Transcript سیستم خبره
Expert Systems
سیستمهـای خبــره
سیستم خبره
یک سیستم کامپیوتری است که از توانایی و قابلیت تصمیم گیری افراد
خبره تقلید ( )Emulateمی کند.
برای حل هر مسئله ای ،ابتدا باید دامنه (حوزه ،محیط ،محدوده) آن را تعریف و
مشخص کنیم(.همانطور که در برنامه نویس ی ،از قبل محدوده آن را مشخص می
کنیم)
سیستم خبره
اگر دامنه مسئله محدود و مشخص باشد ،می توان به راه حل مناسبی دست
یافت.
مثال:
برای ایجاد یک سیستم زبان طبیعی ساده که روی آن جمالتی با ساختار اسم ،فعل و مفعول باشد،
کار مشکلی نیست.
در بانکهای اطالعاتی رابطه ای DBMS ،بعموان واسط بین کاربر و نرم افزارهای بانک اطالعاتی
بخوبی عمل می کنند.
جمالتی که در بازیهای کامپیوتری به کار می روند نمونه هایی از توان کامپیوتر در فهم زبان طبیعی می
باشند.
زیرشاخه های هوش مصنوعی
علوم شاخه های مختلفی دارد:
-
-
پزشکی
مهندس ی
ادبیات
ریاض ی
...
هر یک به نوبه خود ،دارای زیرمجموعه های دیگری می باشند.
شاخه پزشکی
جراحی عمومی چشم پزشکیمتخصص شبکیه
جراحی مغز و اعصاب
داندان پزشکی
متخصص لثه و جراحی لثه
پزشکی اطفال
بیماریهای عفونی
-
هریک از شاخه ها را می توان به حوزه (یا دامنه ای) معین محدود کرد.
فردی که دانش الزم در حوزه ای محدود و معین داشته باشد ،آن فرد ،یک فرد خبره
است.
مثال:
فردی که در حوزه بیماریهای عفونی ،دانش الزم را داشته باشد ،به آن فرد ،یک فرد
خبره گفته می شود.
تعریف سیستم خبره
یک سیستم کامپیوتری است که از توانایی و قابلیت تصمیم گیری افراد
خبره تقلید ( )Emulateمی کند.
تقلید ،به این معناست که سیستم خبره سعی دارد در تمام جنبه ها ،شبیه فرد
خبره عمل کند.
نکته:
تقلید ،از شبیه سازی قوی تر است ،چون در شبیه سازی ،فقط در بعض ی موارد
شبیه چیزهای واقعی عمل می شود.
تعریف سیستم خبره
سیستم خبره ،یک برنامه کامپیوتری هوشمندی است ،که از دانش روشهای
استنتاج( )inferenceاستفاده می کند که به دلیل مشکل بودن ،نیاز به مهارت و
تجربه انسان دارد.
سیستمهای خبره ،در محدوده های خاص به خوبی عمل می کنند.
نمونه های موفق سیستمهای خبره را می توان در تجارت ،پزشکی ،مهندس ی ،کتابها و مجالت
مشاهده نمود.
سیستمهای خبره ،با استفاده از دانش تخصص ی به حل مسئله می پردازند.
تعریف سیستم خبره
یک سیستم خبره ،برنامه ای است که سعی می کند از فرد متخصص در روشهای
استنتاج ،برای یک حوزه معین از دانش ،تقلید کند.
تفاوت بین داده ،اطالعات و دانش
داده عبارت است از یک دسته نشانه های الفبایی.
مثال:
C.-32 ، b.7 ، 12
نشانه های فوق به تنهایی معنایی ندارند .این نشانه ها زمانی معنا پیدا می کنند که چیزی یا
متنی به آنها اضافه شود .که در این صورت به آنها اطالعات می گوییم.
مثال:
اگر به C.-32درجه سانتیگراد اضافه کنیم ( )C.-32 ºCبه دمای سرد -32درجه اشاره می
کند و . . .
تفاوت بین داده ،اطالعات و دانش
سیستم خبره به سیستمی گفته می شود که از تکنولوژی سیستم خبره استفاده می
کند.
تکنولوژی سیستم خبره شامل:
زبان های خاص ،برنامه ها و سخت افزارهایی که جهت اجرا و توسعه سیستم های
خبره طراحی شده اند.
تفاوت بین داده ،اطالعات و دانش
دانش
دانش در سیستم های خبره می تواند شامل دانش ی باشد که از طریق افراد خبره،
کتابها و مجالت قابل دسترس ی است.
کلمه دانش ،همانند کلمه عشق از آن کلماتی است که همه معنای آن را می دانند
ولی تعریف آن دشوار است.
علم مطالعه دانش ،معرفت شناس ی ()Epistemologyنامیده می شود.
این علم با ماهیت ،ساختار و اصول دانش سر و کار دارد.
اجزای اصلی سیستم خبره
سیستم خبره از دو بخش تشکیل شده است:
پایگاه دانش ()Knowledge-Base
موتور استنتاج()Inference Engine
عملکرد سیستم خبره
کاربر وقایع و اطالعات را به سیستم خبره داده و در پاسخ ،تجربه ،تخصص و توصیه و
یا به عبارت دیگر خبرگی دریافت می کند.
استنتاج
نتیجه گرفتن از شرایط و مراتبی است گاه از پیش تعیین شده و بیان شده است.
استنتاج همان چیزی است که سیستم خبره را هوشمند می کند.
برای استنتاج باید شرایطی وجود داشته باشد و نتیجه آن نیز موجود باشد.
انواع استنتاج
استنتاج قیاس ی:
مثال :1
.1علی یک بازیگر سینما است.
.2تمام بازیگران هنرمند هستند.
.3پس علی یک هنرمند است.
انواع استنتاج
استنتاج قیاس ی:
مثال :2
.1ماشینها موتور دارند.
.2فیات یک ماشین است.
.3پس فیات موتور دارد.
انواع استنتاج
استنتاج قیاس ی:
مثال :3
.1انسان فانی است.
.2حسن یک انسان است.
.3پس حسن فانی است.
انواع استنتاج
استنتاج قیاس ی:
بندهای 2 ،1و 3نشان دهنده یک مثال استنتاجی می باشند.
بند 3یک نتیجه منطقی است و می تواند قیاس ی از دو شرط 1و 2باشد.
این استنتاج ،یک نتیجه گیری از فرضیات 1و 2است که به یک نوع از استدالل ()Reason
منجر می شود ،که عینا به شکل قوانین ریاض ی است.
اگر مقدمات یا شرایط درست باشند ،می توان گفت که نتیجه نیز درست است.