Εισηγητής: Καρυπίδης Μιχάλης Την εργασία επιμελήθηκαν: Κοντσιώτη Θωμαή Παπαδημητρίου Χαρά Παπαδοπούλου Άννα Μυλωνά Παρασκευή Στρογγύλη Αλίκη Ασημακοπούλου Ασημίνα Σ.Π.Ε. ΚΙΛΚΙΣ Εργασία για το μάθημα Τεχνολογία Υφασμάτων και Επεξεργασίες 2

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

Η θεωρία του De-Witt Η αζωχρομοφόρος Η χρωμοφόρος της ανθρακινόνης Η χρωμοφόρος του μεθανίου Η χρωμοφόρος του Indigo Ταξινόμηση από πλευράς εφαρμογής Βαφή κλωστοϋφαντουργικών Βαφική επεξεργασία Τα στάδια βαφής Οι προδιαγραφές των πελατών Ποια χρώματα βάφουν ποιες ίνες; Σ.Π.Ε. ΚΙΛΚΙΣ Εργασία για το μάθημα Τεχνολογία Υφασμάτων και Επεξεργασίες 3

 ● Οι ουσίες που χρησιμοποιούνται για τη βαφή κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων ονομάζονται χρώματα ή πάστες (pigments).

 ● Τα πρώτα κλωστοϋφαντουργικά χρώματα ήταν από φυτικές και ζωικές πηγές. Σήμερα είναι συνθετικές οργανικές χρωστικές ουσίες.

Σ.Π.Ε. ΚΙΛΚΙΣ Εργασία για το μάθημα Τεχνολογία Υφασμάτων και Επεξεργασίες 4

 ● Από παλιά ακόμα έχουν χρησιμοποιηθεί ανόργανα άλατα όπως τα οξείδια του σιδήρου και μολύβδου ενώ το διοξείδιο του τιτανίου χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα για την κατασκευή λευκών χρωμάτων Σ.Π.Ε. ΚΙΛΚΙΣ Εργασία για το μάθημα Τεχνολογία Υφασμάτων και Επεξεργασίες 5

    Τα χρώματα από μοριακής πλευράς είναι σχεδιασμένα να διαλύονται στο νερό.

Τα χρώματα από μοριακής πλευράς είναι σχεδιασμένα να διαλύονται στο νερό.

Το νερό διαλύει εύκολα χρώματα. Τα θετικά ή αρνητικά ιόντα χρωμάτων θα περιβάλλονται από μόρια νερού, μόρια διαλυτότητας (solvation molecules) που προσελκύονται από τις φορτισμένες πλευρές.

Σ.Π.Ε. ΚΙΛΚΙΣ Εργασία για το μάθημα Τεχνολογία Υφασμάτων και Επεξεργασίες 6

  Τα μόρια διαλυτότητας έλκονται από άλλα μόρια νερού μέσω δεσμών υδρογόνου με αποτέλεσματα ιόντα του χρώματος να διατηρούνται χωριστά. Ο αριθμός των ομάδων διαλυτοποίησης στο μόριο του χρώματος είναι ανάλογος με τον αριθμότων μορίων διαλυτότητας και τη διαλυτότητα του χρώματος Σ.Π.Ε. ΚΙΛΚΙΣ Εργασία για το μάθημα Τεχνολογία Υφασμάτων και Επεξεργασίες 7

   Τα χρώματα διαχωρίζονται στα ανιονικά και κατιονικά ανάλογα με τον ιοντικό χαρακτήρα τους.

Τα "χρώματα διασποράς" είναι μη ιοντικά χρώματα που σχηματίζουν διασπορά στο λουτρό βαφής και όχι διάλυμα.

Η διαλυτότητα ενός χρώματος είναι χαρακτηριστικό της όλης μοριακής δομής του χρώματος και δεν επηρεάζεται απλώς από τον αριθμό και τον τύπο των ομάδων διαλυτοποίησης .

Σ.Π.Ε. ΚΙΛΚΙΣ Εργασία για το μάθημα Τεχνολογία Υφασμάτων και Επεξεργασίες 8

 Η ύπαρξη χρώματος σε ένα μόριο εξαρτάται από την αλληλεπίδραση χρωμοφόρων αυξόχρωμων Που υπάρχουν στο μόριο, καθώς και από την ύπαρξη συζυγίας.

Σ.Π.Ε. ΚΙΛΚΙΣ Εργασία για το μάθημα Τεχνολογία Υφασμάτων και Επεξεργασίες 9

      Οι χρωμοφόρες : Παρέχουν την βάση για την ταξινόμηση των χρωμάτων Κάνουν μία ένωση να είναι χρωστική Οι αυξόχρωμες : Περιλαμβάνουν άτομα όπως: (-CL, -OH, NH 2 , -NHR, -CH 3 ) Ένα εξολοκλήρου μόριο από αυξόχρωμες ομάδες, δεν χρωματίζει σε υψηλό βαθμό Σ.Π.Ε. ΚΙΛΚΙΣ Εργασία για το μάθημα Τεχνολογία Υφασμάτων και Επεξεργασίες 10

 Αποτελούνται από χρωμοφόρα τμήματα  Αποχρώσεις: κίτρινο , πορτοκαλί κόκκινο και  Μπορούν να κατασκευαστούν από αζοχρώματα.

Σ.Π.Ε. ΚΙΛΚΙΣ Εργασία για το μάθημα Τεχνολογία Υφασμάτων και Επεξεργασίες 11

      Από μόνη της δεν είναι χρώμα Είναι βάση για πολλά χρώματα Δεν είναι τόσα πολλά όσα τα αζοχρώματα Είναι ακριβά Δίνουν αποχρώσεις: μπλε/κόκκινο , μενεξεδί , μπλε και πράσινο Αντέχουν στο πλύσιμο Σ.Π.Ε. ΚΙΛΚΙΣ Εργασία για το μάθημα Τεχνολογία Υφασμάτων και Επεξεργασίες 12

      Αντικαθιστούν τρία από τα τέσσερα υδρογόνα του μεθανίου Γνωστό αντικατάστατο είναι το φαινύλιο (-C 6 H 5 ) Δημιουργεί λαμπερά χρώματα Αποχρώσεις: μπλε, πράσινο και κόκκινο Χαμηλή αντοχή στο φως Γνωστά παραγόμενα χρώματα: όξινα, direct, βασικά και mordant Σ.Π.Ε. ΚΙΛΚΙΣ Εργασία για το μάθημα Τεχνολογία Υφασμάτων και Επεξεργασίες 13

  Το είναι το σκούρο μπλέ χρώμα το οποίο χρησιμεύει στη βαφή των jeans.

To indigo προέρχεται από φυτό και η δομή του είναι ο διπλός δεσμός μεταξύ 2 ανθράκων c=c Σ.Π.Ε. ΚΙΛΚΙΣ Εργασία για το μάθημα Τεχνολογία Υφασμάτων και Επεξεργασίες 14

  Ταξινόμηση των χρωματων γίνεται με βάση την εφαρμογή τους Ανάμεσα στα χρώματα της ίδιας ομάδας υπάρχουν ελάχιστες διαφορές Σ.Π.Ε. ΚΙΛΚΙΣ Εργασία για το μάθημα Τεχνολογία Υφασμάτων και Επεξεργασίες 15

   Η βαφή κλωστυφαντουργικών προιόντων χωρίζεται σε δυο κατηγορίες Κατηγορία batch (παρτίδα) Συνεχή μέθοδο Σ.Π.Ε. ΚΙΛΚΙΣ Εργασία για το μάθημα Τεχνολογία Υφασμάτων και Επεξεργασίες 16

  Βαφή batch σημαίνει ότι ένα συγκεκριμένο μήκος ή βάρος προιόντος βάφεται σε ένα μηχάνημα για έναν προκαθορισμένο χρόνο Η μέθοδος batch βαφής είναι η μέθοδος ψεκασμού (jet) η οποία είναι χρήσιμη για την βαφή ευαίσθητων υφασμάτων Σ.Π.Ε. ΚΙΛΚΙΣ Εργασία για το μάθημα Τεχνολογία Υφασμάτων και Επεξεργασίες 17

  Αυτή η μέθοδος περιλαμβάνει τη συνεχή εφαρμογή και σταθεροποίηση των χρωμάτων Η μέθοδος αυτή χρησιμοποιείται σε βαμβακερά υφάσματα σε ακρυλικά tows κ.α.

Σ.Π.Ε. ΚΙΛΚΙΣ Εργασία για το μάθημα Τεχνολογία Υφασμάτων και Επεξεργασίες 18

  Το μέσο βαφής νερό Καθώς προχωράει η βαφή έχει 3 στάδια: Προσέλκυση του χρώματος στην ……επιφάνεια τις ίνας όξινα χρώματα μάλλινες-πολυαμιδικές ίνες ηλεκτροστατική υδρόφοβες προτειμούν την επιφάνεια Σ.Π.Ε. ΚΙΛΚΙΣ Εργασία για το μάθημα Τεχνολογία Υφασμάτων και Επεξεργασίες 19

 Απορρόφηση του μορίου του χρώματος στο μεσοδιάστημα  Το χρώμα διαχέεται μέσα στην ίνα Σ.Π.Ε. ΚΙΛΚΙΣ Εργασία για το μάθημα Τεχνολογία Υφασμάτων και Επεξεργασίες 20

Ο τρόπος με τον οποίων τα χρώματα διαχέονται μέσα στις ίνες εξαρτάται από την φύση των ίδιων των ινών Υδροφιλικές ίνες μέσου του εσώτερικου δικτύου πόρωνγεμάτο νερό Υδρόφοβες ίνες ¨ελεύθεροι χώροι¨ π.χ πολυεστέρες για την βαφή απαιτούνται υψηλές θερμοκρασίες Σ.Π.Ε. ΚΙΛΚΙΣ Εργασία για το μάθημα Τεχνολογία Υφασμάτων και Επεξεργασίες 21

 ¨Στάδιο καθοριστικό¨ διαδικασία διάχυσης του χρώματος στην ίνα αποτελείται η  ¨Στάδιο φινιρίσματος¨ του χρώματος με την ίνα τελική σύνδεση Σ.Π.Ε. ΚΙΛΚΙΣ Εργασία για το μάθημα Τεχνολογία Υφασμάτων και Επεξεργασίες 22

 Υψηλής ουσιαστικότητας: χρώματα που επιδεικνύουν ύψηλη ελκτικότητα για κάποια συγκεκριμένη ίνα πραγματοποιούνται ελενχοί για ¨συγγένεια¨ Σ.Π.Ε. ΚΙΛΚΙΣ Εργασία για το μάθημα Τεχνολογία Υφασμάτων και Επεξεργασίες 23

Λουτρό βαφής Μεσοδιάστημα D Ίνα (F) D D D D απορρόφηση αποβολή Σ.Π.Ε. ΚΙΛΚΙΣ Εργασία για το μάθημα Τεχνολογία Υφασμάτων και Επεξεργασίες D D =χρώμα 24

D + F DF

Σ.Π.Ε. ΚΙΛΚΙΣ Εργασία για το μάθημα Τεχνολογία Υφασμάτων και Επεξεργασίες 25

Εκατοστιαία εκτίμηση του αρχικού χρώματος στο λουτρό που έχει απορροφηθεί από το κλωστοϋφαντουργικό προϊόν στο σημείο ισορροπίας.

Σ.Π.Ε. ΚΙΛΚΙΣ Εργασία για το μάθημα Τεχνολογία Υφασμάτων και Επεξεργασίες 27

100 90 80 30 20 10 0 70 60 50 40 0 15 30 45

Χρόνος (min)

60 Σ.Π.Ε. ΚΙΛΚΙΣ Εργασία για το μάθημα Τεχνολογία Υφασμάτων και Επεξεργασίες 75 90 28

Εξώθερμη αντίδραση: Η μέγιστη απορρόφηση χρώματος επιτυγχάνεται κοντά στη θερμοκρασία περιβάλλοντος (ambient temperature) Σ.Π.Ε. ΚΙΛΚΙΣ Εργασία για το μάθημα Τεχνολογία Υφασμάτων και Επεξεργασίες 29

100 90 80 30 20 10 0 70 60 50 40 0 30 60 90 120

Χρόνος (min)

150 180 Σ.Π.Ε. ΚΙΛΚΙΣ Εργασία για το μάθημα Τεχνολογία Υφασμάτων και Επεξεργασίες 30 60οC 100οC

 Γνώσεις βαφέα  Αναλογία λουτρού Σ.Π.Ε. ΚΙΛΚΙΣ Εργασία για το μάθημα Τεχνολογία Υφασμάτων και Επεξεργασίες 32

   Η ανοχή των πελατών Αντοχή των χρωμάτων Επιδράσεις επεξεργασιών Σ.Π.Ε. ΚΙΛΚΙΣ Εργασία για το μάθημα Τεχνολογία Υφασμάτων και Επεξεργασίες 33

       Direct Levelling (όξινο) Milling (όξινο) VAT Reactive Basic Disperse Σ.Π.Ε. ΚΙΛΚΙΣ Εργασία για το μάθημα Τεχνολογία Υφασμάτων και Επεξεργασίες 34

Τέλος Εργασίας

Σ.Π.Ε. ΚΙΛΚΙΣ Εργασία για το μάθημα Τεχνολογία Υφασμάτων και Επεξεργασίες 35