Transcript pps

Framsögn
Það sem ber að hafa í huga við
gerð ræðu og flutnings hennar.
Auður og Ingveldur
Allir taka þátt í ræðukeppninni
innan bekkjarins






Allir semja ræðu
Allir flytja ræðu
Ræðan og framsögnin verður metin
inn í kennaraeinkunn
Ræðukeppnin innan bekkjarins fer
fram 13. janúar
Ræðukeppnin innan skólans fer fram
20. janúar
Ræðukeppnin milli skólanna í
Rangárvallarsýslu fer fram á Hellu
viku seinna eða 28. janúar.
Auður og Ingveldur
Uppbygging ræðunnar







Heiti sem vísar til innihalds
Upphafsorð
Meginmál
Lokaorð
Að nota gott íslenskt mál
Nýta sér málshætti og orðtök
Ræðan skal vera 1 og hálf til 2
og hálf mínúta í flutningi
Auður og Ingveldur
Flutningurinn
Áheyrileiki







Áherslur
Þagnir
Hraðabreytingar
Styrkleikabreytingar
Tónbrigði
Litun með tilfinningum
Uppbrot á texta (efnisþættir)
Auður og Ingveldur
Forðist




Eintóna flutning
Lestur í belg og biðu
Of mikinn hraða
Áhugaleysis og afsökunartón
Auður og Ingveldur
Gefið áheyrendum ykkar:





Hugsun
Fjölbreytni
Tilfinningar
Látið þá heyra í blæbrigðum
ykkar að efnið er:
Áhugavert og mikilvægt
Auður og Ingveldur
Hvernig er flutningur metinn??









Hvernig þið gangið að ræðupúltinu
Líkamstjáningu
Handahreyfingum
Augnsamband
Raddstyrk
Blæbrigði
Áherslur
Skýrleiki
Framburður
Auður og Ingveldur
Einkenni innhalds góðrar ræðu









Skýr efnisatriði
Rökrænt samhengi
Markvisst orðalag
Fjölskrúðugt málfar
Myndræn framsetning
Stutt dæmum
Andstæður skerpa skilning
Líkingar
Húmor þegar við á
Auður og Ingveldur
Framhald





Gott upphaf sem vekur áhuga
Skýr og markviss endir
Málefnaleg
Miðað við áheyrendahópinn
Sjónræn gögn (hafa eitthvað
með sér sem þið getið notað og
sýnt áheyrendum til að leggja
áherslu á mál ykkar)
Auður og Ingveldur
Einkenni innihalds lélegrar ræðu









Óljós efnisatriði
Samhengi vantar
Málalengingar
Mikið af aukaatriðum
Fátæklegt málfar
Vantar dæmi
Talnaflóð
Langar upptalningar
Skortur á þekkingu/áhuga
Auður og Ingveldur
Einkenni góðs flutnings





Lifandi og blæbrigðaríkur
Hraða og styrkleikabreytingar
Tónbrigði og tilfinningar
Þagnir þegar við á og bil á milli
efnisþátta
Rödd heyrist vel og hljómar
eðlilega
Auður og Ingveldur
framhald






Skýrt tal, öll hljóð skila sér
Samband við áheyrendur
T.d. augnasamband (dómarar)
Persóna ræðumanns nýtur sín
Áhugi á viðfangsefninu
Svipbrigði og líkamstjáning í takt
við innihald ræðunnar
Auður og Ingveldur
Einkenni lélegs flutnings









Of lítil rödd
Óskýr framsögn
Sambandsleysi við áheyrendur
Blæbrigða og áherslulaust
Of mikill hraði
Tafs og hikorð
Málkækir og líkamskækir
Stress
Ópersónulegt (þurrt)
Auður og Ingveldur
Að stjórna hugsun sinni
Það er mikilvægt að ná að komast
í rétta ,,gírinn” fyrir flutning.
Auður og Ingveldur
Uppbyggjandi hugsun




Ég er vel undirbúinn
Aðalatriðin eru skýrt og
skipulega skrifuð á
minnisblöðunum mínum
Ég er búinn að fara vel í gegn
um efnið
Ég hef valið það mikilvægasta
og fundið hvernig ég kem því frá
mér á skýran hátt
Auður og Ingveldur
Framhald uppbyggjandi hugsun




Mér finnst efnið áhugavert
Áheyrendur munu finna á
flutningi mínum að það sem ég
er að tala um skiptir máli
Ég hef undirbúið mig eins vel og
ég get og sjálfsagt betur en aðrir
Ég er viðbúinn að svara flestum
spurningum því ég hef kynnt
mér efnið
Auður og Ingveldur
Framhald uppbyggjandi hugsana






Ég anda djúpt áður en ég byrja og
hugsa hlýlega til áheyrenda minna
Þeir eru mér vinveittir og hlakka til að
heyra mig tala
Ég veit um hvað ég ætla að tala
Ég tala skiljanlegt mál
Mín viðhorf eiga rétt á sér
Auðvitað get ég
Auður og Ingveldur
Niðurbrjótandi hugsanir sem
ber að forðast








Ég fer á taugum
Allir munu sjá að ég er stressaður
Ég verð mér til skammar
Ég klúðra þessu
Það hefur enginn áhuga á að hlusta
á mig
Ég gleymi öllu
Það kemur allt öfugt út úr mér
Ég get þetta ekki
Auður og Ingveldur
Tungubrjótar




Þessi morðtryllta galdranorn
staldrar aldrei við
Keflvíkingar og Húsvíkingar
keppa í knattspyrnu á
miðvikudaginn
Efnahagsmálin eru í uppáhaldi
hjá flokksforystunni
Næst á dagskrá er óskastund
iðnaðarráðherrans
Auður og Ingveldur
Tungubrjótar




Hæstvirtur forsætisráðherra veit
að sjávarútvegsráðuneytið sér
um þorskinn
Æðarfiðrið er frá Nirði niðri í
Borgarfirði nyrðri
Syðri garðurinn er síðri en sá
nyrðri
Það fór nú í verra með
ferðaveðrið
Auður og Ingveldur
Tungubrjótar




Hún hakkaði í sig lakkrísinn og
hækkaði róminn
Þarna er sá granni í grænmetinu
Ásgeir Ástráðsson – ástu þetta
hrátt?
Hún er aðallega agalega lagleg
Auður og Ingveldur
Nokkrar spurningar sem hver
og einn ætti að spyrja sig





Tala ég of hratt?
Tala ég áberandi hátt og hvellt?
Finnst mér ég tala tilgerðalega?
Hreyfi ég tungu, varir og kjálka
nægilega þegar ég tala svo að
orð mín verði ekki máttleysisleg
og þvogluleg og erfitt að skilja?
Er ég oft beðinn að endurtaka
það sem ég segi?
Auður og Ingveldur
Framhald





Tala ég tilbreytingalausri röddu?
Tala ég stundum með tyggjó,mat
eða sælgæti í munni?
Nota ég gildishlaðin orð? (æðislegt,
hræðilegt, svakalega)
Nota ég merkingalaus innskot? (sko,
hérna,þarna sem sagt, nefnilega,
bara)
Hættir mér til að grípa fram í?
Auður og Ingveldur
Leiðbeiningar
Stuard Henderson Britts



Gangið að ræðupúltinu
ákveðnum skrefum.
Varist að vera smástígur eða
trítla
Beinið þunga líkamans á annan
fótinn í einu og skiptið þannig
stöðu í ræðustólnum fremur en
að standa stöðugt í báða fætur
Auður og Ingveldur





Hefjið aldrei flutning ræðu strax og
þið komið í ræðupúltið.
Bíðið þar til hlustendur eru tilbúnir að
hlusta.
Í upphafi ræðu er gott að byrja á því,
að horfa yfir hlustendahópinn og
horfast í augu við sem flesta
viðstadda
Talið greinilega en ekki mjög hátt
Gefið hlustendum auga allan tímann
og horfið á þá en ekki einhverja
dauða hluti
Auður og Ingveldur




Þegar þið snúið ykkur í eina átt í
salnum, þá talið beint til
hlustenda í þeim hluta salarins
Biðjið ekki afsökunar í ræðu
ykkar, hvorki efni né
framsetningu
Talið með hæfilegum
myndugleika
Hlustendur hlusta á þá sem tala
af sannfæringu og myndugleika
en síður á hina sem ofurseldir
eru feimni og vanmáttarkennd
Auður og Ingveldur




Náið trúnaði hlustenda þegar í
upphafi með því að sýna að þið
séuð einn af þeim
Varist að tala niður til hlustenda
eins og þið séuð einhverjir
utanaðkomandi
Notið líkingar, vísuhendingar,
málshætti og orðtök og takið
dæmi
Beitið raddbreytingu þegar efnið
krefst þess
Auður og Ingveldur



Munið að hlustendur vita ekki
fyrirfram byggingarlag eða
skipulag ræðunnar
Gerið þeim því fyllilega ljóst hvar
inngangurinn endar og hvar hver
hluti ræðunnar hefst
Í lok ræðunnar er gott að gera
samanþjappaðan efnisútdrátt og
lýsa niðurstöðum
Auður og Ingveldur






Fyrsta boðorð ræðumanns er að
vera öruggur og sannfærandi
Óvenjulegt og skemmtilegt
upphaf vekur athygli áheyrenda
og mótar jarðveginn
Tilgangslaust er að semja góða
ræðu ef maður getur ekki flutt
hana
Löng ræða er ekki markmið
Ræðumennska er vinna og aftur
vinna
Fyrsta ræðan er sjaldan frábær
Auður og Ingveldur