Transcript 7.เทคนิคระบบบำบัดน้ำเสียจากประสบการณ์

เทคนิคระบบบำบัดน้ ำเสี ย
จำกประสบกำรณ์
• โดย
• ดร.เกษมสั นติ์ สุ วรรณรัต
• B.Eng.civil, Chulalongkorn, 1966
• M.Sc.Public Health Engineering, Newcastle upon
Tyne U.K., 1968
• Dr.-Ing T.H. Darmstadt, Germany, 1979
• ปัญหานา้ เสี ยมลพิษทางนา้ ของประเทศไทย
ระดับการใช้ นา้ ลิตรต่ อคนต่ อวัน
ระดับ
เทคนิค
ลิตรต่อคนต่อวัน
1 มีบ่อน้ ำนอกบ้ำน
15
2 มีกอ็ กบ้ำนละ 1
35
3 ต่อท่อเข้ำบ้ำนไม่มีชกั โครก/ตักรำดเอง
100
4 ต่อท่อเข้ำบ้ำนมีชกั โครก
200
5 ต่อท่อเข้ำบ้ำนเต็มระบบทันสมัย
400
การใช้ ประโยชน์
ลิตรต่ อวันต่ อคน อัตราไหลใช้
งาน
ลิตรต่ อนาที
ดื่มกิน
Mutschman,
1975
ลิตรต่ อนาที
ลิตรต่ อนาที
11
11
ซักผ้ำ
- มือ
20
11
- เครื่ อง
152
ล้ำงชำม
61
- มือ
20
11
- เครื่ อง
106
อำบน้ ำ
8
- ล้ำงมือ
20
11
- ฝักบัว
95
10
- อำบอ่ำง
95
76
ชักโครก
170
59
ปัญหาสิ่ งแวดล้ อมอาจจะแยกออกตามสาเหตุได้ 3
ประการด้ วยกันคือ
1. กำรระบำยของเสี ยจำกที่อยูอ่ ำศัยออกทิ้งไปในสิ่ งแวดล้อม สกปรก มัก
ง่ำย ชอบทิ้ง
2. กำรใช้พ้นื ที่ไม่ถูกหลักเกณฑ์ อยูผ่ ดิ ที่ทำงภูมิสำสตร์
3. การใช้ ทรัพยากรเกินเหตุ ไม่ประหยัด
เกิดปัญหาทั้งสามข้ อ
เพราะความผิดพลาด 7 ประการด้ วยกันคือ
1
2
3
4
5
6
7
ระบบเศรษฐกิจโน้มเอียงไปในทำงที่ผดิ รวยคนเดียว
ค่ำนิยมของกำรดำรงชีวิตไม่ถูกต้อง เด่น ดัง สวย ซ่ำ
อัตรำกำรเพิ่มประชำกรสูงเกินไป @$^&%*^%^
กำรใช้เทคโนโลยีโดยขำดเหตุผลที่ดี สิ้ นเปลือง แรง ซิ่ง
กำรเดินทำงเคลื่อนที่โดยปรำศจำกกฎเกณฑ์ เที่ยว ไม่รู้เรื่ อง
กำรบริ หำรบ้ำนเมืองไม่มีประสิ ทธิภำพ ไม่รับผิดชอบหน้ำที่
ควำมไม่รู้ ฟังน้อย ดูนอ้ ย คิดน้อย พูดมำก ทำมำก เกินพอ
ออกซิเจนละลายในนา้ สะอาดธรรมชาติมปี ระมาณ 8 mg/l ถ้ าหากออกซิเจน
ละลายในนา้ หมดลง การย่อยสลายของสิ่ งของเสี ยจากการย่ อยสลายอีกแบบหนึ่ง
จุลนิ ทรีย์อกี ชนิดหนึ่งค่ อยๆ เกิดขึน้ แทนทีท่ นั กับระยะทีอ่ อกซิเจนค่ อยๆ ลดลงเกิดการ
สลาย สารประกอบไนเตรต (NO3) และซัลเฟต (SO4)
“Anoxic”
• “Anaerobic”ซึ่งให้ก๊ำซมีเธนหรื อไฮโดรเจนซัลไฟล์ เมื่อเกิดปฏิกิริยำอย่ำงนี้ข้ ึนน้ ำจะ
“เน่ำ” มีกลิ่นเหม็นและเปลี่ยนเป็ นสี เทำ หรื อสี ดำน่ำรังเกียจ ก๊ำซที่เกิดจำกน้ ำเน่ำระบำยจำกน้ ำ
ไปในอำกำศบรรยำกำศเสื่ อมโทรม
• กำรทีเน่ำ จึงอำจเรี ยกได้วำ่ เป็ นทั้งปัญหำน้ ำเสี ยและอำกำศเป็ นพิษ
• น้ ำร้อนที่ระบำยลงในบึงหรื อในแม่น้ ำก็ทำลำยชีวภำพต่ำงๆ
• ในน้ ำเหมือนกันและจัดเป็ นของเสี ยจำกที่อยูอ่ ำศัยชนิดหนึ่งในรู ปของพลังงำนควำมร้อน
• น้ ำขำดคุณสมบัติในกำรเก็บออกซิ เจนละลำยไว้ให้สตั ว์น้ ำใช้ อุณหภูมิสูงๆ บำงทีกฆ็ ่ำปลำได้
โดยตรง
• ลูกอ่อนของปลำอำจต้องตำยทำให้วงจรกำรขยำยพันธุ์ปลำขำดตอนลง ในทำงกลับกันอุณหภูมิที่
สูงขึ้นทำให้จุลินทรี ย ์ หรื อตะไคร่ น้ ำเจริ ญเติบโตได้รวดเร็ ว
เหตุทแี่ หล่ งนา้ ถูกทาลายโดยของเสี ยจากทีอ่ ยู่อาศัยนั้นเป็ นเพราะ
ความเข้ าใจผิด ของคนโดยทั่วไปซึ่งคิดว่ าแหล่ งนา้ นั้น
•
• ไม่มีเจ้ำของ
• เป็ นสิ่ งไม่มีค่ำ
• มีไม่จำกัด
• ไม่มีควำมหมำย และ
ใครจะใช้หรื อทำสกปรกแหล่งน้ ำก็รับได้
๒๕๐๙ สร้ างคลองวนเวียนทีม่ ินบุรี
ระบบบำบัดแบบคลองวนเวียน
นา้ เสี ยโสโครกจากอาคารบ้ านเรือนและท่ อเทศบาลกลายเป็ น
นา้ ใสสะอาดได้
นำทิงเทศบำลเชียงรำย ผ่ำน
กระบวนกำรฟอกบำบัดแล้ว
สระผึ่งนำปลูกผักตบชะวำ
วิธีระบายไปตามท่ อ ออกจากอาคารลงไปในท่ อใต้ ดนิ ที่เรียกว่ า “Sewer” นา้ เสี ยจากอาคารต่ างๆ
ทีไ่ หลอยู่ในท่ อนีเ้ รียกว่ า “Sewage” นา้ เสี ยจากอาคารจะต้ องไหลไปตามท่ อระบายดินแดง
เส้ นผ่ าศูนย์ กลางท่ อใหญ่ โตถึง 3.75 เมตร คลองด่ าน 2.5 เมตร แต่ ยงั ต่ อท่ อเข้ าบ้ าน house
connection ไม่ สาเร็จ
เส้นผ่ำศูนย์กลำงท่อคลอง
ด่ำน 2.5 เมตร
เส้นผ่ำศูนย์กลำงท่อดินแดง 3.75 เมตร
นโยบายอีกแนวหนึ่ง ไม่ ห้ามเด็ดขาด แต่ ให้ จ่ายชดเชย
Verursachen Prinzip แปลโดยตรงเป็ น
ภาษาไทยว่ า “ผู้ก่อมลพิษรับผิดชอบ” และตรงกับ
ภาษาอังกฤษว่ า Pollutant Producer Pay ซึ่ง
กาหนดให้
• ผูผ้ ลิตสำรมลพิษต้องรับผิดชอบค่ำใช้จ่ำยในกำรควบคุมกำรใช้และกำจัดสำรนั้น
ทันทีที่ผลิต
• แนวคิดนี้ไม่ได้ตรงกับ Polluters Pay Principle ซึ่ งกำหนดให้
• ผูท้ ี่ระบำยหรื อปล่อยมลพิษออกไปทำให้เกิดมลภำวะในสิ่ งแวดล้อมเป็ นผูจ้ ่ำย
ระบบประจำอำคำรแบบ Aero-
wheel 1,000 l/d Effluent
BOD 10 mg/l
แบบแต่ ละบ้ าน
บาบัดเอง
On-site
SATS
Sewage
Aeration
Treatment
System
ระบบที่ง่ายและประหยัด เดินเครื่องตามความจาเป็ น
Aerated Lagoon
ระบบบ่อผึง่ และบ่อ
เติมอำกำศ
BOD, SS
ลดลงเพรำะถังตกตะกอน
มีบ่อพัก
บ่ อเดียวก็
ยังดี
• ของรำคำถูก
อันตรำย พัง
ง่ำยๆแค่ไม่กี่
เดือน ไม่
ควรเสี่ ยง
ระบบบำบัดนำเสียจำก
อุตสำหกรรมนมในกรุงเทพ
เป็นระบบเมือกจุลน
ิ ทรีย์
เกำะผิววัสดุเหมือน
RBC
บาบัดนา้ เสี ยชุมชนหรืออุตสาหกรรม?
• น้ ำเสี ยอุตสำหกรรมเกิดมำกๆ
ที่แหล่งเดียวกัน สำมำรถนำเข้ำ
ระบบบำบัดได้ง่ำย
• ส่ วนน้ ำเสี ยชุมชนนั้นกระจัด
กระจำยอยูท่ วั่ บริ เวณเมือง
นำเข้ำระบบบำบัดได้ยำกใช้ถงั
บำบัดon-siteได้ง่ำยกว่ำ
ถังเกรอะAqua-privy ประหยัดสุ ด ทา กาซหุงต้ มได้
ด้ วย
ถังเกรอะAqua-privy
ระบบ ไบโอแกส ให้
พลังงานจากฟาร์ มเลีย้ ง
สั ตว์ โรงงานแป้ ง
นา้ ตาล
โดยสรุ ป
1. ระบบน้ ำเสี ยจำกแหล่งต่ำงๆ จะต่ำงกัน แต่กำจัดได้ท้ งั นั้น ควำมรู ้
เทคนิคมีเพียงพอ
2. กำจัดถ้ำจะกำจัดมลพิษโรงงำนอำหำรคุม้ กว่ำน้ ำเสี ยของชุมชนเพระค่ำ
ท่อ Sewer ชุมชน แพง
3. ดังนั้นกำรบำบัด BOD ด้วยกำรสร้ำงศูนย์บำบัดน้ ำเสียชุมชน จึงมิใช่
เป็ นนโยบำยที่ถูกต้องเสมอไปรำชกำรควรมองภำพรวม
4. เทคนิคสระเติมอำกำศ Aerated lagoonน่ำจะเหมำะที่สุด
ในตอนนี้ เพรำะสร้ำงง่ำยดูแลง่ำยลงทุนน้อยแต่กินที่นอ้ ย