Transcript Sigara Yasağı ve Ahlak

SİGARA YASAĞI VE AHLAK
Hazırlayanlar:
040130814 Kaan Kalafatcıoğlu
050080045 Umut Çağrı Oğuz
050090042 Recep Evren
050090011 Yakup Akyol
• Sigara, günümüzde yaygın olarak tütünün kağıda
sarılmasıyla yapılarak kullanılan bu içeceğin M.S
ve 18.yüzyılda Avrupa'ya İspanya yoluyla Amerika
Kıtası'ndan geldiği sanılmaktadır. İlk yıllarda tütün
yaprağına daha sonra da ince kağıda sarılarak içilmeye
başlanmıştır.
• Fransa'da ilk sigara fabrikası Fransız devlet tekel şirketi
tarafından 1845'de kurulmuştur.
• İngilizler sigarayla ilk defa Kırım Savaşı’nda(1853 - 1856)
Osmanlı askerlerinde görerek tanışmıştır. Osmanlı Devleti,
devlet gelirlerini artırmak için sigarayı devlet tekeline alınca,
sigara üretimiyle uğraşan Rum tüccarlar, o zamanlar İngiliz
himayesinde olan Mısır'a göç etmiş ve Mısır'da 1880-1915
yılları arasında dev bir sigara endüstrisi oluşmuştur.
• Avrupa ve Amerika'da I. ve II. Dünya Savaşı yıllarında sigara
askerlere genel ihtiyaç olarak dağıtılmış, 1965 yılına kadar
sigara tüketimi yükseliş eğilimi göstermiş ama zararları
hakkında bilinçlenme yayıldıkça tüketim azalmıştır.
Gelişmekte olan ülkelerde ise halen sigara tüketimi yükseliş
eğilimindedir.
• Pek çok zenginliği olan dünyamızda tütün çok önemli bir
endüstri olmaya devam ediyor.
• Yıllık sigara üretiminden her birimize yaklaşık bin paket
düşüyor. Bu da toplam altı trilyon paket sigara yapıyor! Bu
rakam, sektörün para hacminin ne kadar büyük olduğuna
dair bir fikir veriyor.
• Kısacası, sigara satışı, sektöre yaklaşık 200 milyar dolarlık
(yaklaşık 1 Katrilyon 500 Trilyon Türk Lirası) bir gelir sağlıyor
ve tabi parayı paylaşan dev sigara şirketleri, her yıl biraz
daha devleşiyor.
• Dünyanın en büyük sigara şirketleri ve bunların pazar payı şöyle:
Şirket Adı
Ülke
Çin Milli Tütün Fabrikası
Çin
31
Philip Morris
ABD
17
İngiltere-ABD
13
RJR Reynolds
ABD
6
Rothmas International
ABD
4
BAT
Pazar Payı (%)
• Ancak, bu ekonomik faaliyet dünyanın zenginleşmesine hiç
de katkı sağlamıyor.
• 1993 yılında, Dünya Bankası sigaradan kaynaklanan
hastalıkların maddi bedellerini, bu hastalıklar yüzünden
oluşan iş kaybını, sigara tiryakilerinin kaybettiği iş gücünü,
yangın kayıplarını ve sigaraya harcanın parayı hesaplayarak,
tüm bunların dünya ekonomisine yılda net 200 milyar dolar
kaybettirdiğini ortaya çıkardı. Ne yazık ki, bu kaybın yarısı
gelişmekte olan ülkeleri kapsıyor.
SİGARA BAĞIMLILIĞI
Sigara Bağımlılığında Psikolojik Faktörler
• Sigara bağımlılığı psikolojik ve fiziksel bağımlılık olmak üzere 2 ayrı alt
başlıkta incelenmelidir. Aslında sigara içme eylemi bulaşıcı bir psikiatrik
hastalıktır, kuşaktan kuşağa görerek-duyarak bulaşır. Önce çevremizdeki
sigara içen büyüklerimiz, daha sonra çizgi filmler ve son olarak da filmler
aracılığıyla sigaranın bir keyif-destek aracı olduğuna inandırılırız. Tüm
sahneler ve gizli reklam çalışmaları sigarayı hayatın her aşamasında
olması gereken normal bir şey gibi algılamamız için ayarlanmış ve
hepsine bugüne kadar trilyonlarca $ para harcanmıştır.
• Günlük hayatımızda sigara bağımlılığının büyük oranda psikolojik olduğunu gösteren
en çarpıcı kanıtlar hamilelik, oruç ve uzun yolculuklardır.
• Birçok tiryaki hiçbir fiziksel sıkıntı yaşamadan 10-12 saat süren okyanusaşırı uçak
yolculukları yapabilir, çünkü uçak inene kadar içmemeye şartlanmıştır. Uçak
çalışanları ile yapılan bir araştırmada kısa ve uzun uçuşlarda sigara içme arzusunun,
uçağın inişi yaklaştıkça tepe noktaya ulaştığı görülmüştür. İlk kısa uçuşun sonu ile
uzun uçuşun sonu arasında anlamlı fark bulunmamıştır. Paralel zamanlamada ilk
kısa uçuşun sonundaki içme arzusu, uzun uçuşun orta zamanından belirgin olarak
daha yüksektir.
• Dindar musevi gönüllülerin Şabat günündeki sigara arzularının
karşılaştırıldığı bir çalışmada, Şabat günü süresince sigara içme arzusu, iş
günü zorlu abstinansı süresince, hatta serbest içtikleri gündekinden bile
anlamlı derecede düşük bulunmuş ve son saatlerde beklentinin
yaklaşmasıyla düzeyler hızla artmıştır. Dr. Dar’ın bu 2 çalışmasındaki
bulgular sigara içme beklentisinin arzuyu arttırdığı teorisini
kanıtlamaktadır.
Sigara Bağımlılığında Fiziksel Faktörler
• Fiziksel bağımlılıktan sorumlu olan nikotin, renksiz- kokusuz ve oldukça
zehirli bir maddedir. Böcek ilacı yapımında bile kullanılmaktadır. Yarılanma
ömrü 60 dakika gibi kısadır. Sigara içiminde dolaylı ve çok yavaş olarak
kana geçmektedir; metabolizma hızı ile alım hızı dengelidir, dolayısıyla
vücutta birikim yapmaz ve güçlü bir uyuşturucu madde olduğu için bir süre
sonra tolerans gelişir. Bu yüzden de çok toksik olmasına ve sigara tiryakileri
tarafından sürekli alınmasına rağmen hızlı bir ölüme yol açmaz.
Sigaranın Zararları
• Tütün ya da sigara içiminin sağlığa olan zararları yanında ekonomiye olan zararları
da azımsanmayacak boyuttadır.
• Sigara içmeyi bıraktığınızda, bütçenize önemli katkılar sağlayabilirsiniz. Aşağıda,
günde bir paket yabancı sigara içmeyi bıraktığınızda sağlayabileceğiniz tasarrufla
belirli süreler içinde alabileceklerinize örnekler verilmektedir:
• 1 HAFTA: 2-3 kitap, CD veya DVD, 3-4 tişört, 4 kere sinemaya gidiş, faturalarınızdan
bazıları, 40 ekmek veya simit
• 1 AY: 1 depo benzin, 1 kol saati, 1 elbise, 1 yorgan, 1 ütü
•
• 1 YIL: Yeni 1 bilgisayar ve printer, ev veya arabanıza iyi bir müzik sistemi, gelişmiş bir
cep telefonu, 1 televizyon, gelişmiş bir fotoğraf makinesi
• 20 YIL: Yeni bir araba, ev peşinatı
Sigara Yasakları
Türkiye’deki Sigara Yasakları
• Tükiye’de sigara yasağına yönelik ilk kanun 7 Kasım 1996 tarihinde
yayınlanarak yürürlüğe girdi. 4207 no’lu “Tütün Mamullerinin Zararlarının
Önlenmesine Dair Kanun” ile sigara içilemeyecek mekanlar, uyarı
levhaları, tütün ürünlerinin reklamı ve alım yaşı hakkında düzenlemeler
geldi.
• Buna göre “Sağlık, eğitim-öğretim ve kültür hizmeti veren yerler ile kapalı
spor salonlarında ve toplu taşımacılık yapılan her türlü nakil vasıtaları ve
bunların bekleme salonlarında, kamu hizmeti yapan kurum ve
kuruluşlardan beş veya beşten fazla kişinin görev yaptığı kapalı mekanlarda
tütün ve tütün mamullerinin içilmesi” yasaklandı.
• Bu uygulama en çok toplu taşıma araçlarında hissedildi. Tecrit edilmiş
ayrı mekanlar yaratma konusunda çok fazla gelişme kaydedilemedi.
Genel olarak tuvaletler bu amaç için kullanılır hale geldi.
• 2008 yılının 3 Ocak günü bu kanunun kapsamı, 5727 no’lu
kanunla genişletilerek kabul edildi. Bu kanunun ağırlığı “herkesin
temiz hava soluyabilmesini sağlayacak şeklinde değiştirildi. Bu kanuna
göre, ikamete mahsus konutlar hariç tüm binaların kapalı alanlarında;
taksi hizmeti verenler dahil olmak üzere karayolu, demiryolu,
denizyolu ve havayolu toplu taşıma araçlarında; özel lokantalar ile
kahvehane, kafeterya, birahanelerde tütün ürünlerinin kullanımı
yasaklandı.
Dünyada Sigara Yasakları
• Amerika Birleşik Devletleri: 1973 yılında geniş kanuni düzenlemeler
getiren ilk eyalet Arizona oldu. Bundan sonra Kaliforniya eyaleti
1994’te iş yerlerinde, 1998’de tüm kapalı alanlarda sigara kullanım
yasağı getirdi. Amerikan eyaletlerinin 35’i bugün bir çeşit sigara
yasağı uygulanıyor. Kaliforniya’nın bazı şehirlerinde, özel konut iç
mekanları hariç tüm şehirde yasak uygulanıyor.
• Almanya: Almanya’da 16 eyaletten 8’inde 1 Ocak 2008’den beri kamu
binaları, hastaneler ve restoranları da kapsayan sigara yasağı
uygulanıyor. Ulusal yasak, 1 Eylül 2007 tarihinde tüm toplu taşıma
araçları ve federal hükümet binalarını kapsar şekilde uygulamaya
girdi, yasağa uymayanlara 1.000 Euro’ya kadar ceza uygulanıyor.
• Restoranlarda sigara içenler için kapalı ayrı bölümler yaratılması
mecbur edilirken, kafe ver barlardaki yasak uygulamaları ise eyalet
yönetimlerine bırakıldı. 1 Ocak 2008 itibariyle toplam 8 eyalette
toptan yasak yürülüğe girmesine rağmen birçok yerde uygulamada
gevşeklik söz konusu olduğu söyleniyor. Örneğin Berlin’de Temmuz
2008’e kadar ceza kesilmeyecek ve sigara içenler için ayrı bir yer
ayıracak kadar büyük olmayan işletmeler toptan yasaktan muhaf
tutulabilecek.
• İspanya: Yılda 50.000 kişinin tütün kullanımına bağlı hastalıklardan
öldüğü İspanya’da 1 Ocak 2006’dan beri genişletilmiş sigara yasağı
uygulanıyor. Buna göre, iş yerleri, dükkanlar, okullar, hastaneler,
kültür merkezleri ve toplu taşıma araçları yasak kapsamında. 100
m²’den büyük işyerlerinde ise ayrı sigara içme mekanlarına izin
veriliyor.
Sigara Yasaklarının Sonuçları
HASTALIKLAR
ORANINDAKİ AZALMA (%)
-Kalp hastalığı
%33,6
-Astıma
%20,5
-Akciğer hastalığı
%21,4
HASTALIKLAR
- Pnömoni (Zatüre)
- Soğuk algınlığı
- Akut bronşit
ORANINDAKİ AZALMA (%)
%32,9
%16
%18,8
HASTALIKLAR
ORANINDAKİ AZALMA (%)
- Alerjik rinite (Saman Nezlesi)
%59,2
- Akut alt solunum yolu enfeksiyonları
%61,3
• 0-6 yaş grubundaki çocuklarda astım atağı başvurularına bakıldığında;
Şişli Etfal Hastanesi’nden alınan veriler başvurularda %29 azalma;
Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nden alınan veriler ise %27
azalma olduğunu gösteriyor.
• 7-14 yaş grubundaki çocuklarda astım atağı başvurularına
bakıldığında ise; Şişli Etfal Hastanesi’nden alınan veriler başvurularda
% 24 azalma
Sigarayla Savaşan Kuruluşlar
• Türkiye Sigarayla Savaş Derneği, 22 Nisan 1999'da
faaliyetine başlamıştır. Denek başkanı Dr. Mustafa
Aydın’dır. Dernek, öncelikle ülkemizde, çok önemli
girişimlerde bulunmuş, dünyaya örnek olacak
başarılara imza atmıştır.
• Yeşilay, 1920’de İngiliz işgal güçlerinin İstanbul Limanı’na gemilerle
getirdiği binlerce kasa alkollü içkiyi gençlerimize bedava dağıtıp onları
zehirlemesine, işgale karşı direnişi kırarak özgürlüklerini ve onurlarını
ellerinden almak istemelerine karşı alkollü içkilerle mücadele
amacıyla dönemin Şeyhülislam’ı İbrahim Haydarizade’nin
himayesinde Dr. Mazhar Osman Uzman ve arkadaşları tarafından
Padişahın izniyle 5 Mart 1920’de İstanbul’da "Hilal-i Ahdar" adıyla
kurulmuştur. Yeşilay’ın kurulduğu 1 - 7 Mart tarihleri ülkemizde
Yeşilay haftası olarak kutlanmaktadır.
• Derneğin Amacı :
• Halk sağlığının korunması; başta sigara olmak üzere, madde
bağımlılıkları, televizyon ve bilgisayar bağımlılıkları gibi özellikle genç
yaşlarda bireyleri etki altına alarak ruhsal ve fiziksel zararlar veren
bağımlılık türlerine karşı toplumun bilinçlendirilmesini sağlayacak
faaliyetlerin planlanması ve uygulanması.
• Derneğin Faaliyet Alanı
• Dernek, sağlık alanında, sosyal alanda, kültürel alanda ve eğitim
alanında faaliyet gösterir.
• Bizi Dinlediğiniz İçin Teşekkür Ederiz 