Transcript Digital Library Services

Digital Library
Design
การออกแบบห้ องสมุดดิจิทลั
สิ่ งที่ต้องคานึงถึง
• ความหลากหลายของแหล่งสารสนเทศ
• ความหลากหลายของระบบคอมพิวเตอร์ที่อยูต่ ามส่ วนต่างๆ ของโลก
• จานวนผูใ้ ช้ที่มีความคิดและความต้องการที่ต่างกัน
• Human-Computer Interface-HCI
• Usability
Human-Computer
Interface-HCI
• ปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กบั
คอมพิวเตอร์
• กระบวนการในการสื่ อสาร ทาความ
เข้าใจกันระหว่างมนุษย์ซ่ ึ งเป็ นผูใ้ ช้
กับคอมพิวเตอร์ ซ่ ึ งเป็ นเครื่ องมือที่
ถูกใช้
• คาทีเกี่ยวข้องและมีความหมาย
ใกล้เคียงกัน
•
•
•
HCI – Human Computer
Interaction
CHI – Computer Human
Interaction
MMI – Man-Machine Interface
ทาไมต้ องเรียน HCI
• เป็ นส่ วนสาคัญที่ตอ้ งปฏิบตั ิจริ งของโปรแกรม
• เราเป็ นผูส้ ร้างโปรแกรมสาหรับผูใ้ ช้อื่นๆไม่ใช่ตวั เอง
• User Interface (UI) ที่ไม่ดีทาให้ค่าใช้จ่ายในการ
ปฏิบตั ิงานเพิม่ ขึ้น
• เป็ นเรื่ องยากในการออกแบบ UI ที่ดี
– การเดาใจคนเป็ นสิ่ งที่ทาได้ยาก
HCI กับ User Interface
• “Human-computer interaction is a discipline concerned
with the design, evaluation and implementation of
interactive computing systems for human use and with
the study of major phenomena surrounding them. ”
(ACM SIGCHI, 1992 p.6)
• User Interface is concerned with the physical aspects of
a computer system which the user experiences directly.
These include the input and output devices and the
dialogue structures.
25ACM SIGCHI Curricula for Human-Computer Interaction
Human vs Computer
Computers
• Fast
• Efficient
• Rigid
• finite.
Humans
• Slower
• Inefficient
• Flexible
• expansive.
ความสาคัญของการออกแบบ
User Interface
• User interface = computer system
• ปั ญหาที่เกิดจาก user interface ที่ไม่ดี ไม่เหมาะสม user frustration,
dissatisfaction, safety, public concerns
ความสาเร็จของ UI
ความคุน้ เคย (Used) เป็ นความสาเร็ จสู งที่สุด
เพราะมีความหมายรวมถึงความน่าใช้
หรื อการทาให้ผใู ้ ช้เกิดความต้องการใช้ระบบอย่างจริ งจัง
สะดวกต่อการใช้งาน (Usable)
สามารถใช้งาน และเข้าใจได้ง่าย โดยมีความปลอดภัย และ
ปราศจากข้อผิดพลาด (Error)
มีประโยชน์ (Useful)
ระบบที่ถูกพัฒนาขึ้นต้องสามารถทางานได้ตรงตาม
วัตถุประสงค์ที่วางไว้ต้ งั แต่เริ่ มต้น
องค์ ประกอบของ
Human-Computer
Interface-HCI
Human มนุษย์
• end-user ของ
program
Computer
• เครื่ องที่โปรแกรมรัน
หรื อทางาน
Interaction
• ผูใ้ ช้บอกความต้องการแก่
คอมพิวเตอร์
• คอมพิวเตอร์รายงานผล
การปฏิบตั ิต่อผูใ้ ช้
ความสั มพันธ์ ขององค์ ประกอบต่ างๆ
งาน (Task)
การออกแบบ
เทคโนโลยี
มนุษย์
Interaction Styles
•
•
•
•
Batch interface
Command-line user interface
Graphical user interface
Direct manipulation
Batch interface
• non-interactive user interfaces
• ผูใ้ ช้กาหนดรายละเอียดของงานล่วงหน้าให้แก่ batch
processing และรับ output เมื่อเสร็ จสิ้ นการประมวลผล
Command line
user interface
• ข้ อดี
• ยืดหยุน่ ได้
• expert users.
• สนับสนุนการใช้ script หรื อ
macros.
• เหมาะสาหรับการปฏิสัมพันธ์กบั
คอมพิวเตอร์ บนเครื อข่ายที่มี
ความเร็ วในการรับส่ งข้อมูล
(bandwidth) ต่า
Command line
user interface
• ข้ อเสี ย
• การ error สูง
• ไม่เหมาะสาหรับ non-expert
user
Form Filling
•
•
•
•
•
ข้ อดี
ทาให้การคียข์ อ้ มูลเข้าง่าย
สามารถกาหนดค่าล่วงหน้าได้
ข้ อเสี ย
ใช้พ้นื ที่บนหน้าจอมาก
Menu Selection
• ข้ อดี
• สาหรับผูใ้ ช้ทวั่ ไป
• ดึงดูด expert userถ้าต้องการ
การแสดงเพื่อการเลือกที่รวดเร็ ว
• สนับสนุนการสารวจคาสั่ง
• ช่วยในการตัดสิ นใจ
• ข้ อเสี ย
• เมนู overload
Direct
Manipulation
•
•
•
•
•
•
•
ข้ อดี
เห็นภาพชัด
ง่ายต่อการเรี ยนรู ้
สามารถหลีกเลี่ยง Errorsได้ง่าย
กระตุน้ การสารวจ
ความพึงพอใจสูง
ช่วยทางด้านความจา
Direct
Manipulation
• ข้ อเสี ย
• ยากในการเขียนโปรแกรม
• ไม่เหมาะกับการแสดงกราฟิ กขนาด
เล็ก
• บางครั้งผูใ้ ช้ไม่ชอบการนาเสนอ
spatial and visual
• Expert user อาจไม่ชอบ
– Tangible interfaces
– Touch User Interface
(TUI)
– Non command user
interfaces
– Gesture interface
Bad designs
Bad designs
ทายังไงถึงออกแบบให้ มีประสิ ทธิภาพ ความปลอดภัย ความ
เชื่อถือ แก่ ผู้ใช้ สูงสุ ด
HCI กับ USER INTERFACE
Goals of HCI
Functional
Safe
Usable
•Easy to learn
•Easy to use
user-friendly; easy to use; accessible; comprehensible
GOOD USER INTERFACE =
USABILITY การใช้ ประโยชน์ ได้
Speed of performance
การออกแบบโดยคานึงถึงผู้ใช้
User-centered
design
• “Know the users” รู้จกั ผูใ้ ช้
– Novice สมัครเล่น
– Expert ผูเ้ ชี่ยวชาญ
• Cognitive abilities ความสามารถ
– visual & aural perception เห็น
ฟัง
– physical manipulation การควบคุม
ร่ างกาย
– memory ความจา
• Organizational / job abilities การ
จัดการ การทางาน
• Keep users involved throughout
project ให้ผใู้ ช้มีความเกี่ยวข้องตลอดการทางาน
Collection ?
•
•
•
•
•
•
•
ื หายาก
หนั งสอ
จดหมายเหตุ
วิทยานิพนธ์
งานวิจัย
ภาพ
เอกสารต ้นฉบับดิจท
ิ ัล
อีเมล์
•
•
•
•
•
•
•
•
เว็บไซต์
ี ง
เสย
Video
CAI & Courseware
SCORM LO
MARC Record
ISIS Bib
DSpace Data
วัตถุประสงค์ของการใช ้
•
•
•
•
การสงวนรักษา
ขยายวงการเข ้าใช ้
้ ้ทุกที่ ทุกเวลา
ใชได
เข ้าถึงเนือ
้ หาฉบับเต็ม
หาโปรแกรมทีเ่ หมาะสม
•
•
•
•
•
•
•
รองรับข ้อมูลทางบรรณานุกรม
รองรับข ้อมูลสาระสงั เขป
รองรับข ้อมูลฉบับเต็ม (ดิจท
ิ ัล)
รองรับแฟ้ มข ้อมูลรูปภาพประเภทต่าง ๆ
ื ค ้น
รองรับการสบ
รองรับการเป็ น archives
เลือกให ้ตรงตามวัตถุประสงค์
Greenstone
•
•
•
•
•
Open Source
รองรับหลากหลาย Metadata
รองรับหลากหลาย Digital Format/Media
สร ้างชุด Metadata ใหม่ได ้
เผยแพร่ได ้ทัง้ Online และ Offline
เอกสารเก่ า
•
•
•
•
•
สแกน
ถ่ายภาพ
2D
3D
่ VR, Panorama
Special Media เชน
มาตรฐานรูปแบบการนาเสนอภาพ
ภาพ
ต้นฉบ ับ
ภาพ
ื่ สงิ่ พิมพ์
สอ
ภาพสาหร ับ
Digital
Archive
Presentation
Database
Website
Preview
JPEG,
TIFF
TIFF
JPEG
JPEG
JPEG
GIF
JPG
PNG
TIF
GIF
JPG
PNG
Resolution
Up to
350 dpi
Up to 350
dpi
72 dpi
72 dpi
72 dpi
72 dpi
72 dpi
Size
Up to
1840 
1232
pixels
Up to
1840 
1232
pixels
Up to
1024  768
pixels
Up to
1024  768
pixels
 300 
250 pixels
 300 
250
pixels
 100 
100
pixels
Format
72-dpi & 300-dpi
กล ้องถ่ายภาพดิจท
ิ ัล
• ตัง้ ค่าวัน/เวลาของกล ้องให ้ถูกต ้อง
• กล ้องจะบันทึก EXIF Metadata ฝั งในไฟล์รป
ู
– ถ่ายด ้วยกล ้องยีห
่ ้อใด รุน
่ ใด
– วัน/เวลาทีถ
่ า่ ยภาพ
– ใช ้ Flash หรือไม่
– ความไวการถ่าย
Image Metadata
XnView & GIMP
• เครือ
่ งมือจัดการบริหารรูปภาพ
– จัดการ Metadata
– ย่อขนาดภาพปริมาณมากๆ
ื่ ไฟล์ภาพ
ชอ
• ภาษาอังกฤษ ผสมตัวเลข
้ อ
• ใชเครื
่ งหมายเฉพาะ –
่ งว่าง
• ไม่ควรมีชอ
• ไม่ควรยาวมากเกินไป
เอกสารต ้นฉบับดิจท
ิ ล
ั
• เอกสารจาก Word, Excel, PowerPoint
• ให ้ความสาคัญกับ
– ฟอนต์มาตรฐาน
– ลักษณะการพิมพ์
– Document Metadata
แบบอักษร (Fonts)
้
• เลือกใชฟอนต์
มาตรฐาน
– ตระกูล NEW, UPC
– Tahoma
– Tahoma, MS Sans Serif, Thonburi
ื่
ปั ญหาภาษาไทยกับสอ
ดิจท
ิ ัล
การกาหนดคุณสมบัต ิ
ของเอกสาร
• MS – Office
– File, Properties..
Web Metadata
• Web Title
• URL :Uniform Resource Locator
• Meta Tag
– Description
• เนื้อหา 1 – 2 Kb ของเอกสารเว็บ
– Authors
– Keyword
– Generator
• H1, H2, H3 Tag
• Contents
• Alternate Text for Image/Multimedia
How Search
Engine Work
Web Title
<head>
<title>NECTEC : Thailand : National Electronics and
Computer Technology Center</title>
</head>
เปิ ดดูด ้วยคาสงั่ View, Source
Web Title &
Google
ไม่ระบุ Web Title
Meta tag:
Description
<head>
ึ ษาที่
<META NAME="Description" CONTENT="มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์เป็ นสถาบันอุดมศก
เปิ ดสอนหลักสูตรทางการเกษตรแห่งแรกของประเทศไทย ถือกาเนิดมาจากโรงเรียนฝึ กหัดครู
ิ รรม เมือ
ประถมกสก
่ พ.ศ. 2460 ต่อมาได ้ขยายและยกฐานะขึน
้ เป็ นวิทยาลัยเกษตรศาสตร์และ
พัฒนาจนกระทั่งก่อตัง้ เป็ นมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ โดยพระราชบัญญัต ิ
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ เมือ
่ วันที่ 2 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2486 ปั จจุบันมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
ประกอบด ้วยวิทยาเขตทีเ่ ปิ ดเรียนแล ้ว 5 วิทยาเขต และโครงการ จัดตัง้ 2 วิทยาเขต">
</head>
เปิ ดดูด ้วยคาสงั่ View, Source
Meta tag:
Description
• กรณีทไี่ ม่ได ้ระบุ Description Meta Tag
โปรแกรมจะดึงข ้อความ 1 – 2 KB จาก
เว็บไซต์มาแสดงผลแทน
Meta tag อื่นๆ
•
•
•
•
Authors, Creator
Keyword
Generator
Robot
– จะระบุไว ้ใน Head Section ของเอกสารเว็บ
– ไม่ปรากฏบนเว็บเบราว์เซอร์หรือในเอกสาร
– Search Engine เข ้าถึงได ้
Author &
Keyword
<META NAME="Author" CONTENT="Kasetsart
University, Thailand, Bangkok">
<META NAME="Keywords"
CONTENT="Kasetsart University, Thailand,
University, Bangkok, Higher Education, Equality
in Education, Colleges, School, Campuses,
Faculty, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, เกษตรศาสตร์
ศาสตร์ของแผ่นดิน">
Design of a DL
ตัวอย่ างโครงการ
• http://www.nstda.or.th/royal-project/1270myanmar-digitization