ROMANIKA

• • • Posle metnosti Karolinga i Otona Nastaje poč.XI veka u zapadnoj Evropi Pobeda hrišćansta : masovna hodočašća Krstaški ratovi Jedinstven stil

ARHITEKTURA

• Religijska umetnost , gradi se od kamena Grdrade se: 1. Crkve 2. Klaustri 3. Nadgrobne crkve 4. Zgrade za stanovanje

• • Crkve su 1,3, 5 brodne bazilike sa poprečnim TRANSEPTOM ( koji može da bude 1, 3 brodan)na 2/3 broda i UKRSNICOM (mesto gde se preseca brod i trasept) Karakteristike: 1. Polukružni luk 2. Masivnost 3. Svođenje arhitekture na geometrijske oblike (kupa, valjak, piramida) 4. Rasčlanjenost fasada lukovima, pilastrima, prozorima i portalima

• • Starohrišćansku drvenu kostrukciju krova sada smenjuje kameni bačvasti ili krstasti svod Crkve: 1. Sen Sernen – Tuluz 2. Katedrala Sv. Madlen u Vezleju ( Burgundija) 3. Katedrala u Pizi 4. Crkva Sv. Stošije u Zadru 5. Katedrala u Trogiru

SEN SERNEN – produžena apsida zrakasto poređene kapele okolo

VEZLEJ – krstasti svod sa travejama raznobojnog kamena

PIZA – krivi toranj, 5-to brodna bazilika,3 brodni transept, nad ukrasnicom kupola, ravan drveni krov

• • • • • Romaniku u Hrvatsku donose benediktanski i cistercitski redovi u XII i XIV veku Zadar trguje sa Pizom Sv, Stošije – 3 brodna bazilika, drvena tavanica ( iz Italije preneta) iznad bočnih brodova GALERIJE, ispod apside kripta ARKADE na portalu U sredini dve ROZETE – kamena dekoracija u obliku kruga

Trogir – 3 broda, trodelna apsida

SKULPTURA

• Vezana za arhitekturu – duboki reljefi, bojeni, najviše na zapadnoj fasadi • Dvodimenzionalna, bez volumena, linija izražena • Nakazi se na : 1. Portalima 2. Oko prozora 3. Stubovima i pilastrima

Vezlej

• • • Na timpanonskom polju – Hrist Opisane iz centra ARHIVOLTE - stepeničasto poređane Na jednoj arhivolti – zodjački znaci

Trogir

• • • • Reljef radio RADOVAN – 1240.g.

Prikazani su - dva lava, seoski radovi, meseci, zodjaci Na pilastrima Adam i Eva ( retki akt u srednovekovnoj umetnosti) Na timpanonu – Rođenje Hrostovo

Katedrala Sv. Duje u Splitu

• • • Drvorezbarstvo Vrata 1214.g. Napravio ANDREJ BUVINA 28 scena iz života i mučeništva Hrista – po ikonografiji je vizatijski stil , a po tehnici romanički

SLIKARSTVO

1. Minijature 2. Freske 3. Ikone Na Pelješcu crkva Sv. Mihajla u Stonu – freske iz XI veka - prikazan ktitor sa modelom crkve

PRIMENJENA UMETNOST

• • • Reljefi na krstionicama, krstovima, liturgijskim predmetima, svećnjavima...

Krstionica iz Liježa - XII vek, bronza uradio RAJNER IZ IJA Prikazano 9 bikova, 5 reljefa, Krštenje Hristovo