Transcript FORMA PRAWNA LGD W OKRESIE 2014-2020

FORMA PRAWNA LGD W OKRESIE 20142020
Wydział Leader DROW
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Maj 2014 r.
„Przekształcenie” fundacji w stowarzyszenie
Obowiązujące przepisy ustawy o fundacjach ani
ustawy prawo o stowarzyszeniach nie
przewidują możliwości dokonania
„przekształcenia” fundacji w stowarzyszenie.
Co stoi na przeszkodzie?
1.
Fundacja jest tzw. zakładową osobą prawną, a wobec tego
głównym jej substratem jest mienie służące realizacji
określonego przez fundatora celu. Stowarzyszenie zaś jest tzw.
korporacyjną osobą prawną, a więc istotnym jego
wyróżnikiem są jego członkowie.
2.
Do ustanowienia fundacji wystarczające jest oświadczenie
woli fundatora (osoby fizycznej lub osoby prawnej) o
ustanowieniu fundacji złożone w formie aktu notarialnego lub
w testamencie, w którym został wskazany cel fundacji oraz
składniki majątkowe przeznaczone na jego realizację, oraz
wpis fundacji do KRS.
Co stoi na przeszkodzie?
3.
Ustanowienie stowarzyszenia wymaga działania większej liczby
osób (co najmniej 15). Osoby te, uchwalają statut
stowarzyszenia i wybierają komitet założycielski. Ponadto,
komitet założycielski składa do sądu rejestrowego wniosek o
rejestrację wraz ze statutem, listą założycieli, zawierającą
imiona i nazwiska, datę i miejsce urodzenia, miejsce
zamieszkania oraz własnoręczne podpisy założycieli, protokół z
wyboru komitetu założycielskiego, a także informację o adresie
tymczasowej siedziby stowarzyszenia. Ponadto, podobnie jak
fundacja, stowarzyszenie uzyskuje osobowość prawną i może
rozpocząć działalność z chwilą wpisania do KRS.
4.
Trudno zatem wyobrazić sobie, aby mocą woli fundatora, której
wyrazem są postanowienia statutu fundacji, mogło dojść do jej
przekształcenia w stowarzyszenie, którego powstanie jest
uzależnione od woli co najmniej 15 osób.
Co stoi na przeszkodzie?
5.
Dopuszczenie takiej możliwości mogłoby również nosić
znamiona obejścia art. 15 ustawy o fundacjach, który określa
przyczyny likwidacji fundacji:
„Art. 15. 1. W razie osiągnięcia celu, dla którego fundacja była
ustanowiona, lub w razie wyczerpania środków finansowych i majątku
fundacji, fundacja podlega likwidacji w sposób wskazany w statucie.
2. Jeżeli statut nie przewiduje likwidacji fundacji lub jego postanowienia w
tym przedmiocie nie są wykonywane, w wypadkach wymienionych w ust. 1
organ, o którym mowa w art. 13, zwraca się do sądu o likwidację fundacji.
3. W wypadkach innych niż przewidziane w ust. 1 likwidacja fundacji może
nastąpić tylko na mocy przepisu ustawy.
4. Jeżeli statut fundacji nie określa przeznaczenia środków majątkowych
pozostających po jej likwidacji, sąd orzeka o przeznaczeniu tych środków z
uwzględnieniem celów, którym fundacja służyła.”.
Przepisy te ustanawiają zatem zamknięty katalog przyczyn likwidacji
fundacji, którego rozszerzenie jest dopuszczalne wyłącznie na podstawie
przepisów ustawy.
Co stoi na przeszkodzie?
6.
7.
Likwidacja fundacji z innych powodów mogłaby prowadzić do
zniweczenia woli fundatora i dlatego nie jest dopuszczalna.
Fundacja powinna zatem działać dopóki nie zostanie
zrealizowany cel, dla którego została ustanowiona, lub do czasu
gdy zostaną wyczerpane środki i majątek fundacji.
Przekształcenie fundacji w stowarzyszenie przed osiągnięciem
jej celu lub przed wyczerpaniem środków i majątku fundacji
prowadziłoby w istocie do likwidacji fundacji z powodów innych
niż określone w przepisach ustawy.
Co stoi na przeszkodzie?
8.
Najwyższą władzą stowarzyszenia jest walne zebranie członków.
W sprawach, w których statut nie określa właściwości władz
stowarzyszenia, podejmowanie uchwał należy do walnego
zebrania członków. Stowarzyszenie jako korporacyjna osoba
prawna może zmienić kierunki i cele swojej działalności mocą
uchwały walnego zebrania członków, może zatem również
zmienić pierwotne przeznaczenie majątku zlikwidowanej
fundacji, który stał się majątkiem stowarzyszenia w wyniku
przekształcenia tej fundacji w stowarzyszenie. Wobec tego
przekształcenie fundacji w stowarzyszenie mogłoby
doprowadzić do zniweczenia woli fundatora, co jest sprzeczne z
ideą utworzenia fundacji.
Co stoi na przeszkodzie?
9.
Przekształcenie LGD działającej jako fundacja w LGD działającą
jako stowarzyszenie nie prowadzi do następstwa prawnego
sensu stricto. Jednak w ocenie MRiRW następcą prawnym jest
również podmiot przekształcony – LGD działająca jako
stowarzyszenie powstałe w wyniku przekształcenia LGD
działającej jako fundacja.
10. Przepisy rozporządzeń 421 i 431 jasno wskazują, że następca
prawny LGD nie może wstąpić do toczącego się postępowania
na miejsce LGD oraz nie przyznaje się pomocy następcy
prawnemu LGD będącej beneficjentem.
Rekomendacja MRiRW dla fundacji
MRiRW rekomenduje LGD, które obecnie działają w formie
organizacyjno-prawnej fundacji, a planują przystąpić do konkursu
na wybór LGD do realizacji LSR w okresie 2014-2020, a nie chcą
„połączyć się” z inną LGD działającą w formie organizacyjnoprawnej stowarzyszenia, aby zostało powołane nowe
„stowarzyszenie specjalne”, w skład członków którego weszłaby
fundacja jako osoba prawna.
Ścieżka taka była z powodzeniem zastosowana przez część LGD,
które w ramach konkursu na wybór LGD do realizacji LSR
przeprowadzonego ma przełomie 2008 i 2009 r., zostały wybrane do
realizacji LSR i obecnie z powodzeniem działają w formie
organizacyjno-prawnej stowarzyszenia, podczas gdy w ramach PPL
Leader+ działały w formie organizacyjno-prawnej fundacji.
Rekomendacja MRiRW dla LGD,
które planują „połączenia”
MRiRW rekomenduje LGD, które planują „połączenie” dwóch lub
więcej LGD realizujących obecnie LSR, aby została wybrana jedna
„LGD wiodąca” działająca w formie organizacyjno-prawnej
stowarzyszenia specjalnego (działającego w oparciu o art. 15
ustawy ROW), a pozostałe LGD weszły w skład jego członków jako
osoby prawne.
Istnieje również możliwość powołania nowego „stowarzyszenia
specjalnego”, w skład członków którego te LGD weszłyby jako
osoby prawne.
Uwaga: w ocenie MRiRW nie ma przeszkód formalno-prawnych,
aby nawet w obecnej chwili (tj. już po dokonaniu wyboru LGD do
realizacji LSR na okres 2007-2013) w oparciu o art. 15 ustawy ROW
rejestrowane były nowe „stowarzyszenia specjalne”.