Transcript BAI 1. TONG QUAN

BÀI 1: TỔNG QUAN
VỀ PHÂN TÍCH DỮ LIỆU THỐNG KÊ
1
Phần mềm phân tích dữ liệu & dự báo?

SPSS
Eviews
STATA
Excel
ForecastX
SAS
Metastock

…






2
Thống kê là gì?
Thống kê: là ngành khoa học nghiên cứu hệ thống
các phương pháp thu thập, xử lý và phân tích các
mặt lượng của hiện tượng số lớn để tìm hiểu bản
chất và tính qui luật vốn có của chúng trong điều
kiện thời gian và địa điểm cụ thể.
3
3
Caùc loaïi döõ lieäu



4
Döõ lieäu
– Cheùo (cross-sectional data): thu thập trong cùng hay
gần cùng một thời điểm
– Chuoãi thôøi gian (time-series data): thu thập trong các
thời điểm liên tiếp nhau
– Baûng (Panel Data): các quan sát của dữ liệu bao
gồm quan sát chéo và các quan sát chéo này lại
được quan sát theo thời gian
Döõ lieäu
– sô caáp: trực tiếp thu thập
– thöù caáp: đã qua xữ lý
Döõ lieäu ñònh tính/ ñònh löôïng
Chi tiêu và thu nhập của hộ gia đình:
X
Y
80
100
120
140
160
180
200
55
65
79
80
102
105
120
60
70
84
93
107
110
136
65
74
90
95
110
110
140
70
80
94
103
116
115
144
75
85
98
108
118
120
145
113
125
130
88
115

325
462
445
707
678
690
685
E(Y/Xi)
65
77
89
101
113
115
137
5
6
Năm
Mức tiêu dùng (Yi)
Thu nhập (Xi)
Năm
Mức tiêu dùng (Yi)
Thu nhập (Xi)
1971
48.34
52.02
1981
57.17
63.36
1972
48.54
52.41
1982
60.84
67.42
1973
47.44
51.55
1983
60.73
67.86
1974
54.58
58.88
1984
76.04
83.39
1975
55
59.66
1985
76.42
84.26
1976
63.49
68.42
1986
69.34
77.41
1977
59.22
64.27
1987
61.75
70.08
1978
57.77
63.01
1988
68.78
77.44
1979
60.22
65.61
1989
67.07
75.79
1980
55.4
61.05
1990
72.94
81.89
Quy trình chuaån bò, phaân tích döõ lieäu
7
Caùc loaïi bieán


8
Bieán ñònh tính (nhaõn hieäu, giôùi tính, ngheà nghieäp …)
Bieán ñònh löôïng
- Rôøi raïc : soá ngöôøi trong hoä, soá baøn ghi ñöôïc trong moät
traän boùng ñaù
- Lieân tuïc: chieàu cao cuûa thanh nieân, troïng löôïng cuûa saûn
phaåm, giaù saûn phaåm …
Caùc loaïi thang ño



Thang ño ñònh danh (Nominal)
Thang ño thöù baäc (Ordinal)
Thang ño khoaûng (Interval)
–
–
–

9
Likert, daïng Likert,
thang ño ñoái nghóa (thang ño tính töø cöïc, Osgood)
…
Thang ño tyû leä (Ratio)
Các loại thang đo
Thang đo định danh
Ví dụ:
Giới tính
10
Mã số hóa
Nước ngọt
Mã số hóa
Nam
1
Pepsi
1
Nữ
2
Coke
2
Tribeco
3
Sprite
4
Khác
5
10
Các loại thang đo
Thang đo thứ bậc
Cũng được sử dụng cho biến định tính, khi mà các biểu hiện của dữ
liệu có sự hơn kém, khác biệt về thứ bậc.
Ví dụ:
11
Mã số hóa
Bậc thợ
Mã số hóa
Trung cấp
1
3
1
Đại học
2
4
2
Thạc sĩ
3
5
3
Tiến sĩ
4
6
4
7
5
Trình độ văn hóa
11
Các loại thang đo
Thang đo khoảng
Ví dụ:
Mã số hóa
Thang điểm
Mã số hóa
Rất không thích
1
9 -> 10
1
Không thích
2
8 ->9
2
Bình thường
3
7 -> 8
3
Thích
4
5 -> 7
4
Rất thích
5
<5
5
Sở thích
12
12
13
Phaân tích ñôn bieán




14
Thoáng keâ moâ taû
Baûng taàn soá
One-sample T-test
…
Phaân tích nhò bieán



15
Phaân tích quan heä giöõa 2 bieán ñònh tính: Chi-square
Phaân tích quan heä giöõa 2 bieán ñònh löôïng: Correlation, Simple
Regression
Phaân tích aûnh höôûng cuûa moät bieán ñònh tính ñeán moät
bieán ñònh löôïng:
- Independent samples t-test
- ANOVA
Phaân tích ña bieán





16
Phaân tích aûnh höôûng cuûa caùc bieán ñoäc laäp (bieán giaûi thích) ñeán 1
bieán phuï thuoäc Y=f(X1,X2,X3,…Xm)
Khi Y laø bieán ñònh löôïng: Multiple regression Model
Khi Y laø bieán ñònh tính coù 2 thuoäc tính: Logit Model/ Probit Model/
Discriminant Analysis
Nhoùm caùc quan saùt theo töøng cuïm: Cluster Analysis
Ruùt goïn caùc bieán: Factor Analysis
Kieåm ñònh ñoä tin caäy cuûa thang ño: Cronbach’s Alpha
Caùc coâng cuï phaân tích ña bieán khaùc: MDS, CFA, SEM…
Chuù yù



17
Caùc kyõ thuaät treân söû duïng cho caû 3 loaïi döõ lieäu
Tuy nhieân, ngöôøi ta ñaõ phaùt trieån nhieàu moâ hình kinh teá
löôïng chuyeân saâu hôn daønh cho döõ lieäu baûng (Pooled, FEM,
ECM…)
Nhieàu moâ hình hinh teá löôïng chuyeân saâu daønh cho döõ lieäu
chuoãi thôøi gian: ARIMA, SARIMA, ARCH-GARCH, VAR, moâ
hình ñoäng, heä phöông trình …
Phân tích dữ liệu để làm gì?





18
Để hỗ trợ quá trình ra quyết định
Kiểm định lý thuyết
Gợi ý chính sách
Dự báo
…
Các kỹ thuật dự báo định lượng trong kinh doanh
Mô hình chuỗi thời gian
- Đơn giản
- Hàm xu thế
- San mũ
- Phân tích các thành phần của chuỗi thời gian
- ARIMA
- ARCH/GARCH
 Mô hình nhân quả
Nguồn: Wilson (2007)

19