Transcript Elif Yalçınozan (Antropolog)

AFET KURBANLARININ
KİMLİKLENDİRİLMESİ
Olay yerinde kemiklerin üzerini örten
materyal dikkatli (en az düzeyde kemiklere
zarar verecek) bir şekilde kürek v.b. aletler
yardımıyla kaldırılır.
Fot.1. “Introduction to forensic Anthropology”, Byers,S.N., 2002, Allyn&Bacon,U.S.A.
Üzerindeki materyal kaldırılan
kemikler çeşitli dişçi aletleri ve
fırçalar yardımıyla bulunduğu
yerden çıkarılır.Kalan toprak hiçbir
bulgunun gözden kaçmaması için
elekten geçirilir.Kemikler
incelenmek üzere laboratuara
götürülür.
Fot.2. “Introduction to forensic Anthropology”, Byers,S.N., 2002, Allyn&Bacon,U.S.A.
Laboratuara getirilen kemikler
önce kaç birey olduğunun
saptanabilmesi için kendi içlerinde
gruplandırılır.Bu gruplandırma
yapılırken hangi kemiklerin
bulunduğu, bu kemiklerin insana
ait olup olmadığı veya bulunan
materyalin kemik olup olmadığı da
incelenmektedir.
Fot.3.”Inside Forensic Science –Forensic
Anthropology”,Bradley,J.A.,2007,New York.
Birey sayısının belirlenmesi için gruplandırılan kemikler sayının yanlış
tespit edilmemesi için olabildiği kadar çok onarılmalıdır.Sonraki işlem
bireylerin kimliklendirilebilmesi için yaşlarının ve cinsiyetlerinin tespit
edilmesidir.
İskeletlerin Kimliklendirilmesi
İskeletlerden yapılacak olan kimlik tayininde iki temel basamak vardır;
1-Yaş Tayini
2-Cinsiyet Tayini
Diğer aşamalar ırk tayini, boy ölçülmesi ve bireye özgü, onu
tanımlamaya yarayacak herhangi bir karakteristik özelliğinin olup
olmadığının araştırılmasıdır.
Bireylerin Biyolojik Yaşlarının Saptanması Sırasında Kullanılan Yöntemler
Bebek ve Çocuklarda Kullanılan Yöntemler
1.Dental Yaşlandırma Yöntemi
2.Kaynaşma Merkezlerinden Yaşlandırma Yöntemi
Genç Erişkinlerde Kullanılan Yöntemler
1.Epifizyal Yaşlandırma Yöntemi
2.Basilar Kaynaşmadan Yaşlandırma Yöntemi
4.Dental Yaşlandırma Yöntemi
Erişkinlerde Kullanılan Yöntemler
1.Dental Yaşlandırma Yöntemi
2.Spongiosa Yoğunluğunun Ölçülmesi
3.Auricular Yüzeyden Yaşlandırma Yöntemi
4.Symphisial Yüzeyden Yaşlandırma Yöntemi
5.Sutural Yaşlandırma Yöntemi
6.Komplex Yaşlandırma Yöntemi (sutural+symphisial+humerus&femur)
7.Costalardan Yaşlandırma Yöntemi
8.Clavicular Yaşlandırma Yöntemi
Dental Yaşlandırma Yöntemi
İki yolu bulunmaktadır.Birincisi
dişlerin çıkış ve dökülme
durumlarının gözönüne
alınmasıyla yapılan
yaşlandırmadır.
Fot.5. “Human Skeletal Remains”, Ubalaker,D.H.,1999,Taraxacum Press, Washington.
İkinci yol ise çene ve
dişlerin röntgen filminin
çekilerek dişlerin
gösterdiği gelişim
aşamalarının
incelenmesidir.
Fot.6.”Inside Forensic Science –
Forensic
Anthropology”,Bradley,J.A.,2007,New
York.
Epifizyal Yaşlandırma Yöntemi
Uzun kemikler büyüme dönemi
içinde düzenli bir gelişim
gösterdiği için yaş tayininde
kullanılabilir.Belirli bir yaşa
kadar epifizler kaynaşmadığı
için bu yaş grupları için epifizsiz
ölçümler kullanılır.Diğer yaş
gruplarında ise epifizli ölçümler
kullanılmaktadır.
Fot.7. “Introduction to forensic Anthropology”, Byers,S.N., 2002, Allyn&Bacon,U.S.A.
Kemikleşme
Merkezlerinden
Yaşlandırma Yöntemi
Kemikler önce kemikleşme
merkezleri halinde ortaya
çıkarlar.Genelde bir sıra
izleyerek görülürler. Bu
sıra izlenerek hangi
kemikleşme merkezinin
oluşma aşamasında
olduğu ve hangilerinin
tamamen
oluştuğu dikkate alınıp
bireyin yaşı tespit edilir.
Fot.8.”Inside Forensic Science –Forensic
Anthropology”,Bradley,J.A.,2007,New York.
Symphisis Pubisten
Yaşlandırma Yöntemi
Symphisial yüzey gençlerde
birbirine paralel kabartılar
oluştururken yaşlandıkça bu
kabartılar kaybolmakta ve yüzey
düzleşme eğilimi gösterir. Bu
gelişim aşamaları incelenerek
yaş tayini yapılmaktadır.
Fot.9.”Inside Forensic Science –Forensic
Anthropology”,Bradley,J.A.,2007,New York.
Costalardan Yaşlandırma
Yöntemi
Genç bireylerde costaların
sternal uçları düz bir yapı
göstermektedir.Yaşa bağlı
olarak bu bölgede
çukurlaşmalar gözlenir.Bu
aşamaların incelenmesiyle
yapılan bir yaşlandırma
yöntemidir.
Fot.10.”Inside Forensic Science –Forensic
Anthropology”,Bradley,J.A.,2007,New York.
Fot.11. “Introduction to forensic Anthropology”, Byers,S.N., 2002, Allyn&Bacon,U.S.A.
Sutural Yaşlandırma Yöntemi
Kafatasını oluşturan kemikler
birbirlerine suturlar
aracılığıyla tutunmaktadırlar.
Suturlar genç yaşlarda
tamamen açık olup yaşla
birlikte birbiriyle
kaynaşmaktadır.Bu aşamalar
değerlendirilerek yaş tayinin
yapılması mümkün
olmaktadır.
Fot.12. “Introduction to forensic Anthropology”, Byers,S.N., 2002, Allyn&Bacon,U.S.A.
Auricular Yüzeyden
Yaşlandırma Yöntemi
Yaşla birlikte auricular
yüzeyde oluşan kemik
çıkıntılar artmakta ve yüzey
düzleşmektedir. Bu
aşamaların
değerlendirilmesi
sonucunda bireyin yaşı
tespit edilebilmektedir.
Fot.13. “Introduction to forensic Anthropology”, Byers,S.N., 2002, Allyn&Bacon,U.S.A.
Bireylerin Cinsiyetlerinin Belirlenmesinde Kullanılan Yöntemler
Cinsiyet belirlenmesinde temelde kafatası ve pelvisteki iki
cins arasındaki anatomik farklılıklar incelenmektedir.
Fot.14.”Inside Forensic Science –Forensic Anthropology”,Bradley,J.A.,2007,New York.
Kafatasında
Cinsiyet Tayininde
Kullanılan Bölgeler
Kadın
Erkek
Kaş Kemerleri
Az belirgin
Belirgin
Elmacık Kemeri
İnce, alçak
Kalın, yüksek
Göz Çukurları
Yuvarlak
Dörtgene yakın
Mastoid Çıkıntı
Küçük
Büyük
Menton Çıkıntısı
Küçük
Belirgin
Fot.15-16. “The Human Bone Manual”,White,T.,Folkens,P.2005,Elsevier Inc.,U.S.A.
Pelviste Cinsiyet
Kadın
Tayininde
Kullanılan Bölgeler
İlium Kanatları
Geniş
Erkek
Yüksek, belirgin
“S” formu
Pubis Açısı
Geniş açılı
Dar Açılı
Sciatich Notch
“V” şekilli
“U” şekilli
Pelvis Major
Geniş
Dar
Sacrum
Düz
İç bükey
Fot.17-18. “The Human Bone Manual”,White,T.,Folkens,P.2005,Elsevier Inc.,U.S.A .
Fot.19-20. “The Human Bone Manual”,White,T.,Folkens,P.2005,Elsevier Inc.,U.S.A .
Fot. 21-22. “The Human Bone Manual”,White,T.,Folkens,P.2005,Elsevier Inc.,U.S.A.
Fot.23-24. “The Human Bone Manual”,White,T.,Folkens,P.2005,Elsevier Inc.,U.S.A.
Fot.25-26. “The Human Bone Manual”,White,T.,Folkens,P.2005,Elsevier Inc.,U.S.A.
Fot.27. “Introduction to forensic Anthropology”, Byers,S.N., 2002, Allyn&Bacon,U.S.A.
Fot.28. “Introduction to forensic Anthropology”, Byers,S.N., 2002, Allyn&Bacon,U.S.A.
Bireylerin Kimliklendirilmesinde Irk Tayininin Yapılması
Irk, kültürel ve biyolojik bir terimdir. Bilim insanları dünya üzerinde
yaşayan insanları 3 ana ırk grubu içerisinde toplamaktadırlar.
Asyalı, Avrupalı ve Afrikalı.
Irkların tespit edilmesi, kafatasındaki belirli bazı noktalar arasında
yapılacak ölçümlerin değerlendirilmesi sonucunda olmaktadır.
Afrikalı bir kadın ve bir erkeğe ait kafatasları
Fot.29-30.http://www.boneclones.com/catalog-human-adult-skulls.htm
Asyalı bir kadın ve bir erkeğe ait kafatasları
Fot.31-32.http://www.boneclones.com/catalog-human-adult-skulls.htm
Avrupalı bir kadın ve bir erkeğe ait kafatasları
Fot.33-34.http://www.boneclones.com/catalog-human-adult-skulls.htm
Bireylerin Kimliklendirilmesinde Boy Hesaplanması
Bireylerin kimliklerinin saptanmasında önemli bir yeri olan boy
hesaplaması uzun kemiklerin ölçülmesi ve çeşitli formüllerin
uygulanmasıyla yapılmaktadır.
Fot.35-36.
http://www.aberdeencity.gov.uk/localhistory/loc/loc_archkirk_oct07.asp,http://www.openfos.com/supply/SERITEXINC-4230655/
Facial Rekonstrüksiyon
Fot.37.http://www.longpauses.com/hughes/education.htm
Kafatasında rekonstrüksiyon iki ya da üç boyutlu olarak
yapılabilmektedir.İki boyutlu da kafatasının fotoğrafı kullanılırken üç
boyutlu da kafatasının kendisi kullanılarak nasıl bir morfolojiye sahip
olduğu belirlenmeye çalışılır.
Fot.38-39.http://www.mpi-inf.mpg.de/departments/d4/areas/physicsbasedmodeling/,
http://www.huntsman.com/advanced_materials/eng/Home/Welcome_to_Huntsman_Advanced_Materials/RenShape%C2%AE_SL_
materials_helps_bring_the_past_to_life/index.cfm?PageID=5985&News_ID=1316&style=256
DNA İle Kimliklendirme
DNA kimliklendirme çalışmalarında oldukça önemlidir.DNA’nın
kimliklendirmede kullanılması biyolojik delillerden (saç,kemik,diş,
kan,sperm) elde edilen DNA molekülünün belirli bölgelerinin
çoğaltılması ve bu gen bölgelerinin bilgisayar yardımıyla analiz edilip
karşılaştırma materyaliyle karşılaştırılması sonucunda gerçekleştirilir.
Karşılaştırma materyali bireyin anne, baba ya da çocuğundan veya
kişisel eşyalarından (diş fırçası,tarak v.b.) alınacak örneklerden oluşur.
Fot.40.http://araniyorum.com/genel-bilgi/dna.html