De Europese dimensie in het onderwijs: historiek en actualiteit

Studiedag VLOR, 19 mei 2010 - Natalie Verstraete 1

Historiek

• 1951: EGKS • 1958: Euratom + Europese Gemeenschap • 1967: fusieverdrag • 1971: ° Europese samenwerking op het vlak van onderwijs

Historiek

• 1974: mededeling Europese Commissie    bevorderen van de mobiliteit onderwijs aan allochtone leerlingen invoering van de Europese dimensie in het onderwijs 3 belangrijke principes:   onderwijs blijft autonome verantwoordelijkheid van de lidstaten diversiteit onderwijssystemen behouden en geen harmonisatie onderwijsstructuren van de lidstaten  lidstaten vrij laten gezamenlijke doelen te formuleren • 1992: Verdrag van Maastricht art.126 (art. 149)

Historiek

Art. 149 “De Gemeenschap draagt bij tot de ontwikkeling van onderwijs van hoog gehalte door samenwerking tussen de Lidstaten aan te moedigen en zo nodig door hun activiteiten te ondersteunen en aan te vullen, met volledige eerbiediging van de verantwoordelijkheid van de Lidstaten voor de inhoud van het onderwijs en de opzet van het onderwijsstelsel en van hun culturele en taalkundige verscheidenheid.

Het optreden van de Gemeenschap is erop gericht:

–

de Europese dimensie in het onderwijs tot ontwikkeling te brengen, met name door onderricht in en verspreiding van de talen der Lidstaten;

–

de mobiliteit van studenten en docenten te bevorderen, mede door de academische erkenning van diploma's en studietijdvakken aan te moedigen;

– –

de samenwerking tussen onderwijsinstellingen te bevorderen; uitwisseling te bevorderen van informatie en ervaring omtrent de gemeenschappelijke vraagstukken waarmee de onderwijsstelsels van de Lidstaten worden geconfronteerd;

– –

de ontwikkeling van uitwisselingsprogramma's voor jongeren en jongerenwerkers te bevorderen; de ontwikkeling van het onderwijs op afstand te stimuleren.”

Historiek

• 1995: EC lanceert programma Socrates • 2000: Strategie van Lissabon

  nieuw elan EU- samenwerking onderwijs ambitie: Europa tegen 2010

“de meest dynamische en concurrerende kenniseconomie ter wereld”

 integrale strategie nodig

Lissabonstrategie (2000)

De drie pijlers van de Lissabonstrategie: – Werkgelegenheid: meer en betere jobs – Economie: focus op R&D – Sociale agenda: Europees Sociaal Model - later een 4 e pijler: ecologische (ten nadele van 3 e )

• 2001: Onderwijs & Vorming 2010

   gemeenschappelijke doelstellingen open methode van coördinatie inhoudelijke krachtlijnen 6

Onderwijs en Vorming 2010 (2001)

Strategische doelstellingen: - kwaliteit en effectiviteit van onderwijs verhogen - toegang voor allen tot onderwijs en vorming openheid van onderwijs naar de “wider world” 5 targets voor de Unie als geheel omtrent: vroegtijdig schoolverlaters, diploma secundair onderwijs, wiskunde en wetenschappen, leesvaardigheid, levenslang leren 7

Onderwijs en Vorming 2010 (2001)

Deelprocessen: - Bologna- proces - Kopenhagen- proces Moeilijkheden: ongelijke snelheid te weinig afstemming en samenhang link met O&V 2010- programma niet altijd duidelijk 8

2010: waar staan we?

Resultaten O&V 2010

- implementatie op niveau LS moeizaam - niet verhoopte resultaten - wil om verder te gaan - onderwijs wint aan belang nood aan betere “governance” van geheel 9

EU 2020 strategie (2010)

• Verderbouwen op de Lissabonstrategie • Herstel na de crisis en voorkomen nieuwe crisis • Drie pijlers: – Kennis als meerwaarde – Kansen bieden in een samenleving die niemand uitsluit – Concurrerende, groenere netwerkeconomie creëren 10

O&V binnen EU 2020

• onderwijs, onderzoek en innovatie -> economische groei, werkgelegenheid en concurrentievermogen • O&V rode draad in drie pijlers van EU 2020 • afstemming nieuwe

strategische raamwerk voor Europese samenwerking inzake onderwijs en vorming

2020 (mei 2009) op de nieuwe EU 2020 strategie 11

Strategisch raamwerk O&V

Doelstellingen   van een leven lang leren en de mobiliteit van lerenden een realiteit maken de kwaliteit en efficiëntie van onderwijs en opleiding verbeteren  kansengelijkheid, sociale cohesie en actief burgerschap bevorderen  Innovatie en creativiteit op alle opleidingsniveaus bevorderen 12

Strategisch raamwerk O&V

Voorgestelde benchmarks Volwassenenparticipatie in LLL: 15% Basisvaardigheden (lezen, rekenen, schrijven): max. 15% onvoldoende Tertiair onderwijs: min. 40% van 30- 34 jarigen Vroegtijdig schoolverlaters: onder 10% Kleuteronderwijs: participatie van 95% Mobiliteit: target nog te bepalen Inzetbaarheid: target nog te bepalen Leren van talen: target nog te bepalen 13

BE VZP: Prioriteiten

• •

Bijdrage O&V aan globale EU strategie na Lissabon

– Strategisch Raamwerk voor Europese samenwerking inzake onderwijs en vorming 2020 laten sporen met nieuwe EU 2020 strategie

Vooruitblik nieuwe generatie communautaire onderwijs en vormingsprogramma’s

– tussentijdse evaluatie van het “Levenslang Leren Programma” – Belang van mobiliteit 14

BE VZP: Prioriteiten

•

Sociale Inclusie

2010 is Europees jaar van de bestrijding van armoede en sociale uitsluiting

•

Scholen van de 21 e eeuw

belangrijke rol leerplichtonderwijs voor het bevorderen van toekomstige groei, sociale cohesie EU en actief burgerschap 15

BE VZP: Prioriteiten

•

Hoger Onderwijs – Bolognaproces

meer coherentie tussen Bolognaproces en EU 2020 strategie •

Kopenhagenproces

evaluatie voorbije decennium en krachtlijnen voor nieuwe decennium •

Duurzaamheid

overkoepelende thematiek voor Vlaanderen 16

BE VZP: Prioriteiten

Conferentie Mobiliteit

– Antwerpen, begin oktober – Resultaten Groenboek mobiliteit – Nieuwe Europese benchmark voor mobiliteit – Youth on the move

Conferentie Sociale Inclusie

– Gent, eind september – Europees Jaar – vroegtijdig schoolverlaters en andere 17

BE VZP: Prioriteiten

Conferentie Scholen in de 21 e

– Brussel, juli

eeuw

-

Conferentie beroepsopleiding

Brugge, begin december 2010 18

Vragen?

Departement Onderwijs en Vorming Afdeling Internationale Relaties Onderwijs Natalie Verstraete [email protected]

19