Transcript poesia
Poetikaren modernitatea
Baudelaire-etik sinbolismora
XIX. MENDEA
1.
2.
3.
1. ERDIA: ERROMANTIZISMOA (poesia)
2. ERDIA: ERREALISMOA (eleberria)
AZKEN HERENA: (poesia)
Parnasianismoa
Baudelaire
Sinbolismoa
Poetikaren ezaugarriak
Bizimodu eta balio burgesen aurka,
araugabekoa zen: abentura, bakardadea,
alcohola, drogak…
Bohemia agertzen da: bai dandismoa
(Oscar Wilde, Baudelaire) bai malditismoa
(Rimbaud, Verlaine)
Atmosfera ideala. Arte arteagatik
(edertasuna)
PARNASIANISMOA
Forma landua. Edertasunaren bila
Poesia inpertsonala, emoziorik gabe
Pinturan eta eskulturan inspirazioa
Kultura klasikoaren garrantzitsua
Artea arteagatik
Gerard de Nerval eta Téophile Gautier
BAUDELAIRE
1821-1867
Gaizkiaren loreak
Les fleurs du mal
HIRIA
-
-
Bere helburu da ziutatea (hiria edo
metropoli):
Sentimenduak gordeta, azaldu gabe
Teknikaren eta negozioen bihotza
Bizitza ez dago orekatuta: krimenak,
istripuak, eskandaluak, miseriak… Hauen
aurrean indiferentzia
Deserroketa. Ez dago sustrairik
BAUDELAIRE
Hiri handia da poesiarako gaia
Lurra, Izadia desagertu: mundu klasiko eta
erromantikoa izadi zaharrekoa da
Izadiaren eta naturaren ezaugarriek balioko dute
hiriaren anonimotasuna, kaosa, infinitua eta
nihilismoa deskribatzeko
Balio tradizionalak antzaldatu: Jainkoa/Satan,
Ederra/TItsusia, Ongia/Gaizkia…
Egunerokotasuna
Dandia (esnobismoa) da heroi berria
SINBOLISMOA
1885
Baudelaire
(aintzindaria)
Verlaine
Rimbaud
Mallarmé
SINBOLISMOA
Ezaugarriak
Eguneroko errealitatetik harantzago zubia
Errealitatearen eta idealaren arteko
harremank: sinboloa
Musika da lengoia gorena (Poemen
erritmo eta aliterazioen bitartez lortzen da)
Gizarte burgesaren kontra
Verlaine
1844-1896
“Hitzik gabeko romanzak”
Hitz musika modernoaren
aitzindaria
Eguneroko esapideak giza
sentipen alderdi berriak
komunikatzeko
Poesia arina, musikala eta
itxurakeria gabekoa
RIMBAUD
1854-1891
“Denboraldi bat
infernuan”
Originala eta perfektua
Errebeladea, biraolaria
eta nihilista
Poesia da bizitza
aldatzeko tresna