Transcript Arc GIS 1

‫‪ Arc GIS‬پيشرفته‬
‫جلسه اول‬
‫اهداف مرحله اي‬
‫‪‬‬
‫انواع داده در ‪GIS‬‬
‫‪‬‬
‫هدف از يادگيري دوره پيشرفته‬
‫انواع مدل در ‪GIS‬‬
‫اهداف مرحله اي انجام يك پروژه‬
‫چگونگي تهيه داده براي انجام يك مدل‬
‫‪ :A‬وكتوري ‪:‬از طريق رقومي كردن تهيه مي شوند و امكان انجام آناليز(تركيب) اين داده‬
‫ها براي مدل سازي به صورت وكتوري وجود دارد ‪ .‬قابليت مهم اين داده ها تهيه بانك اطالعاتي مي‬
‫‪ :B‬رستري ‪ :‬اين داده ها به صورت پيكسلي‬
‫باشد‬
‫هستند و هر پيكسل داراي يك ‪( Dn‬عدد) مخصوص ي به خود بوده و به صورت ماتريس ي هستند كه‬
‫امكان انجام عمليات آماري و رياض ي روي آ نها مدل سازي وجود دارد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫انواع مدلها در ‪: GIS‬‬
‫‪‬‬
‫‪ -1‬مدل هيدرولوژيكي‬
‫‪ -2‬مدل زمين شناس ي‬
‫‪ -3‬مكان يابي‬
‫‪ -4‬محيط زيستي‬
‫‪ -5‬منابع طبيعي و كشاورزي و غيره‬
‫مدل هيدرولوژيكي ‪:‬‬
‫‪ :a‬پهنه بندي پتانسيل سيل خيزي در حوضه نكا‬
‫‪ :b‬برآ ورد ارتفاع رواناب در حوضه سد لتيان‬
‫‪c‬‬
‫‪‬‬
‫‪ :‬تهيه نقشه ‪ cn‬حوضه كارون‬
‫مدل زمين شناس ي ‪:‬‬
‫‪ : a‬پهنه بندي زمين لغزش در ارتفاعات شمالي تهران‬
‫برآ ورد ميزان فرسايش و رسوب دهي حوضه نكا‬
‫‪:b‬‬
‫مراحل انجام يك مدل‬
‫به عنوان مثال ‪:‬‬
‫‪ ‬پهنه بندي پتانسيل زمين لغزش در ارتفاعات شمالي بينالود‬
‫اليه هاي مورد نياز ‪:‬‬
‫شيب‬
‫جهت شيب‬
‫بافت خاك و نفوذپذيري‬
‫سازندهاي زمين شناس ي‬
‫شيب اليه هاي زمين شناس ي‬
‫بارش‬
‫فاصله از رودخانه جاده شهر‬
‫درجه حرارت‬
‫مراحل انجام يك مدل‬
‫‪ ‬داده ها را بر اساس يكي از روشهاي امتياز دهي يا وزن دهي رتبه بندي مي كنيم‬
‫‪ ‬تركيب اليه ها يا ‪ over lay‬و بدست آ وردن نقشه پهنه بندي پتانسيل زمين لغزش‬
‫‪3D Analyst‬‬
‫‪ 3D Analyst‬از اين قسمت براي آناليزهاي‬
‫مكاني و ‪ 3‬بعدي متاثر از سطح توپوگرافي و‬
‫ناهموار زمين استفاده مي گردد‪ .‬اليه هاي سه‬
‫بعدي مانند ‪ , DEM‬شيب و جهت شيب و پروفيل‬
‫طولي و حجم خاكبرداري و خاكريزي و ‪...‬كه‬
‫بيان كننده وضعيت منطقه است تهيه مي گردد‬
‫‪TIN‬‬
‫(‪)triangulated irregular network‬‬
‫شبكه مثلث بندي نامنظم‬
‫‪ TIN‬يك اليه رستري وكتوري است كه از تعداد بيشماري مثلث با ابعاد مختلف‬
‫شكل گرفته كه هر مثلث وضعيت سطح زمين و ناهمواري آنرا مشخص مي‬
‫كند اين اليه در درون خود ويژگيهاي ارتفاعي ‪ .‬شيب ‪ .‬جهت ناهمواري ‪.‬‬
‫وضعيت دامنه ها نسبت به خورشيد را دارا مي باشد‬
‫اين اليه به دليل اينكه ويژگي وكتوري را نيز در بر مي گيرد حجم زيادي داشته و آناليز‬
‫آن سنگين تر صورت مي گيرد و بيشتر براي نواحي در سطح كوچكتر استفاده‬
‫گردد‬
‫مي‬
‫كاربرد ها ‪:‬‬
‫تهيه ‪DEM‬‬
‫تهيه پرفيل طولي و عرضي‬
‫تهيه شيب‬
‫تهيه جهت دامنه ها‬
‫تهيه نقشه وضعيت نقاط مختلف نسبت به خورشيد و وضعيت نورگيري آنها‬
‫تهيه نقشه وضعيت ديد منطقه از يك نقطه به خصوص‬
‫تهيه نقشه حجم خاكبرداري و خاكريزي منطقه‬
‫تهيه اليه هاي ‪ 3‬بعدي‬
‫تهيه نقشه زير حوضه ها و شبكه آبراهه‬
‫تهيه نقشه هاي بارش ‪ .‬دما بر اساس مدل رگرسيون و ارتفاع‬
‫تهيه مدل ‪DTM‬‬
‫اليه هاي مورد نياز براي ‪TIN‬‬
‫‪Line‬‬
‫‪ : Point‬نقاط ارتفاعي‬
‫‪ : Polygon‬مرز منطقه‬
‫‪ :‬شامل خطوط منحني ميزان‪ -‬شبكه راهها‪ -‬رودخانه و ‪...‬‬
‫و درياچه و بلوك ساختمانها و غيره‬
‫خصوصيات اليه ها از نظر ارتفاعي تنظيمات آنها به هنگام تهيه‬
‫‪TIN‬‬
‫نوع اليه‬
‫داراي ارتفاع‬
‫بدون ارتفاع‬
‫نوع شبكه بندي‬
‫‪Line‬‬
‫فيلد ارتفاعي معرفي‬
‫مي شود كه از نوع‬
‫عدد است‬
‫‪none‬‬
‫‪Hard line‬‬
‫‪Soft line‬‬
‫‪Point‬‬
‫فيلد ارتفاعي معرفي‬
‫مي شود‬
‫‪none‬‬
‫‪Mass point‬‬
‫‪polygon‬‬
‫فيلد ارتفاعي معرفي‬
‫مي شود‬
‫‪none‬‬
‫‪Clip‬‬
‫‪erase‬‬
‫مراحل تهيه ‪TIN‬‬
‫‪ -1‬ابتدا نوار ابزار ‪3D Analyst‬‬
‫را از مسير‬
‫> ‪Tools > extension‬‬
‫تيك آنرا بزنيد‬
‫از مسير‬
View >Tools > 3d Analyst
‫را فعال كنيد‬
CD > 3D Analyst > feature for Tin ‫اليه هاي زير را از مسير‬
‫وارد محيط كرده‬
Topo lin
Marze



‫فيلد ارتفاعي‬
‫نوع مثلتث بندي‬
TIN
‫روش اضافه كردن يك اليه به ‪ TIN‬ساخته شده‬
‫انواع اليه هاي‪TIN‬‬
‫اليه هاي خطي به عنوان ‪ Break line‬شناخته مي شوند‬
‫‪‬‬
‫‪ : Hard line‬اكر يك اليه خطي بيان كننده تغييرات سريع از نظر شيب باشد او اين گزينه استفاده مي‬
‫شود‪ .‬به عنوان مثال ‪:‬توپوگرافي شبكه آبراهه‬
‫‪‬‬
‫‪ : Soft line‬اكر يك اليه خطي بيان كننده تغييرات تدريجي از نظر شيب باشد او اين گزينه استفاده مي‬
‫شود به عنوان مثال ‪ :‬راه آ هن مرز منطقه‬
‫اليه هاي پولي گوني‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪ : Clip‬عمل برش دادن را انجام مي دهد‪ .‬به عنوان مثال وقتي مي خواهيم اطراف حوزه آ بخيز در‬
‫منطقه نباشد‬
‫‪ : Erase‬عمل پاك كردن را انجام مي دهد‪ .‬به عنوان مثال وقتي مي خواهيم پولي گون هاي داخل‬
‫منطقه در ‪ TIN‬نباشد‬
‫ساختار‪TIN‬‬
‫‪ ‬از تعداد بي شماري مثلث تشكيل شده است‬
‫‪ ‬از هر كدام از عوارض به عنوان ‪ Break line‬شناخته مي شود‬
‫‪ ‬هر كدام ازمثلث ها از تقاطع عوارض دخالت داده شده هر ‪ TIN‬بوجود‬
‫مي آ يد‬
‫به هر كدام از پاره خطهايي كه‬
‫تقاطع عوارض به وجود آمده‬
‫‪Break line‬ميگويند وهر سه نقطه‬
‫تشكيل يك مثلث ميدهد‬
‫از‬
‫‪Dem‬‬
‫(‪) digital elevation model‬‬
‫(مدل رقومي ارتفاعي)‬
‫‪:DEM‬‬
‫مدل رقومي ارتفاعي است كه در آن هر پيكسل بيان كننده يك‬
‫ارزش مي باشد ‪ DEM .‬ممكن است براي عناصر اقليمي‬
‫مثل دما‪ ،‬بارش‪ ،‬فشار‪ ،‬آلودگي و يا مربوط به وضعيت ارتفاعي‬
‫منطقه باشد كه در آن ارزشها در يك ساختار رستري قرار داده‬
‫مي شود‬
‫مراحل ساخت ‪Dem‬‬
‫تفاوتهاي ‪ TIN‬و ‪DEM‬‬
‫ويژگيهاي‪: TIN‬‬
‫رستري‪:‬‬
‫‪ ‬ساختار رستري_ وكتوري دارد‬
‫ارتفاع‪ ،‬شيب و ‪...‬‬
‫وكتوري‪Break line :‬‬
‫‪ ‬از سه نقطه براي درونيابي استفاده ميكند‬
‫‪ ‬چون داراي ساختار آن وكتوري ميباشد حجم‬
‫زيادي براي ذخيره كردن نياز دارد بنابراين‬
‫براي آناليز مناطق بزرگ نميتوان از آن‬
‫استفاده كرد‬
‫ويژگيهاي ‪:Dem‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫ساختار رستري دارد‬
‫از ‪ 4‬نقطه براي درونيابي استفاده ميشود‬
‫چون فقط ساختار رستري دارد براي مناطق‬
‫بزرگ ميتوان از آن استفاده كرد‬
‫دقت كمتري نسبت به ‪ TIN‬دارد‬
‫براي اينكه هر ارزش هر پيكسل در‪Dem‬‬
‫بيبينيم از روش زير استفاده ميشود‬
‫براي اينكه هر ارزش هر پيكسل در‪ Dem‬ببينيم از روش زير استفاده ميشود‬
‫تغيير رنگ و تغيير جهت رنگ آميزي‬
‫براي اينكه نشان بدهيم ‪ DEM‬يك اليه سه بعدي داراي ارتفاع‬
‫است بايد به ‪ Arc scene‬برويم‬
‫ابزارهاي ايجاد اليههاي گرافيكي در نوار ‪: 3D analyst‬‬
‫‪ : Create steepest path ‬ايجاد و تعيين پرشيبترين مسيرها بر روي بروي يك نقطه‬
‫خاص در ‪Dem‬‬
‫ابزارهاي ايجاد اليههاي گرافيكي در نوار ‪: 3D analyst‬‬
‫كاربرد ‪ :‬به‬
‫‪ : Create contours ‬ايجاد يك منحني ميزان‬
‫عنوان مثال ايجاد خط ارتفاع ذوب برف‪ ،‬ايجاد نقشه تغييرات پوشش گياهي بر‬
‫اساس ارتفاع‬
‫روش ساخت پروفيل‬
‫‪ -1‬ابتدا با استفاده از آيكون ‪ interpolate line‬يك خط به صورت‬
‫گرافيك ايجاد كرد‬
‫‪ 2‬خط گرافيكي را با استفاده از ‪ select element‬انتخاب كرده‬
‫‪ -3‬در نهايت روي آيكون ‪ create profile graph‬كليد كرده‬
‫ابزارهاي ايجاد اليههاي گرافيكي در نوار ‪: 3D analyst‬‬
‫‪: Create profile graph ‬تهيه گراف از روي پروفيل‬
‫ابزارهاي ايجاد اليههاي گرافيكي در نوار ‪: 3D analyst‬‬
‫‪ : Create line of sight‬بر اساس اين دستور مي توانيد كليه نواحي كه‬
‫قابل ديد بوده را از نواحي كه غير قابل ديد هستند مشخص كنيد‬
‫كاربرد ‪ :‬در ايجاد دكلهاي مخابراتي‬
‫براي تهيه ‪ line of sight‬بايد ايكون مورد نظر را انتخاب كرد‬
‫و در مرحله بعد ارتفاع از مبدا و ارتفاع مقصد بايد مشخص شود و‬
‫مي توان ارتفاع از نقطه مبدا را يك متر و مقصد را برابر با ارتفاع‬
‫گرفت‬
‫نظر‬
‫در‬
‫را‬
‫صفر‬
‫يعني‬
‫منطقه‬
‫از اين گزينه براي مشخص كردن نواحي قابل ديد از نقطه مبدا كه با‬
‫رنگ سبز نشان داده مي شود استفاده مي گردد‬
‫تهيه پروفيل طولي از روي اليه وكتوري‬
‫‪ -1‬ابتدا از مسير زير اليه ‪ main river‬را به محيط آورده‬
‫‪CD>3D Analyst>main river‬‬
‫‪ -2‬اليه ‪ DEM‬را از مسير‬
‫‪CD>3D Analyst>DEM‬‬
‫به محيط وارد كرده‬
‫‪ – 3‬اليه ‪ MAIN RIVER‬را تبديل به اليه ‪3‬بعدي كرده از‬
‫مسير زير‬
‫‪3D Analyst> convert feature to 3D‬‬
‫‪ ‬در مرحله نهاي اليه ‪3‬بعدي (‪ )Main 3D RIVER‬را‬
‫انتخاب كرد‬
‫‪ ‬در مرحله آخر آيكون ‪ Create profile graph‬را انتخاب‬
‫ميكنيم‬
‫‪‬‬
‫روش ساخت ‪ Line of sight‬از روي اليه وكتوري‬
‫‪‬‬
‫مانند مراحل باال اليه ‪2‬بعدي را به اليه ‪3‬بعدي تبديل كرده‬
‫‪ -1‬ابتدا از مسير زير اليه ‪ 2D line sight‬را به محيط آورده‬
‫‪CD > 3D Analyst >2D line sight‬‬
‫‪ -2‬اليه ‪ DEM‬را از مسير‬
‫‪CD >3D Analyst > DEM‬‬
‫به محيط وارد كرده‬
‫‪ – 3‬اليه ‪ 2D line sight‬را تبديل به اليه ‪3‬بعدي كرده از‬
‫مسير زير‬
‫‪3D Analyst> convert feature to 3D‬‬
‫‪‬‬
‫‪ ‬در نهايت از مسير >‪Arc Tool BOX>3D Analyst tool‬‬
‫‪Functional surface > line of sight‬‬
‫دستور را اجرا كنيد‬