Atyptische depressie

Effectiviteit TCAs versus MAOIs

Miljana Vukadin 23 november 2010 Oudste co-schap Psychiatrie

Casus

Mevrouw X, 45 jaar RvO: second opinion m.b.t. diagnose en behandeling Sinds 1996 in behandeling voor somberheidsklachten.

Medicatie voor opname:

TCA + lithium

met spiegelcontroles Diagnose na medicatievrije observatie:

depressie met atypische kenmerken

Behandeling:

klassieke MAO-remmer

Achtergrond (1/2)

Atypische kenmerken: 1) De stemming klaart op in reactie op positieve gebeurtenissen. én: 2) Twee of meer van de volgende kenmerken:  duidelijke gewichtstoename/toegenomen eetlust  hypersomnia  dodelijke vermoeidheid  langdurig overgevoelig voor intermenselijke afwijzing

Achtergrond (2/2)

  Depressie met atypische kenmerken  30% van ambulante patiënten met unipolaire depressie  4.8% in de algemene bevolking Begin op jongere leeftijd Chronisch beloop  MAOIs effectiever dan overige AD

Vraagstelling

Is een TCA met lithium even effectief als een MAO-remmer bij de behandeling van een atypische depressie?

P: I: C: O: patiënten die voldoen aan de DSM IV criteria voor depressie met atypische kenmerken TCA + lithium MAO-remmer daling van HAM-D/ CGI score

Pubmed

Zoektermen:  Atypical depression AND monoamine oxidase inhibitors Limits:  English

Henkel et al. (1/7)

Treatment of depression with atypical features: a meta-analytic approach.

Henkel V, Mergl R, Allgaier AK, Kohnen R, Möller HJ, Hegerl U.

Psychiatry Res. 2006 Jan 30;141(1):89-101.

PMID: 16321446 [PubMed –indexed for MEDLINE]

Henkel et al. (2/7)

Doel:  De validiteit onderzoeken van de algemeen geaccepteerde aanname dat depressie met atypische kenmerken beter reageert op MAOIs dan op andere AD.

Type artikel:  Meta-analyse Methode:  Inclusie: gerandomiseerde, gecontrolleerde, dubbel-blinde klinische trials, MAOIs vs. placebo/SSRIs/TCAs(min. 6 wk, max. 12 wk), patiënten die voldoen aan de DSM III/IV criteria voor depressie met atypische kenmerken

Henkel et al. (3/7)

 Primair uitkomstmaat: effectiviteit van behandeling bij atypische depressie, gemeten door verschillen in respons tussen de vergeleken behandelingen (effect size)  Respons: definitie van originele auteur (meestal 50% van de ernst van atypische depressie)

Henkel et al. (4/7)

Resultaten:

Henkel et al. (5/7)

Henkel et al. (6/7)

Effect size < 0.25 = small Effect size 0.25-0.40 = medium Effect size > 0.40 = large

Henkel et al. (7/7)

Conclusie:  3 van de 4 RCT’s: effectiviteit MAOIs > TCAs, medium effect size (0.21 0.35)   Discussie:   Slechts 8 studies geïncludeerd, 4 MAOI vs. TCAs Kleine patiëntengroepen  Publication bias HAM-D als psychometrisch instrument Onduidelijk of outcome beoordelaars blind waren voor groepstoewijzing  Compliantie niet gecontroleerd

Multidisciplinaire Richtlijn Depressie

Conclusies PICO

   Geen onderzoeken MAOIs vs. TCA + lithium bij atypische depressie Effectiviteit MAOIs > TCA bij atypische depressie Echter: weinig studies, kleine patiëntengroepen, spiegelcontroles?, 1 TCA, DSM III, primaire uitkomstmaat score ≤ 2 op CGI scale (7-puntsschaal: 1=zeer veel verbeterd, 7=zeer veel slechter t.o.v. baseline)

Aanbevelingen

   Onderzoek naar MAOI vs. TCA (+ lithium) met spiegelcontroles bij atypische depressie volgens DSM IV criteria Grotere patiëntpopulaties Andere TCA

Vragen?