Transcript Hvernig skapar skólabragur skilyrði fyrir nýsköpunarmennt?

Hvernig skapar skólabragur
skilyrði fyrir nýsköpunarmennt?
Svanborg R Jónsdóttir
Doktorsnemi og stundakennari
við Menntavísindasvið HÍ
Málstofa
Sambands íslenskra sveitarfélaga
1.11.2010
Hvernig skapar skólabragur skilyrði
fyrir nýsköpunarmennt?
• Upphaf nýsköpunarmenntar - hvað er
nýsköpunarmennt?
• Hvers vegna – hvaða árangurs má
vænta?
• Nýsköpunar- og frumkvöðlamennt á Íslandi
• Hvað gera nemendur - kröfur til kennarans
• Styðjandi skólabragur
Upphaf nýsköpunarkennslu
Foldaskóli í Reykjavík
• Skólinn loksins í
tengslum við
umhverfið,
raunveruleikann,
atvinnulífið.
3
Hvað er nýsköpunarmennt?
• Námssvið, námsgrein – afmarkað
viðfangsefni í skólastarfi
• Þjálfa og kenna ákveðnar
aðferðir og færni til að finna
lausnir og þróa hugmyndir
• Tæki til að nota almennt í skólastarfi
t.d.:
• til að þjálfa umhverfis- og
tæknilæsi
• til að þjálfa og fjalla um samskipti
við umhverfi, nýtingu og samspil
• Byggir á ákveðinni uppeldis- og
kennslufræði
4
Nýsköpunar- og frumkvöðlamennt
Námsgrein eða skólastefna sem eflir nýsköpunar- og
frumkvöðlahugsun á öllum sviðum
5
Nýsköpunarmennt á öllum skólastigum
•
Nýsköpunarmennt er þjálfun í aðferðum sem notaðar eru í
verkfræði, viðskiptafræði, hönnun og listum á háskólastigi.
•
Nýsköpunarmennt eða frumkvöðlamennt er í námskrá
framhaldsskóla en mjög lítill hluti framhaldsskólanemenda nýtur
slíkrar menntunar á Íslandi (rannsókn 2007).
•
Nýsköpunarmennt hefur verið í námskrá grunnskóla frá 1999 en hefur
einungis verið boðin sem formleg kennsla í innan við 10% íslenskra
skóla (rannsókn 2005).
Ungt fólk er yfirleitt stútfullt af hugmyndum
en stundum veit viðkomandi ekki af því.
Þjálfun í aðferðum nýsköpunarmenntar
getur leyst hugmyndaauðgi úr læðingi.
6
Nýsköpunar- og frumkvöðlamennt
Hvers vegna nýsköpunar- og
frumkvöðlamennt?
Árangur Wales
Nemendur í nýsköpunarmennt
Læra vinnulag sem felur í sér að:
- Skoða og skilgreina umhverfi
sitt, efnislegt og félagslegt
með það fyrir augum að
breyta því og bæta.
- Finna upp nýja hluti/ferli, eða
endurhanna hluti/ferli.
Stundum nýtt hlutverk
– stundum hluti
skólamenningarinnar
• Hrinda hugmyndum
sínum í framkvæmd.
• Þjálfast í
gagnrýninni hugsun
og verklegri færni í
hönnun, tækni,
viðskiptum.
Nemendur í nýsköpunarmennt
Já það gæti alveg verið
gagnlegt því ef það væri
eitthvert vandamál hjá
mér sem mig myndi
langa til að leysa þá gæti
ég leyst það. (Nemandi í
viðtali)
• Tjá sig munnlega, myndrænt,
skriflega og í leik.
• Ræða og kynna hugmyndir
sínar og hlusta á hugmyndir
annarra.
• Prófa , taka áhættu í hugsun
og vinnu, fikta og kanna
möguleika.
• Vinna sjálfstætt í mörgum
verkefnum og taka ábyrgð á
því frelsi.
Séstakar kröfur til nýsköpunarkennarans
• Skipuleggur starfið á þann hátt sem gefur nemendum
tækifæri til að vinna á eigin forsendum
• Kennarinn býr til umhverfi, skapar aðstæður
• Nemendur eru frjálsir að vissu marki, vinna sjálfstætt
• Leggur dómarann til hliðar – er leiðbeinandi og styðjandi
• Nemandinn er álitinn sérfræðingurinn í sínum eigin
hugmyndum
• Kennari og nemandi jafnfætis (að hluta)
• Engin rétt og röng svör – má bulla.
10
Kennarinn og nýsköpunarmennt
• Stuðlar að ákveðnu vinnuferli –
ferli sköpunar.
• Fræðir.
• Hefur vald á nánum
samskiptum við nemendur –
frelsi og skipulag í jafnvægi.
• Skapar tækifæri til tengsla milli
skóla og foreldra og samfélags.
Það gekk mjög vel þegar þau voru búin að finna upp hlutinn og voru að fara að teikna hann
á blað og skrifa hvað hann mundi gera. Og notagildið og hver væri markhópurinn. Og
ákveða hvaða efni ætti að vera í hlutnum og allt þetta. Það er í rauninni veggspjaldavinnan. Plús líkönin. (Kennari)
Skólabragur sem styður
nýsköpunarmennt
Ég væri ekki að
vinna hér ef
það væri ekki
góður
starfsandi. Ég
myndi færa mig
eitthvað annað.
Í þessum skóla
erum við að
gera tilraunir
með nýja hluti
og nýja nálgun
og prófa
eitthvað nýtt.
Allir eru svo
tilbúnir að prófa
eitthvað nýtt.
(Kennari )
- Nýsköpunarmennt viðurkennd í markmiðum
skólans – áhersla í námskrá – dæmi GAV
- Margskonar sveigjanleiki - menning
• Skipulag sem leyfir sveigjanleika í tíma
• Samþætting eðlilegur hluti af skipulagi
skólastarfsins – dæmi Ingunnarskóli
• Sveigjanleiki í námsaðstæðum (utan
og innan skólans)
• Tengsl við umhverfi, áþreifanlegt og
félagslegt
• Gert ráð fyrir sjálfstæðri vinnu
nemenda og ábyrgð þeirra á
verkefnum
Skólabragur og nýsköpunarmennt
• Aðstæður til sköpunar,
nægjanlegt rými, tól
og tæki
• Stjórnendur og
samstarfsmenn taka
virkan þátt
• Utanaðkomandi
stuðningur og
samstarf
• Virk kynning á
nýsköpunarmennt sem
mikilvægur hluti
skólastarfsins
Ég mundi vilja hafa stærra pláss til
að geyma alls konar efnivið, gætu
bara tapað sér þar inni. Gætu gengið
í allt og fengið efnivið, ef ég er að
hugsa um þenna sköpunarkraft, að
þau geti framkvæmt það sem þau
vilja gera. (Kennari)
Styðjandi skólabragur
Skólastjórnendur og samstarfsfólk
• Viðurkenna mikilvægi nýsköpunarmenntar.
Nýsköpunarmennt í námskrá
Styðja með stundaskrárgerð.
• Styðja fjárhagslega við þarfir vegna nýsköpunarmenntar.
• Sjá fyrir virkri þátttöku samstarfsmanna.
• Styðja við sjálfstæða vinnu nemenda og að þeir axli ábyrgð.
• Taka þátt í að kynna nýsköpunarmennt fyrir samfélaginu.
Kennari þarf að vera tilbúinn en einnig aðrir í skólanum, skólinn sem samfélag, stjórnendur og
skipulag skólans
Skólabragur með góð tengsl við nærsamfélag eflir
nýsköpunarmennt
Skólinn vinni með viðhorf og væntingar samfélagsins
til nýsköpunarmenntar
•Samfélagið ætlast til og styður við nýsköpunarmennt.
•Foreldrar áhugasamir og styðja við nýsköpunarmennt.
•Mikilvægi nýsköpunarmenntar viðurkennt sem ómissandi hluti af
skólastarfi.
•Sköpun og nýsköpun talin nauðsynlegur hluti af námi.
•Fjölbreytilegar matsaðferðir á gæði skólastarfs
•Matsaðferðir sem meta ferli og sköpun viðurkenndar
Samfélag mótar skólabrag
Fljótsdalshérað með frumkvæði að
nýsköpunaráherslu í skólum í héraðinu