Transcript Draft - wykład 11 - lasy strefy borealnej

Wstęp
Dział 90xx – Lasy i bory strefy
borealnej

W części tej wymieniono 5 poddziałów oraz 81
typów siedlisk przyrodniczych, w tym 17 z
nich występuje na terenie Polski






90 – lasy borealne (8)
91 – lasy strefy umiarkowanej (37)
92 – śródziemnomorskie lasy wiecznie zielone (13)
93 - śródziemnomorskie lasy twardolistne (10)
94 – bory górskie strefy umiarkowanej (3)
95 – bory górskie obszaru śródziemnomorskiego i
Makaronezji (10).

(Sub)natural woodland vegetation comprising native
species forming forests of tall trees, with typical
undergrowth, and meeting the following criteria: rare
or residual, and / or hosting species of Community
interest







- forests of native species;
- forests with a high degree of naturalness;
- forests of tall trees and high forest;
- presence of old and dead trees;
- forests with a substantial area;
- forests having benefited from continuous sustainable
management over a significant period.
Criteria accepted by the Scientific Working Group
(21-22 June 1993)



8 podtypów zróżnicowanych w zależności od
czynników ekologicznych i głównych
gatunków panujących drzew
We florze zauważalny udział elementów
arktyczno-borealnych i o charakterze
subkontynentalnym
Liczne nawiązania do flory
środkowoeuropejskiej.



Lasy borealne o charakterze naturalnym, także
słabo zmienione wskutek gospodarki leśnej
Silnie zróżnicowane w zależności od gradientu
klimatycznego (osie N-S oraz E-W)
Do typu siedliska zaliczamy





Naturalne, stare bory świerkowe
Naturalne, stare bory sosnowe
Naturalne, stare bory mieszane
Stare lasy liściaste (brzozowo-topolowe)
Wypaleniska podlegające naturalnej regeneracji oraz
młode lasy ulegające sukcesji na wypaleniskach



Bory sosnowe - Pinus sylvestris, Vaccinium vitisidaea, Calluna vulgaris, Empetrum nigrum,
Pleurozium schreberi, Cladonia spp.;
Bory świerkowe i mieszane - Picea abies, Pinus
sylvestris, Betula spp., Vaccinium myrtillus,
Deschampsia flexuosa, Maianthenum bifolium, Oxalis
acetosella, Trientalis europea, Dicranum spp.,
Pleurozum schreberi, Hylocomium splendens;
Lasy liściaste - Betula spp., Populus tremula,
Deschampsia flexuosa, Vaccinium myrtillus, Agrostis
capillaris, Equisetum sylvaticum. Porosty- Evernia
divaricata, Lobaria pulmonaria. Liczne grzyby.




Mieszane lasy liściaste strefy borealnej
odpowiednik grądów strefy umiarkowanej.
Gatunki: Allium ursinum, Anemone nemorosa,
Corylus avellana, Dentaria bulbifera, Hepatica nobilis,
Lathyrus vernus, Mercurialis perennis, Milium
effusum, Poa nemoralis, Polygonatum multiflorum;
Mszaki: Antitrichia curtipendula, Homalia
trichomanoides, Orthotrichum spp., Porella platyphylla,
Zygodon spp.
Bardzo licznie reprezentowane porosty i grzyby.


Siedlisko obejmuje różne typy zbiorowisk
pionierskich zarośli i lasów z udziałem Betula
sp., Populus sp., Salix sp., Hippophae rhamnoides,
a także Pinus sylvestris i Picea abies na
wypiętrzających się północnych wybrzeżach
Bałtyku.
Borealny odpowiednik siedliska 2180 na
podłożach skalnych i na bagnach - głównie
gleby bielicowe, ale także inicjalne i torfowe.



Subalpejskie lasy z wysokogórską brzozą
omszoną.
Postaci ubogie: Cladonia spp., Dicranum spp.,
Empetrum hermaphroditum, Hylocomium
splendens, Linnea borealis, Pleurozium schreberi,
Stereocaulon paschale, Trientalis europaea,
Vaccinium myrtillus;
Postaci bogate: Aconitum lycoctonum, Cicerbita
alpina, Cornus suecica, Geranium sylvaticum,
Gymnocarpium dryopteris, Hierochloë odorata,
Melica nutans, Rubus saxatilis, Trollius europaeus


Bogate w gatunki bylin i traw bory świerkowe
na podłożach żyznych gleb brunatnych lub
nawapiennych, rozwijające się w korzystnych
warunkach wodnych; najczęściej na wyżej
położonych terasach cieków, w dolnych
partiach jarów i wąwozów, oraz na stokach
gdzie zachodzi sedymentacja materiału
organicznego.
Silnie zróżnicowane – kilkanaście podtypów –
od suchych aż po silnie wilgotne.


Gatunki: Actaea spicata, A. erythrocarpa,
Botrychium virginianum, Calypso bulbosa, Carex
remota, Cicerbita alpina, Crepis paludosa,
Cypripedium calceolus, Diplazium sibiricum,
Epipogium aphyllum, Geranium sylvaticum,
Impatiens noli-tangere, Matteuccia
struthiopteris, Melica nutans, Milium effusum,
Paris quadrifolia, Viola selkirkii;
Mszaki: Brachythecium spp., Cirriphyllum
piliferum, Eurhynchium spp., Plagiomnium spp.

Gatunki: Antennaria dioica, Anthyllis vulneraria
subsp. fennica, Astragalus alpinus, Brachypodium
pinnatum, Calamagrostis arundinacea, Carex
ericetorum, C. pediformis, Dianthus arenarius, Fragaria
vesca, Hierochloë australis, Hypochoeris maculata,
Juniperus communis, Lathyrus niger, L. vernus, Melica
nutans, Oxytropis campestris, Pinus sylvestris,
Polygonatum odoratum, Pulsatilla patens, P. vernalis,
Pteridium aquilinum, Rubus saxatilis, Silene nutans,
Thymus serpyllum, Vaccinium vitis-idaea,Viola
rupestris subsp. rupestris.




Lasy iglaste (sosnowe oraz świerkowe)
związane z formami polodowcowych wałów i
wzgórz żwirowo-piaskowcowych (esker = oz)
Silna różnica między stokami północnymi a
południowymi
Na stokach południowych pojawiają się
ekstrazonalnie gatunki kserotermiczne i
stepowe.
6 podtypów – od skrajnie suchych (z Cladonia
spp.) aż po żyzne i bogate w byliny.

A vegetation complex in which the tree layer varies from
sparse forest to small copses of trees and shrubs and patches
of open grassland. These habitats have a representative
mosaic of copses of trees (usually deciduous trees) and
grassland with a long continuity of grazing. The tree layer
consists either of deciduous broad-leaved species such as
Quercus robur, Fraxinus excelsior, Tilia cordata, Betula spp.,
Alnus incana or conifers (Picea abies, Pinus sylvestris).
Particularly in Sweden there are pastures with old, large
oaks. A rich assemblage of threatened lichens, fungi, and
invertebrates are associated with the bark and dead or
decaying wood. The type also includes (particularly in
Finland) deciduous forests established after slash-and-burn
cultivation, that was a characteristic feature of the former
land use in Finland

Gatunki: Agrostis capillaris, Alnus incana,
Antennaria dioica, Botrychium spp., Campanula
persicifolia, Coeloglossum viride, Fragaria vesca,
Geranium sylvaticum, Melampyrum cristatum,
Prunella vulgaris, Ranunculus polyanthemos,
Succisa pratensis, Veronica chamaedrys, Veronica
officinalis.



Bagienne lasy liściaste strefy borealnej, z
dominacją Fraxinus excelsior, Alnus glutinosa, Alnus
incana, Betula pubescens oraz Salix spp.
Cechą typową jest występowanie wody na
powierzchni gruntu w całym okresie
wegetacyjnym i tworzenie struktury kępkowodolinkowej.
W charakterystyce ekologicznej są wikariantem
olesów strefy umiarkowanej, które same w sobie
nie są chronionym typem siedliska, lecz podobnie
jak 9080 często występują w kompleksie z
siedliskiem 91E0.


Gatunki: Carex caespitosa, C. diandra, C.
disperma, C. elongata, C. loliacea, C. rhynchospora,
C. tenuiflora, Calamagrostis canescens, C. chalybea,
C. stricta, Calla palustris, Glyceria lithuanica, Iris
pseudacorus, Lycopus europaeus, Lysimachia
thyrsiflora, Lythrum salicaria, Solanum dulcamara,
Thelypteris palustris.
Mszaki: Calliergon cordifolium, Helodium
blandowii, Pseudobryum cinclidioides, Spagnum
squarrosum, S. teres, S. fimbriatum, S. riparium