K.U.Leuven – Instituut voor de Overheid Universiteit Antwerpen Universiteit Gent Hogeschool Gent

Trends en Consolidaties

Situering:

Een internationaal comparatieve studie van eGovernment implementatie in ons omringende landen

Probleemstelling:

Hoe vanuit een nationale/regionale eGovernment strategie alle ‘stakeholders’ in beweging krijgen

Doel:

Mogelijke implemenatiemodellen aanreiken, buitenlandse innovatieve structuren, organisaties, modellen en projecten zichtbaar maken Spoor

e

Government 2

De publicaties

• Janssen,D., Kampen, J., Rotthier,S. & K., Snijkers (2003). Internationale trends op het vlak van eGovernment. Onderzoeksrapport.

• Janssen, D., Rotthier, S. (2003). How are they doing it elsewhere? Trends and Consolidations in eGovernment Implementation. EGPA, 2003, Portugal Spoor

e

Government 3

De landen en bestudeerde aspecten

Nederland, Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Frankrijk, Ierland, Finland, Canada • • • • Front-Office ontwikkelingen Back-Office ontwikkelingen Organisatorische aspecten Convergentie in internationale ontwikkelingen?

Spoor

e

Government 4

Front-office overzicht

1. Front-office ontwikkelingen 1. Portaalsites 2. Beleidsprioriteiten 3. Beleid voor de Informatiesamenleving Spoor

e

Government 5

Front-Office (1) Portaalsites

• Komt steeds voor als speerpunt van het beleid • Overal informatievoorziening en aspiraties voor eDienstverlening • Gemeenschappelijk probleem: authentificatie • Gemeenschappelijke organisatie: levensmomenten Spoor

e

Government 6

Front-Office (2) Beleidsprioriteiten

• Overal een gekwantificeerde eDienstverleningsdoelstelling als speerpunt van het beleid • Vb: Alle (100%) van de bestaande dienstverlening online tegen 2005 • Minder aandacht, zeker in de nationale/regionale plannen voor eParticipatie Spoor

e

Government 7

Front-office (3) Beleid voor Informatiesamenleving

• • • In de onderzochte landen telkens twee nationale beleidsplannen: eGovernment + ‘Information Society’ Doelstelling IS beleid: – Economische ontwikkeling in Informatiesamenleving – Sociale inclusie in de Informatiesamenleving Beleid voor informatiesamenleving 1. ICT infrastructuur: toegang, prijs, hardware 2. ICT vaardigheden: opleiding, levenslang leren Spoor

e

Government 8

Back-office overzicht

2. Back-office ontwikkelingen • • • • Identificatie in de back-office Authentificatie van de eindgebruiker Veiligheid en privacy eDienstverleningsarchitectuur Spoor

e

Government 9

Back-office (1) identificatie

• Relateren van informatie uit verschillende bronnen aan één individu • Herkenning – Principe van de unieke identificator • Informatiedeling – Principe van de authentieke bron – Principe van de digitale kluis Spoor

e

Government 10

Back-office (2) authentificatie

• Authentificatie in online omgeving • Technologische oplossingen – PKI omgevingen – Functionele Smart Cards – Elektronische identiteitskaarten Spoor

e

Government 11

Back-office (3) Veiligheid en Privacy

• Aspecten van veiligheid – Confidentialiteit – Integriteit – Niet-weerlegbaarheid – Authentificatie • Aanpak veiligheidsproblematiek: technologisch probleem, technologische oplossing > zelfde soort aanpak • Aspecten van privacy – Intensiteit van informatiedeling in back-office – Privacy vs. Geïntegreerde dienstverlening (vb: ‘tax proposal’) • Aanpak privacy problematiek: maatschappelijk probleem, maatschappelijk debat > aanpak specifiek voor een bepaald land Spoor

e

Government 12

Back-office (4) eDienstverleningsarchitectuur

• Sommige landen vertonen een meer geïntegreerde aanpak bij het opzetten van eDienstverlening – UK: Government Gateway – Ierland: Public Services Broker – Canada: Service broker Spoor

e

Government 13

Organisatorisch overzicht

3. Organisatorische ontwikkelingen 1. Beleid en doelstellingen 2. Financiering 3. Lokale overheden Spoor

e

Government 14

Organisatorisch (1) Beleid en Doelstellingen

• Steeds een tweesporenbeleid met een aktieplan voor eGovernment en de Informatiesamenleving • eGovernment: steeds kwantificeerbare ‘online dienstverleningsrichtlijnen’ als voornaamste doelstelling • Engagement van de politieke top • Administratieve eGov teams (+ ‘mr eGov’) • Departementale eGov strategieën + voortgangsrapportering Spoor

e

Government 15

Organisatorisch (2) Financiering

• Algemene regel: de operationele kosten van informatisering worden gefinancierd door de gewone budgetten • Aanvullende eGovernment financiering om interorganisatorische samenwerking te bevorderen (niet overal) Spoor

e

Government 16

Organisatorisch (3) Lokale overheden

• De keuze is er een tussen een top-down aanpak of een minder omvattende aanpak • Top-down aanpak – Finland – VK: nationale strategie lokaal eGovernment + ‘seed money’ + bilaterale onderhandelingen over bijkomende middelen – Ierland, Nederland: strategie van ‘overtuigen’ met financiële incentieven • Minder omvattende aanpak – Duitsland, Canada – Geen nationale strategie, enkel faciliterend Spoor

e

Government 17

Convergentie van eGovernment beleid?

4. Convergentie in internationale ontwikkelingen?

1. Wat convergeert er mogelijkerwijs?

2. Hoe gebeurt dit?

Spoor

e

Government 18

Wat convergeert er mogelijkerwijs?

• Definities – Beleidsoverdracht – Convergentie – Beleidsconvergentie (hypothese) • Wat convergeert er mogelijkerwijze?

– Beleidsdoelstellingen – Beleidsinhoud – Beleidsinstrumenten – Beleidsuitkomsten Spoor

e

Government 19

Wat convergeert er mogelijkerwijs?

• Convergentie van beleidsdoelstellingen – Herkenning van het ‘probleem’ van de Informatiesamenleving – Formele beleidsdocumenten: • eGovernment • ICT infrastructuur • ICT vaardigheden Spoor

e

Government 20

Wat convergeert er mogelijkerwijs?

• Convergentie van beleidsinhoud – Online dienstverleningsrichtlijnen en voortgangsrapporteringsmechanismen – Privacy wetgeving en Databeschermingswetgeving – Het gebruik van concepten: multi-channel policy, gateway approaches, service delivery architectures, life events, demand orientation.

– eEurope 20 ‘basis publiek diensten’ > convergentie in beleidsdomeinen, vb eTaxes, eHealth, eLearning Spoor

e

Government 21

Wat convergeert er mogelijkerwijs?

• Convergentie van beleidsinstrumenten – Coördinerende eGovernment teams – Project-gebaseerde aanpak van eGov implementatie – Formele nationale/regionale eGov beleidsdocumenten – Voortgangsrapporteringsarrangementen – Het creatief inzetten van eGov financiering – Formules van Publiek-Private Samenwerking Spoor

e

Government 22

Wat convergeert er mogelijkerwijs?

• Convergentie van beleidsuitkomsten – Grote aandacht voor front-office > fragmentatie applicaties + ‘take-up’ problemen – Problematische volledige ‘roll-out’ van elektronische identiteitskaarten – Legal obstacles – Organisational problems: ‘departmentalism’, silomentaliteit Spoor

e

Government 23

Hoe komt convergentie tot stand?

• Bennett (1991) onderscheidt vier processen van beleidsconvergentie: – Emulatie – Elite Netwerking – Harmonisatie – Penetratie door externe actoren Spoor

e

Government 24

Hoe komt convergentie tot stand?

• Emulatie: beleidsactoren die naar mekaar kijken om van mekaar te leren of inspiratie op te doen – SBOV mandaat – Interne benchmarking rapporten – Verwijzingen naar best practices in andere landen – Studiereizen naar andere landen – Het gebruik van dezelfde concepten in alle beleidsdocumenten Spoor

e

Government 25

Hoe komt convergentie tot stand?

• Elite Netwerking: transnationale groepen aktoren die expertise omtrent een gemeenschappelijk probleem uitwisselen – Internationale conferenties – Virtual Communities – Policy Entrepreneurs Spoor

e

Government 26

Hoe komt convergentie tot stand?

• Harmonisatie: vereist ‘gezaghebbende acties van verantwoordelijke intergouvernmentele organisaties’ – eEurope: 20 Basis publiek diensten – OECD eGov en eDemocratie programma – Opmerking: speciale aandacht voor de vele internationale benchmarkingstudies Spoor

e

Government 27

Hoe komt convergentie tot stand?

• Penetratie door externe actoren: wanneer staten gedwongen worden zich aan te passen aan beslissingen die elders genomen zijn – Data protection beleid > OECD – eVoting > Cybervote EU Spoor

e

Government 28

Conclusie

• Minstens een ‘discursieve convergentie’ • Een gemeenschappelijk taalgebruik en een reeks concepten, mechanismen en ideeën die gedeeld worden • Toch blijven veel problemen van implementatie ‘contextueel’ en gebonden aan het land in kwestie Spoor

e

Government 29

eGovernment

Algemeen secretariaat Steunpunt beleidsrelevant onderzoek BESTUURLIJKE ORGANISATIE VLAANDEREN

E. Van Evenstraat 2 C - B-3000 Leuven Tel: 0032 16 32 36 10 - Fax: 0032 16 32 36 11 [email protected]

www.steunpuntbov.be

Spoor

e

Government 30