Transcript Podejście konstruktywistyczne

Jakie kluczowe założenia
teoretyczne i polityczne leżą u
podstaw przyjmowanych
rozwiązań praktycznych?
Lektury:
• Klus-Stańska D. Dydaktyka wobec chosu pojęć
i zdarzeń. Warszawa:Wyd. Ak. Żak, 2010
• Klus-Stańska D. Konsturowanie wiedzy w
szkole. Olsztyn. Wyd. UWM, 2000
• Sławińska M. Konstruowanie wiedzy na
zajęciach w przedszkolu. Kraków: Impuls,
2010.
Podejście tradycyjne
w nauczaniu kluczowe są:
• Przedmiotem namysłu i projektowania są akty
nauczania, mające wywołać określone reakcje
(precyzyjnie określone przewidywane rezultaty)
• Rola nauczyciela (funkcja koncepcyjna, organizacyjna,
źródło wzorców wiedzy)
• Określone, obserwowalne czynności =poziom wiedzy
• Materiał do uczenia się – elementarne części, kolejno
po sobie następujące
• Kontrola i wzmocnienie
• Poprawność (natychmiastowa korekta błędów)
Podejście konstruktywistyczne
w nauczaniu kluczowe są:
• Aktywność ucznia (czas na samodzielne poradzenie
sobie z sytuacją poznawczą)
• Stawianie ucznia w sytuacjach problemowych
(konfliktu poznawczego, samodzielność koncepcyjna)
• Rozpoznawanie przez nauczyciela, co ma na myśli
uczeń (nie odwrotnie)
• Społeczne negocjowanie znaczeń, a nie przyswajanie
cudzych pojęć
• Akcent na procedury poznawczych, nie –wyniki
• Przed-wiedza ucznia, wiedza osobista
• Błędy uczniowskie pożądane
Znaczna część uczenia zachodzi na
poziomie nieświadomym
• Poza celowymi zabiegami nauczyciela i
samokontrolą ucznia
• Konieczne jest wyjście poza ścisłą kontrolę,
sterowanie (nakierowywanie) i
dokumentowanie.
• To co obserwowalne, udokumentowane obejmuje tylko niewielką część zachodzących
w umyśle ucznia procesów.
• „Nauka nie jest wyspecjalizowaną domeną
wyrafinowanych elit; wprost przeciwnie, jest
kontynuacją tego rodzaju uczenia się, które
jest udziałem każdego z nas, gdy jesteśmy
jeszcze bardzo mali” (Gopnik, Meltzoff, Kuhl)
Nauczanie-uczenie się
Model tradycyjny
• Wyjaśnienie osoby
kompetentnej
Model konstruktywistyczny
• Sytuacja problemowa
(konflikt poznawczy)
• Zrozumienie
• Eksploracja i osobiste
procedury rozumienia
• Utrwalenie
• Negocjacje społeczne
• Posiadanie wiedzy
• Zmiana funkcjonowania
znaczeń w umyśle
Język:
Podejście tradycyjne
Podejście konstruktywistyczne
• Język wykorzystywany tylko
jako narzędzie komunikacji,
poprawny, literacki,
sformalizowany
• Język jako narzędzie
myślenia i komunikowania,
potoczny, narracyjny,
osobisty
• dyskutowanie
• Interpretowanie,
• Negocjowanie
• Argumentowanie
• Porównania, metafory
Sposób pracy
Szkoła po śladzie
• poprawne odpowiedzi,
zachowania, właściwe
źródła wiedzy, ustalone,
kolejne kroki,
• Słuchaj – patrz- ćwiczzapamiętaj!
• Wyniki (!) Czego się
nauczyłem? Co umiem?
• Wiem, że…
Szkoła w poszukiwaniu śladu
• Pytania (nauczyciela i
uczniów), stawianie
hipotez, dociekanie,
kontestowanie, badanie,
eksperymentowania
• Pomyśl – próbuj!
• Proces: Jak pracowałem?
• Wiem, jak…
Nauczyciel
Podejście tradycyjne
• Instruuje, dopilnowuje
ucznia, prowadzi, kieruje
aktywnością ucznia,
dostarcza wzorów działania,
naprowadza, podpowiada,
sprawdza, kontroluje,
wdraża, ocenia,…
Podejście konstruktywistyczne
• prowokuje, pyta, negocjuje,
dyskutuje, kontestuje,
współpracuje, ujawnia
odmienne konteksty, opcje i
różne racje, obserwuje,
wspiera, ...
Wiedza
Podejście tradycyjne
Podejście konstruktywistyczne
• Niekwestionowana wiedza
publiczna, akademicka,
zawarta w podręcznikach,
encyklopediach,
jednoznaczna, linearna
• Prezentacja i przekaz wiedzy
• Wiedza osobista
anegdotyczna,
marginalizowana,
zakłócająca
• Problematyczna,
kwestionowana, złożona,
wielowarstwowa, zmienna,
kontekstowa
• Wiedza jest obszarem
osobistych dociekań
• Wiedza osobista
prawomocna
TYPY WIEDZY:
• nazewnicza // reprodukcja//pamięć//
Nazwij- typologie, kategorie,
nazwy własne// z przekazu społecznego
• Wyjaśniająca//myślenie przyczynowo-skutkowe//
logiczne wnioskowanie//zależności, związki
• Interpretacyjna// myślenie krytyczne, ocenianie,
refleksja// problematyzowanie przekonań//
sprzeczność interesów//antycypowanie
konsekwencji decyzji// rozbieżność intencji i
skutków działań//
Te same materiały, ale inna praca:
1. A/Jak to się stało, że Kopciuszek została żoną
królewicza?
B/ Czy Kopciuszek była kobietą sukcesu?
2.
A/Jaki był przebieg bitwy pod Gruwaldem?
B/Zbyszko (rycerz polski) i Brat Albert (rycerz krzyżacki)
piszą listy do swoich przyjaciół, w których zdają
relacje i dzielą się swoimi przeżyciami zawiązanymi z
bitwą pod Grunwaldem. Napisz listy w ich imieniu.