Transcript دانلود
قسمت اول اندازه های وقوع بیماری 1 4/10/2015 دکتر معتمد اهداف ■ تعریف و کاربرد نسبت ()ratio تناسب ()proportion میزان ()rate شانس ()odds ■ تعریف و کاربردهای شیوع ()prevalence بروز بروز تجمعی ()cumulative incidence میزان بروز یا 2چگالی بروز ()incidence rate or density 4/10/2015 دکتر معتمد • Ratio • Proportion • Rate What, who is in the denominator ? ??? 3 دکتر معتمد 4/10/2015 نسبت ■ حاصل تقسیم دو عدد ■ صورت کسر جزئی از مخرج کسر نیست ■ می توان کمیت های متفاوت را با هم قیاس کرد = 5 / 2 = 2.5 / 1 4 4/10/2015 دکتر معتمد مثال هایی از نسبت ■ نسبت تخت به ازای پزشک 850 تخت تقسیم بر 10پزشک 85 تخت به ازای هر پزشک ■ نسبت شرکت کننده به ازای هماهنگ کننده کارگاه 28 نفر تقسیم بر 2 14 نفر به ازی هر هماهنگ کننده ■ نسبت جنسی تعداد مردان /تعداد زنان ■ نسبت شانس ()odds ratio 5 4/10/2015 دکتر معتمد تناسب ■ ■ ■ ■ حاصل تقسیم دو عدد صورت کسر لزوماًجزئی از مخرج کسر است صورت و مخرج کسر از یک جنس هستند بین صفر و یک تغییر می کند 2 --- = 0.5 = 50% 4 6 4/10/2015 دکتر معتمد مثال تناسب ■ تناسب شرکت کنندگان هیئت علمی دانشگاه مشهد 6 نفر از 24نفر 25/0 25 درصد 7 4/10/2015 دکتر معتمد شانس ()Odds احتمال وقوع یک پیشامد احتمال عدم وقوع یک پیشامد سابقه انتشار مقاله کل خیر بلی ---------------------------------------------------------------------24 4 20 ---------------------------------------------------------------------20 / 24 Odds = -------------= 5 TO 1 4 / 24 8 4/10/2015 دکتر معتمد میزان ■ حاصل تقسیم دو عدد ■ سرعت وقوع یک پیامد را در طی زمان نشان می دهد ■ صورت کسر تعداد پیامدهایی که در طی یک دوره زمانی اتفاق افتاده ■ مخرج کسر تعداد جمعیت افرادی که پیامد در آنها اتفاق افتاده (جمعیت در معرض خطر) زمان را نیز شامل می شود 2 ----- = 0.02 / year Observed in 1998 100 9 4/10/2015 دکتر معتمد مثال میزان ■ میزان مرگ ناشی از حوادث ترافیکی در ایران تعداد مرگ ها در سال 26000 :82نفر جمعیت در سال 68 :82میلیون نفر میزان مرگ: 26000/ 68000000 = 38/100,000/year ■ میزان ها را معموالً در توانی از 10ضرب می کنند ()100000 ،1000 ،100 10 4/10/2015 دکتر معتمد اندازه های وقوع بیماری ■ شیوع وضعیت بیماری (موارد جدید و قدیم) در جامعه را نشان می دهد ■ بروز فراوانی موارد جدید بیماری را نشان می دهد بروز تجمعی میزان بروز 11 4/10/2015 دکتر معتمد شیوع تعداد موارد جدید و قدیم بیماری در یک مقطع زمانی مشخص جمعیت در همان مقطع زمانی ■ تناسبی ( )proportionاست که درصد افراد جامعه مبتال به بیماری را نشان می دهد ■ مثال در سال ،1979از 350000جمعیت یک منطقه 96200نفر مبتال به شیستوزومیازیس بودند شیوع %6/27 12 4/10/2015 دکتر معتمد ■ شیوع لحظه ای( )Point Prevalence ■ شیوع دوره ای()Period Prevalence ■ شیوع به دو عامل بستگی دارد: -1تعداد افرادی که در گذشته بیمار شده اند(.بروز قبلی) -2طول دوره بیماری()Duration P= I × D 13 4/10/2015 دکتر معتمد موارد استفاده شیوع ■ تعیین حجم کار(خصوصا بیماریهای مزمن) ■ برنامه ریزی تسهیالت درمانی و نیروی انسانی(تعداد تخت, نیروی انسانی الزم,پیش بینی تعداد مراجعین به درمانگاه) ■ مناسب برای مطالعه علت بیماریها نیست. ■ متاثر از کلیه عواملی است که بر طول دوره بیماری و یا ایجاد آن اثر دارند(.دیابت,لوکمیا,عقب ماندگی ذهنی) ■ تنها با انجام یک بررسی قابل محاسبه است. ■ مناسب برای پیگیری برنامه های کنترل بیماریهای مزمن(خصوصا روانی) 14 4/10/2015 دکتر معتمد بروز تجمعی (ریسک) تعداد موارد جدید بیماری در یک دوره زمانی مشخص جمعیت در معرض خطر در ابتدای دوره ■ مثال در طی سال ،1979در بین 350000جمعیت یک منطقه1250 ، مورد جدید بیماری اتفاق افتاد بروز تجمعی 6/3در 1000در سال شیوع %6/27 15 4/10/2015 دکتر معتمد بروز تجمعی CI assumes that entire population at risk followed up for specified time period x x x x x x CI = 7/12 per year = 0.58 per year x x disease onset Month 1 دکتر معتمد Month12 16 4/10/2015 منحنی بقاء بیماران 100 80 B 60 درصد بقاء Drug A Drug B 40 A 20 0 90 100 80 70 60 50 40 30 20 10 0 زمان پیگیری (ماه) 17 4/10/2015 دکتر معتمد میزان (چگالی) بروز تعداد موارد جدید بیماری در یک دوره زمانی مشخص شخص – زمان در معرض خطر ■ یک میزان واقعی است ■ به لحاظ مفهوم شبیه سرعت است ■ مخرج کسر از جنس زمان است جمع زمان هایی است که افراد عاری از بیماری در معرض خطر مبتال شدن به آن بوده اند 18 4/10/2015 دکتر معتمد 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 00 01 Time at risk A 6.0 x B 6.0 C 11.0 D 9.5 E x 5.0 Total years at risk - time followed x disease onset 37.5 ID = 2 / 37.5 person- years = 0.053 person-year 19 دکتر معتمد 4/10/2015 شیوع و طول مدت بیماری،ارتباط بین بروز Incidence Duration Prevalence Deaths, Cured, Lost... 20 دکتر معتمد 4/10/2015 مثال 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Ratio males/women=2/7 Prevalence March1 =3/8 Proportion of women=2/9=22% Cumulative Incidence March-July =4/6 24month observation/4 people getting the disease Incidence density=4/6 in 24month 21 دکتر معتمد 4/10/2015 موارد استفاده بروز ■ وسیله ای اساسی برای شناخت علل بیماریها(حاد و مزمن) ■ بیانگر احتمال یا خطر ابتال به بیماری است(.بروز تجمعی) 22 4/10/2015 دکتر معتمد نکات مهم ■ در محاسبه بروز تعیین تاریخ شروع بیماری مهم است. ■ مدت مشاهده:باید دقیقا مشخص شود. ■ شخص – سال ■ در مخرج کسر فقط باید افراد در معرض خطر قرار گیرند. ■ میزانهای خام ,اختصاصی و تطبیق شده 23 4/10/2015 دکتر معتمد ابزار اپیدمیولوژی ■ شمارش ■ کسر(نسبت به جمعیت) -1نسبت()Ratio -2سهم= تناسب()Proportion -3میزان(: )Rateبعد زمانی اضافه شده است.وسیله اصلی اندازه گیری رخداد بیماری است.احتمال یا خطر بیماری در یک جمعیت معین طی یک دوره زمانی خاص بیان می کند. ■ (تعداد واقعه در یک دوره زمانی خاص)×K جمعیت در معرض خطر واقعه در همان زمان -1میزانهای ابتال()Morbidity -2میزانهای میرایی()Mortality