sunum dosyasını indir

Download Report

Transcript sunum dosyasını indir

TRANSKUTANÖZ ELEKTRİKSEL SİNİR
SİMÜLASYONU
BIYOMEDICAL.WORDPRESS.COM
TARİHÇE

TENS ilk kez 1919 yılında kullanılmaya başlanmıştır.

İlk kez Wall ve Sweet cilt üzerine yerleştirilen elektrotlar aracılığı ile
periferik sinirlerin elektriksel olarak uyarılması sonucunda kronik ağrının
geçici olarak düzeldiğini bildirmişlerdir.














İÇİNDEKİLER
TARİHÇE
TENS NEDİR?
TEKNİK ÖZELLİKLER
KAPI KONTROL TEORİSİ
TENS UYGULAMALARI
KULLANIM ALANLARI
ELEKTRODLARIN VÜCUDA BAĞLANMASI
ELEKTROD ÇEŞİTLERİ
KAS KONTRAKSİYONU VE KAS GÜÇLENMESİ
AVANTAJLAR
DEZAVANTAJLAR
İSTATİSTİKLER
GÜVENLİK
ÜRETİCİ FİRMALAR

1965'de ağrının Melzack ve Wall tarafından "Kapı Kontrol Teorisi"
ile tanımlanmasının ardından ağrının elektrik akımlarıyla
azaltılmasına büyük ilgi duyulmuş ve TENS ile yapılan
araştırmalarda ve onun tedavide kullanımında büyük artışlar
görülmüştür.

Ağrı kontrolü için elektriksel stimülasyon ilk olarak eski
Yunanistan'da kullanıldı.

Bir sahilde deniz balığına elektrik verilerek ağrının hafifletildiği
Scribonius Largus tarafından beyan edildi.

16. yy’ dan 18. yy’ a kadar çeşitli elektrostatik cihazlar baş ağrısı ve
diğer ağrılar için kullanıldı.

19. yy’ da elektrat diye adlandırılan bir cihaz ve daha pek çok cihaz
ağrı kontrolü ve kanser tedavileri için kullanıldı.

Elektrat 20. yy‘ a kadar kullanıldı; fakat taşınabilir bir cihaz değildi
ve uyarı kontrolü sınırlıydı.

İlk modern Tens cihazının patenti Amerika tarafından 18 Temmuz
1974'te alındı.

Spinal kortta elektrotları vücuda yapıştırmadan önce kronik ağrı hastalarının
elektriksel uyarıya toleransını test etmek amacıyla kullanıldı.

Epilepsi, parkinson ve diğer hastalıkların tedavisi için elektriksel uyarı
cihazı geliştirildi.
TRANSKUTANÖZ ELEKTRİKSEL SİNİR
STİMÜLASYONU

TENS (Transcutaneous Electrical Nerve Stimulation) Amerikan
Fiziksel Terapi Kurulu (APTA) tarafından ağrı kontrolü için deriye
uygulanan elektriksel akım uygulaması olarak tanımlanır.

TENS yöntemi deri üzerinden kas ve sinir uyarım yöntemidir.

Bu yöntemde sinir ve kaslar, deri üzerinden elektrotlar ile, farklı
frekans ve yoğunlukta elektrik akımları kullanılarak uyarılırlar.

Uyarının amacı ağrı modülasyonu için sinir bağlantılarındaki iletimi
engellemektir.

Tens yöntemi fizyoterapide; kas kasılmalarını, gevşemelerini sağlamak, acı
dindirmek, sedatif etki sağlamak için kullanılır.

Kas kasılması sağlamak için kasların motor noktalarına gereken dalgalar
uygulanır.

Aynı zamanda kasların istem dışı çalıştırılması ile kaslardaki şekerin
yakılması, fazla kalorilerin harcanmasını ve kasların güçlenmesini sağlar.

Bu ünite genelde iki veya daha fazla elektrot kullanılarak deriye yapıştırılır.

Tens, alçak frekans yüksek akımla kullanıldığında, beyindeki vücut ağrı
kontrol sistemi harekete geçer.

Endorfin gibi vücudun ağrı hafifletici,

İmpusların beyne iletilmesini önleyici ve

Vücuttaki kan dolaşımını arttırıcı maddelerin üretimi artar.

TENS tedavisi küçük, taşınabilir ve genelde pille çalışan cihazlar
aracılığı ile uygulanmaktadır.

TENS deriye yapıştırılmış elektrotlar vasıtası ile cilt yüzeyine yakın
sinir dokusunun çok düşük şiddetli elektrik akımları ile
uyarılmasından ibarettir.

TENS' in gelişmesi sayesinde elektrik akımıyla ağrı tedavisinin
önemi artmıştır.

Başlangıçta TENS, ağrı kontrolünde bir yöntem olan dorsal kolon elektrik
stimülatörünün bir yan ürünü olarak geliştirilmiştir.

Bu stimulatör cerrahi olarak vücut içine yerleştirilir.

Noninvazif bir teknik olarak geliştirilen TENS ise çoğu hastada ağrının
azaltılmasında yeterli olduğundan dorsal kolon stimülatörü gibi cerrahi bir
girişime gerek kalmadan uygulanır.

Tens kas iskelet sisteminden, iç organlardan ya da sinir sisteminden
kaynaklanan akut ya da kronik ağrıların tedavisinde kullanılmaktadır.

Aynı zamanda periferal dolaşım problemlerini çözmede ve yara iyileşmesini
desteklemede etkin olduğu kanıtlanmıştır.

Tens tek başına bir tedavi yöntemi olmakla beraber farmakolojik ve diğer
fizik tedavi yöntemlerine destek olacak şekilde de kullanılabilir.

İlaç ve akapunktur tedavisi gibi diğer yöntemlerle kombine şekilde de
kullanılabilir.
ÜNİTE ÇEŞİTLERİ
Piyasada 2 tip TENS Cihazı vardır:

Bir tanesi basitleştirilmiş versiyon olarak piyasaya sürülmüş LCD
ekranlı ve dijital kontrollü, fazla fonksiyonel olmayan, diğeri ise
daha karmaşık bir ünitedir.

Sağlık profesyonelleri tarafından kullanılmak üzere programlanmış
olan bu kompleks versiyon dijital veya analog olarak kontrol
edilebilir.

Bazı modeller hastanın kendi ayarlarını yapmalarını sağlayacak
şekilde üretilmişdir.
TEKNİK ÖZELLİKLER

TENS ünitesi bir bateri, bir veya daha fazla elektriksel sinyal
jeneratörü, iki veya daha fazla elektrot ile işlem görür.

Küçük ve programlanabilirdir.

Sinyal genişliği, frekans ve şiddeti değiştirilebilir.

Jeneratörler uyarıyı değişken sinyal oranı, sinyal genişliği, akım
değerleriyle iletir.

Tercih edilen dalga form bifaziktir.

Tek yönlü akımın etkilerinden korunmak için uyarı
parametrelerinin genel kurulumu aşağıdaki gibidir:
- Akım düşük seviyede, eşiğin üzerinde,
- Sinyal genişliği 10-1000 mikrosaniyede,
- Genellikle yüksek frekansta (>50 Hz) ,
- Eğer uyarı şiddeti yüksek ise 0,5-10 Hz arasında çalıştırılır.
KAPI KONTROL TEORİSİ

Ağrılı uyarı meydana geldiğinde, bilgi C fiberler tarafından T
hücrelerine taşınır ve kapıyı açar.

Talamus kortekse ağrı gönderimine izin verir. Kapı kontrol teorisi
kortekse nosiseptif (zararlı uyarı) bilgi gönderimini engeller.

Kapıyı kapatmak için önerilen mekanizma, C fiberlerin uyarılarının
aktive edilmiş miyelinli fiberlerde sinyaller tarafından
engellenmesidir.

Yüksek frekanslı TENS, Melzack ve Wall’un 1965’te sundukları
kapı kontrol teorisine uygun şekilde bir etki sağlar.

Bu teoriye göre, A Beta liflerine gönderilen uyarımlar ağrı
duyusunun üst merkezlere taşınarak algılanmasına engel olurken,
ağrının spinal kord seviyesinde kalmasını sağlarlar.

A-Beta liflerinin elektriksel uyarım eşikleri düşüktür, yani bu sinirler
deriden yapılacak bir uygulama ile uyarılabilirler.

Bu uyarımlar A-Alfa motor efferentlerini uyarırlar ve ağrılı bölgede
gözle görülebilir bir kontraksiyon oluştururlar.

Kaslarda oluşan bu uyarım sonucu vücuttan endorfin salınımı ve
dolaylı yoldan ağrının azaltılması mümkün olur.

Bu uygulama türünde uyarım frekansı genel olarak 2 Hz
düzeyindedir.
TENS UYGULAMALARI

Ağrının tedavi edilmesinde güvenilir ve etkili olduğundan ve "Besin ve İlaç
Yönetimi" (FDA) onayını aldığından TENS birçok cerrahi girişimden sonra
ve çeşitli hastalıkların yol açtığı akut ve kronik ağrılarda kullanılır.

FDA medikal cihaz kullanım yönetmeliğine göre TENS’ in hastaya
dağıtımı ve uygulanması lisanslı bir doktor tarafından yapılmalıdır.
TENS KULLANIMI

TENS uygulamalarında elektrot konumlandırılması çok önemlidir.

Genellikle elektrotlar ağrılı yüzey üzerinde konumlandırılır.

Fakat kutanöz sinirler, sinir başlangıç noktaları, akupunktur bölgeleri daha
iyi yarar sağlayabilir.

Elektrotlar, deri yüzeyine yapıştırılmış bir antenden güç alan alıcılara
bağlanmıştır.
TENS KULLANIM ALANLARI











Bel ve boyun fıtıkları
Boyun Ağrıları
Eklem Ağrıları
Bel Ağrıları
Romatizma
Böbrek Hastalıkları
Aşırı Yorgunluk
Amaliyat Sonrası Ağrılar
Varis
Migren
Selülit











Romatizma
Bel Tutulması
Kireçlenme
Menstruasyon (Adet Görme)
Kısmi Geçici Felç
Belde ve Boyun Bölgesinde Disk Kayması
Siyatik
Kramp
Tansiyon
Menopoz
Zayıflama
HANGİ TİP AĞRILARDA TENS KULLANILIR?

TENS pek çok ağrı çeşidinin tedavisinde kullanılabilir;

Uzun süren ağrılar ile cerrahi sonrasında gelişen ağrılarda kullanıldığı gibi
kaslardan ya da eklemlerden kaynaklanan ağrıların tedavisinde de yararlı bir
seçenek olabilmektedir.

TENS yan etkisi olmayan bir tedavi seçeneği olup ağrı kesici ilaçları
alamayan kişilerin tedavisinde de etkin olarak kullanılmaktadır.

Ağrı kesicilerin alışkanlık yapmasından endişe edilen durumlarda da ağrı
kesiciler ile TENS tedavisi kombine olarak kullanılmaktadır.

Böylece kişinin kimyasal bir maddeye bağımlılık geliştirmeden tedavi
edilmesi mümkün olmaktadır.
ELEKTROTLAR HANGİ KRİTERLERE GÖRE VÜCUDA
YAPIŞTIRILIR?

Elektrotlar ağrı noktasının tam üzerine, yakınına, ağrı noktası ortaya
alınacak şekilde iki elektrot arasına veya ağrı noktası ile bağlanan sinirlerin
üzerine yapıştırılır.
ELEKTROT ÇEŞİTLERİ

Silikon lastik elektrotlar
Uzun ömürlü ve ekonomiktir.
 Yapışkan elektrotlar
Kullanımı kolaydır.

Özel elektrotlar
Her türlü kullanım yeri için özel hazırlanmıştır.

Aluminyum elektrotlar
Yüksek derecede iletkendirler.
KAS KONTRAKSİYONU VE KAS KUVVETLENDİRME

TENS, kalın çaplı afferent sinir liflerinin (A delta lifleri)
uyarılmasıyla, ağrının azaltılması amacıyla, deriye değişik elektrik
akımı veren elektrotlarının uygulanmasıdır.

Birçok fizik tedavi uzmanı TENS ünitelerini diğer stimülatörlerden
daha küçük oldukları ve pille çalıştıkları için tercih ederler.
KULLANILAN ELEKTROTLAR

Elektroterapide tedavi amacıyla çok çeşitli elektrot tipleri kullanılmaktadır.

Elektrotlar değişik şekil ve büyüklüktedir.

Güçlü bir uyarımdan kaçınma ve istenilenin aksine ağrıyı artırmamak için
elektrotların 4 cm2 den küçük olmaması gerekir.
.

Elektrotlara akım ileten kabloların, negatif veya pozitif kutuplara
bağlantısını belirtmek üzere ayrı renkte olmaları istenir. Bu renkler
çoğunlukta kırmızı ve siyahtır.

Akımın uygulanacağı bölge ile elektrotlar arasında daha iyi empedans
uyumu sağlamak ve uygulanan akımdan kayıp olmasını engellemek için
elektrot yüzeylerine jel sürülmesi ya da elektrotlar için ıslak sünger pedlerin
kullanılması gerekmektedir.
TENS CİHAZININ AVANTAJLARI

İlacın yan etkilerinden dolayı sonradan görülen zararlar TENS
terapisinde yoktur.

Her türlü kullanım için çeşitli elektrotlar hazırlanmıştır.

TENS aynı zamanda kan dolaşımını arttırmakta da kullanılabilir, bu
yönüyle bacak ülserlerinin tedavisinde de etkin bir seçenek olarak
düşünülebilir.
TENS CİHAZININ DEZAVATAJLARI

Nadir olarak görülen derideki kızarıklıklar kullanılan jele, elektrot
maddelerine ve elektrik akımına karşı olabilecek alerjilerden ileri
gelirler.

1997'de Oxford Üniversitesi'nde yapılan çalışmalara dayanarak
TENS'in postoperatif (ameliyat sonrası ) ağrı ve doğum ağrılarında
etkili olmadığı belirtilmiştir.
İSTATİSTİKLER

Başarı oranı ortalama %60 civarındadır.

TENS terapisinin etkisi büyük klinikler ve bilimsel araştırmalar
sonucu kanıtlanmış ve 20 yıldan fazla bir süredir birçok ülkede
kullanılmaktadır.
GÜVENLİK

TENS elektrotları asla gözde veya göze yakın; ağızda, şakaklarda, boynun
ön kısmında (hipertansiyon riski yüzünden), uyuşmuş deri bölgesinde, yaralı
deride, kırık bölgelere yakın deri yüzeylerinde, trigeminal sinirlerin
üzerinde veya yakınında kullanılmamalıdır.

TENS epilepsi hastalarında kullanılabilir.

Hamile bayanlarda da kullanılabilir; fakat uterus bölgesi civarında
kullanılmamalıdır , çünkü gelişen fetüse elektriksel uyarı
gönderiminin etkisi bilinmemektedir.

Tens cihazı kalp pili taşıyan hastalarda kullanılması
risk taşıdığı için sakıncalıdır.

Eğer hasta kalp hastasıysa, göğüs kafesi üstünde kullanımı
sakıncalıdır.
ÜRETİCİ FİRMALAR
Pyrawork medical
systems
 Medomer
 Wollex
 Vivocare
 Scaneo
 Beurer

Omron
 Lanaform
 Compex
 İntelect
 Acura
 Tepemedikal
 Cefar

Biyomedical.WordPress.com
TEŞEKKÜRLER…