Transcript Workshop 6

Project ‘Build up skills’
Anticiperen op nieuwe kennis en vaardigheden
van vakmensen in 2020 op het gebied van
duurzame energie
Joep Jansen, Hoofd Beleid & Onderzoek Fundeon
Build Up Skills
De context van dit project zijn trends
& ontwikkelingen in de bouw en in
de maatschappij
Eerst een schets van de context
Aantallen studenten MBO Bouw
Ontwikkeling leerlingen VMBO
Sector
2011
2012
2013¹
% mutatie
2012-20131
Techniek
waarvan bouwafdelingen
28.141
6.431
26.987
5.697
27.152
5.171
Economie
27.837
26.403
24.872
-6
Intersectoraal programma
Landbouw
Zorg & Welzijn
23.092
15.902
31.481
27.575
15.716
31.115
31.640
15.970
30.384
15
2
-2
Theoretische leerweg
78.483
81.489
84.208
3
Eindtotaal
204.936
209.285
214.226
2
-9
Aantal leerlingen vmbo 3 en 4 techniek en
bouwbreed en BWI
Bron: DUO bewerkt door Fundeon
¹ Voorlopig
Bouwproductie 2008-2018
66
64
Mld €, prijzen 2012
62
60
58
56
54
52
50
48
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
Werkgelegenheid in de brede bouw
Trends richting 2020
Informatisering
• Revolutie bezig op terrein informatica
– 95% huishoudens op internet
– meer mobieltjes dan Nederlanders, apps >
– snelle opkomst social media
– gebruik Big Data stijgt explosief (Big Brother)
• In de komende 20 jaar verdwijnt 43% van de
huidige banen
Trends richting 2020
Sociaal-culturele trends:
• Veel aandacht voor duurzaamheid:
– energieneutrale nieuwbouw
– renovatie bestaande woningbouw
• Ontgroening en vergrijzing
-minder jongeren, meer ouderen
• Flexibilisering van de arbeidsmarkt
-nu al 25% flexibel, op naar 40%?
Trends richting 2020
Technologische trends
• ICT ontwikkeling zet door
– Bouw Informatie Model (BIM)
– I pads op de bouwplaats, augmented reality,
introductie 3d printers
• Innovatie/vernieuwing bouwmaterialen (oa
door eisen EU/Energieakkoord inzake
duurzaamheid
• Verdere standaardisering processen op de
bouwplaats (oa door groei prefab)
Trends richting 2020
De toekomst van het bouwen is dichterbij als we denken!!
•
•
•
Een nieuwe en zeer grote 3d-printer kan binnen 24 uur een heel huis bouwen. Dit
zou naast sneller ook nog eens goedkoper zijn.
Het grote apparaat heeft een speciale spuitmond die aan een portaalkraan is
vastgemaakt. De spuitmond kan beton 3d-printen waarmee op basis van een
computermodel een huis kan worden gebouwd.
Het apparaat zou door verschillende manieren van 3d-printen ook leidingen voor
elektra, water en airconditioning kunnen toevoegen. Andere onderdelen van het
apparaat zouden bijvoorbeeld een dak kunnen leggen
.
http://www.youtube.com/watch?v=5ZuukXXEFPg
Project ‘De Stroomversnelling”
• Juni 2013:
- afspraken tussen 4 grote bouwers en 6
woningcorporaties over verduurzamen van
111.000 huurwoningen
- Experimentele-industriële bouwmethode
- Van label D naar label A of B
- Financiering ‘kostenneutraal’ voor bewoner,
investering via energierekening verhalen
De stroomversnelling
Voorbeeld financiering:
- stel energierekening nu € 200 per maand
- benodigde investering verduurzaming kost
€ 20.000
- energielasten na investering € 50 per maand
- woningcorporatie financiert investering en
vraagt bewoner € 180 per maand te betalen
- Win-win voor bewoner, corporatie en maatschappij.
Nadenken over deze constructie voor particulieren
Verduurzaming woningbouw
Wat betekent dit voor de competenties van de
toekomstige werknemers?
• Technische vaardigheden blijven belangrijk,
ondanks niveauverschillen
• Door flexibilisering worden ook
ondernemersvaardigheden belangrijk
• Samenwerken op de bouwplaats belangrijk:
meer communiceren, teamwork
• Kwaliteitsaspecten belangrijker
• Grotere diversiteit aan initieel en post- initieel
onderwijs (niet alleen bol/bbl)
Verandering op de bouwplaats
Metselaar (huidig profiel)
Nieuwbouw
Herstel en Verbouw
Monteur Prefab
Nieuwbouw
Onderhoud
Metselaar
Huidig Profiel
+ Soft Skills
+ Aanvullende technische
vaardigheden
(bv isoleren)
Herstel en Verbouw
Onderhoud
Build Up Skills
Binnen de context van de
verduurzaming van de gebouwde
omgeving is het project Build Up Skills
gestart.
Uitgangspunten project
• Strenge Europese regelgeving inzake
energiezuinig- en duurzaam bouwen vanaf 2020
• Ambitie Nederland in Energieakkoord: in 2020
14% duurzame energie en 20% reductie CO2
• Inschatting is dat om deze normen te halen er
anders gebouwd zal moeten worden
• Doel van het project is om ervoor te zorgen dat er
in 2020 voldoende geschoolde vaklieden zijn die
dan direct inzetbaar zijn om met nieuwe
methoden, technieken en materialen aan de slag
te gaan
Vorm van het project
• Onderdeel van Intelligent Energy Europe (IEE),
groot EU programma gericht op betrouwbare,
betaalbare en duurzame energievoorziening
• Alle EU landen nemen deel en kunnen voor de
uitvoering subsidie krijgen
• Per land een ‘consortium’ gevormd van dragende
partijen, OTIB (O&O installatiesector) penvoerder
• In Nederland een samenwerkingsproject van
Bouw- en Installatiesector
Consortium
Scope
• Gebouwde omgeving [Renovatie & Nieuwbouw]
• 2012 - 2020
• ‘Blue collar workers’ MBO niveau 1- 4
– Bouwen en verbeteren thermische schil (gevels, daken,
vloeren, fundering)
– Kiezen, installeren en inregelen nieuwe installaties
– Optimaliseren bestaande installaties
– Toezichthouders zowel bouwkundig als installatietechnisch
– Werkvoorbereiders, calculators, constructeurs, etc.
Verrichte activiteiten
• Status QUO onderzoek (2012)
– Verduurzaming geen vanzelfsprekend onderdeel
bedrijfsvoering bouwbedrijven
– Bedrijven verwachten initiatief van opdrachtgever
of overheid
– Gebrek aan samenwerking tussen disciplines in
bouw- en installatiesector
– Initieel onderwijs nog niet bezig met
verduurzaming, post-initieel mondjes-maat
Besparingen energie gebouwde omgeving
Verrichte activiteiten
• ‘Roadmap’ gemaakt om van nu tot 2020 te
komen
• Accent op post-initieel onderwijs, omdat
innovaties daar het eerste zichtbaar worden
• Doel is om de komende jaren tienduizenden
bouwvakkers bij te scholen
• Nog scherper in beeld krijgen welke kennis en
vaardigheden nodig zijn in 2020: voorlopig is
het beeld als volgt:
Rol van Fundeon
• BCP+ onderzoek:
– welke specifieke kennis en vaardigheden nodig
– meer aandacht voor innovatie bij bestaande beroepen
• Vertalen van de nieuwe bcp’s naar zowel initieel
als postinitieel onderwijs (sneller in onderwijs)
• Ontwikkelen van passend lesmateriaal
– interdisciplinair bouw/installatie
– naast techniek ook soft skills (communicatie)
• Mede-bewustmaking bedrijven over
energienormen 2020 en mogelijkheden voor
bij/opscholing (anticiperen ipv reageren)
Betekenis voor het VMBO
Van belang om te onthouden:
- beroepen gaan veranderen:
- zowel breder als gespecialiseerder
- niet meer over volle breedte bouw
- meer integratie bouw- en installatie
- naast technische ook algemene vaardigheden
belangrijk (soft skills)
- veranderingen gaan in hoog tempo, grote
mate van flexibiliteit nodig
Hartelijk dank voor uw aandacht!
Meer informatie:
http://buildupskills.otib.nl/
http://twitter.com/BuildUpSkillsNL