Transcript 2012 Bloemen, vruchten, zaden

2012
Teylingen College
Bloemen, vruchten, zaden
Bouw van de Bloem
• Kroonbladeren lokken insecten
• Kelkbladeren beschermen de bloem in de knop
tegen koude en uitdroging
• Meeldraden maken stuifmeel (mannelijk)
• Stamper (vrouwelijk) heeft in het
vruchtbeginsel zaadbeginsels zitten.
– In elk zaadbeginsel zit één eicel.
Bestuiving
• Wanneer het stuifmeel op de stempel van een
andere bloem van de zelfde soort terecht
komt noemen we dit bestuiving.
1)
2)
3)
4)
Géén bestuiving
Kruisbestuiving
Zelfbestuiving
Géén bestuiving
Insectenbloemen
• Insecten zorgen voor de bestuiving (dus NIET
voor het verspreiden van de zaden!)
•
•
•
•
•
•
Grote, gekleurde kroonbladeren.
Ruw en plakkerig stuifmeel.
Weinig stuifmeel.
Nectar.
Meeldraden en stamper in de bloem.
Bloemen geuren.
Windbloemen
• Stuifmeel wordt verspreid door de wind.
•
•
•
•
•
•
Kleine, onopvallende (vaak groene) kroonbladeren.
Licht en glad stuifmeel.
Veel stuifmeel.
Geen nectar.
Meeldraden en stamper vaak buiten de bloem.
Grote, veervormige stempels.
Bevruchting
Na de bestuiving:
1) Stuifmeelbuis, met daarin de kern van de
stuifmeelkorrel, groeit door de stijl.
2) Stuifmeelbuis groeit in het vruchtbeginsel
vervolgens naar het zaadbeginsel.
3) Kern van de stuifmeelkorrel smelt samen met
de eicel in het zaadbeginsel (=bevruchting).
Bevruchting
• Bevruchte eicel  Kiem.
• Zaadbeginsel  Zaad.
• Vruchtbeginsel  Vrucht.
• Kiem groeit uit tot een kiemplantje.
• Zaad dient als reserve voedsel voor de kiem.
• Vrucht zorgt voor de verspreiding van het zaad.
Vruchten en Zaden
• Voor elk zaad is één zaadbeginsel nodig. Bij een
vrucht met 8 zaden zijn er dus 8 zaadbeginsel
bevrucht.
• Voor elke vrucht is er één vruchtbeginsel en één
bloem nodig.
• Wordt een zaadbeginsel niet bevrucht groeit deze
ook NIET uit tot een zaad, dit zaadbeginsel
verschrompelt.
Vruchten en Zaden
• Na de bevruchting zwelt het vruchtbeginsel op.
• De kroonbladeren vallen af.
• De kelkbladeren en meeldraden verschrompelen.
• Het steeltje is aan de ene kant van de vrucht nog
zichtbaar. Aan de andere kant zit het kroontje
(resten van de stijl).
Vruchten en Zaden
• Eetbare zaden:
Vruchten en Zaden
• Eetbare vruchten:
Vruchten en Zaden
• Zowel vrucht als zaad is eetbaar:
Vruchten met één zaad
Vruchten met meerdere zaden
Verspreiding van vruchten en zaden
• Door dieren
• Door de wind
• Door de plant zelf
Geslachtelijke voortplanting
• Voortplanting waarbij bevruchting plaats vind.
• Al het voorgaande wat besproken werd is
‘geslachtelijke voortplanting’.
Ongeslachtelijke voortplanting
• Is eigenlijk een soort ‘klonen’
• Kan doormiddel van:
– Knollen
– Uitlopers
– Wortelstok
– Stekken
– Bollen
Knollen
Uitlopers
Wortelstok
Stekken
Bollen
Rok
Bolschijf
Eenslachtig - Tweeslachtig
• Eenslachtig = Mannelijke óf vrouwelijke bloem
– Mannelijke bloem  Alleen meeldraden
– Vrouwelijke bloem  Alleen stamper.
• Tweeslachtig = Meeste gevallen, zowel
mannelijk als vrouwelijk.
– Heeft stamper én meeldraden.
Tot slot
• Nog één keer het filmpje:
• http://www.youtube.com/watch?v=2LAYsGdqHs