Transcript Lực điện từ
Bài giảng VẬT LÝ 9 N B SA A K Tổ:Lý-CN GV:Lê Thị Thúy Hằng Kiểm tra bài cũ 1/ Hãy trình bày lại thí nghiệm Ơ-xtet. - Một kim nam châm đặt song song với một dây dẫn - Khi chưa có dòng điện chạy qua, kim nam châm đứng yên ( định phương Bắc – Nam) - Khi có dòng điện chạy qua, kim nam châm bị lệch khỏi phương Bắc – Nam. 2/ Qua thí nghiệm Ơ-xtet giúp chúng ta biết được điều gì? - Dòng điện đã tác dụng lực từ lên kim nam châm - Xung quanh dòng điện có từ trường. A B A I.Tác dụng của từ trường lên dây dẫn có dòng điện: Quan sát hình sau đây 1/Thí nghiệm: Mục đích TN : Xem nam châm có tác dụng lực lên dây dẫn có dòng điện đặt trong từ trường của nam châm hay không N A B S 0 + - K Thí nghiệm trong hai trường hợp: a/ Dây dẫn AB có dòng điện không nằm trong từ trường của nam châm b/ Dây dẫn AB có dòng điện nằm trong từ trường của nam châm Tiến hành TN theo các bước sau: - Mắc mạch điện như hình ->Quan sát hiện tượng ngay khi đóng khoá K - Đặt AB trong từ trường của nam châm ->Quan sát hiện tượng ngay khi đóng N khoá K A B Chú ý: dây dẫn AB phải đặt sâu trong lòng nam châm chữ U, không để dây S chạm vào nam châm 0 + - K Quan sát lại các thí nghiệm: + Dây dẫn AB chưa đặt trong từ trường của nam châm A B 0 + - K + Dây dẫn AB đặt trong từ trường của nam châm C1:Hiện tượng đó chứng tỏ điều gì? N A B S 0 + - K Chứng tỏ đoạn dây dẫn AB chịu tác dụng của một lực nào đó. Lực đó gọi là lực điện từ. Quan sát hình và cho biết vị trí của dây dẫn AB so với các đường sức từ? Nếu dây AB đặt song song Vậy khi nàosức có lực điện với đường từ thì cótừ lực tác dụng lêndụng dây dẫn điện từ tác lên có dâydòng hay điện? không? N A B S 0 + - K I.Tác dụng của từ trường lên dây dẫn có dòng điện: 1/Thí nghiệm: a/ Dây dẫn AB có dòng điện không nằm trong từ II.Chiều củanam lực châm điện từ. Qui tắc bàn tay trái: trường của b/ Dây dẫn dòng từ trường 1/Chiều củaAB lựccó điện từ điện phụ nằm thuộctrong vào các yếu tố của nam nào?châm 2/Kết luận: a.Thí nghiệm: Dây dẫn có dòng điện chạy qua đặt trong từ trường và không song song với đường sức từ thì chịu tác dụng của lực điện từ - Đổi chiều dòng điện qua dây dẫn AB bằng cách thay đổi 2 cực của nguồn điện -> Quan sát chiều chuyển động của dây dẫn AB - Giữ nguyên chiều dòng điện, đổi chiều đường sức từ bằng cách thay đổi vị trí các cực của nam châm chữ U -> Quan sát chiều chuyển động của dây dẫn AB + Đổi chiều dòng điện qua dây dẫn AB -> chiều lực điện từ thay đổi N A A B 0 0 - K B S S + N + - K + Giữ nguyên chiều dòng điện, đổi chiều đường sức từ -> chiều lực điện từ thay đổi S N A A B N S 0 0 + - B + K - K I.Tác dụng của từ trường lên dây dẫn có dòng điện: 1/Thí nghiệm: 2/Kết luận: II.Chiều của lực điện từ. Qui tắc bàn tay trái: 1/Chiều của lực điện từ phụ thuộc vào các yếu tố nào? a.Thí nghiệm: - Đổi chiều dòng điện qua dây dẫn AB bằng cách thay đổi 2 cực của 2/Qui tắc của bàn lực tay điện trái:từ tác dụng lên dây dẫn AB phụ nguồn điện Chiều - Giữ nguyên dòng điện,điện đổi chiều bằng thay thuộc vàochiều chiều dòng chạy đường trong sức dâytừdẫn vàcách chiều đổi vị trí các cực của nam châm chữ U của đường sức từ Qua hai thí nghiệm ta thấy chiều của lực điện từ phụ thuộc vào yếu b.Kết luận: tố nào? I.Tác dụng của từ trường lên dây dẫn có dòng điện: 1/Thí nghiệm: 2/Kết luận: II.Chiều của lực điện từ. Qui tắc bàn tay trái: 1/Chiều của lực điện từ phụ thuộc vào các yếu tố nào? 2/Qui tắc bàn tay trái: -§Æt bµn tay tr¸i sao cho c¸c ®êng søc tõ híng vµo lßng bµn tay. -ChiÒu tõ cæ tay ®Õn ngãn tay gi÷a híng theo chiÒu dßng ®iÖn. -Th× ngãn tay c¸i cho·i ra 900 chØ chiÒu cña lùc ®iÖn tõ. A B Chuù yù khi söû duïng Qui taéc : B Chieàu löïc ñieän töø Chieàu doøng ñieän Chieàu ñöôøng söùc töø A Vận dụng qui tắc bàn tay trái kiểm tra chiều chuyển động của dây dẫn AB trong thí nghiệm H27.1 N A B S 0 + - K I.Tác dụng của từ trường lên dây dẫn có dòng điện: 1/Thí nghiệm: 2/Kết luận: II.Chiều của lực điện từ. Qui tắc bàn tay trái: 1/Chiều của lực điện từ phụ thuộc vào các yếu tố nào? 2/Qui tắc bàn tay trái: III.Vận dụng: C2:Xác định chiều đường dòng điện qua đoạn dây dẫn AB C3:Xác sứcchạy từ của nam châm S AA F B FN B C4: Biểu diễn lực điện từ tác dụng lên các đoạn AB , CD của khung dây dẫn có dòng điện chạy qua trong hình 27.5a, b , c. Các cặp lực điện từ tác dụng lên AB và CD trong mỗi trường hợp có tác dụng gì đối với khung dây ? O’ F1 S S C B I A O’O’ F1 B B O’ NN DF 2 OO a) Hình a : Cặp lực từ F1, F2 tác dụng lên AB và CD làm cho khung dây quay theo chiều kim đồng hồ . S S A A I I C C S I NN D F2 O D O b) Hình b : Cặp lực từ F1, F2 tác dụng lên AB và CD làm cho khung dây đứng yên B C D A O c) N Củng cố 1/Trường hợpchiều nào sau lựcdụng điệnlên từ tác 2/Muốn xác định củađây lựckhông điện từcótác một đoạn lên đoạn dây dẫn ? qua đặt tại một điểm trong dây dụng dẫn thẳng có dòng điệnAB chạy từ trường cần phải biết những yếu tố nào? A.Chiều của dòng điện trong dây dẫn và chiều dài của dây A N N N S A B B.Chiều của đường sức từ và cường độ lực điện từ tại S điểm đó A C.Chiều của dòng điện và chiều đường sức từ tại điểm đó S S S N B B D.Chiều và cường độ của dòng điện, chiều và cường độ của lực từ tại Hình điểm A đó. Hình B Hình C 3/Phát biểu qui tắc bàn tay trái Hướng dẫn về nhà - Học kĩ các kiến thức đã ghi - Đọc “ Có thể em chưa biết ” - Hoàn chỉnh các câu từ C2 đến C3 - Xem trước bài: “ Động cơ điện một chiều”, xem kĩ phần khung dây đặt trong từ trường của nam châm. - Làm các bài tập từ 27.1 đến 27.9 SBT Chúc thầy cô sức khỏe Chúc các em học tốt N B SA A K