Transcript swobodnego ruchu

Rodzaje systemów utrzymania
• Czynniki różnicujące systemy
utrzymania koni:
– Liczba koni przebywających
w pomieszczeniu
– Możliwość
swobodnego ruchu
– Środowisko
stajenne
• System naturalny
– Tabunowy: hodowla
rezerwatowa (Popielno)
Konie w pomieszczeniu inwentarskim
powinny być utrzymywane na ściółce:
1) w boksie;
2) na stanowisku na uwięzi;
3) w systemie wolnostanowiskowym bez uwięzi.
System kierowany
Alkierzowy:
•
Bez wybiegu czy pastwiska
 Stajenno-pastwiskowy:
•
Pastwisko – podstawa żywienia
letniego (160-180 dni, potem wybieg)
W pomieszczeniu inwentarskim dla koni
wymagania dotyczące mikroklimatu są
następujące:
Stężenie dwutlenku węgla nie powinno przekraczać 3 000 ppm
i siarkowodoru do 5 ppm a koncentracja amoniaku nie
powinna przekraczać 20 ppm
Wilgotność powietrza nie powinna przekraczać 80%, ruch
powietrza do 0,3 m/s, a temperatura w stajni powinna
wynosić pow. 5°C.
Wymagania dotyczące oświetlenia (stosunek okien do podłogi)
dla koni starszych 1:15, a dla koni hodowlanych i młodych do 1
roku 1:10
System bezstajenno-pastwiskowy
– W Polsce – od wiosny do jesieni
– Ekstensywny
– Obniża koszty
– Zapewnia schronienie przed
słońcem i deszczem
– Dokarmianie: woda, lizawki, siano lub słoma
System bezstajenno-pastwiskowy
●
●
koni dorosłych lub młodzieży po odsadzeniu od
matki, w przeliczeniu na jednego konia - co
najmniej 10 m2
klaczy ze źrebięciem - co najmniej 12 m2.
– Nadzór
System stanowiskowy
1) koni dorosłych, których wysokość w kłębie
wynosi do 1,47 m:
a) szerokość - co najmniej 1,6 m,
b) długość - co najmniej 2,1 m;
2) koni dorosłych, których wysokość w kłębie
wynosi powyżej 1,47 m:
a) szerokość - co najmniej 1,8 m,
b) długość - co najmniej 3,1 m
Formy utrzymania koni
Indywidualny system utrzymania koni
– System stanowiskowy
• Koń stoi uwiązany
• Nie jest właściwy z punktu widzenia dobrostanu i potrzeb
koni
– 1x/dzień koń kładzie się na boku – niemożliwe w
stanowisku
– Przy wstawaniu koń prostuje przednie nogi – koń musi
mieć przestrzeń przed sobą
• Stosowany z przyczyn ekonomicznych
• Stanowiska – pojedyncze, podwójne lub na większą liczbę
koni
• Konie utrzymywane na stanowiska muszą mieć zapewnioną
dużą ilość ruchu na swobodzie, w kontakcie z innymi
końmi
Powierzchnia boksu
1) koni dorosłych - co najmniej 9 m2;
(po nowelizacji – 6 i 9 m2 )
2) klaczy ze źrebięciem - co najmniej 12 m2.
Wymiary ciała koni
System boksowy- najczęściej zalecany
Możliwość swobodnego ruchu, choć na ograniczonej przestrzeni
 Poruszając się po boksie koń powinien mieć możliwość:
•
•
Obrócenia się w nim bez konieczności wykonywania
zwrotu w miejscu i bez nadmiernego wygięcia kręgosłupa
Swobodnego wyciągnięcia się na boku po przekątnej
boksu
 Wspięcie konia na tylnych kończynach nie powinno
powodować niebezpieczeństwa urazu konia
 umożliwiających
zwierzętami
kontakt
wzrokowy
z
innymi
System boksowy c.d.
– Z punktu widzenia obsługi, boks powinien
zapewniać możliwość łatwego:
•
•
•
•
Usuwania obornika
Słania
Zadawania paszy
Bezpiecznej obsługi konia
– Przeznaczenie:
•
•
•
•
Klacze źrebne i karmiące
Ogiery
Młodzież
Konie sportowe
Wyposażenie boksu
Wyposażenie boksu /stanowiska/:
żłób, poidło / na wys. 0,8-1,0 m od poziomu
podłogi/. Poidło w odpowiedniej odległości, aby
koń nie zanieczyszczał go paszą.
●
drabinka na siano, zielonkę
●
Drzwi do boksów nie mogą być węższe niż
1,3 m i wysokości 2,2.
Otwierać się powinny na zewnątrz o 180 stopni,
najlepiej ażurowe, a przy szczelnych na dole
powinna być kratka wentylacyjna w celu usuwania
amoniaku z podłogi boksu
Konie są zwierzętami dnia długiego i
potrzebują dużo światła i czystego
powietrza.
Dlatego stajnie powinny być wysokie (3,54 m), dobrze oświetlone i posiadać dobrą
wentylację.
Drzwi do stajni powinny być
czterodzielne, aby górna część była jak
najczęściej otwarta.
Grupowy system utrzymania koni
– Konie przebywają w nielicznej
grupie
– Najbardziej odpowiada naturze
konia
– Należy unikać tworzenia zbyt
licznych grup koni
– Staranny dobór zwierząt do grupy
• Biegalnie- bezsłupowe konstrukcje halowe
• Wyposażenie – koryto do pojenia,
żłoby
Stajnie otwarte
 Stajnia jest cały czas otwarta, co umożliwia koniom
wyjście na zewnątrz, na przyległy wybieg
 Ten system nie jest w Polsce rozpowszechniony
 Najlepszy system utrzymania
 Koń musi mieć możliwość termoregulacji
behawioralnej i fizjologicznej
 Koń musi mieć schronienie
przed słońcem i wilgocią:
• Zimno i sucho
– dobrze tolerowane
• Zimno i wilgotno
– źle (stres)
Wady i zalety różnych systemów
utrzymania koni
Swoboda poruszania się
Zalecenia:
 W każdym gospodarstwie utrzymującym
konie powinny znajdować się co najmniej
dwa konie
 Systemu uwięziowego nie należy stosować
w trybie ciągłym
 Konie trzymane na uwięzi powinny
spędzać znaczną część dnia poza stajnią
Wybiegi - zalecenia
 Konie powinny mieć dostęp do swobodnego ruchu
na wybiegu przez co najmniej 1-2 godziny dziennie
 Konie powinny przebywać w grupach liczących 3-4
osobniki
 Wielkość wybiegu – co najmniej 50 x 100 m
 Konie na wybiegu powinny mieć dostęp do:
• Wody
• Pasz objętościowych
(zalecane jest
stosowanie drabinek)
• Schronienia
- Cienia
\
Zalecenia
Stajnia musi być skonstruowana w sposób
uwzględniający bezpieczeństwo koni
Należy pamiętać o następujących
zagrożeniach:
• Wystające gwoździe itp.
• Ostre krawędzie, itp.
• Niezabezpieczone powierzchnie szklane
• Niezabezpieczone przewody elektryczne
i inne instalacje
Należy pamiętać o następujących
zagrożeniach
• Wszelkie elementy konstrukcyjne
stwarzające ryzyko uwięźnięcia konia
• Uszkodzone ogrodzenia elektryczne ze zbyt
niskim napięciem
• Uszkodzone wyjścia
• Podmokłe tereny wokół wejść na wybiegi i
pastwiska
• Drut kolczasty
Zalecenia
– Pomieszczenia
stajenne
powinny
zapewniać
zwierzętom możliwość swobodnego ruchu oraz
kontaktu z innymi zwierzętami
– Pomieszczenia stajenne powinny być łatwe w
czyszczeniu
– W stajni powinny panować odpowiednie warunki
mikroklimatyczne:
• Odpowiednia ilość powietrza na 1 konia
• Dopływ świeżego powietrza
• Właściwa temperatura i wilgotność powietrza
• Możliwość utrzymania niskiego stężenia gazów,
pyłów i innych substancji zawartych w powietrzu
Ruch
1. W stanie naturalnym konie codziennie
pokonują znaczne odległości,
2. W normalnych warunkach poruszają się
powoli i spokojnie,
3. Na pastwisku pokonują zwykle 3-10 km
dziennie.
Wybiegi
Drzewa rosnące na wybiegu, umożliwiając
koniom
przebywanie w cieniu, mają korzystny wpływ na
dobrostan tych zwierzą.
Ruch - przebywanie, na otwartej przestrzeni
 wzmacnia mięśnie, ścięgna, więzadła,
 poprawia jakość i kształt kopyt
 wpływa na pracę
i oddechowego
układów
krążenia
 dla źrebiąt pastwisko jest pierwszym
miejscem kształtującym takie cechy jak
wydolność, wytrzymałość
 Powolny ruch w czasie pasienia zapewnia
lepszą pracę układu pokarmowego
Ruch
przebywanie na świeżym powietrzu:
●
hartuje,
●
sprzyja prawidłowej pracy układu
oddechowego, także przez ograniczenie
kontaktu z kurzem;
●
ruch po podłożach nie zawierających dużego
stężenia końskiego nawozu – łatwe utrzymanie
w dobrej jakości skóry palca i kopyt.
Ruch
przebywanie na świeżym powietrzu:
wystawienie na działanie promieni słonecznych:
• zwiększa syntezę witaminy D w skórze,
• ułatwia eliminację grzybów i bakterii ze
skóry,
• dobrze wpływa na pracę układu rozrodczego
 W gospodarstwach, w których utrzymywane
są konie, powinny znajdować się co najmniej
2 konie,
 Koniom należy zapewnić możliwość
swobodnego ruchu na wybiegu przez co
najmniej 1-2 godziny dziennie,
 Podczas pobytu na wybiegu konie powinny
przebywać w grupach,
 Praca, jazda pod siodłem itp.
• mogą częściowo zaspokoić potrzebę ruchu,
ZACHOWANIA KONI
●
●
●
●
●
●
●
Konie to zwierzęta stadne – przestraszone
reagują ucieczką,
Konie spędzają bardzo dużo czasu w ruchu,
Konie spędzają 60 % czasu pobierając paszę,
Otoczenie i warunki w stajni nie dostosowane do
naturalnego zachowania koni mogą prowadzić
do wystąpienia narowów,
Widzenie panoramiczne
Zmysł wzroku u koni dostosowany jest do życia na
otwartym terenie,
Z tyłu za koniem znajduje się niewielka strefa
„ślepa”,
Przechowywanie pasz
Składowanie i konserwacja pasz treściwych
• W workach
• W skrzyniach drewnianych obitych blachą
• Zabezpieczonych przed dostępem owadów i
gryzoni
• Zabezpieczonych przed podłożem – palety
drewniane
• W pobliżu paszarni
• W większych stajniach w silosach wieżowych
Pasze objętościowe suche
Siano (wilgotność do 14%)
• Podstawowy składnik dawki pokarmowej
Słoma (głównie jako ściółka)
• Dla celów żywieniowych uzupełnienie
dawki pokarmowej
• Zrównoważenie fizjologiczne i psychiczne
konia
Pasze objętościowe soczyste
Marchew
• Umożliwienie przechowywania w zimie –
zabezpieczenie przed mrozem
• Przewidzieć możliwość mycia przed
skarmieniem
Sianokiszonka
• Zawartość suchej masy 50 - 60 %
• Dobra jakość (konie są wrażliwe na zatrucia
sianokiszonką)
• Bele owinięte folią (6 warstw), nie uszkodzone,
bez gryzoni.
• Bele uszkodzone (nawet w niewielkim stopniu)
nie nadają się do żywienia koni.
Teren wokół stajni
Wybieg: suchy, droga do wybiegu
osuszony
Żywienie na wybiegu
●
Nie mniejszy niż
20 x 40 m = 800 m2
● Optymalny
50 x 100 m = 5000
●
Ścielenie w stajni
ściółka - suchy, miękki, dobrze nasiąkający
materiał,
w szczególności:
• słoma lub
• trociny,
kładziony na podłogę w pomieszczeniach
inwentarskich
w
celu
zapewnienia
zwierzętom uczucia suchości i ciepła oraz
stwarzający warunki dla spełnienia potrzeb
fizjologicznych.
Karmienie i pojenie
➢
Konie wolą jeść i pić w towarzystwie innych koni,
W warunkach naturalnych w okresie letnim 80-95%
dziennej racji pożywienia stanowią trawy, gałęzie,
korzenie i kora drzew,
➢
Ilość wody wypijanej przez konie zależy od racji
pokarmowej:
• 2-3 litry wody na 1 kg s.m. Paszy
• Zimą 20-30 litrów wody dziennie,
• Konie poi się co najmniej trzy razy dziennie
➢
Narowy stajenne - zapobieganie
Przyczyny narowów stajennych:
• Nuda,
• Długie okresy bezczynności (w stanie naturalnym
konie pasą się dłużej),
• Napięcie nerwowe,
• Brak ruchu na wolnym powietrzu,
Ryzyko wzrasta wraz z:
• Obniżeniem ilości pasz objętościowych w dawce
poniżej 6,8 kg/dzień
• Stosowaniem ściółki innej niż słoma
Narowy stajenne
Rodzaje narowów:
• Obgryzanie żłobu i innych przedmiotów,
• Łykawość (z podparcia, z powietrza),
• Tkanie
Walka z nudą i stresem u koni:
Zapewnić koniom:
• Dostatecznie dużo przestrzeni w stajni,
• Długi codzienny pobyt na wybiegu,
• Jeśli to niemożliwe, a konie nie pracują,
należy je wyprowadzać na zewnątrz i karmić
ręcznie
Walka z nudą i stresem u koni:
•
•
Jeśli to niemożliwe, a konie nie pracują należy je
wyprowadzać na zewnątrz i karmić ręcznie
Dzielić racje pokarmowe według zasady „mało i
często” (co najmniej 3 odpasy dziennie)
•
Zapewnić stały dostęp do wysokiej jakości siana,
•
Podawać koniom siano w siatce nylonowej,
•
Umieścić w stajni lizawkę z soli i składników
mineralnych
Ocena nastroju konia
Zasady bezpiecznego postępowania z końmi
●
Spokój i cierpliwość,
●
Zdecydowanie i stanowczość,
●
Łagodność,
●
Stosowanie perswazji, nigdy siły
Unikać należy
●
Nerwowości w postępowaniu z końmi,
●
Brutalnego traktowania koni,
●
Gwałtownych, nieoczekiwanych ruchów,
●
Hałasu w stajni,
●
Podchodzenia do konia od tyłu, nagle i bez
ostrzeżenia,
Odległość od płyty gnojowej:
Koszty poprawy dobrostanu koni
żywienie:
dbałość
o
prawidłowy
zbiór
i przechowywanie pasz objętościowych i treściwych, zmiana
proporcji dawek żywieniowych, dbałość o pastwiska
Dobre
Dobre utrzymanie: usuniecie wystających elementów,
usprawnienie zamykania i otwierania drzwi, dbałość o suchy
podłożę i wentylację,
Dobre zdrowie: wynika z dwóch poprzednich kryteriów.
Niezbędne szczepienia.
Prawidłowe zachowanie: podstawowa praca z koniem,
wypracowanie posłuszeństwa bez użycia przemocy, dbałość o
prawidłowość użytkowania, zapewnienie swobodnego ruchu.
Dziękuję za uwagę