Transcript Document

Математика. 5 сынып
Сабақтың тақырыбы:
Ондық бөлшектерді
салыстыру
№66 жалпы орта мектебінің
математика пәнінің мұғалімі
Арыстанова Клара
Мақсаты:
Білімділік: Оқушыларды ондық
бөлшектерді салыстыруға үйрету.
Дамытушылық: Оқушылардың ақылойын дамыту, ондық бөлшектерді
салыстыруға баулу.
Тәрбиелік: Балаларды әдептілікке,
ұқыптылыққа, тапқырлыққа және
өзінің Отанын сүйюге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Аралас сабақ
Көрнекілігі: слайдтар, үлестірме қима
қағаздар,плакат, сергіту суреттер.
Сабақтың жоспары:
І.Ұйымдастыру кезеңі. “Көтеріңкі көңіл күй”
II.Үй тапсырмасын пысықтау сұрақтары
« Кім жылдам?» ойыны.
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
III.Жаңа сабақ тақырыбымен таныстыру
IV. Сергіту сәті - «Адасқан сандар үйін тап»
V. Оқулықпен жұмыс «Қар көшкіні - әдісі»
VI. Дәптермен жұмыс 1.«Өзін-өзі тексеру»
2. «Бірін-бірі тексеру»
VII “Дұрысын тап” ойыны.
«Ой қозғау» логикалық есеп, мәселе есеп
VIII. Бағалау,қорытындылау.
ХI. Үйге тапсырма.
.Сабақтың барысы:
Ұйымдастыру.
- Сәлемдесу, балаларды түгендеу
Сабақтың негізгі мақсаты мен жоспарымен таныстыру
Мұғалім: Балалар бүгінгі сабағымыздың ұраны:
Қуанаиын мен де,
Қуанасың сен де
Қуанайық, достарым,
Арайлап атқан күнге.
Қайталау
“Кім жылдам?” ойыны
Жай
бөлшек
Ондық
бөлшек
1
3
3
4
10
4
1
1
2
2
37
100
Жаңа сабақ
Ондық бөлшектерді
салыстыру
Кестедегі бос орындарға қойылатын цифрларды
тауып, ондық бөлшектерді салыстырыңдар.
Жай
бөлшектер
2
3
4
Ондық
бөлшектер
,75 *
*3
1
7
4
10
, 25
бүтін бөліктері
салыстырылады
0,
*
9
10
* 0,
ондық үлестері
салыстырылады
5
3
25
5,1
*5
4
25
* 5,1
жүздік үлестері
салыстырылады
Берілген ондық бөлшектерді салыстырыңдар:
1) 9,56 мен 8,99
2) 4,367 мен 4,467
6,81 мен 7,51
5,851 мен 5,651
3) 6,4762 мен 6,4732
2,3124 пен 2,3154
1-мысал. 0,7, 0,70 және 0,700 ондық бөлшектерін
салыстырайық:
0 ,7 
7
10

70
100
 0 , 70 ; 0 , 7 
7
10

700
 0 , 700 ;
1000
0 , 7  0 , 70  0 , 700 .
Егер берілген ондық бөлшектің оң жағына (соңына)
нөлдерді тіркеп жазсақ, онда оған тең бөлшек шығады.
2-мысал. 0,300, 0,30 және 0,3 ондық бөлшектерін
салыстырайық:
0 ,300 
300
1000

3
10
 0 ,3; 0 ,30 
30

100
3
 0 , 3;
10
0 ,300  0 ,30  0 ,3 .
Егер берілген ондық бөлшектің (соңғы) цифрлары
нөл болса, онда оларды алып тастағаннан ондық
бөлшек өзгермейді.
Кез келген натурал санды ондық таңбалары 0 цифры
болатын ондық бөлшек түрінде жазуға болады.
3-мысал. 9  9 , 0 ; 9  9 , 00 ; 9  9 , 000 .
Ондық бөлшектерді салыстыру тәсілдерін
қарастырайық.
1-тәсіл. Ондық бөлшектерді координаталық сәуледе салыстыру.
4-мысал. 0,6 және 1,3 ондық бөлшектерін координаталық
сәуледе салыстырайық.
О
А
0
0,6
А(0,6); В(1,3).
В
1
1,3
х
0,6 < 1,3.
Координаталық сәуледе үлкен ондық бөлшек оң жақта,
ал одан кіші ондық бөлшек сол жақта кескінделеді.
Координаталық сәуледе тең ондық бөлшектер бір ғана
нүктемен кескінделеді.
Мысалы, 0,4 және 0,40 ондық бөлшектері координаталық
сәуледе бір ғана нүктемен кескінделеді.
О
0
0,40
0,1
0,2
0,3
0,4
х
2-тәсіл. Ондық жүйеде жазылғандықтан, ондық бөлшектер
разрядтары бойынша да салыстырылады.
Ондық бөлшектердің алдымен бүтін бөліктерін салытырамыз:
олардың қайсысы үлкен болса, сол сан үлкен болады.
5-мысал. 6,56 > 4,89. Себебі 6 > 4.
Егер салыстырылатын екі ондық бөлшектің бүтін бөліктері
тең болса, онда ондық үлестері салыстырылады. Қайсысының
ондық үлесі үлкен болса, сол сан үлкен болады. Осылайша
жүздік, мыңдық және т.с.с. үлестерін салыстыру керек.
6-мысал. 6,425 < 6,517; 8,671 > 8,648; 9,8563 < 9,8571.
3-тәсіл. Ондық бөлшектерді натурал санға түрлендіріп,
салыстыру.
Ондық бөлшектерді ондық таңбаларының сандарын
теңестіріп, сонан соң үтірді алып тастап, натурал сан түрінде
салыстыруға да болады.
7-мысал. 3,456 және 3,46 ондық бөлшектерін салыстырайық.
Оларды 3,456 және 3,460 деп аламыз. Екеуінің де үтірлерін
ескермей, натурал сандарды салыстырғандай салыстыру
керек. 3456 < 3460, онда 3,456 < 3,46.
Сол сияқты 0,923 пен 0,93-ті салыстырайық: 923<930.
Демек, 0,923<0,93.
С
Е
Р
Г
І
Т
У
С
Ә
Т
І
“Адасқан сандардың үйін тап” ойыны
1,8
1
1,1
5
5
6
7
2,3
8
2
4
7
9
3,5
5,4
С
Е
Р
Г
І
Т
У
С
Ә
Т
І
Оқулықпен жұмыс.
«Қар көшкіні» әдісі.
№925. Ауызша.
Дәптермен жұмыс
№926. Өзін-өзі тексеру.
1) 2,1=2,100
2) 4,76=4,760
3) 0,5=0,500=0,5000
4) 10,900=10,90=10,9
№929. Бірін-бірі тексеру.
1) 2,7 < 3,6
2) 8,30 < 7,94
0,4 > 0,39
0,47 < 0,5
0,1 < 0,99
5,21 < 6,0
“Дұрысын тап” ойыны
Дұрыс
Дұрыс емес
0,36
1
2
3
жай бөлшек
аралас сан
5,4
ондық бөлшек
2
ондық бөлшек
5
1
2
бұрыс бөлшек
25
9
бұрыс бөлшек
Ірімшікті үш рет кесу арқылы қалай
8 тең бөлікке бөлуге болады?
Шешуі:
248 үлес
алымы
6
7
5
бөлімі
1 6 5
4
2
Мәселе есеп
Абай шыңы
Жамбыл шыңы
Іле Алатауының Кіші Алматы сілемінде үш найзатастан
тұратын, қызыл граниттен түзілген Абай шыңының биіктігі
4,01 км, ал Жамбыл сілемінің оңтүстігіндегі Жамбыл
шыңының биіктігі 4,36 км. Шыңдардың биіктіктерін
салыстырып, теңсіздік түрінде жазыңдар.
Тарихи-мемориалдық «Қазақ елі»
кешені – мемлекетіміздің ұлттық
мақтанышына айналған бірегей
архитектуралық ғимарат, Тәуелсіз
Қазақстанның тарихы мен бүгінгі
өмірінің лайықты бейнесі. Ақ
мәрмәрдан құйылған монументтің
биіктігі – 91 метр, бұл – Қазақстан
тәуелсіздігін алған 1991 жылдың
белгісі. Монументтің түсі – ақ. Ақ
түс қазақстандықтардың достыққа
адал, бауырмалақ ниетін паш етсе
керек. Монументтің ұшар басында
көкпен тіресіп, алтын түстес
бояумен әрленген алып құс
Самұрық Қазақстанның
тыныштығын күзетіп тұр.
Алыстан алаш десе, аттанамын,
Қазақты қазақ десе, мақтанамын.
Болғанда әкем – қазақ, шешем – қазақ,
Мен неге қазақтықтан сақтанамын!
Міржақып ДУЛАТОВ.
Үйге тапсырма
Күнделікті енді ашайық
Үй тапсырмасын жазайық.
Ондық бөлшек туралы алған білімді,
Ұмытпай есте сақтап алайық.
№927, №928 есептер