција и
административни дејности, видови
дејности. Реформа на јавната
администрација
Поим на управна функција и
административна дејност


До втората половина на XIX век
управната функција претставувала
исклучиво вршење на државна
власт
Современета теорија го напушта
терминот управна функција, и
наместо него, се зборува за
административни дејности кои
можат да бидат од авторитативен,
но и од неавторитативен карактер
Видови дејности на органите
на државната управа во РМ
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Спроведување на утврдената политика
и извршување на законите;
Следење на состојбите и давање
иницијативи за решавање на прашања
од различни области;
Решавање управни работи;
Вршење управен надзор;
Подготовка на прописи и други општи
акти;
Вршат и други со Устав, закон и статут
утврдени стручни работи за Собранието
и Владата
Авторитативни и
неавторитативни дејности
Авторитативни (како
власт):
 Спроведување на
утврдената
политика и
извршување на
законите
 Решавање
управни работи
 Вршење управен
надзор
Неавторитативни
(како стручен
сервис):
 Следење на
состојбите и
давање
иницијативи
 Подготовка на
прописи
 Стручни работи
за Собранието и
Владата
Спроведување на утврдената
политика и извршување на
законите
 Спроведување на утврдената
политика од страна на
Собранието и Владата:
blagovremeno uka`uvawe na
sostojbi i pojavi od zna~ewe za
uspe{noto sproveduvawe na
politikata, kako i predlagawe merki,
nivno sproveduvawe,
podgotvuvawe na propisi i drugi
op{ti akti.
Спроведување на утврдената
политика и извршување на
законите
Извршување на законите и др. прописи и општи акти
на Собранието и Владата
a) donesuvawe re{enija vo upravna postapka - решавање за
права и обврски на правните и физичките лица
согласно правилата на ЗОУП
b) donesuvawe na poedine~ni akti nadvor od upravnata
postapka - носење одлуки со кои исто така се решава
за права и обврски на правните и физичките лица, но
без употреба на нормите на управното право;
v) vr{ewe na normativna dejnost - донесување на општи
подзаконски правни акти;
g) vr{ewe na upravni dejstva (материјално-технички
операции кои можат да се извршат и со принуда водење матични книги, регистри и сл.) i prezemawe na
upravni merki (materijalni operacii so koi se ostvaruvaat
zada~ite na upravata ili so koi se prezema sankcija vrz
osnova na ovlastuvawe {to proizleguva od soodveten
praven akt).

Следење на состојбите и
давање иницијативи
Јавната администрација ги следи
состојбите во рамките на областа
за која е основана, врши нивна
анализа врз основа на која
predlaga i dava inicijativi na
Сobranieto, Владата i na drugite
institucii i tie da se anga`iraat vo
ramkite na svoite prava i
ovlastuvawa za da se nadminat
slabostite vo dadenata oblast.
Решавање на управни
предмети
Непосредна примена и
оживотворување на општите
материјални норми и прописи
(апстрактни правни правила)
орган врз конкретни ситуации и
односи.
При решавањето на управни
предмети се создаваат управноправни односи во кои се одлучува
за права, обврски и правни
интереси на граѓаните и другите
правни субјекти.
Решавање на управни
предмети



Самостојност на
административните органи
Законитост во работата (Закон
за општа управна постапка)
Донесување конкретни
управни акти (решенија) за
права, обврски и правни
интереси на граѓаните
Управно - правен однос
Основни белези:
 Една од страните
државен орган
 Посилна волја на
држ. орган
 Принудно
извршување
 Не постои судска
контрола
Исклучоци:
 Една од страните
јавна администр.
 Барање на
странката
 Остварување на
право
 Управен спор и
Управен суд
Вршење на управен надзор




Надзор над законитоста на општи акти на
установи, јавни претпријатија, трговски
друштва, фондови, други органи и
организации – превентивен, дополнителен
Надзор над законитоста на конкретни акти
на државните органи, установи, организации
и сите субјекти кои вршејќи јавни
овластувања одлучуваат за права и обврски
на граѓаните - инстанционен
Надзор над законитоста на работењето
(вршењето на дејноста) на сите субјекти во
правниот промет– инспекциски (репресивен)
Надзор (ревизија) врз законитоста на
материјалното и финансиско работење на
учесниците во платниот промет –
финансиски
Подготвување прописи за
Собранието и Владата



На барање на Собранието и Владата, или по
сопствена иницијатива, пodgotvuvaat propisi и
други општи акти soglasno плановите и programiте
za rabota на Собранието и Владата. Актите се
доставуваат како нацрт-прописи или во
подоцнежна фаза како предлог прописи.
Пrethodno се прибавува mislewe od zainteresirani
organi, soodvetni stru~ni organizacii i zainteresirani
organizacii i zaednici.
Органите на државната администрација - naj~est
predlaga~ i inicijator za donesuvawe na novi propisi i
drugi op{ti akti. Оттука, административните органи
од извршители, стануваат креатори на утврдената
политика
Вршење стручни работи за
Собранието и Владата


Стручни работи за Собранието и
Владата: podgotvuvaat analizi, izve{tai,
informacii i elaborati, vrz osnova na koi
Собранието и Владата imaat soznanija
za sostojbite i pojavite vo odredenite
oblasti kako i uvid, odnosno izvorni
informacii za kreacija na politikata vo tie
oblasti.
Сorabotuvaat i so nau~ni organizacii
(instituti i fakulteti), koga im se potrebni
slo`eni nau~ni istra`uvawa.
Реформа во
администрацијата
1.
2.
Поим: реформата во
администрацијата претставува план
или акција за преобразба или
трансформација на
администрацијата кон новините во
политичкиот и економскиот систем
и која најчесто се спроведува во
услови на отпор од страна на
административниот кадар. Овие
реформи се делат на две групи:
Реформи за групи и поединци
Реформи кои се однесуваат на
институциите
Реформи за групи и
поединци



Идеолошки (напредување, прифаќање
на прогрес, измена на работни навики,
поттик, партиципација, менување на
ментален склоп, професионализација,
департизација)
Морални (висок интегритет,лојалност,
почитување на етички стандарди и
норми, почитување на закон и власт)
Образовни (поттикнување на лични
способности, прифаќање на новини и
иновации, рационалност, раководење,
самоевалуација, демократизација,
обука, тренинг)
Институционални реформи





Одлучување (водење политика,
планирање, програмирање, буџетирање,
мерење на перформанси, координација,
контрола, алокација на ресурси, развој)
Структурално преуредување (нови
организации и институции, закони,
комуникации, модели на контрола)
Процедури (нови методи, процеси,
техники, функции, улоги, контакти,
поедноставување)
Комуникации (преоценување на одлуки,
раководење, однесување, односи на моќ,
мотивации)
Адаптибилност (промени во
опкружувањето, истражувања, иновации,
технолошки развој, несреќни случаи,
кризи, невообичаени случаи)
Респонзивност на
администрацијата
Response – моќ на сослушување и
даваање соодветен одговор
Респонзивност на администрацијата
значи земање предвид на
барањата и потребите на
клиентите, нивната способност за
комуникација со администрацијата
и способноста да го разберат
административниот систем
Елементи на респонзивност
1.
2.
3.
Јасно определување на
структурите, надлежностите и
одговорностите на
административниот апарат;
Моќ (способност) на
администрацијата да одговори
на потребите на клиентите;
Административните активности
да бидат дополнети со цена и
рокови (мерење на
перформанси);
Елементи на респонзивност
4.
5.
Пристапност до
администрацијата (просторна,
материјална, разбирливост на
настаните/постапките);
Активна партиципација на
клиентите во процесот на
создавање и пружање на услуги
(невладин сектор како помагач
при остварувањето на правата)
Реформа на јавната
администрација во РМ

Цел: подобрување на
структурите и процесите на
јавната администрација
заради поддржување на
развојот на демократското
општество и пазарната
економија
Реформа на јавната
администрација во РМ

1.
2.
3.
4.
Мотиви:
Развој на демократско
општество;
Поддршка и развој на
пазарно стопанство;
Стабилност и континуитет на
државата;
Опстојување на РМ во
меѓународната заедница
Реформа на јавната
администрација во РМ

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Карактеристики:
Мала јавна администрација
Едноставна структура на системот на
јавна администрација
Демократска администрација
Заштита на јавната администрација од
политички и други притисоци
Контрола врз јавната администрација
преку транспарентни механизми и од
страна на независни институции
Респонзивна, граѓански ориентирана
јавна администрација – сервис на
граѓаните
Деконцентриран модел на јавна
администрација
Реформа на јавната
администрација во РМ

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Начела:
Владеење на правото
Транспарентност
Компетентност
Стабилност
Одговорност
Предвидливост
Еднаков третман на корисниците
Ефикасност
Етичност
Реформа на јавната
администрација во РМ

1.
2.
Области во кои се спроведува
реформата:
Примарни: систем на државна
администрација;
преструктуирање на јавните
финансии; остварување и
заштита на правата на граѓаните
Секундарни: систем на јавна
администрација; систем на
локална самоуправа;
редефинирање на улогата на
државата; развој на
информатички систем
Редефинирање на улогата
на државата



Пренесување (дивестирање) на
одредени функции од јавен во
приватен сектор – воведување на
пазарни механизми во работата на
администрацијата
Поедноставување на
легислативата заради поефикасно
остварување на регулативната
дејност на државата
Деконцентрација (делегација) на
надлежностите на
администрацијата
Литература
Основна литература:
1.
Гелевски, Гризо, Давитковски „Управно
право“, Скопје, 1997, стр. 241-263
2.
Гризо, Давитковски, „Проблеми на
управувањето“, 2001 год., стр. 149-185
3.
Закон за организација и работа на
органите на државната управа од 2002
година

Дополнителна литература:
Лилиќ, „Управно право“, Београд, 1995,
стр. 207-209

Прашања и теми за
дискусија и есеи:
















Поим на управна функција и административна
дејност
Видови на дејности
Авторитативни и неавторитативни
Спроведување на утврдената политика
Непосредно извршување на законите другите
прописи и општи акти
Следење на состојбите и давање иницијативи
Решавање на управни предмети
Основни белези на управно-правниот однос
Вршење на управен надзор
Подготвување на прописи и општи акти
Вршење на стручни работи за Собранието и
Владата
Поим на реформа во администрацијата
Реформи за групи и поединци
Институционални реформи
Респонзивност на администрацијата (поим и
елементи)
Реформа на јавната администрација во РМ