Transcript sporda beceri öğrenimi 1

Beceri nedir?
 Bireyin fiziksel ve psikolojik çaba göstererek bir işi
kolaylıkla ve ustalıkla yapabilmesidir .
 -Matematikte çarpma işlemi
 -Piyano çalmak
 -Top sürmek
Motor Beceri nedir?
 Beceri , sinir – kas ( nöromusküler ) koordinasyonudur ve
her hareketin
istenilen kuvvette, süratte ve şiddette
meydana gelmesi olayıdır.
 Beceri , sporcunun kısa zamanda karmaşık hareketleri
öğrenebilmesi ve değişik şartlar altında bu hareketleri
çabuk ve amaca uygun olarak uygulayabilmesi
yeteneğidir.
 Beceri , Kasların ve merkezi sinir sisteminin uyum
içinde çalışarak,
amaca yönelik hareket meydana
getirmesidir.
 Performansın, mümkün olan en az eforla en üst düzeyde iş
yapma imkanını sağlayan bir elemanıdır.”
Beceriyi en genel tanımıyla üçe ayırmak
mümkündür.
 Kâğıtkalem
kullanmadan
matematiksel
hesaplamaları yaparken kullandığımız ‘bilişsel’
(cognitive) beceri,
 ‘Algısal’ (perceptual) beceri, her hangi bir oyun
esnasında birbirine top atan iki birey hareketi ortaya
koyarken motor becerileri kullanmakla birlikte, topun
geliş hızını, geliş açısını ve yerini belirlerken algısal
becerileri kullanır.
 Bir kalemle yazı yazarken, araba kullanırken ve uzun
atlarken kas ve iskelet sistemini belli bir
koordinasyonda kullandığımız (motor) beceri.
Beceri- başka bir bakış açısı
 Amaca yöneliktir
 Tutarlıdır(tekrarlanabilir)
 Etkilidir (amaca ulaşır)
 Verimlidir (en az enerji ve/veya sürede yapılır)
 Öğrenilmiş davranıştır (deneyim sonucu ortaya çıkar)
Beceri kelimesi…
Beceri öğrenimi alanında genel kullanım itibari ile
birden fazla olayı tanımlamak için ‘beceri’ kelimesi
kullanılmaktadır. Bunlar:
Bir oyun ve spor branşının temel unsurlarını,
tekniğini tanımlamak için (örneğin; top atmak, düz
takla, yüksek atlama becerisi)
Bir hareketi ortaya koyuş seviyemizin göstergesi veya
performans gösterisi olarak (örneğin; yeni yüzmeye
başlayan bir sporcu ile yıllardır yüzme sporu bir
sporcuyu tanımlarken)
Günlük dilde de bazen bir spor branşının kendisini
tanımlarken (örneğin; tenis, basketbol ve yüzme
becerisi) .
BECERİKLİLİK
 Birey yeterli sayıda deneme yaptıktan sonra becerisi
yerleşerek
usta
yapabilmesidir.
bir
şekilde
 Beceriklilikte
dış uyarıların
uyarıların sayısı artar.
istenilen
sayısı
azalırken
şeyi
iç
 Beceriklilik düzeyi arttıkça beceriyi yapmak için
gereken motor etkinlikler dengelenir.
 Beceriklilik düzeyi arttıkça becerinin yapılması için
süre azalır ve sağlamlığı artar.
Beceri-Yetenek
 Yetenek, çeşitli aktivitelerin (motor ve Zihinsel)
veya becerilerin temelini oluşturan insana
kalıtım yoluyla geçen nispeten değişmeyen,
sabit bireysel özellikler olarak tanımlanır.
 Spor bilimcilerine göre yetenek , kişinin
diğer akranları yanında , ortalama değerlerin
üzerinde ve henüz yeterince gelişmemiş olan
gizil motorik gücüdür.
 Tüm bireylerde tüm yetenekler mevcuttur, fakat
bazılarının yetenekleri diğerlerine göre daha
iyidir.
Yetenek




Beceri
Yetenek, doğuştan gelirken, beceri, alıştırma ile gelişir
Yetenek sabit ve değişmez, beceri alıştırma ile değişir
Yetenek sayıca az iken beceri, sayıca çoktur
Yetenek birçok becerinin temelini oluştururken, beceri
farklı yeteneklere bağlıdır.
Her birey kendine özgüdür
 Bütün öğrencilerin aynı özelliklere sahip olduğunu
varsaymak, öğrencinin öznel doğasını yani özgünlüğünü
ortaya çıkarma açısından büyük sorunları beraberinde
getirir.
 Bu yönden problemleri, üstün yönleri, zayıflıkları, başarı ve
başarısızlıklarıyla her öğrencinin ayrı bir dünya olduğunu
bilmek ve bunları keşfetmeye çalışmak gerekir.
Beceri nasıl olmalıdır?
Uygun zaman içerisinde hareketin oluşumu için sinir
akımlarıyla belirli kaslar kasılır ve çalışırlar. Kasların
amaca uygun ve doğru şekilde hareket etmesini,
merkezi sinir sisteminden kaslara emir sinirlerin
karışık bağlantısını sağlar. Bu olaya koordinasyon
denir.
 Yeni hareketler eskiden var olanların üzerine kurulur.
Antrenmanlarla hareket haznesi büyütülür. Böylece
sporcu yeni hareketleri yalnız kolay ve çabuk
öğrenmekle kalmaz aynı zamanda değişik yarışma
koşullarında daha iyi ve ani olarak amaca uygun
hareketlerle tepki gösterecektir.
 Sporcunun beceri yeteneği, eğer o sporun beceri
karakteristiği ile uyum sağlıyorsa o sporcu
başarılı olur.
BECERİYİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER
1.Vücut Ağırlığı
2. Boy
3. Zaman Ayarlama
4. Hareket Dakikliği
5. Denge
6. Reaksiyon Zamanı
7. Hareketin Sürati
8. Hareketin Yönü ve Uzaklığı
9. Görerek Nişanlama
10.Yaş
11.Kondisyonel Yeteneklerin Yetersizliği
12.Kötü Teknikle Hareket Öğrenimi
13.Sakatlıklar
BECERİYİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER
1.Vücut Ağırlığı: Relatif kuvvet beceride önemli bir
faktördür. Kaslara oranla ağırlık ne kadar fazla ise beceri
O kadar sınırlı olacaktır.
2. Boy: Spor türlerinin özelliklerine göre o branşta
başarılı olabilmek için (becerili olabilmek için) kısa,
orta veya uzun boy avantaj sağlar. Süratli yer ve
pozisyon değiştirme, dönüş ve sıçrama hareketlerini
içeren aletli cimnastikte destek temeline yakın ve kısa
mesafelerde değişebilen ağırlık merkezinin avantajı
büyüktür.
BECERİYİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER
2-Zaman Ayarlama: Kas kasılmasındaki zaman ayarlamanın
derecesini sınırlayan faktör, merkezi sinir sisteminin
kapasitesidir.
Merkezi sinir sistemi kapasitesi düşük olan sporcuların kas
sistemleri gelişmiş olsa bile sinir-kas uyumu isteyen
herhangi bir harekette yüksek derecede beceri kazanamaz.
Bir harekete katılan kas grupları uygun zamanda kasılmalı
veya gevşemelidir.
BECERİYİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER
4. Hareket Dakikliği
a. Göz-Kas Koordinasyonu: Koordinasyon
gerektiren hareketlerde önce gözlem yapılarak (görerek)
hareketin ilgisi kurulur.
Ör. Teniste top ile raketin buluşması.
b. Proprioseptik Duyarlılık: Vücudun duruşundan ve
hareketinden haberdar olmak. (gözümüz kapalı bile olsa
burnumuza veya başka bir şeye dokunabiliriz)
c. Kinestetik Duyarlılık (Pozisyon ve Basınç
Duyarlılığı): Kişinin vücut organlarının ve yaptıklarının
farkında olması duyarlılığı.
BECERİYİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER
5. Denge: Koordinasyon gerektiren pek çok hareket iyi
bir denge duyusuna gerek duyar.
 Hareketlerin dengeli yapılması veya denge bozulduğunda
süratle normal pozisyona gelebilmesi için denge yeteneğin
geliştirilmesi gereklidir.
6. Reaksiyon Zamanı: Reaksiyon zamanı, uyaranın
verilmesi ile bireyin bu uyarana istemli olarak verdiği
tepkinin başlangıcı arasında geçen süredir .
BECERİYİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER
7. Hareketin Sürati: Sporcunun ilk hareketi ile bitiş
hareketi arasındaki geçen süredir. Örneğin, 100 m koşuda
ilk çıkış ile bitiş çizgisinin arasındaki süredir.
8. Hareketin Yönü ve Uzaklığı: Vücuda uzak olan
El hareketleri, yakın olan hareketlere oranla daha az
Hata ile yapılır. Kol ve bacakların veya vücut
parçalarının yer değiştirmelerinin mükemmelliği.
BECERİYİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER
9. Görerek Nişanlama: Elle ulasacak kadar yakın cisimler için
görme keskinliği çok, iyidir. Büyüklük ve şeklin üç boyutlu
olarak değerlendirilmesi.
Nişanlama dakikliğini ve uzaklık tahminini gerektirir. (Ör:
Futbolda havadaki topa kafa ile vurabilme ve istediği yöne
gönderebilme görerek nişanlama ile olur.)
10.Yaş
11.Kondisyonel Yeteneklerin Yetersizliği
12.Kötü Teknikle Hareket Öğrenimi
13.Sakatlıklar