ALERGIA I NIETOLERANCJA POKARMOWA
Download
Report
Transcript ALERGIA I NIETOLERANCJA POKARMOWA
Małgorzata Łyszkowska
NIEPRAWIDŁOWA REAKCJA
ALERGIA
POKARMOWA
30 – 40%
NIETOLERANCJA
POKARMOWA
60 – 70%
W którą zaangażowany
jest układ
immunologiczny
Alergia
Bez związku z układem
immunologicznym
Nietolerancja
REAKCJE PSEUDOALERGICZNE
AWERSJA POKARMOWA
PRODUKOWANA PRZEZ
NIECHOROBOTWÓRCZE BAKTERIE
WYSTĘPUJE W:
DOJRZEWAJĄCYCH SERACH
KIEŁBASACH
(DŁUGO PRZECHOWYWANYCH)
MAKRELACH, TUŃCZYKU
(PRZECHOWYWANE
W WYSOKICH TEMPERATURACH)
RÓŻNORODNY MECHANIZM REAKCJI
ALERGICZNYCH
RÓZNORODNOŚĆ OBJAWÓW
KLINICZNYCH
OGRANICZONA CZUŁOŚĆ I SWOISTOŚĆ
BADAŃ DODATKOWYCH W
ROZPOZNAWANIU ALERGII
TYP I - REAKCJA NATYCHMIASTOWA,
BEZPOŚREDNIA, IgE ZALEŻNA,
OBJAWY < 1 - 2 godz.
TYP II - REAKCJA CYTOTOKSYCZNA,
CYTOLITYCZNA
TYP III - REAKCJA OPÓ
ŹNIONA, POŚREDNIA,
OBJAWY PO 8 - 12 godz. max do 24 godz.
TYP IV - REAKCJA PÓŹ•
NA, KOMÓRKOWA,
OBJAWY PO 24 godz.
Skóra
Przewód
pokarmowy
Układ
oddechowy
Typ I
+++
+/-
+
Typ III
-
+++
-
Typ IV
+
++
++
Testy skórne
RIST, RAST
Typ I
+++
+++
Typ III
+/-
Typ IV
++
IgE
IgM
MLEKO KROWIE:
LAKTOGLOBULINA 60 - 80 %
KAZEINA
60 %
LAKTOALBUMINA
50 %
MLEKO KOZIE
JAJKO
SOJA
CYTRUSY, TRUSKAWKI, POZIOMKI, MALINY
POMIDORY
CZEKOLADA, KAKAO
ORZECHY, RODZYNKI
RYBY, “OWOCE MORZA”
WINA, PIWA
BARWNIKI
ŚRODKI KONSERWUJĄCE
KOZIE MLEKO
JAJKO
POMARAŃCZE
SOJA
RYBY
PRODUKTY ZBOŻOWE
ORZESZKI
50 - 80%
7 - 58 %
7 - 35 %
5 - 47 %
5 - 15 %
5 - 16 %
3 - 34 %
ŚR.
ŚR.
ŚR.
ŚR.
ŚR.
ŚR.
ŚR.
59%
28 %
23 %
20 %
13 %
8%
6%
CHOROBA ATOPOWA
CZĘSTOŚĆ WYSTĘPOWANIA
W RODZINIE
ATOPII U DZIECKA
BRAK
12,5 %
JEDNO Z RODZICÓW
19,8 %
JEDNO Z RODZEŃSTWA
32,3 %
OBOJE RODZICE (RÓŻNE CHOROBY)
42,9 %
OBOJE RODZICE (TA SAMA CHOROBA)
72,2 %
2) OBJAWY KLINICZNE
3) PRÓBA KARENCJI I EKSPOZYCJI
ALERGIA
EOZYNOFILIA
IgE, RAST
ZAHAMOWANIE
TRANSFORMACJI
BLASTYCZNEJ
ZAHAMOWANIE MIGRACJI
MAKROFAGÓW (MIF)
TESTY SKÓRNE
BIOPSJA ŚLUZÓWKI JELITA
CIENKIEGO
NIETOLERANCJA
WTO
BADANIE STOLCA
pH
Na, K, GLUKOZA
OSMOLARNOŚĆ
SUBSTANCJE REDUKUJĄCE
W KALE
BIOPSJA ŚLUZÓWKI JELITA
CIENKIEGO
ELIMINACJA ALERGENU !!!
FARMAKOTERAPIA
IMMUNOTERAPIA
< 1 ROKU ŻYCIA
KARMIENIE MLEKIEM
MATKI
HYDROLIZATY O
ZNACZNYM
STOPNIU
HYDROLIZY
POKARMY
POZAMLECZNE PO
4 - 6 m-cach
1 - 2 ROK ŻYCIA
DIETA
BEZMLECZNA
SUBSTYTUCJA
MLEKA
KROWIEGO
EW. SUBSTYTUCJA
Ca, P
ZAMIAST PEŁNEGO
BIAŁKA MLEKA
KROWIEGO
◦ IZOLATY SOJOWE
◦ HYDROLIZATY
KAZEINY
BIAŁEK
SERWATKOWYCH
KAZEINY I BIAŁEK
SERWATKOWYCH
ZAMIAST LAKTOZY
◦ POLIMERY GLUKOZY
DEKSTRYNY (10 - 20 cz.)
MALTODEKSTRYNY (5 - 10 cz.)
SYROP KUKURYDZIANY (3 - 5cz.)
objawy alergii
(+)
Rodzaj
mieszanki
Charakterystyka
cząsteczek
Diety
polimeryczne
Hydrolizaty
o nieznacznym
stopniu hydrolizy
Hydrolizaty
o znacznym
stopniu
hydrolizy
Pełne
Łańcuchy
kilkunastu
aminokwasów
Głównie dwutrzy-,
czteropeptydy
i wolne
aminokwasy
Diety
elementarne
Aminokwasy
Ryzyko
wystąpienia alergii
na podane białko
Zastosowanie
Objawy alergii (-),
rodzinny wywiad
atopowym (-)
Objawy alergii (-),
rodzinny wywiad
atopowy (+)
Objawy
alergii (+)
Alergia (+)
Brak poprawy po
hydrolizatach o
znacznym stopniu
hydrolizy
Cząsteczki Cząsteczki
< 1,5 kDa
> 6 kDa
Kazeinowe
95,5%
0,5%
Serwatkowe
84%
2%
PIERWOTNE
laktoza ( laktaza)
sacharoza, maltoza, skrobia
( sachraza - izomaltaza)
trehaloza ( trehalaza)
glukoza - galaktoza
fruktoza
WTÓRNE (
akt. wszystkich disacharydaz)
maltoza
amyloza
Skrobia
(glukoza+glukoza)
maltotrioza
(glukoza+glukoza+glukoza)
amylopektyna - dekstryny
izomaltaza
( - dekstrynaza)
glukoza
sacharoza
sacharaza
glukoza + fruktoza
laktoza
laktaza
glukoza + galaktoza
maltoza
maltaza
glukoza + glukoza
NIE JEST ENZYMEM INDUKUJĄCYM
OD 12 hbd STWIERDZA SIĘ JEJ AKTYWNOŚĆ W
JELICIE
35 - 38 hbd - 70% AKTYWNOŚCI PO URODZENIU
DO 2 - 5 ROKU ŻYCIA AKTYWNOŚĆ WYSOKA
Postać
Początek
Czas trwania
Leczenie
Wrodzona
(wczesna)
Okres
noworodkowo niemowlęcy
Całe życie
Dieta
bezlaktozowa
Typu dorosłych
> 3 roku życia
Całe życie
Dieta
bezlaktozowa
Kilka tygodni
Dieta ubogo- /
bezlaktozowa +
leczenie choroby
podstawowej
Wtórna
DUŻO
MAŁO
NIE MA
JABŁKA
BANANY
POMARAŃCZE
ŚLIWKI
BRZOSKWINIE
KALAFIOR
MARCHEW
SAŁATA
ZIEMNIAKI
CZARNA
PORZECZKA
POMIDORY
SZPINAK
WINOGRONA
BURAKI
ZDOLNOŚĆ DO SPOŻYCIA
50% OSÓB NIE WCHŁANIA 40 g / DOBĘ
20% OSÓB NIE WCHŁANIA 1 g / DOBĘ (ZWŁ. DZIECI)
SŁODSZA, TAŃSZA NIŻ SACHAROZA
GLUKOZA POPRAWIA JEJ WCHŁANIANIE
DUŻA ZAWARTOŚĆ
MIÓD
OWOCE
NAPOJE GAZOWANE I SOKI
( 1 SZKL. COCA COLI - 16 g FRUKTOZY
1 SZKL. SOKU JABŁKOWEGO - 15 - 20 g FRUKTOZY)
SŁODYCZE (DOSŁADZANE FRUKTOZĄ)
SŁODZIKI
DUŻA ZAWARTOŚĆ
NATURALNY ALKOHOL OWOCOWY
GUMA DO ŻUCIA ( 1 SZTUKA - 1,25 - 2,2 g)
OWOCE I SOKI
( 1 SZKL. SOKU JABŁKOWEGO - 0,75 - 2,5 g)
NAPOJE GAZOWANE
SŁODYCZE
SŁODZIKI
FRUKTOZA
GLUKOZA
JABŁKA
6-8
1-4
1-5
0,2 - 1
GRUSZKI
5-9
1-2
1-2
1,2 - 4,6
7,2
5
0,1
12,6
5-7
5-7
0,5
0,2
15
30
2
9,4 - 18,8
16,1
9,1
18,2
?
23,9
15
0,3
?
30,9
?
?
?
CZEREŚNIE
WINOGRONA
SUSZONE
ŚLIWKI
SUSZONE
MORELE
SUSZONE
DAKTYLE
SUSZONE
FIGI
SUSZONE GIGI
SACHAROZA SORBITOL
Patologia układu chłonnego
Postać ograniczona do
krótkiego odcinka
przewodu
pokarmowego
Resekcja zmienionego
odcinka przewodu
pokarmowego
Postać rozległa
obejmująca np. całe
jelito cienkie
Leczenie żywieniowe
Przewlekła biegunka
Niedożywienie
Hipoproteinemia, hipocholesterolemia,
hipotrójglicerydemia, niedobór wit. rozp. w tłuszczach
Obrzęki, wodobrzusze
Żywienie drogą przewodu pokarmowego
Dieta
bogatobiałkowa
Dieta bogata w MCT
brak poprawy
Żywienie pozajelitowe
Niemowlęta, małe
dzieci
◦
◦
◦
◦
◦
Bebilon Pepti MCT
Elecare
Humana MCT
Frebini energy Drink
Nutrini Peptisorb*
+ olej MCT
* dożołądkowo, dojelitowo
Dzieci starsze, dorośli
◦
◦
◦
◦
◦
◦
Peptisorb*
Survimed OPD*
Supportan Drink
Ensure Plus HN
Reconvan*
Fresubin HP energy*
+ olej MCT
Pierwotny zespół złego
wchłaniania
Destrukcja śluzówki jelita
cienkiego
Zanik kosmków jelitowych
Zaburzenia trawienia
kontaktowego i wchłaniania
Przewlekła biegunka i
niedożywienie
Dieta bezglutenowa przez całe życie