Cevik uretim

Download Report

Transcript Cevik uretim

ÇEVİK ÜRETİM
17.12.2013
NAZLI SAYAN
İLKNUR ALGÜL
EKİN ÇAPÇI
EMRECAN İLİK
ÇEVİK ÜRETİM(TEPKİSEL ÜRETİM)

İşletmelerin, günümüzde karşı karşıya kaldıkları en önemli sorun;
içinde bulundukları çevrede ortaya çıkan değişimler, belirsizlikler
ve beklenmedik gelişmelerdir.

İşletmeler bu değişim ve belirsizlik altında başarılı olabilmek için
yeni yollar aramaktadırlar.
ÇEVİK ÜRETİM

Global rekabet

Gelişen teknoloji

Değişen ve gelişen iş ve endüstri çevresi

Tüketiciyi memnun etmenin zorlaşması gibi faktörler işletmeleri
daha da baskı altına almaktadır.
ÇEVİK ÜRETİM NEDİR?

Yetkilerle donatılmış çalışanlarla gelişmiş teknolojileri etkin bir
biçimde bir araya getiren,

Tüketici özel isteklerini dikkate alan,

Etkinliklerdeki hataları azaltan,

Kısa üretim süreçleri oluşturarak etkin rekabet etmeyi sağlayan,

Olası
durumlara
göre
üretim
planını
değiştirerek
uyum
sağlayabilen esnek bir üretim, yönetim, planlama ve kontrol
sistemidir.

Üretim yöntemlerinin tarihsel gelişimi incelendiğinde genel olarak üç
aşamanın olduğu görülmektedir.
ÇEVİK ÜRETİMİN TARİHSEL GELİŞİMİ

Çevik üretim kavramı Iacocca Institute tarafından yayımlanan
21.Yüzyıl Üretim Stratejisi Raporu ile ortaya çıkmıştır.
Rapora göre;

Üretimde, değişime sebep olan yeni bir rekabetçi çevre ortaya
çıkmaktadır.

Yüksek kaliteye sahip, kişileştirilmiş ürünlere olan taleplere hızla
cevap verme yeteneğini geliştiren işletmelerin rekabet üstünlüğü
artacaktır.

Çevik olabilmek için esnek teknolojilerin; yüksek yeteneklerle
donatılmış, bilgi birikimine sahip ve motive edilmiş iş gücü ile
entegre edilmesi gerekmektedir.
ÇEVİK ÜRETİM İLE İLGİLİ GÖRÜŞLER

Fliedner ve Yokurka; çevikliği açıklamış, daha sonra çeviklikte
başarıya ulaşmak için bazı içsel ve dışsal çalışmaların yapılması
gerektiğini ve çevikliğin önemli bir rekabet silahı olacağını ifade
etmişlerdir. (1997)

Cheng; çevik üretim tasarım ve uygulamalarında geleneksel tasarım
teknikleriyle, yapay zeka ve internet teknolojilerinin bütünleştirildiği
bir yaklaşım önermiştir. (1998)
ÇEVİKLİK MODELİ
Bugüne kadar üreticilere yol gösterecek bir çalışmanın olmaması
sonucu; Sharifi ve Zhang tarafından 2001 yılında çevik üretimin
uygulanabilmesi adına kavramsal bir çeviklik modeli geliştirilmiştir.
Model üç unsurdan oluşmaktadır;

Çeviklik Sürücüleri

Çeviklik Yetenekleri

Çeviklik Sağlayıcıları
ÇEVİKLİK MODELİNİN UNSURLARI

Çeviklik Sürücüleri: İşletmelerin rekabet üstünlüklerini devam
ettirebilmek için yeni yollar aramalarını gerektiren iş çevresindeki
değişiklikler ve baskılar.

Çeviklik Yetenekleri: İşletmelerin değişikliklere olumlu cevap
verebilmesi ve bunları avantaja çevirebilmesi için gerekli olan esas
yetenekler.

Çeviklik Sağlayıcıları: Yukarıda bahsi geçen yeteneklerin elde
edilebilmesi için gerekli araçlar.
ÇEVİKLİK YETENEKLERİNİN TEMEL
BİLEŞENLERİ

Cevap Verme: İşletmenin değişiklikleri tespit ederek hızla cevap
vermesi ve bu değişikliklerden bir üstünlük sağlayarak çıkmasıdır.

Yetkinlik: İşletmenin hedeflerine ulaşırken verimliliği ve etkinliği
sağlamasıdır.
ÇEVİKLİK YETENEKLERİNİN TEMEL
BİLEŞENLERİ

Esneklik: İşletmenin aynı olanaklarla farklı işleri yürütmesi ve
farklı hedefleri başarmasıdır.

Hız: İşletmenin görevleri ve işlemleri mümkün olan en kısa
zamanda yerine getirmesidir.
Bu model doğrultusunda; üretim işletmeleri için çevik üretime sahip
olabilmeleri adına stratejik politikalarını belirlemeye yönelik bir
metodoloji geliştirilmiştir.
Bu metodoloji üç aşamadan oluşmaktadır;

Bir işletmenin çeviklik ihtiyacının ve şu anki çeviklik seviyesinin
belirlenmesi

İşletmenin
çevik
hale
gelebilmesi
için
gerekli
çeviklik
yeteneklerinin belirlenmesi

İşletmenin fark edilebilir yeteneklerini ortaya çıkarmak için
çeviklik sağlayıcılarının belirlenmesi

Yao ve Carlson; değişken bir çevrede müşteri taleplerine cevap
verebilmek için çevik ve yalın üretim sistemlerini birleştiren
karma bir model önermişlerdir. (2003)

Goldsby;
yalın
ve
çevik
kavramlarının
çoğunlukla
paradigmalar olarak tanımlandığını ifade etmiştir. (2006)
zıt

Vazquez-Bustelo; pazar koşullarının sabit, talebin düzgün ve
standart ürünlerin üretildiği durumda yalın üretimin; talebin daha
çalkantılı ve ürün çeşitliliğinin daha fazla olduğunda ise çevik
üretimin uygun olduğunu belirtmiştir. (2007)

Gunasekaran; çevik üretimi yalın üretim kavramından sonraki
mantıksal adım veya doğal gelişim olarak tanımlamıştır. (2008)
ÇEVİK ÜRETİMİN TEMEL BİLEŞENLERİ

Ürünün değerini müşteri belirler.

Değişim için, her an her departman ve her çalışan hazırlıklı
olmalıdır.

Çalışanlar bir işletmenin en değerli kaynaklarıdır ve çalışanların
becerileri en üst düzeyde değerlendirilmelidir.

İşletmeler arasında sanal iş birlikleri kurulmalıdır.
ÇEVİK ÜRETİM TEKNOLOJİLERİ

CNC (Computer Numerical Control)

DNC (Direct Numerical Control)

Robotlar

Programlanabilir Mantıksal Denetleyiciler

Grup Teknolojisi ve Hücresel İmalat

Esnek İmalat Sistemleri

CAD/CAM ve CIM

Hızlı Prototip Oluşturma

Bilgisayar Destekli İşlem Planlama
NEDEN ÇEVİK ÜRETİM
?

Yüksek ve değişken enflasyon oranları

Değişken döviz kurları

Ani değişen devlet politikaları ve politik karmaşalar

Yükselen faiz oranları

Globalleşme ve ticari engellerin kalkması

Gelişen teknoloji uygulamaları
NEDEN ÇEVİK ÜRETİM
?

Yeni ürünlerin hızla çoğalması

Pazarların bölümlendirilmesi

Müşteriye özel ürünlerin üretimine başlanması

Sonuç olarak planlanmış ve planlanmamış değişimi kontrol etmek
gerekmektedir.

Çevik üretim, hem planlanan hem de planlanmayan değişimi
kontrol etmek için gerekli bir üretim şeklidir.

Çevik üretim, sürekli ve beklenmedik değişim içinde olan
işletmelerin
rekabet
gereksinimdir.
avantajı
sağlamaları
için
temel
bir

Çevik üretimin en önemli avantajı, esnekliğin sağlanmasıdır.
Çevik üretim tahmin edilemeyen, tanısı olmayan problemlere karşı
hazırlıklı olmayı sağlar.

Çevik sistemler, planlanmamış yeni ürün modellerinin hızlıca
üretilmesini sağlar ve minimum derecede ek maliyet gerektirir.
ÇEVİK ÜRETİMİN KULLANILDIĞI ALANLAR

Yeni ürün ihtiyacı ve üretimi çok fazla ve çok hızlı olan
sektörlerde,

Ürün yelpazesi çok geniş sektörlerde,

İlaç sektörü, metal endüstrisi, giyim endüstrisi, elektronik ve
otomotiv endüstrilerinde sıkça kullanılır.
BİR İŞLETME NASIL ÇEVİK OLUR ?

Üretim sistemlerinin yeniden düzenlenmesi,

İlişkilerin
yeniden
gerekmektedir.
düzenlenip
bilgiye
değer
verilmesi
ÇEVİK ÜRETİM SİSTEMİNİ KULLANAN
İŞLETMELERİN BAZI ÖZELLİKLERİ

Üretim hacmi ne olursa olsun, birim maliyetlerdeki değişkenliğin
azaltılarak işletmenin kararlı bir yapıya kavuşturulması

Üretim
hacmini
ve
ürün
çeşidini
değiştirecek
esnekliğin
yaratılması

İşletme içinde güven ortamının yaratılması, yetkilendirilmiş
takımların
oluşturulması,
ödül
ve
tanınma
sistemlerinin
tasarlanması

Rakiplerle rekabetin yanı sıra onlarla işbirliğine girilmesi

Verilerin hızlı bir şekilde bilgiye dönüştürülmesi
FAKTÖRLER
Kitlesel
Üretim
Yalın
Üretim
Çevik
Üretim
İsrafın Önlenmesine Verilen Önem
Düşük
Yüksek
Yüksek
Organizasyonel İletişim Derecesi
Düşük
Yüksek
Yüksek
Müşteri İsteklerine Duyarlılık
Düşük
Orta
Yüksek
Kalifiye İş Gören İhtiyacı
Düşük
Orta
Yüksek
İşletmeler Arası İş Birliğinin Derecesi
Düşük
Düşük
Yüksek
Küçük Parti Üretiminde Birim Maliyetin Büyük
Parti Üretiminde Birim Maliyete Oranı
Çok Yüksek
Yüksek
Eşit
Mevcut Ürünler İçin Teslim Süresi
Kısa
Kısa
Kısa
Ürün Çeşitliliği
Esneklik Derecesi
Çalışanları Yaratıcılığı
Orta
Düşük
Düşük
Orta
Orta
Orta
Yüksek
Yüksek
Yüksek
YALIN ÜRETİM
ÇEVİK ÜRETİM
Teknolojik ekipmanlara yatırım yapılır
İnsan ve bilişim sistemlerine yatırım yapılır
Tedarikçilerle iş birliği sağlanır
Tedarikçi ve müşterilerle bir bilgi ağı
oluşturur
Kitlesel üretim metotları geliştirir
Kişiselleştirilmiş ürünler geliştirir
Verimli üretim
Hızlı üretim
Kontrol edilebilen olgular
Kontrol edilemeyen olgular
FAKTÖRLER
Kitlesel Üretim Esnek Üretim
Çevik Üretim
Yatırım Miktarı
Düşük
Fazla
Orta
Yeni Modele Geçiş Maliyeti
Yüksek
Orta
Düşük
Yeni Modele Geçiş Süresi
Yüksek
Orta
Düşük
Yeni Modellere Geçebilme
Yeteneği
Düşük
Orta
Yüksek
Üretim Ekipmanlarının Başka
İşler İçin Kullanılabilmesi
Düşük
Yüksek
Orta
Üretim Hacmi
Yüksek
Düşük
Orta
SONUÇ

Çeviklik kavramı, esneklik kavramıyla karıştırılmamalıdır.

Çeviklik, hızlı hareket etmeyi ifade ederken; esneklik ise uyum
sağlama ve çok yönlü olma anlamına gelmektedir.

Çevik bir kuruluş, kendisine rekabet avantajı sağlayacak her
fırsatı değerlendirecek esnekliğe sahip olmalı ve bu avantajları
kazanmak için her türlü yeniliğe, işbirliğine açık olmalıdır.
KAYNAKÇA

Feng P., Nagi R., Department of Industrial and Systems Engineering, Buffalo, NY, US

Ustasüleyman T., Çevikliğin İşletme Performansına Etkisine Yönelik Yapısal Bir Model
Önerisi

Debra A., Huanga N., Alden M., Agile Manufacturing Systems In The Automotive Industry

Akman G.,
Keskin G., İmalat Firmalarında Çevik Üretimin Algılanma Seviyesinin
Değerlendirilmesi

Kasap G., Peker D., Çevik Üretim: Otomotiv Ana Sanayinde Faaliyet Gösteren Bir İşletmenin
Çevikliğinin Ortaya Konmasına Yönelik Bir Araştırma

Çetin O., Altuğ N., Çevik Üretim
TEŞEKKÜRLER