Transcript Document

CZYNNIKI ROZWOJU
OBSZARÓW WIEJSKICH W
OPINII WŁAŚCICIELI
GOSPODARSTW O
ALTERNATYWNYCH
ŹRÓDŁACH DOCHODÓW
Piotr Bórawski
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w
Olsztynie
Wielofunkcyjny rozwój obszarów wiejskich:
polega na rozwoju innych funkcji oprócz
rolnictwa i zaprzestaniu traktowania obszarów
wiejskich, jako monofunkcyjnych
Głównymi przesłankami do rozwoju idei
wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich jest
wyludnianie polskiej wsi. Ludzie młodzi i bardziej
wykształceni poszukują pracy w mieście. Kolejną
przesłanką sprzyjającą rozwojowi koncepcji
wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich jest
wysoki poziom bezrobocia wśród ludności
wiejskiej, która nie poszukuje i nie znajduje pracy
w mieście
Do najważniejszych korzyści płynących ze wdrażania
wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich według
Zarębskiego (2001) należą:
- GOSPODARCZE – rozwój infrastruktury na
obszarach wiejskich, realizacja inwestycji, zwiększenie
atrakcyjności wsi, jako miejsca zamieszkania oraz
poprawa efektywności gospodarowania w rolnictwie,
- SPOŁECZNE –
poprawa
warunków
mieszkańców wsi oraz edukacji i bezpieczeństwa,
życia
- POLITYCZNE – stabilizacja polityczna
obszarach wiejskich, integracja mieszkańców wsi.
na
Do najważniejszych funkcji głównych i uzupełniających
należą:
- ROLNICZA: produkcja roślinna i zwierzęca,
- LEŚNA: rozwój leśnictwa i przemysłu drzewnego,
- EKOLOGICZNA: rozwój rolnictwa ekologicznego,
- TURYSTYCZNA: ruch turystyczny, usługi
gastronomiczne, kulturalno-oświatowe,
- HANDLOWA I USŁUGOWA: handel artykułami rolnospożywczymi,
- PRZEMYSŁOWA: rozwój przedsiębiorstw, przetwórstwa
rolno-spożywczego i inne
Otoliński i Wielicki (2003) dzielą funkcje rolnictwa na:
STARE:
- produkcj żywności,
- produkcja surowców do przemysłu spożywczego,
- produkcja surowców dla przemysłu przetwórczego.
NOWE:
- wytwarzanie surowców odtwarzalnych, wytwarzania
energii odnawialnej,
- wykorzystanie energii słonecznej i wiatrowej,
- ochrona środowiska i konserwacja przyrody,
- kształtowanie i pielęgnacja krajobrazu
Zebrany materiał opracowany został z uwzględnieniem
podziału badanej zbiorowości na cztery grypy gospodarstw
wydzielone na podstawie struktury produkcji towarowej oraz
gałęzi produkcji na:
• 30 gospodarstw jednokierunkowych strusiarskich (w
których udział gałęzi strusi wynosił ponad 40% wartości
produkcji, a pozostałych mniej niż po 30%),
• 27 gospodarstw jednokierunkowych danieli
• 20 gospodarstw jednokierunkowych kóz
• 92 gospodarstwa wielostronne
Tabela 1 Opinie respondentów o potrzebie inwestycji w gminie (%)*
Wyszczególnienie
Gospodarstw
a
Gospodarstwa producentów
strusi
danieli
kóz
17,4
26,7
14,8
15,0
Obiekty kulturalne
36,9
30,0
25,9
40,0
Budowa kościoła
4,3
3,3
3,7
5,0
Boiska sportowe, baseny
26,1
23,3
18,5
25,0
Ochrona środowiska
56,5
40,0
59,3
50,0
Budowa lub remont szkoły
11,9
6,6
7,4
10,0
Inne
Źródło: Badania własne
17,4
13,3
18,5
25,0
wielostronne
Budownictwo
mieszkaniowe
* Respondenci mogli wskazać więcej niż jedną odpowiedź
Tabela 2 Czynniki przyrodnicze i społeczne rozwoju wsi w opinii respondentów (%)*
Wyszczególnienie
Gospodarstw
Gospodarstwa
a
producentów
wielostronne
strusi
danieli
kóz
Naturalne zasoby (drewno)
18,5
33,3
37,0
35,0
Stosunkowo urodzajna ziemia
15,2
30,0
33,3
25,0
Korzystne położenie
31,5
50,0
22,2
55,0
Piękny krajobraz
78,3
63,3
55,6
45,0
Ludzie (ich życzliwość)
38,0
30,0
22,2
45,0
Bliskość rynków zbytu
19,6
23,3
18,5
45,0
Inne
1,1
6,7
0,0
20,0
10,9
0,0
7,4
0,0
Badania własne
NieŹródło:
wiem
* Respondenci mogli wskazać więcej niż jedną odpowiedź
Tabela 3 Rozwiązania ekonomiczne najbardziej korzystne dla rozwoju wsi w opinii respondentów*
Wyszczególnienie/zmienna
Gospodarstwa
Gospodarstwa
wielostronne
producentów
strusi
danieli
kóz
Inwestowanie w rozwój regionu
31,5
43,3
33,3
35,0
Fundusze na poprawę infrastruktury
68,5
83,3
81,5
75,0
System wspierający przedsiębiorczość
31,5
33,3
33,3
30,0
Państwowa pomocy dla rolnictwa
38,0
40,0
22,2
45,0
Zachęcenie ludzi z zewnątrz do inwestowania
12,0
10,0
7,4
20,0
Sprzedaż firm inwestorom zagranicznym
1,1
0,0
3,7
5,0
Sprzedaż ziemi inwestorom zagranicznym
1,1
0,0
7,4
5,0
Inne wypowiedzi
2,2
3,3
7,4
20,0
Nie mam zdania
9,8
0,0
7,4
0,0
Źródło: Badania własne
WNIOSKI
Najważniejszymi czynnikami rozwoju wsi w opinii
respondentów były piękny krajobraz, ludzie i ich życzliwość
oraz korzystne położenie
Poprawa infrastruktury wpływa na podniesienie standardu
życia mieszkańców wsi oraz powoduje, że zacierają się
różnice między wsią i miastem.
Dla dalszego rozwoju obszarów wiejskich ważne jest, aby
dotychczasowe priorytety wspólnej polityki rolnej w
perspektywie 2014-2020 nie uległy gruntownym zmianom.
TYPOWA WIEŚ ROLNICZA W POLSCE
WIEŚ OBRYTE:
170 DOMOSTW, W TYM:
16 GOSPODARSTW PRODUKUJĄCYCH ŻYWNOŚĆ
15 PRZEDSIĘBIORSTW
20 OSÓB ZATRUDNIONYCH W SZKOLE
14 OSÓB ZATRUDNIONYCH W GMINIE
60 OSÓB PRACUJE W OŚRODKU POMOCY
SPOŁECZNEJ
POZOSTALI PRACUJĄ W WARSZAWIE
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ