ارتباط - دبیرستان نمونه دولتی باقرالعلوم(ع)

Download Report

Transcript ارتباط - دبیرستان نمونه دولتی باقرالعلوم(ع)

‫بنام آفریدگار زیباي ی ها‬
‫مهارت برقراری ارتباط موثر‬
‫فرامرز دانش زاده‬
‫مشاور مدرسه‬
‫راهنماي ی نمونه باقرالعلوم(ع) سمنان‬
‫آنتظارآت آموزشي ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫از شرکت كنندگان در این کارگاه انتظار می رود درپایان كالس بتوانند‪:‬‬
‫ارتباط را تعريف كنند ؟‬
‫اهميت ارتباط را بفهمند ؟‬
‫انواع ارتباط را بدانند ؟‬
‫عناصر اصلي ارتباط درك نمايند ؟‬
‫ٌ‬
‫و مهمتر انكه اجزاي ارتباط را در جريان زندگي روزمره بكارگيرند !! مسلما تحقق اين هدف در برخي‬
‫از شركت كنندگان باعث افزايش اگاهي ‪ ،‬در بعضي موجب بهبود نگرش و در تعدادي منجر به‬
‫تغيير رفتار و كسب مهارت خواهدشد !!‬
‫چرا مهارت برقراری ارتباط موثر‬
‫مهم است؟‬
‫چون ‪:‬‬
‫‪ ‬آرتباط آز مؤلفه هاي آصلي زندگي آجتماعي آست ‪.‬‬
‫‪ ‬مه ارت برر رآري آرتب اط م ؤمر يي ي آز مه ت ري‬
‫سالمت روآبط ب فردي آست ‪.‬‬
‫ب ن ي نن د ه اي‬
‫تعريف ارتباط ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫آرتباط عبارت آست آز فرآيند آرسال و دریافت یام ‪.‬‬
‫ب ا توج ه ب ه آي ت ري ‪:‬ه ر آرتب امي مز تلوم دو ور دو ياچندوآد د آجتم اعي آس ت ‪.‬ي ن ي‬
‫آرتباط مي توآند ب دو يا چند نفر‪،‬يك نفر ويك رسانه‪ ،‬وغ ر صورت گ رد‪.‬‬
‫هدف آصلي آز برررآري آرتب اط آنتا ال ام آس ت ‪.‬آي ام م ي توآن د ب ه ص ورت الم ي ي ا غ ر‬
‫المي منتال مي شود‪ .‬در وآرع يك ام رآ مي توآن به صورت آشيار يا ضمني منتال رد‪.‬‬
‫هرگونه آشيالي درآنتاال ام مي توآند باعث آخ تالل درآرتب اط گ ردد‪.‬ب رآي م ال ممي ام‬
‫ب ه ص ورت ام ل منتا ل نا ردد ي ا آيني ه ي ك نف ر امي رآآرس ال ن د ول ي ف رد مااب ل مفه وم‬
‫دياري رآ دريافت نمايد‪ .‬آزآي م وآرد م م وه ب ه عن وآن س وم تف اه ي ادمي ش ود‪ .‬ي ك آرتب اط‬
‫مؤمر آرتبامي آست ه رآ رآ برآي سومتفاه آدتمالي ببندد ‪.‬‬
‫چرآ آرتباط مه آست ؟‬
‫‪ ‬برقراري ارتباط اولين ضرورت يك زندگي اجتماعي است‪.‬‬
‫‪ ‬عده اي انسان راحيواني اجتماعي مي دانند ‪ .‬بن ابراين ش ايد يك ي از‬
‫برتري هاي انسان برسايرجانداران ‪،‬تنوع گستره وس ي درارتباط اتي‬
‫است كه مي تواند ايجاد كند‪.‬‬
‫ویژگیهای آرتباط مومر‪:‬‬
‫ تنها وسيله ي انتقال اطالعات بين افراد مي باشد ‪.‬‬‫‪-‬‬
‫تنها راه نشان دادن احساسات به ديگران است ‪.‬‬
‫ بهترين راه تصحيح سوءتفاهم ها است ‪.‬‬‫‬‫‪‬‬
‫پيش شرط هرنوع اموزش مؤثر‪،‬ودرنتيجه الزمه رشد يك اجتماع است ‪.‬‬
‫آرتباط نامومر ‪:‬‬
‫باعث آیجاد سومتفاه مي شود ‪.‬‬‫منجر به نارضايتي ‪،‬آدزاس تنهاي ي و ت ارض در آفرآد خانوآد و جام ه مي گردد ‪.‬‬‫در مول زمان مي توآند آعتماد به نفس فرد رآ مختل ند و آدزاس درماندگي و درنت جه آس ب‬‫هاي روآني و آجتماعي آيجاد نمايد ‪.‬‬
‫‪-‬توآناي ي فرد برآي ماابله با مشيالت زندگي رآ اه مي دهد ‪.‬‬
‫چه عوآملی در آرتباط مه آست ؟‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪ -1‬فرستنده ‪ :‬ارسال کننده اطالعات ‪.‬‬
‫‪ -2‬گیرنده ‪ :‬دریافت کننده اطالعات ‪.‬‬
‫‪ -3‬راه ارتباطی ‪ :‬مسیری که اطالعات برای انتقال در ان جریان می یابد ‪.‬‬
‫‪ -4‬پیام ‪ :‬حاوی اطالعاتی است که باید منتقل گردد‪.‬‬
‫‪ -5‬معنی ‪ :‬مجموعه ای از مفاهیم شناختی و عاطفی است که ذهن افراد را تشکیل می دهد ‪.‬‬
‫پس معنی یک مفهوم بیرونی نیست ‪ ،‬یک مفهوم درونی است که در ذه ن اف راد ج اری م ی ش ود‬
‫و عوام ل متع دد ف ردی مانن د ‪ :‬فرهن ‪ ،‬تحص یالت ‪ ،‬تجربی ات ‪ ،‬ح االت ع اطفی و ‪ ...‬در ان‬
‫نقش دارند ‪.‬‬
‫عناصر آصلی آرتباط ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫آرتباط می توآند شفاهی باشد یا ک تبی ‪.‬‬
‫‪‬‬
‫هر نوع آرتباط شفاهی و ک تبی دآرآی دو وجه کالمی و غیر کالمی آست ‪.‬‬
‫‪‬‬
‫جنبه کالمی در آرتباط شفاهی و ک تبی ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫آی جنبه دآرآی دو وجه می باشد ‪ :‬زبانی – فرآ زبانی ‪.‬‬
‫‪‬‬
‫جنبه زبانی در آرتباط شفاهی و ک تبی شامل ‪ :‬کلمات و دستور زبانی آست که در یام بکار رفته آست ‪.‬‬
‫‪‬‬
‫آما جنبه فرآ زبانی در آرتباط شفاهی شامل ‪ :‬بلندی صدآ ‪ ،‬لح ‪ ،‬لهجه ‪ ،‬سرعت کالم ‪ ،‬مکث و ‪ ...‬آست ‪.‬‬
‫‪ ‬جنبه فرآ زبانی در آرتباط ک تبی شامل ‪ :‬نوع خط ‪ ،‬رنگ جوهر ‪ ،‬شکل و آندآز دروف و ‪ ...‬آست ‪.‬‬
‫جنبه غیر کالمی در آرتباط شفاهی و ک تبی ‪:‬‬
‫غیر کالمی در آرتباط شفاهی شامل ‪ :‬نحو آرتباط چشمی ‪ ،‬دالت بدن ‪ ،‬فاصله بی گیرند‬
‫و فرستند ‪ ،‬درکات و داهت بدن ‪ ،‬دالت چهر و ‪ ...‬آست ‪.‬‬
‫غیر کالمی در آرتباط ک تبی شامل ‪ :‬رنگ کاغذ ‪ ،‬زمینه کاغذ ‪ ،‬آشکال در زمینه کاغذ ‪ ،‬مرح‬
‫بیرونی کاغذ ‪ ،‬مرح روی جلد و‪ ...‬آست ‪.‬‬
‫به عبارت دیار ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫منظور آز محتوآي الم ‪،‬آن چ وي آست ه بر زبان مي آوري ‪ .‬برآي م ال جذآب بودن محتوآي الم‪،‬‬
‫تهديدآم و نبودن آن‪ ،‬شوربرآنا و بودن موضوع صحبت‪،‬غ آفوآ نبودن و نظاير آن باعث تزه ل آرتباط‬
‫مي گردد ‪.‬توجه به آب اد فرهناي درمحتوآي الم ييي آز مه تري عوآمل در آفوآي ارآمدي آرتباط مي‬
‫باشد ‪.‬‬
‫فرآيند برررآري آرتباط المي شامل چاوناي شروع صحبت‪،‬نحو جمله بندي ‪،‬مالدظات مور تي‪،‬‬
‫وباهخر چاوناي جمع بندي و خت آرتباط مي باشد ‪.‬‬
‫عناصر غ ر المي آرتباط شامل آن وجهي آزآرتباط هزتند ه آختصاصا به جنبه هاي ي غ ر آزمحتوآي‬
‫المي وفرآيند ب ان المي مربوط مي گردند ‪.‬درآي ماوله مي توآن ت صدآ‪،‬آهنگ صدآ‪،‬تماس‬
‫چشمي‪،‬داهت چهر آي‪،‬ژست ها‪،‬داهت بدني وگوش دآدن رآنام برد ‪.‬‬
‫برخي آفرآد برآي ب ان منظور و آدزاسات خود فاط آز لمات آستفاد مي نند دردالي ه ديارآن برآي‬
‫آنتاال ام خود‪،‬عالو بر لمات آز داهت چهر ودر ات بدني ي ني آنچه ه عناصر غ ر المي آرتباط مي‬
‫نام ن و آستفاد مي نند ‪.‬‬
‫نک ته مه ‪:‬‬
‫‪ ‬در ارتب اط ‪ ،‬بی ش ی ر کالم ی ب یش از نیم ی از انتق ال معن ی را ب ه عه ده دارد ح دود‬
‫‪55‬درص د و گ وش دادن فع ال ح دود ‪35‬درص د جنب ه زب انی در فراین د ارتب اط کمت ر از‬
‫‪10‬درصد است ‪.‬‬
‫آجوآم آرتباط‪:‬‬
‫‪‬‬
‫محتوآي الم ‪ :‬آينيه موضوع گ فتاو چ زت‪،‬خود مي توآند به آدآمه آرتباط يا رطع آن منجر گردد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫توج ه ب ه آب اد فرهنا ي وخ رد فرهنا ي ‪ :‬هنا امي ه گوين د وش نوند ب ه ويژگ ي ه اي فرهنا ي ودت ي خ رد‬
‫فرهناي فردماابل توجه نمي نند‪،‬آرتباط رطع مي شود‪.‬‬
‫‪‬‬
‫چاوناي شروع صحبت‪ :‬نوع آغاز مح اور ‪،‬ي ن ي آول جم الت ‪ ،‬نش انه ه اي غ ر الم ي برر رآري آرتب اط ت‬
‫نند تدآوم آرتباط هزتند ‪.‬‬
‫‪‬‬
‫نحو جمله بندي ‪ :‬چاوناي جمله بندي به آندآز خود محتوآي الم دآرآي آهم ت آست ‪.‬‬
‫آجوآم آرتباط‪:‬‬
‫زمان بندي آرتباط المي ‪ :‬هر آرتباط زمان خاصي دآرد ‪.‬برخي آزآي زمان بندي هاعمومي و لي هزتند و‬
‫تاريبا هماان آن رآ رعايت مي نند ‪ .‬م ال زي ن مه شب به دياري تلف نمي زند ‪ .‬منظور آز زمان بندي‬
‫‪ ،‬ه زمان برررآري آرتباط ‪ ،‬ه مدت آن وه مول الم در هر يك آز زمان هاي ي آست ه فرد نا‬
‫گويند رآ در آرتباط به عهد مي گ رد ‪.‬‬
‫مالدظات مور تي ‪ :‬جاياا آجتماعي آفرآد‪ ،‬ميان ‪ ،‬و فواي آجتماعي آز ديارعوآملي هزتند ه مي‬
‫توآنند به آرتباط مؤمر يا نامؤمر منجر گردند ‪.‬‬
‫آجوآی آرتباط ‪:‬‬
‫‪ ‬ن وع آغ از مح اور ‪ :‬ي ن ي آول جم الت و آول نش انه ه اي غ ر الم ي برر رآري آرتب اط ت‬
‫نن د ت دآوم‬
‫آرتباط هزتند ‪.‬‬
‫‪‬‬
‫نحو جمله بندي ‪ :‬چاوناي جمله بندي به آندآز خود محتوآي الم دآرآي آهم ت آست ‪.‬‬
‫‪‬‬
‫چا وناي جم ع بن دي وخ ت آرتب اط ‪ :‬ع الو ب ر آغ از الم چا وناي خ ت آرتب اط وگ فتا و ن و ع املي مه در‬
‫برررآري آرتباط مؤمر آست ‪.‬م ال جمع بندي نهاي ي و خالصه ردن گ فتاو رآهي مؤمر برآي خت آرتب اط آس ت‬
‫‪.‬‬
‫آجوآ آرتباط ‪:‬‬
‫‪ ‬ت ص دآ ‪ :‬آف رآدي ه در برر رآري آرتب اط م اهر و ارآم د هز تند ب ه ش ه اي آوآي ي الم خ ود در م ول‬
‫محاور توجه دآرند ‪.‬‬
‫‪ ‬آهنگ صدآ ‪ :‬عالو بر ش هاي آوآي ي ‪،‬ريت وآهنگ الم ن و به مؤمر وآرع شدن آرتباط مك مي ند ‪ .‬ب ه‬
‫سبك الم آفرآدي ه آز مور ت آجتماعي برخوردآرند توجه ن د ‪.‬‬
‫‪ ‬تماس چشمي ‪ :‬به خامر دآش ته باش د ه آرتب اط تنه ا گ ف ت وش ن دن ن ز ت تم اس چش مي آب وآري خ وب‬
‫جهت آنتاال ام هاي ظري آجتماعي دفظ توجه مخامب و آنتاال عامفه آست ‪.‬‬
‫آجوآ آرتباط ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫داهت چهر آي ‪ :‬چهر ونوع در ات آبرو ودهان ن و ام هاي ي به سمت مخامب م ي فرس تند ه آرتب اط رآ‬
‫تزه ل رد ويا بامانع موآجه مي سازند ‪.‬داهت چهر به شدت به فرهنگ وآبزته آند ‪.‬‬
‫‪‬‬
‫ژست ها ‪ :‬آفرآدي ه دربرر رآري آرتب اط م اهر هز تندبه الم ‪ ،‬چش ‪،‬وداهت چه ر آ تف ا ني رد وآز دس ت‬
‫ها‪،‬آناشت ها‪ ،‬اهاوباري آندآم هاي بدن برآي آنتاال ام آستفاد مي نمايند ‪.‬‬
‫‪‬‬
‫داهت بدني ‪ :‬سبك نشزت ‪،‬آيزتادن‪،‬ورآ رفت ي ك فردن و ب ه م ور خود ار ام ه اي ي ب ه مخام ب منتا ل‬
‫مي سازند ‪.‬‬
‫تفاوت شنیدن و گوش دآدن ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫شن دن و گوش دآدن دو ماوله متفاوت هزتند ‪.‬‬
‫‪‬‬
‫شن دن عامل آدرآك آصوآت مي باشد ‪ .‬آي عمل غ ر آرآدي بود و فاط به دريافت محرك هاي شن دآري آمالق مي گردد ‪.‬‬
‫‪‬‬
‫گ وش دآدن ف ال تي آنتخ ابي آس ت ه ش امل درياف ت و تفز ر مح رك ه اي ش ن دآري م ي باش د آي عم ل رم و گردآن ي آص وآت ب ه‬
‫م اني رآ ن و دربردآرد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫گوش دآدن به دو مباه آصلي تاز مي شود ‪ .‬آي دو مباه عبارتند آز گوش دآدن نا ف ال و گوش دآدن ف ال ‪.‬‬
‫گوش دآدن نا ف ال‬
‫گوش دآدن ناف ال آز نظر ف ت مي باهتر آز شن دن آست و زماني رخ مي دهد ه گ رند ام ‪ ،‬آنا و زيادي برآي گوش‬
‫دآدن در ق ندآرد و گوش دآدن به موس اي ‪،‬تلويويون ‪،‬گوش دآدن آز روي آدب ‪،‬نمونه های ي آز گوش دآدن ناف ال هزتند‬
‫‪.‬آز آنجا ه در گوش دآدن ناف ال تنها بخشي آز ذه ما درگ ر توجه ردن مي باشد لذآ هناام گوش دآدن به ديارآن‬
‫‪،‬آدتمال رت شدن دوآس وجود دآرد‪.‬‬
‫گوش دآدن ف ال ‪:‬‬
‫بهت ري رآ برآي‪،‬گ وش دآدن ف ال ي ن ي گ وش دآدن هدفمن د م ي باش د بن ابرآي گ وش دآدن ف ال رآم ي ت وآن گ وش دآدن‬
‫هدفمند نیو م رفي رد ‪.‬‬
‫آهدآف گوش دآدن ف ال عبارتند آز ‪:‬‬
‫ز ب آمالع ات ‪،‬گ رفت رآهنم اي ي ‪ ،‬درك رآهنم اي ي ‪،‬درك ديا رآن ‪،‬د ل مش يالت ‪،‬فهم دن آدزاس ات ديا رآن ‪،‬دماي ت‬
‫عامفي ديارآن‬
‫روش هاي مؤمر برآي گوش دآدن ف ال‪:‬‬
‫‪ -1‬به فرد مقابل توجه كنيد‪:‬‬
‫‪ ‬به فرد مقابل نگاه كنيد ‪.‬‬
‫‪ ‬نشان دهيد كه به حرف هاي او عالقه مند هستيد ‪.‬‬
‫‪ ‬كمي به طرف اومتمايل شويد ‪.‬‬
‫‪ ‬نشانه هاي يركالمي اورا به شيوه اي ظريف تكراركنيد ‪.‬با گ فتن كلماتي اورا به صحبت بيشتر‬
‫درمورد موضوع تشويق كنيد ‪.‬‬
‫‪ ‬سعي كنيد انچه راكه گ فته نمي شود را بشنويد ‪.‬‬
‫‪ ‬ببينيد هرچيزي راچگونه مي گويد ‪.‬‬
‫‪ ‬كمتر صحبت كنيد ‪.‬‬
‫آدآمه روشها ‪:‬‬
‫‪ -2‬سؤال كنيد ‪.‬‬
‫به اين ترتيب ‪:‬‬
‫‪ ‬به فرد مقابل نشان مي دهيد كه گوش مي كنيد ‪.‬‬
‫‪ ‬اطالعات راجم كرده وسازمان دهي مي كنيد ‪.‬‬
‫‪ -3‬مطالب را بازخورد داده ‪ ،‬نموده وخالصه نماييد و توجه كنيد ‪:‬‬
‫‪ ‬بازخورددادن راهي براي بررسي اين است كه ايا برداشت شما درست است يا خير ‪.‬‬
‫‪ ‬براي بازخورد دادن ‪،‬انچه راكه گوينده گ فته است تكرار نموده يا بازگو نماييد ‪.‬‬
‫مي كند ‪.‬‬
‫‪ ‬گاهي تكرار چند كلمه اخر گوينده او را به ادامه گ فتار تشويق‬
‫چند نمونه آز خصوص ات گوش دآدن ف ال ‪:‬‬
‫اختصاص زمان بیشتر به گوش دادن به جای صحبت گردن‬‫عدم تكميل جمالت ديگران‬‫عدم پاسخ سؤال با يك سؤال ديگر‬‫‪-‬اگاه بودن از سوگيري‬
‫نپرداختن به تیيل يا عدم اشتغال ذهني با مسائل ديگر‬‫عدم سلطه جوی ی در مکالمه‬‫تعيين پاسخ ها پس از اتمام صحبت فرد مقابل‬‫دادن بازخورد‬‫‪-‬پرسيدن سؤال هاي باز‬
‫توص ه هاي ي برآي ار آمدتر ردن آرتباط کالمی ‪:‬‬
‫‪-‬‬
‫هناام صحبت ردن ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫مطمئ شويد ه شنوند فرصت سؤآل ردن يا آظهار نظر ردن رآ دآرد ‪.‬‬
‫س ي ن د خود رآ جاي شنوند ررآر ده د و آدزاسات آو رآ در نظر با ريد ‪.‬‬
‫آنچه ر آمي خوآه د باوي د ‪،‬وآضح ب ان ن د ‪.‬‬
‫به شنوند ناا ن د ‪.‬‬
‫مطمئ شويد ه آنچه مي گوي د با ت صدآ وزبان بدني شما هماهناي دآرد ‪.‬‬
‫ت وآهنگ صدآي خود رآتغ ر ده د ‪.‬‬
‫مبه صحبت نيرد و باب ان جوئ ات زياد موضوع رآ چ د نين د ‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫توص ه هاي ي برآي ار آمدتر ردن آرتباط کالمی ‪:‬‬
‫هناام گوش دآدن ‪:‬‬
‫سؤآل بپرس د تا امال متوجه شويد ه موضوع چ زت ‪.‬‬
‫موضوعات رآ آن موری ه فهمید آيد خالصه ن د ‪.‬‬
‫گوش ن د و آز رواوت دربار آنچه ه گويند مي گويد رهیو ن د ‪.‬‬
‫موآنع آرتباط مؤمر‪:‬‬
‫‪‬‬
‫دستور دادن ‪ ،‬هدايت كردن‬
‫‪‬‬
‫اخطار‪ ،‬تهديد‪ ،‬هشدار دادن‬
‫‪‬‬
‫موعظه ‪ ،‬نصيحت‬
‫‪‬‬
‫توصيه ‪،‬پيشنهاد ياراه حل ارائه دادن‬
‫‪‬‬
‫وادارسازي از طريق استدالل‪،‬سینراني يا بحث كردن‬
‫‪‬‬
‫قضاوت كردن‪،‬انتقاد كردن‪،‬میالفت كردن و مقصرشمردن ديگري‬
‫‪‬‬
‫تحسين‪ ،‬تاييد‪،‬موافقت‪،‬ارزشيابي مثبت‬
‫‪‬‬
‫اسم روي هم گذاشتن‪،‬مسیره كردن و تحقيركردن‬
‫رس هاي باز‪:‬‬
‫‪ ‬ب ا اس تفاده از پرس ش ه اي ب از ف رد مقاب ل راتش ويق كني د ك ه ب ا ش ما‬
‫صحبت كرده واحساساتش را ابراز كند ‪.‬‬
‫‪ ‬تعريف ‪ :‬پرسش هاي باز را نمي توان با بله يا خير پاسخ داد‪.‬‬
‫م ي ش وند ك ه ط رف‬
‫‪ ‬اين پرس ش ه ا ب ه ص ورتي جمل ه بن دي‬
‫مقابل تشويق بعه صحبت كردن شود ‪.‬‬
‫خالصه سازي ‪:‬‬
‫خالصه س ازي يعن ي اينك ه دري ك جمل ه هم ه واقعي ت ه اي ي راك ه‬
‫دريافت كرده ايدخالصه مي كنيد ‪.‬‬
‫مث ال‪ :‬داري ب ه م ن م ي گ وي ي ك ه نهاي ت س عي ات را ك ردي ول ي‬
‫قضيه ازكنترل تو خارج بود ‪.‬‬
‫رس ها وعبارآت خن ي ‪:‬‬
‫پرسش ها وعبارات خنثي به دليل خنثي بودن ‪،‬ف رد مقاب ل راتش ويق م ي‬
‫كند‪،‬برخي قسمت هاي موضوع را مفصل تر توضيح دهد ‪.‬‬
‫مث ال ‪ :‬ب ه چ ه دلي ل اص رار داري دع وت نوي د را قب ول ك نم‪ ،‬درح الي ك ه‬
‫براي بقيه چنين اصراري نمي كردي ؟‬
‫‪ .‬برايم بيشتر توضيح بده كه چرا می خواهی اين درس را حذف كني ؟‬
‫موفق باشید‬