Transcript اینجا - پایگاه مطالعات اجتماعی

‫بنام خداوند جان و خرد‬
‫مطالعات اجتماعی هفتم (دوره اول متوسطه)‬
‫عنوان درس‪:‬‬
‫درس‪19:‬‬
‫مشخصات تهیه کننده‪:‬‬
‫نام و نام خانوادگی‪ :‬خانم سکینه مهدلویی‬
‫سابقه تدریس‪21:‬سال‬
‫منطقه کندوان میانه‬
‫استان آذربایجان شرقی‬
‫درس ‪ 19‬دریک نگاه‬
‫اریایی ها و تشکیل حکومت های قدرتمند در‬
‫ایران‪:‬‬
‫اریایی ها از شمال ایران وارد ایران شدند‪.‬‬
‫شامل سه قوم بودند‪:‬‬
‫‪ -1‬مادها‪ :‬شمال غرب‬
‫‪-2‬پارت ها‪:‬شمال شرقی‬
‫‪ -3‬پارس ها‪:‬جنوب‬
‫بعد از اریایی ها به ترتیب سلسله های بزرگ در ایران‬
‫حکومت کردند‪.‬‬
‫‪ -2‬هخامنشیان قبایل پارسی کوروش کبیر‬
‫داریوش افزایش‬
‫بنیانگذار سلسله هخامنش‬
‫قلمرو بابل(عراق)و لیدی(ترکیه)فتح کرد‪.‬‬
‫با هم این دو فعالیت صفحه ‪ 117‬و ‪ 118‬رو‬
‫مینویسیم توجه کنید‪.‬‬
‫فعالیت‪:118‬‬
‫‪ -2‬به تصویر نقش بر جسته بیستون نگاه کنید‪ .‬به نظر‬
‫شما چرا شاهان دستور میدادند چنین نقش بر جسته هایی‬
‫روی سنگ ها کنده شود؟‬
‫عظمت خودرا نشان دهند‪.‬نمایش اقتدار‪.‬فراگیر‬
‫ترین رسانه‬
‫به اتش کشیدن‬
‫مصر و هندوستان تخت جمشید‬
‫را فتح کرد‬
‫جنگ با ایران و‬
‫سپس تسخیر اتن‬
‫موسس سلسله‬
‫‪-4‬پارت ها شمال شرقی ایران رییس اشک‬
‫اشکانیان‬
‫اقدامات اشک برای بیرون راندن سلوکیان‬
‫دو گروه پارتیان و اقوام ایرانی متحد شدند و سلوکیان را بعد از اشک‬
‫بیرون راندند مهرداد دوم ایستادگی در برابر هجوم‬
‫بیگانگان(روم)‬
‫‪-5‬ساسانیان اخرین حکومت ایران باستان‬
‫ساسانیان (اردشیربابکان)‬
‫شاپور اول‬
‫پادشاه معروف‬
‫جنگ با اشکانیان‬
‫شکست دادن امپراطور‬
‫روم (والر یانوس)‬
‫با حمله اعراب مسلمان‪:‬‬
‫نمایش و نشان دادن تصاویر و انجام فعالیت صفحه‪120‬و‬
‫کاربرگه شماره‪18‬توسط دانش اموزان در کالس‬
‫فعالیت صفحه ‪:120‬‬
‫‪-3‬خواندن خط زمان‪:‬‬
‫د)شاپورساسانی در‪260‬م‪.‬والرین امپراطور روم را‬
‫شکست دادو به اسارت گرفت‪.‬محاسبه کنید چند سال‬
‫پیش این رویداد به وقوع پیوست؟‬
‫درس ‪:19‬اریایی ها و تشکیل حکومت های‬
‫قدرتمند در ایران‪:‬‬
‫در فصل قبل خواندید که هزاران سال پیش در بخش های مختلف ایران‬
‫اقوام مختلفی زندگی می کردند و تمدن هایی در نواحی مختلف بوجود امده‬
‫بودند‪.‬‬
‫برخی مورخان معتقدند که حدود چهار هزار سال پیش مردمانی کوچ نشین که‬
‫خودرا {اریایی}می نامیدند از مناطق شمال دریای خزر به تدریج به سرزمین‬
‫ایران مهاجرت کردند‪.‬اریایی ها دولت های بزرگی در ایران تشکیل دادند و‬
‫صدها سال در ایران حکومت کردند‪.‬‬
‫به نقشه اسالید بعدی توجه کنید‪.‬سه قوم بزرگ‬
‫باتوجه به نقشه کتابتان پاسخ دهید!‬
‫هر کدام از این سه قوم بزرگ در کدام بخش ایران سکونت گزیده‬
‫بودند؟(مادها“پارس ها“پارت ها)‬
‫پس از مهاجرت اریایی ها به ایران به ترتیب سلسله های بزرگ در‬
‫ایران حکومت کردند‪.‬‬
‫بچه های گلم قبل از اینکه بریم سر ادامه‬
‫درس به این تصاویر توجه کنید!!!!‬
‫هخامنشیان امپراطوری قدرتمند‪:‬‬
‫پارس ها گروه دیگری از اریایی ها بودند‪.‬یکی از قبایل‬
‫بود‪.‬کوروش یکی از‬
‫مهم پارس فردی بنام“‬
‫نوادگان هخامنش بنیان گذار سلسله هخامنشیان‬
‫است‪.‬کوروش توانست اخرین پادشاه مادهارا در جنگی‬
‫شکست بدهد و حکومت مادهارا سرنگون کند‪.‬‬
‫کتیبه یا منشور کوروش که هم اکنون در کشور انگلستان نگهداری‬
‫میشود و مورخان موفق به خواندن آن شده اند‪.‬‬
‫کوروش در دوران حکومت خود پیروزی های زیادی به دست اورد‪.‬او به بابل(عراق‬
‫امروزی)و لیدی(ترکیه امروزی)حمله کردو قلمرو ایران را از خلیج فارس تا دریای‬
‫مدیترانه گسترش داد‪.‬مشهور است که کوروش معتقد بود باید با مردم سرزمین هایی که‬
‫فتح میشوند با خردمندی و عدالت رفتار کرد‪.‬مورخان این موضوع را از روی منشوری که‬
‫از وی به جا مانده است دریافته اند‪.‬‬
‫بعد از کوروش پادشاهان دیگری از هخامنشیان به سلطنت رسیده اند که معروف ترین انها‬
‫((داریوش بزرگ))است‪ .‬او زمانی به سلطنت رسید که در بیشتر قلمرو هخامنشیان‬
‫شورش ها و نابسامانی هایی شکل گرفته بود‪.‬داریوش با عزم و اراده با شورشیان جنگید‬
‫و انها را شکست داد و موفق شد دوباره حکومت هخانشیان را قدرتمند سازد‪.‬‬
‫پس از این پیروزی ها داریوش دستور داد تا نقش برجسته ای به یاد پیروزی او‬
‫در جنگ با دشمنان بر روی کوه بیستون حجاری کنند‪.‬‬
‫کنده‬
‫کاری‬
‫به طور کلی در زمان کوروش و داریوش قلمرو جغرافیایی هخامنشیان بیشتر کشور های‬
‫مهم ان زمان را در برگرفته است‪.‬به همین دلیل میتوان از حکومت هخامنشی به عنوان‬
‫نخستین امپراطوری جهنی یاد کرد‪.‬‬
‫سنگ نگاره و کتیبه داریوش هخامنشی در بیستون‪:‬داریوش‬
‫در کتیبه بیستون از ‪ 23‬ایالت تحت فرمان خود نام برده است‬
‫مانند پارس“خوزیا(خوزستان)“بابل‬
‫”مصر“اربایه(عرب)ایونیه(یونان)“ارمنیا(ارمنستان)و‪......‬‬
‫فعالیت‪:118‬‬
‫‪ -2‬به تصویر نقش بر جسته بیستون نگاه کنید‪ .‬به نظر‬
‫شما چرا شاهان دستور میدادند چنین نقش بر جسته هایی‬
‫روی سنگ ها کنده شود؟‬
‫عظمت خودرا نشان دهند‪.‬نمایش اقتدار‪.‬فراگیر‬
‫ترین رسانه‬
‫سردیس‬
‫سلوکوس(حکومت‬
‫سلوکیان)‬
‫سکه با نقش‬
‫سلوکوس‬
‫سکه با نقش اسکندر‬
‫مقدونی‬
‫ایرانیان سلوکیان را بیگانه شمردند و‬
‫به شکل های مختلف با انان مخالفت و‬
‫مبارزه می کردند‪.‬‬
‫سردیس اسکندر‬
‫مقدونی‬
‫اشکانیان و بیرون راندن بیگانگان‪:‬‬
‫همان طور که پیش تر خواندید‪,‬پارت ها نیز از اقوام آریایی بودند‪.‬رییس یکی از‬
‫قبایل پارت ملقب به ((اشک یا ارشک))با هدف مقابله با سلوکیان‪,‬پارتیان و اقوام‬
‫ایرانی را متحد کرد‪.‬او با استفاده از اختالفات سلوکیان توانست قسمت هایی از ایران‬
‫را آزاد کند‪.‬مورخان وی را موسس سلسله اشکانی می دانند‪.‬‬
‫جانشینان اشک به مبارزه با سلوکیان ادامه دادند و موفق شدند به تدریج سایر مناطق‬
‫ایران را نیز از زیر سلطه سلوکیان نجات دهند‪.‬به این ترتیب در زمان فرمانروایی‬
‫مهرداد دوم‪,‬حکومت اشکانی به امپراطوری قدرتمند تبدیل شد‪.‬اشکانیان پس آن به‬
‫مدت چندین قرن با تمام توان در برابر هجوم سپاه نیرومند روم ایستادند و اجازه‬
‫ندادند بار دیگر بیگانگان بر میهن ما مسلط شوند‪.‬‬
‫ساسانیان‪,‬آخرین حکومت ایران‬
‫باستان‬
‫آخرین حکومت پیش از ورود اسالم به ایران سلسله ساسانیان است‪.‬اردشیر بابکان‬
‫از خاندان ساسان موسس این سلسله است که بر علیه اشکانیان قیام کرد‪.‬یکی از مهم‬
‫ترین پادشاهان ساسانی‪,‬شاپور اول است‪.‬در زمان او وسعت قلمرو ایران بسیار زیاد‬
‫شد و او توانست امپراطور روم(والریانوس)را شکست دهد‪.‬با حمله اعراب مسلمان‬
‫و شکست های متعدد سپاهیان ساسانی‪,‬سر انجام با قتل یزدگرد سوم اخرین پادشاه‬
‫ساسانی‪,‬این سلسله در سال ‪651‬میالدی به پایان رسید‪.‬با ورود اسالم به ایران دوره‬
‫جدیدی از تاریخ ایران پایه گذاری گردید‪.‬‬
‫شما درسال آینده با فتح ایران و چگونگی پذیرش و علل استقبال ایران از دین اسالم‬
‫به طور مفصل آشنا می شوید‪.‬‬
‫طاق کسرا‬
‫سنگ نگاره پیروزی شاپور ساسانی بر‬
‫والرین امپراطور روم در نقش رستم‬
‫در سال های قبل خواندید که مبدا تاریخ ما مسلمانان هجرت پیامبر از‬
‫مکه به مدینه است و به ان تاریخ هجری گفته میشود‪.‬مورخان برای‬
‫تعیین زمان رویدادهای پیش از اسالم از تقویم میالدی استفاده می‬
‫کنند‪.‬‬
‫مبدا تقویم میالدی تولد حضرت مسیح(ع)است و نشانه اختصاری ان‬
‫حرف(م)است‪.‬برای تعیین زمان رویدادهای قبل از میالد حضرت‬
‫مسیح(ع)نیز تقویم میالدی به صورت معکوس و با عالمت اختصاری‬
‫((ق‪.‬م))بکار میرود‪.‬برای مثال ‪800‬ه‪.‬ق بیانگر هشتصدسال پیش از‬
‫میالد مسیح است‪.‬‬
‫دوره اسالمی‬
‫‪mmmmmm‬‬
‫ساسانیان‬
‫اشکانیان‬
‫سلوکیان‬
‫هخامنشی ماده‬
‫ا‬
‫ان‬
‫فعالیت صفحه ‪:120‬‬
‫‪-3‬خواندن خط زمان‪:‬‬
‫د)شاپورساسانی در‪260‬م‪.‬والرین امپراطور روم را‬
‫شکست دادو به اسارت گرفت‪.‬محاسبه کنید چند سال‬
‫پیش این رویداد به وقوع پیوست؟‬
‫خوب بچه های گلم به‬
‫این تصاویر دقت کنید‪.‬‬
‫کتیبه ای در بیستون‬
‫دانستنی درباره بیستون‬
‫داریوش شاه گوید‪ :‬تو که از این پس‪ ،‬این نبشته را که من‬
‫نوشتم یا این پیکرها را ببینی‪ ،‬مبادا که آنها را تباه سازی؛ تا‬
‫هنگامی که توانا هستی آنها را نگاه دار‪( ”.‬کتیبه بیستون)‬
‫بیستون‪ ،‬مجموعهای است تاریخی در فاصله حدود ‪۳۰‬‬
‫کیلومتری شرق کرمانشاه‪ .‬این مجموعه و منظر طبیعی آن‬
‫(کوه و دشت) در سال ‪ ۲۰۰۶‬میالدی توسط سازمان‬
‫یونسکو در فهرست میراث فرهنگی جهان ثبت شد‪.‬‬
‫کهنترین آثار موجود در این محوطه‪ ،‬متعلق به دوران‬
‫پارینه سنگی میانی و جدیدترین آنها مربوط به دوران‬
‫صفویه است اما شهرتش را بیش از همه مدیون کتیبه و‬
‫نقش برجسته داریوش اول هخامنشی (‪ ۵۲۱-۴۸۶‬پیش‬
‫از میالد) است که در ارتفاع حدود ‪ ۸۰‬متری از پای‬
‫کوه‪ ،‬بر دل صخره نقر شده‪.‬‬
‫با تشکر فراوان از حسن توجه شما!!‬
‫خانم مهدلویی‬