Tolken in de GGZ - De Nederlandse Beroepsvereniging Tolken
Download
Report
Transcript Tolken in de GGZ - De Nederlandse Beroepsvereniging Tolken
Tolken in de GGZ
“De samenwerking met een tolk in de
hulpverlening”
CAROLINE VAN DEN BERG
GZ PSYCHOLOOG / PSYCHOTHERAPEUT
GGZ CENTRUM VOOR DOVEN EN
SLECHTHORENDEN, “DE RIETHORST”
Inleiding
Opbouw van de workshop
Theorie
Casus
Stellingen
via een oefening
Verwacht : een ACTIEVE HOUDING
Filmpje
Mind mappen
Welke kwaliteiten moet in jullie ogen
een GGZ tolk hebben?
Verschillende disciplines
Multidisciplinaire behandeling van dove en
slechthorende personen met een psychische
/ psychiatrische ziekte.
Samenwerken met verschillende disciplines
Maatschappelijk werker
Sociaal Psychiatrisch Verpleegkundige
GZ psycholoog
Logopedist
Gebarentaal docent
Systeemtherapeut
Psychiater
Psychotherapeut
Verschillende situaties
Dove en / of horende hulpverlener
Kliniek: koffie moment
Groepstherapie
Gezinsgesprekken
Ouderbegeleiding
Individuele therapie (o.a. speltherapie)
Huisbezoeken
Vergaderingen
Tolk: brug tussen hulpverlener en cliënt
Grote verschillen in gebarenvaardigheid
Grote verschillen in Nederlandse taal vaardigheid
Grote verschillen tussen cognitief functioneren
Grote verschillen tussen psychologisch functioneren
Cliënt kan ook horend zijn: tinnitus cliënten
Voorbeelden van problematiek
Sociale angst, sociaal onvaardig
Selectief mutisme
Aan autisme verwante stoornissen
Aandachtstekortstoornissen
Psychotische cliënten
Depressieve cliënten
Angstige cliënten
Persoonlijkheidsproblematiek
Verstoord taalgebruik
Specifiek, verstoord taalgebruik
Een duidelijke algehele achterstand
Verstoord taalgebruik
Dat is een behoorljke uitdaging op zowel
diagnostisch gebied als om het te vertalen.
Hier is samenwerking cruciaal!!!
Weinig mogelijkheden hebben om gedachten en
gevoelens te verwoorden
Incoherente spraak / gebarentaal
Neologismen
Verstoord taalgebruik
Geen begin , midden en eind in verhaal
Echolalie
Waanbeelden, onsamenhangende context
Geblokkeerd
Breedsprakig
Verstoorde communicatie
Zeg tegen de hulpverlener voor wie je vertaalt:
Ik denk dat cliënt dit zegt of dit bedoelt wanneer je
het niet meer kan vertalen.
Zeg dat je stukjes kan vertalen, dat het nu
onsamenhangend is etc.
Letterlijke vertaling??
Tolken moeten vaak de woorden aanpassen die een
hulpverlener gebruikt (Nl NGT)
Tolken voegen geregeld informatie toe of laten
geregeld informatie weg tijdens de vertaling
De tolkgebruiker reageert op de vertaling van de tolk
en niet op “de werkelijke boodschap”, wat de
interactie tussen hvl en cliënt kan beïnvloeden.
Voorbeeld vragen psychiatrisch intervieuw
Ben je seksueel actief?
Overweeg je wel eens zelfmoord
Hoor je stemmen?
Hoe is je stemming?
Hoe is je eetlust?
Heb je ooit geprobeerd jezelf te pijn te doen?
Traject van de cliënt
Communicatie intake
Intake met hulpverlener
Adviesgesprek
Behandeling (individueel, gezin, ouderbegeleiding,
speltherapie, groepstherapie, partner relatie
therapie, communicatie training)
Communicatie observatie
Psychodiagnostisch onderzoek
Communicatie intake
Contact
leggen
Uitleg geven
Taalgewenning
Historie in de communicatie (school en
gezin)
Advies
Valkuilen communicatie intake
Onverwachte uitbarsting
Visueel maken van een onzichtbare
beperking
Verkeerde basis voor contact
Verkeerde verwachtingen van de cliënt
Inschatting taalniveau nog aan de gang
tijdens uitleg
Gesprekstechnieken
non specifieke factoren
Intimiteit
van de situatie
Aanwezigheid van de tolk beïnvloedt keuze
gespreksonderwerp (beschamende / pijnlijke
situaties)
Tolken ook van invloed op slagen / falen therapie
Eigen interpretaties en associaties bij bepaalde
woorden (vertaling)
Heftige emoties
Moeite een coherent verhaal maken
gesprekstechnieken
Luisteren / rapport -> indirect contact, bondje
Non verbaal gedrag hulpverlener
Sleutelwoorden van de cliënt echoën
Open vragen, oogcontact, bevestigen, herhalen
Gebruik maken van “stilte” / pauzes
Subtiele veranderingen in de
vraagstellingOpmerken non verbale gedrag van
cliënt ( heftige gebaren, gebruik maken
gebarenruimte, mimiek etc)
Pre- en P0st “bespreking”
Gesprekstechnieken/
verwachte hoofdthema’s
Geschiedenis
Gezinssamenstelling
/ familie
Communicatieve valkuilen
Plek , wie zit waar
Regie van het gesprek (onbeheerde momenten)
Relatie van cliënt en tolk gebarentaal
Samenwerking met tolk buitenlandse taal
Emotionele reactie
Binnen cirkel – Buiten cirkel
De deelnemers vormen twee cirkels. De trainer stelt
een open vraag, bijvoorbeeld: Wat doe jij als jij ziet
dat een client de vertaling niet kan volgen, omdat de
hulpverlener te moeilijke woorden gebruikt? De
deelnemers in de buitencirkel geven antwoord, de
deelnemers in de binnencirkel luisteren. Daarna
geven de deelnemers van de binnencirkel hun
antwoord. Vervolgens draait de buitencirkel vijf
plaatsen door. Dan stelt de trainer een nieuwe vraag
en geven weer de deelnemers in de buitencirkel eerst
antwoord. Daarna geven de deelnemers van de
binnencirkel hun antwoord.
Vraag 1
Taalgebruik
/ communicatie/
afstemming van hulpverlener aan
cliënt verloopt niet goed. Wat doe
jij?
Vraag 2
Je tolkt tijdens een vergadering, je moet voor een
dove hulpverlener stemtolken. Eén horende hvl heeft
meer achtergrond kennis /context en heeft al gezien
wat de dove hvl bedoeld en jij bent aan t worstelen
met de vertaling, wat doe je dan?
Vraag 3
Zou
jij aangeven dat een
hulpverlener niet voldoende NGT
vaardigheden heeft en echt een
tolk nodig heeft? En hoe zou je dit
dan aanpakken?
Vraag 4
Stel je bent een situatie aan het tolken met
hulpverleners van verschillende instellingen en
client. Jij bent aan het vertalen en je ziet dat een
dove hulpverlener gaat “relay tolken”.
Wat doe je dan?
Plenair
Wat neem je mee van de vorige
oefening?
Wat neem je mee van de workshop?