Transcript Oğuz Can
“Türkiye Atık Yönetimine Bakış: SWOT Analizi” Dr. Oğuz CAN RECYDIA AŞ. Genel Müdürü 22 Ekim, 2014 Tayçed:Tüm Atık ve Çevre Yönetimi Derneği 1 Kasım 2012 yılında kurulmuş olup, Endüstriyel Atık Yönetimi ve Atıktan Enerji alanında faaliyet gösteren 18 üyesi ile yaklaşık 1,5 milyar $ fiili, 1 milyar $ planlanan yatırım ile sektörün gelişimi, iyi uygulamaların paylaşılması, sürdürülebilirlik ilkeleri çerçevesinde, etkin atık yönetimi uygulamalarının yaygınlaştırılmasına yönelik çalışmalar yapmak amacı ile kurulmuştur. Dernek Üyeleri Arasında, İzaydaş, İstaç, Recydia, Petkim, MSG Enerji, Remondis Burcu, Aneldoğa, Chimirec Avrasya, Aten Atık, Ortadoğu Enerji, Lokman Geri Kazanım, ITC Türkiye, Aşuroğuları, Erksan, Hexagon Katı Atık, Çözüm, Akademi Çevre, yer almaktadır. Derneğimizin Yönetim Kurulu başkanlığını İzaydaş Genel Müdürümüz Sn. Muhammed SARAÇ yürütmektedir. Türkiye’de Atık Yönetimi Atık Yönetimi konusunda bir yandan umut verici gelişmeler kaydedilirken, diğer yandan alınması gereken mesafe itibariyle çok yoğun çabaların sarf edilmesi gereken zor bir sektör olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu panel’de Türkiye Atık Yönetimi mevcut durumuna dair bazı tespitler ve yorumlar SWOT analizi formatında paylaşılacaktır. 2014 Makro Ekonomik Göstergeler: Büyüme Oranı : %4* Kişi Başı Gelir : 11.277$ Tüketim Artışı : %3,2 Yatırım artışı : %3,6 İşsizlik : %9,4 İhracat : 166,5Milyar$ İthalat : 262 milyar$ Nüfus Artışı : %1,17 Belediye Atıkları artışı : % 2,57 Kişi başı Belediye atığı : 444 kg Endüstriyel Atıklar : %20-25 beyan edilen oranda artış * 08.10 2014 tarihinde %3,3 olarak revize edilmiştir Türkiye’de Atık Yönetimi TREND ANALIZI Artılar Strateji ve Planlama Güncelleme İhtiyacı Gelişim Alanları AB Uyum çalışmaları Yeni Yönetmelikler Artan Sosyal ve Çevresel Farkındalık Tüketim alışkanlıkları, GSMH ve artan atık Kalıcı Çözüm arayışları ve En iyi uygulamalar Değişen Trendler ve Yeni Teknolojiler ve Arayışlar Kapasite Gelişim İhtiyacı Finansal Sürdürülebilirlik Bölgesel Farklılıklar İyi uygulamaları yaygınlaştırma ihtiyacı Şanlıurfa: 1.801.980 Hatay: 1.503.066 Manisa: 1.359.463 Balıkesir: 1.167.761 Kahramanmaraş: 1.075.706 Van: 1.070.113 Aydın: 1.020.957 Denizli: 963.464 Tekirdağ: 874.475 Muğla: 866.665 Mardin: 779.738 Malatya: 762.538 Trabzon: 758.237 Ordu: 731.452 Nüfusu> 750.000 olan yeni Büyükşehir Belediyeleri Türkiye’de Atık Yönetimi 2 3 Toplama + vahşi depolama Toplama + Düzenli Depolama 4 5 Hedeflenen Mevcut Durum 1 Toplama + Kısmi ayıklama + Düzenli Depolama Yıllar Toplama Toplama + Entegre Atık Geri + Tam entegre Geri Dönüşümü kazanım ve Geri Dönüşüm (İşleme) + Düzenli Depolama Atık Hiyerarşisi-Uzun Dönem Yararı -Bugünkü Çalışma Karşılaştırması Atık Hiyerarşisi Uzun Dönem Yararı Bugünkü çalışma Atığın Azaltımı Atığın Yeniden Kullanılması Atığın Geri kazanımı Atıktan Termal Bertaraf İle Enerji Elde Edilmesi Atığın Depolama Yolu İle Bertarafı ***** **** **** *** * Kaynak: Global Waste Management Market Assessment 2007, Key Note * ** ** *** *** AB 27 de plastik geri dönüşüm sektörü 162.018 adet istihdam sağlamaktadır. AB atık yönetmeliklerinin yerine getirilmesi ile 2020 yılı itibariyle 42 milyar €’luk 400.000 kişinin çalıştığı bir geri dönüşüm sektörü oluşturulması hedeflenmektedir. 8 SWOT ANALİZİ STRENGTHS Güçlü Yönler Interaktif gelişen ve değişen yönetmelikler ve AB uyum çalışmaları Denetimlerin giderek artması Yerel Yönetimlerde ve Sanayide Artan bilinçlenme ve Çevre Maliyetlerinin içselleşmeye başlaması Geri Dönüşüm ve Bertarafta yeni kazanımlar Entegre Atık Yönetimi yaklaşımı ve Entegre tesislere olan ihtiyacın belirginleşmesi Açık İletişim İhtiyaç Analizi ve Sürekli Gelişim WEAKNESSES Zayıf Yönler Finansal Model eksikliği, Teşvik Eksikliği OPPORTUNITIES Fırsatlar Beyan edilen- Sisteme Giren atık miktarlarının artışı İmtiyaz ve 3996 Sayılı Yap-İşlet Kanunu Bölgesel İstihdam, Yerli Üretim, İnovasyon Açık pazar ve belirginleşen ihtiyaçlar Entegre Atık Yönetimi ve Entegre tesisler Maddesel ve Enerji Geri Kazanımı önem kazanıyor Değişim ve Gelişim isteği Yükselen trend Sürdürülebilirlik Denetimlerde uygulama ve derinlik farklılıkları Hurdacılık anlayışından Atık Yönetimi anlayışına geçişte zorlanış ve Sektör Standartlarının henüz olmayışı Küçük sermayeli firmaların geçici girişimcilerin düşük kaliteli, dönemsel ve bölgesel faaliyetleri Yavaş Karar mekanizmaları Envanter eksikliği ve İzlenebilirlik Atık Yönetimi Sosyal Sorumluluk olarak görülmesiSocial Business (!) Ortak dil ve anlayışın halen gelişmemiş olması THREATS Tehditler Yanlış teknoloji seçimleri ve arayışlar Yatırım ihtiyacı ve Zaman Mesleki Eğitim, kalifiye personel, KDV uygulaması vb sektörde oturmamış uygulamalar Bürokrasi Belirsiz İhale yöntemleri ve yanlışlıklar Arka bahçeler, Çöplükler Ekonomik krizlere duyarlılık, Atıkta altın var anlayışı 9 Artık Atıkta Altın yok! Boşuna aramayın… Çünkü biz bulduk! 25.09.2014 tarihinde Evsel katı atık içinde bulunan sarı lira. Bulan firma resimde görüldüğü gibi çok mutlu ve Atık sektörünün geleceğinden umutlu… 10 Nasıl Bir Atık Yönetimi: Doğal kaynakların etkili bir şekilde kullanılması ve korunması amacıyla sıfır atık yaklaşımının benimsendiği maddesel ve enerji geri kazanımının azami derecede sağlandığı çevre ve insan sağlığını sürdürülebilirlik ilkesinde garanti altına alan, teknik, ekonomik, yasal ve sosyal zemini güçlü …. 11 TEŞEKKÜRLER www.tayced.org 12