Uczyć się przez całe życie

ewolucja idei i praktyki dr hab. Hanna Solarczyk-Szwec, prof. UMK

Cykl kariery zawodowej a cykl życia

Źródło: M. Boni, Edukacja a rynek pracy, na: www.zds.kprm.gov.pl//userfiles/Berlin_Edukacja_6_12_08.pdf

Starożytność

• • • Solon i Konfycjusz: konieczność ciągłego doskonalenia się i poznawania nowej wiedzy przez tych, którzy kierują państwem, sprawują dowództwo, pełnią funkcje administracyjne Hipokrates: stałe doskonalenie lekarzy Platon: pobudzanie samorozwoju oraz kształtowanie całej osobowości (Akademia Platońska)

Seneka: „żaden wiek nie jest za późny na uczenie się”

Średniowiecze

• • rozwój rzemiosła – od czeladnika do mistrza, rozwój uniwersytetów.

Odrodzenie

Jan Amos Komenski (1592-1670)

-„Pampedia” – pierwsze dzieła pedagogiczne na temat uczenia się przez całe życie -proces nauczania się nie może ograniczyć się do nauki w szkole i przygotowania do życia dorosłego; musi mieć charakter uniwersalny i ciągły „Tak przeto jak natura stale

na wiosnę, w lecie, w jesieni i zimie jest czynna i pracuje, a nigdy nie odpoczywa, tak też i nasze życie może być, oczywiście pod dobrym kierownictwem, wypełnione pracą w ciągu wszystkich okresów i stopni swojej wędrówki, życie chce

tego i tym się cieszy”.

Oświecenie

- przejście od idei do praktyki; - 1851: Grundtvig i uniwersytety ludowe w Danii, - Ruch Uniwersytetów Rozszerzonych w Wielkiej Brytanii - 1773 – KEN – impuls do reformy oświaty - 1815 – szkoły niedzielne - 1870 – wyższe kursy dla kobiet - 1890 – kursy korespondencyjne - Polska Macierz Szkolna - Uniwersytet dla Wszystkich; Uniwersytet Latający - Ruch samokształceniowy

Brytyjskie koncepcje kształcenia ustawicznego

• • Raport 1919: kształcenie jest procesem całożyciowym (…) Edukacja dorosłych jest ustawiczną konicznością narodową, nieodłącznym składnikiem obywatelstwa i dlatego właśnie powinna być zarówno powszechna, jak i trwać przez całe życie”.

1929 „Lifelong Education”: integrowanie uczenia się z sytuacjami życiowymi w wymiarze horyzontalnym: w pracy, czasie wolnym oraz wertykalnym – od urodzenia do śmierci

Okres międzywojenny

• • • • 1918r. - Centralne Biuro Kursów dla Dorosłych w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenie Publicznego Instytut Stanisława Staszica – Instytut Oświaty Dorosłych (badania naukowe) Wolna Wszechnica Polska (kształcenie nauczycieli) Powszechny Uniwersytet Korespondencyjny (kształcenie i doskonalenie nauczycieli)

UNESCO na rzecz edukacji ustawicznej

• • • • • 1949r. - I Światowa Konferencja UNESCO w Helsingor 1960 – II Światowa Konferencja UNESCO w Montrealu – edukacja ustawiczna jako zasad polityki oświatowej Rok 1970 – Rok edukacji ustawicznej Kolejne konferencje: 1972, 1985, 1997, 2009 Raport Faure’a i Raport Delorsa

UNIA EUROPEJSKA na rzecz edukacji ustawicznej

• • • • Gospodarka oparta na wiedzy 1995 r. Biała Księga „Na drodze do uczącego się społeczeństwa” 2000r. Memorandum o uczeniu się przez całe życie Europejskie i Krajowe Ramy Kwalifikacji

Polityka uczenia się przez całe życie

• • • • • szanuje prawo każdego człowieka do zaspakajania aspiracji związanych z edukacją, znosi bariery w dostępie do edukacji wynikających z wieku, statusu społecznego, itd., pokonuje granice między edukacją formalną (podnoszenie poziomu wykształcenia), pozaformalną (doskonalenie/zmiana kwalifikacji w drodze kursów) i nieformalną (uczenie się w codzienności) poprzez budowanie w uczelni systemu uznawania kompetencji zdobytych różnymi drogami, integruje oraz wspiera rozwój różnych form edukacji przez całe życie w uczelni i we współpracy z partnerami jej otoczenia, stoi na straż wysokiej jakości swojej oferty edukacyjnej.

ERK/KRK

Perspektywa LLL

Dokument strategiczny opracowany przez Międzyresertowy zespół ds. LLL

Cel strategiczny

Zasady horyzontalne

UMK przez całe życie

http://portal.umk.pl/web/U3L http://portal.umk.pl/web/U3L/przewodnik

Paradygmaty LLL

• • • • uczące się społeczeństwo samokształcenie/edukacja nieformalna E-learning uczenie się biograficzne

• Edukacja ustawiczna przeszła ewolucję od idei poprzez praktykę edukacji dorosłych do polityki oświatowej/ • Uczenie się przez całe życie jest nie tylko wyzwaniem oświatowym, ale także gospodarczym , społecznym i cywilizacyjnym.

• Uczenie się przez całe życie jako styl życia.

Dlaczego warto uczyć się przez całe życie z punktu widzenia jednostki?

ciągły rozwój naturalnych zdolności, -stymulacja umysłu, - otwartość na nowe poglądy, - akceptacja nieuchronnych zmian, - nowe znajomości i przyjaźnie, -aktywność edukacyjna i społeczna warunkiem zdrowia