Transcript Historia idei komunikacji

Historia idei komunikacji
Analiza przekształceń praktyk
komunikacyjnych i ich społecznych
uwarunkowań w perspektywie filozofii
kultury
Istnieje możliwy do wykazania związek
łączący historyczne przemiany struktur
społecznych, systemów wartości i
wyobrażeń świata z możliwymi i
przyjętymi w danej społeczności formami
i środkami komunikacji międzyludzkiej,
które również ulegają przekształceniom
historycznym.
Rodzaje badań nad komunikacją:
- Badanie refleksji teoretycznej (praktyk
naukowych) nad komunikacją – historia
teorii komunikacji.
- Badanie historii społecznych praktyk
komunikacyjnych i potocznych
wyobrażeń o niej.
W jaki sposób uprawiać
komunikologię (jako naukę)?
Metodologiczne „grzechy” nauki o komunikacji:
1. Czy komunikologia powinna być nauką
przyrodniczą, humanistyczną, społeczną,
formalną?
2. Niedookreślony przedmiot komunikologii.
3. Zawężenie badań nad komunikacją do
współczesności (podejście „medioznawcze”).
4. Przed-teoretyczne stadium rozwoju nauki o
komunikacji.
5. Wyabstrahowanie komunikacji z
kontekstu społeczno-kulturowego i
historycznego
Jednym z warunków uprawiania
komunikologii jako nauki jest uznanie
historycznego (a więc względnego i
zmiennego) charakteru praktyk
komunikacyjnych.
Kulturalistyczne ujęcie
komunikacji
Komunikacja jest działaniem, a tym samym
jest intencjonalna, racjonalna, wymaga i
podlega interpretacji. Uczestniczą w niej
co najmniej dwie osoby posługujące się
znakami. Główną funkcją komunikacji jest
umożliwienie i utrzymywanie
funkcjonowania tych jednostek w
kulturze.
Główne założenia
Komunikacja a kultura: nie ma komunikacji
bez kultury i nie ma kultury bez
komunikacji.
Komunikacja jest jednym z obszarów
kultury symbolicznej, ale zarazem tym,
dzięki czemu pozostałe obszary mogą
funkcjonować
Praktyki komunikacyjne oraz potoczne o
nich wyobrażenia nie mają charakteru
ahistorycznego, lecz podlegały i podlegają
przekształceniom, podobnie jak wszystkie
inne dziedziny kultury.
Charakter rzeczywistości społecznokulturowej w danym okresie dziejów i na
danym obszarze wyznacza charakter
praktyk komunikacyjnych.
Ale jednocześnie zachodzi relacja zwrotna,
swoiste sprzężenie zwrotne, gdy
konkretna forma i sposób komunikowania
się, wyrażane w kategoriach wyobrażeń
potocznych, określają z kolei pozostałe
obszary rzeczywistości społecznokulturowej.
Szkoła Toroncka, determinizm
technologiczny, Wielka Teoria
Piśmienności – dotyczą głównie form
komunikacji (pismo, druk, nowe media
itd.), w mniejszym zaś stopniu obejmują
same praktyki i wyobrażenia o nich.
Jeżeli przedmiotem badań miałaby być np.
prasa polityczna w dobie Rewolucji
Francuskiej, to w niewielkim tylko stopniu
interesuje nas strona ilościowa tego
zjawiska, np. liczba tytułów, ich objętość,
nakład itd.
O wiele bardziej interesuje nas pytanie:
dlaczego? Dlaczego (z jakiego powodu, z
uwzględnieniem jakich czynników
społecznych) taki sposób komunikowania
stał się w tym właśnie momencie dziejów
istotny? I jakie z kolei przemiany on sam
spowodował?