Asimetrik Bilgi
Download
Report
Transcript Asimetrik Bilgi
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15
Asimetrik Bilgi ve
Piyasalar
Tartışılacak Konular
Kalite belirsizliği ve Limon Piyasaları
Piyasa Sinyali (Market Signaling)
Ahlaki Tehlike (Moral Hazard)
(Principal-Agent Problem)
Emek piyasalarında Asimetrik Bilgi
Problemleri: Etkin Ücret Kuramı
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 2
Giriş
Bu bölümde eksik bilgi olması
durumunda, fiyat sisteminin ve
kaynak dağılımının bundan nasıl
etkileneceğini analiz edeceğiz.
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 3
Kalitenin Belirsiz olması ve Limon Piyasaları
Quality Uncertainty and the Market for Lemons
Kullanılmış araba satın alırken, aracın
kalitesi hakkında tam bilgiye sahip
olmamak, satın alma riskini
arttırmakta ve aracın değerini
düşürmektedir.
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 4
Kalitenin Belirsiz olması ve Limon
Piyasaları
Kullanılmış Araba Piyasaları
Varsayımlar
Satıcı ve alıcıların iyi kalite ve kötü
kalite arabaları (ikinci el) ayırt
edebildiklerini kabul edelim
İki piyasa ortaya çıkacaktır
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 5
Limon Sorunu-Lemons Problem
PH
Satıcı ve alıcıların, yüksek kalite ve düşük
kalite araçları ayırt edebilmeleri
durumunda denge.
PL
SH
10,000
Asimetrik bilgi varsa satın alanlar kaliteyi
Anlamada zorluklar yaşayacaktır. Aracın
kalitesine ilişkin ortalama beklentilerini düşürecekler.
Düşük ve yüksek kaliteli ikinci el araçların
talep eğrisi DM ‘ye kayacaktır.
QL’deki artış
beklentileri ve talebi DLM’ye kadar düşürür.
Süreç Talep = DL olana kadar sürer.
DH
SL
DM
5,000
DM
DLM
DLM
DL
DL
25,000
50,000
QH
50,000
75,000
QL
Kalitede Belirsizlik ve Limon Problemi
İkinci El Araba Piyasaları
Asimetrik bilgi olması durumunda:
Düşük kaliteli mallar, yüksek kaliteli araçları piyasa dışına
kovar.
Piyasa her iki tarafa yarar sağlayan ticaret yaratma
konusunda başarısız olur.
Piyasaya çok sayıda düşük kaliteli araç ve çok az sayıda
yüksek kalitede araç bulunacaktır.
Tersine seçim (Adverse selection) durumu ortaya çıkar;
piyasada sadece düşük kaliteli araçlar olacaktır.
Not: Tersine seçim sorunu, farklı kalitedeki mallar aynı fiyata satıldığı ve
alıcı ile satıcılar malın kalitesi hakkında yeterli bilgiye sahip olmadıkları
zaman ortaya çıkar.
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 7
Asimetrik Bilgi Probleminin Sonuçları
Sigorta Piyasası
Sağlık Sigortası (Medical Insurance)
Soru
Sigorta
şirketleri, yüksek riskli ve düşük riskli
poliçe sahiplerini ayırt edebiliyorlar mı?
Ayırt edemiyorlarsa, sadece riski yüksek olanlar
sigorta yaptıracaktır.
Tersine Seçim (Adverse selection) sağlık
sigortasını karsız hale getirecektir.
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 8
Asimetrik Bilgi Probleminin Sonuçları
Sigorta Piyasası
Trafik Sigortası (veya kasko)
Sorular
Asimetrik bilgi ve tersine seçim sorunları
araç sigorta primlerini ve bu primlerin
dağılımını nasıl etkiler?
Sigorta endüstrisinde; devlet, tersine seçim
probleminin olumsuz sonuçlarını düzeltmek
için neler yapabilir?
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 9
Asimetrik Bilgi Probleminin Sonuçları
Kredi Piyasaları
Asimetrik bilgi sonucu (Asymmetric
information) sadece riski yüksek olanlar
piyasadan kredi almak isteyecektir.
Soru
Bu
piyasaları daha etkin hale
getirmek ve kredi maliyetlerini
düşürmek amacıyla bireylerin kredi
geçmişi nasıl kullanılabilir?
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 10
Asimetrik Bilgi Probleminin Sonuçları
Standardizasyon ve İtibarın
(Reputation) Önemi
Asimetrik Bilgi ve Günlük Kararlar
Perakende satışlar
Antika, sanat ve eski sikkeler
Ev tamiratları
Lokantalar
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 11
Asimetrik Bilgi Probleminin Sonuçları
Soru
Tersine seçim sonucu yüksek kaliteye
sahip ürünler piyasadan uzaklaşırken bu
üreticiler nasıl yüksek kaliteli ürünler
temin edebilirler ?
Yanıt
İtibar, reputasyon (reputation)
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 12
Asimetrik Bilgi Probleminin Sonuçları
Soru
Kasabamızda iken hiç gitmek istemediğimiz
fast-food tipi restoranlara; seyahat esnasında
başka şehirlerde neden gitmeyi tercih ederiz?
Bu nedenle Holiday Inn tipi oteller bu
konuyu vurgulamak amacıyla reklam
yaparken “Sürpriz yok” sloganını çokça
kullanmaktadır.
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 13
Piyasa Sinyalleri- Market Signaling
Satıcının sinyal kullanarak alıcıya
ürünün kalitesi hakkında bilgi
aktarması, alıcı ve satıcının asimetrik
bilgi sorununu kolaylamasına
yardımcı olur.
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 14
Piyasa Sinyalleri- Market Signaling
Güçlü Sinyal (Strong Signal)
Bir sinyalin etkili olması için, yüksek
kaliteli araç satıcısı için kolay verilebilir
ve düşük kaliteli araç satıcısı için zor
olmalıdır.
Örnek
Bir işçinin Üretkenliğinin yüksek
olmasının bir sinyali (göstergesi)
eğitim düzeyi olabilir.
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 15
Piyasa Sinyalleri- Market Signaling
Emek Piyasasına İlişkin Basit Bir Sinyal
Modeli
İki grup işçi olduğunu kabul edelim
Grup: Üretkenliği düşük--AP ve MP = 1
2. Grup: Üretkenliği yüksek-AP ve MP = 2
İşçilerin iki grup arasında eşit sayıda
dağıldığını varsayalım—Tüm işçiler için
ortalama AP = 1.5
1.
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 16
Piyasa Sinyalleri- Market Signaling
Emek Piyasasına İlişkin Basit Bir Sinyal
Modeli
Tam Rekabetçi Ürün Piyasası Varsayalım
P
= $10,000
Ortalama 10 yıl çalışan işçinin toplam geliri:
1. Grup Geliri = $100,000 (10,000/y x 10)
2. Grup Geliri = $200,000 (20,000/y. X 10)
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 17
Market Signaling
Tam Bilgi Varsayımı Altında
w = MRP
1. Grupta ücret = $10,000/yıl.
2. Grupta ücret = $20,000/yıl.
Asimetrik Bilgi Varsayımı Altında
w = ortalama üretkenlik
1. ve 2. Grup İşçi Ücreti = $15,000
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 18
Piyasa Göstergeleri
Asimetrik bilgi sorununu azaltmak için
eğitim düzeyini bir sinyal (işaret) olarak
kullanırız.
y = eğitim endeksi (yüksek öğrenim yıl
olarak)
C = y eğitim düzeyine ulaşmanın maliyeti
1. Grup--CI(y) = $40,000y (G1 için neden yüksek?)
2. Grup--CII(y) = $20,000y
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 19
Market Signaling
Asimetrik bilgi sorununun azaltılmasında eğitim
düzeyinin bir sinyal (işaret) olarak kullanımı.
Eğitimin üretkenliği arttırmayacağını varsayalım
Karar verme kuralı:
y*; 2. Gruba işaret eder ve ücret = $20,000
y* düzeyinin altı 1. Gruba işaret eder ve
ücret= $10,000
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 20
Sinyali (işareti) Olma (Signaling)
B(y) = her eğitim düzeyindeki
ücret ile birlikte hareket eder.
Üniversite
Eğitiminin
Değeri
Bir birey ne kadar
eğitim almalıdır?
Üniversite
Eğitiminin
Değeri
1. Grup
$200K
Eğitim kararı
fayda/maliyet karşılaştırması
yaparak alınır.
2. Grup
$200K
CI(y) = $40,000y
$100K
CII(y) = $20,000y
$100K
B(y)
0
1
2
3
1. Grup için optimal
Y’nin seçimi
4
y*
5
6
Lisans
Eğitim yılı
B(y)
0
1
2
2. Grup için
optimal y
3
4
y*
5
6
Lisans
Eğitimi Yıl
Sinyali (işareti) Olma
•Yararları = $100,000
•Maliyet
•CI(y) = 40,000y
•$100,000<$40,000y*
•y* > 2.5
•Sıfır eğitim seçilir
Üniversite
Eğitiminin
Değer
$200K
•Fayda = $100,000
•Maliyet
•CII(y)= 20,000y
•$100,000<$20,000y*
•y* < 5
• y* seçilir
Üniversite
Eğitiminin
Değer.
$200K
CI(y) = $40,000y
$100K
CII(y) = $20,000y
$100K
B(y)
0
1
2
3
1. Grup için optimal
y düzeyi
4
5
B(y)
6Lisans Eğitimi 0
1
2
3
4
(yıl)
y*
5
6 Lisans eğitimi
yıl
y*
İşareti (sinyal) Olma
Fayda/Maliyet (Cost/Benefit)
karşılaştırmaları
y* , 2.5 ile 5 arasındaysa karar alma
kuralı işler.
y* = 4 ise,
1. Grup sıfır eğitimi seçer
2. Grup y* düzeyini seçer.
Kural doğru işlemiş olur
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 23
Göstergesi Olma
Eğitim üretkenliği arttırır ve bireylerin
çalışma alışkanlıkları hakkında
kullanışlı bilgiler temin eder.
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 24
Gece Geç Saatlere Kadar Çalışma
Soru
İş
vereninize daha üretken olduğunuza
ilişkin nasıl işaret verebilirsiniz?
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 25
İşareti Olma (Market Signaling)
Garantiler
Yüksek kaliteli mal veya hizmeti
keşfetmek için sinyal olarak yararlanılır.
Etkin karar alma araçlarıdır çünkü düşük
kalitede mal ve hizmet üreten firmalar
için garanti vermenin maliyeti çok
yüksektir.
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 26
Ahlaki Tehlike-Moral Hazard
Ahlaki tehlike: sigortalanan tarafın
davranışları (gözlenemeyen) bir
olayla ilgili ödemenin olasılığını ve
büyüklüğünü etkileyebildiği
durumlarda ortaya çıkar.
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 27
Ahlaki Tehlike-Moral Hazard
Yangın Sigortası Priminin
Belirlenmesi
Fabrikanın değeri $100,000
Yangın çıkma olasılığı:
50 dolarlık bir yangın önleme
programı ile yüzde 0.005
Program olmadığında yangın olasılığı
yüzde 0.01 olmaktadır.
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 28
Ahlaki Tehlike-Moral Hazard
Yangın Sigortası Priminin Belirlenmesi
Program olduğunda prim:
.005 x $100,000 = $500
Fabrika sahibi sigorta poliçesini satın aldıktan sonra,
programı kullanmak için hiçbir güdü kalmamaktadır
ve sonuç olarak yangın çıkma olasılığı %.01
olmaktadır.
$500’lık prim sigorta şirketi açısından kayıplara yol
açacaktır çünkü beklenen kayıp $1,000 (.01 x
$100,000) değildir.
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 29
Ahlaki Tehlikenin Etkileri
MC araç kullanmanın marjinal
maliyetidir. Ahlaki tehlike yoksa ve
sigorta şirketlerinin yapılan Km’yi
Ölçebildikleri varsayımı altında
MC = MB (maliyet= $1.50 iken)ve
haftada 100 Km etkin bir düzeydir.
KM başına
maliyet
Ahlaki tehlike varsa
sigorta şirketleri yapılan Km’yi
ölçemez. MC = $1.00 ve
yapılan Km 140’a çıkmaktadır
Etkin olmayan dağılım.
$2.00
$1.50
MC
$1.00
MC’
$0.50
D = MB
0
EKO208: Mikroiktisat II
50
100
140
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Kilometre/hafta
Slayt 30
Ödünç Verilebilir Fonlar Piyasasında Kriz
Soru
Kaç kişi çalıştıkları bankaların mali
açıdan ne kadar güçlü olduğunu bilir?
Neden bilmez?
Mevduat sigortası, ahlaki tehlike, ve
finansal endüstride başarısızlık.
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 31
Ödünç Verilebilir Fonlar Piyasasında Kriz
Finansal Piyasalarda Batan Bankaların Maliyeti
1,000+ başarısız kurum sayısı
$200 milyar (1990)
Kurum harcamaları-$100 milyon (1990)
Question
Bu ahlaki tehlike nasıl azaltılabilir?
Sigorta kapsamını daraltmak; her hesap için değil her birey için
yapılacak maksimum miktarı belirlemek; Bankanın batması
durumunda sigorta teminatını %100’ün altına çekmek; finansal
kurumlardan alınacak sigorta primlerini onların portföylerinin
risk derecesine göre belirlemek vs.
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 32
Müvekkil – Vekil Problemleri
Vekalet İlişkileri
Agent (Vekil)
Bir bireyin refahı (kazancı) diğer bir
kişinin yapacaklarına bağlıdır.
İşlemi yapan kişi
Principal (Müvekkil)
İşlemden etkilenen kişi
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 33
Müvekkil – Vekil Problemi
The Principal--Agent Problem
Firma sahipleri müvekkildir (principals).
İşçi ve Yöneticiler vekildir (agents).
Mülkiyet sahipleri tam bilgiye sahip
değildir.
Çalışanlar, kendi özel menfaatlerini
gözeterek firma karlarının düşmesine
neden olabilirler.
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 34
Principal--Agent Problemi
Özel Sektörde Principal--Agent Problemi
Gelişmiş ülkelerde en büyük firmaların çok
küçük bir kısmında tek bir aile veya kurum
%10’un üzerinde hisseye sahiptir.
Büyük firmaların çoğu profesyonel yöneticiler
tarafından tarafından yönetilmektedir.
Yönetimi izlemek (Monitoring) oldukça
maliyetlidir (asimetrik bilgi).
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 35
Vekalet Problemleri
Özel Sektör Firmalarında Principal-Agent Problemi
Yöneticiler kendi özel çıkarlarını
gözetme yoluna gidebilirler.
Büyüme
İşten elde edilen fayda
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 36
Vekalet Problemleri
Özel Sektör Firmalarında Principal--Agent
Problemleri
Yöneticilerin, firma sahiplerinin amaçlarından
sapma yeteneğini sınırlayacak unsurlar:
Hisse sahipleri Stockholders can oust
managers
Yöneticileri değiştirme eğilimleri
Karları maksimize eden yönetici piyasaları
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 37
Principal--Agent Problemi
Kamu Teşebbüslerinde Principal-Agent Problemi
Gözlemler
Yönetimin amacı kurumun amacından
sapma gösterebilir.
Asimetrik bilgi
Piyasa güçleri yoktur
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 38
Principal--Agent Problemi
Kamu teşebbüslerinde Principal--Agent
Problemi
Yöneticilerin gücüne (yetkilerine) sınır getirmek
Yöneticiler kamu hizmeti mantığıyla hareket
etmek durumundadırlar
Yönetici işleri piyasası
Yasal düzenlemeler
Kurumlar arası rekabet
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 39
Agent olarak Kar Amacı Gütmeyen
Hastane Yöneticileri
Kar amacı gütmeyen kurumların
üretkenliği, kar maksimizasyonu
yapan firmalardan daha çok veya
daha mı düşüktür?
14 hastane zincirine bağlı 725 hastaneyi
kapsayan bir araştırma,
Yatırımın getiri oranını (ROI) ve ortalama
maliyeti ölçmüştür.
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 40
Agent olarak Kar Amacı Gütmeyen
Hastane Yöneticileri
Yatırımın Getiri Oranı
1977
1981
Kar-Amacı güdenler
11.6%
12.7%
K.amacı gütmeyenler
8.8%
7.4%
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 41
Agent olarak Kar Amacı Gütmeyen
Hastane Yöneticileri
Hizmet kalitesindeki farklılıklar için gerekli
uyumlaştırmalar yapıldıktan sonra:
Kar amacı gütmeyen kurumlarda hasta başına
düşen ortalama maliyet (AC/hasta), kar amacı
güden kurumlardaki maliyetten % 8 daha
yüksek bulunmuştur.
Sonuç
Kar güdüsü performansı etkilemektedir.
Kar amacı gütmeyen kurumları desteklemenin
fayda ve maliyeti dikkate alınmalıdır
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 42
Principal--Agent Problemi
Principal-Agent Çerçevesinde Teşvikler
Principal ve Agent’lar arasındaki amaç sapmalarını
yakınlaştırmak için bir ödüllendirme sistemi
oluşturulabilir, örneğin:
Saat imalatçıları
Emek ve bazı makinaları kullanırlar
Firma sahiplerinin amacı kar maksimizasyonudur
Makine tamiri yapan teknisyen, makinelerin ve
karların güvenirliliğini etkileyebilir.
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 43
The Principal--Agent Problem
Principal-Agent Çerçevesinde Teşvikler
Principal ve Agent’lar arasındaki amaç farklılıklarını
yakınlaştırmak için bir ödüllendirme sistemi
oluşturulabilir, örneğin
Gelir, aynı zamanda (kısmen), parçaların kalitesi
ve işçilerin işlerini iyi yapmasına bağlıdır.
Yüksek izleme maliyetleri tamir yapan
teknisyenlerin çalışmalarını tam olarak
öğrenmeye olanak vermez.
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 44
The Revenue from Making Watches
Şanssızlık
Şans
Düşük çaba (a = 0)$10,000 $20,000
Yüksek çaba(a = 1)$20,000 $40,000
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 45
Principal--Agent Problemi
Principal-Agent çerçevesinde teşvik sistemi
Principal ve Agent’lar arasındaki amaç
sapmalarını yakınlaştırmak için bir
ödüllendirme sistemi oluşturulabilir, örneğin:
Tamir-bakım teknisyenleri işlerini yaparken az ya
da çok çaba harcayabilir.
Firma kazançları diğer şartlar (iyi veya kötü şans
vs.) yanında harcanan çabalara bağlıdır.
Firma sahipleri (principal) gelir=20 bin dolar iken
bireylerin az veya çok çaba harcayıp
harcamadığını anlayamaz.
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 46
Principal--Agent Problemi
Principal-Agent Çerçevesinde Teşvik Sistemi
Principal ve Agent’lar arasındaki amaç
sapmalarını yakınlaştırmak için bir
ödüllendirme sistemi oluşturulabilir, örneğin:
Çalışan teknisyenin temel amacı net ücretini en
üst düzeye çıkarmak olacaktır.
Düşük çaba harcama durumunda maliyet = 0
Yüksek çaba harcandığında maliyet = $10,000
w(R) = teknisyenin çıktıya bağlı ücreti
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 47
Principal--Agent Problemi
Principal-Agent Çerçevesinde Teşvikler
Ücret biçiminin seçimi
Eğer w = 0 (= fırsat maliyeti) ve a = 0 ise
beklenen R = $15,000
Aşağıdaki ödeme programının teklif edildiğini kabul
edelim:
R = $10,000 or $20,000, w = 0 (i.e. bonus = 0)
R = $40,000; w = $12,000
R = $30,000 (a=1 iken beklenen R ); kar = $18,000
Net ücret = $2,000
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 48
Principal--Agent Problemi
Principal-Agent Çerçevesinde Teşvikler
Ücret Biçiminin Tespit Edilmesi
w = R - $18,000
a=1 ise çıktının R=30,000 olmasını
bekleriz.
Net
ücret = $2,000 (=12,000-10,000)
Yüksek çaba harcanması teşvik edilmektedir.
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 49
Principal--Agent Problemi
Sonuç
Agent amaçlarıyla principal amaçlarını
eşleştirmek için yüksek çaba
harcanmasını teşvik eden bir ücret
yapısının kurulması gerekecektir.
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 50
Emek Piyasalarında Asimetrik Bilgi:
Etkin Ücret Kuramı
Teorik olarak, tam rekabetçi bir emek
piyasasında, çalışmak isteyen herkes
marjinal üretkenliğine eşit bir ücret
karşılığı iş bulabilecektir.
Bununla birlikte, çoğu ülke işsizlik
sorunlarıyla karşı karşıya kalmaktadır.
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 51
Emek Piyasalarında Asimetrik Bilgi:
Etkin Ücret Kuramı
Etkin ücret kuramı, işsizlik ve ücret
farklılıklarına (wage discrimination) bir
açıklama getirmektedir.
Gelişmekte olan ülkelerde üretkenlik,
beslenmeye ilişkin nedenlerden dolayı,
ücret oranına bağlıdır.
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 52
Emek Piyasalarında Asimetrik Bilgi:
Etkin Ücret Kuramı
Gelişmekte Olan Ülkelerde işsizlik ve ücret
ayırımcılığını açıklamak için shirking modeli
adı verilen modeli kullanmak daha iyidir.
Tam rekabet piyasaları olduğunu kabul
edelim
Fakat, işçiler çalışabilir veya kaytarabilirler.
Performansa ilişkin bilgiler sınırlı olduğu için
kaytaran işçiler kovulmayabilirler.
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 53
Kaytarma Modelinde İşsizlik
Ücret
Kaytarma olmadığında, piyasa ücreti=
w*, ve L* noktasında tam istihdamdayız.
Kaytarmama
Sınırı
SL
Emek Talep
Eğrisi
Kaytarmama (no-shirking)
sınırı işçileri kaytarmaktan
alıkoymak için gerekli olan
ücreti göstermektedir.
Denge ücret We düzeyinde firma
Le sayıda işçi istihdam eder ve
(L* - Le) kadar işsizlik yaratır..
we
w*
Le
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
L*
Emek
Miktarı
Slayt 54
Etkin Ücretler ve Ford Motor San.Şti.
Ford Şirketinde Emek Dönüşüm
Oranı (labour turnover)
1913:
380%
1914:
1000%
Ortalama ödeme = $2 - $3
Ford ödemeyi $5’a yükseltir.
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 55
Etkin Ücretler ve Ford Motor San.Şti.
Sonuçlar
Üretkenlik
Hiççilik
51% yükselmiştir.
eğilimi azalmıştır
Karlılık
1914’te $30 milyondan, 1916’da
$60 milyona yükselmiştir.
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 56
Özetin Özeti
Asimetrik bilgi, kötü malların piyasaya
gelmesi ve kaliteli ürünlerin piyasadan
kovulması biçiminde bir piyasa
başarısızlığına yol açar.
Sigorta piyasaları sıkça asimetrik bilgi
durumları gösterirler, çünkü sigorta
yaptıran, risk hakkında sigorta
şirketinden daha fazla bilgiye sahiptir.
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 57
Özetin Özeti
Asimetrik bilgi, firma sahiplerinin doğru
olarak yönetici davranışlarını
gözlemlemesini maliyetli hale getirebilir.
Asimetrik bilgi sorunu, aktif olarak iş arayan
sayısı az olmasına rağmen, emek
piyasalarında neden yüksek işsizlik
olduğunu açıklamaya yardımcı olabilir.
EKO208: Mikroiktisat II
Ders 15: Asimetrik Bilgi
Slayt 58