Transcript 468,50 Kb - Błażej Balewski

Społeczno-gospodarcze determinanty sytuacji na
rynku pracy Wielkopolski Wschodniej w świetle badań
własnych
(Błażej Balewski)
Obserwatorium rynku pracy Wielkopolski Wschodniej
Wyniki badań wtórnych
z obszaru gospodarki
Zadanie 1 Badanie wtórne
Etap 1 Formułowanie problemów badawczych
Cel: 1) sformułowanie listy problemów badawczych z
trzech obszarów: rynek pracy, edukacja, gospodarka.
2) Analiza dokumentów strategicznych, danych
statystycznych oraz innych opracowań
Wyniki analizy istniejącego dorobku naukowego w
zakresie miejsca i roli gospodarki na wielkopolskim
rynku pracy.
1.W większości zespoły badawcze tworzące
opracowania nie są złożone jednocześnie z
przedstawicieli ludzi nauki, służb zatrudnienia i
otoczenia biznesowego. W opracowaniach
preferowane jest jednostkowe spojrzenie na
problematykę rynku pracy.
2.Komunikatywność języka jest ograniczona.
Wyniki analizy istniejącego dorobku naukowego w
zakresie miejsca i roli gospodarki na wielkopolskim
rynku pracy.
3.W bogatej literaturze z zakresu problematyki
wielkopolskiego rynku pracy, subregion koniński jest
prezentowany redukcjonistycznie.
4.Istniejące opracowania opierają się najczęściej na
stanowisku metodologicznym: instrumentalizmu i
retoryki.
5.Dostęp do materiałów jest utrudniony.
Wyniki analizy istniejącego dorobku naukowego w
zakresie miejsca i roli gospodarki na wielkopolskim
rynku pracy
6. Część autorów wskazuje wyselekcjonowane obszary
gospodarki mające kluczowe znaczenie dla regionu.
Ich selekcja opiera się bądź na wyspecjalizowanych
modelach ekonometrycznych, bądź na intuicyjnym
wskazaniu tychże przestrzeni.
7. Marginalnie obserwowalna jest analiza w odniesieniu
do odkrytych praw ekonomicznych dotyczących
popytu na pracę.
Badanie pilotażowe – podsumowanie
Zarys informacji pozyskanych w toku badania pilotażowego
Badanie pilotażowe posłużyło:
•
Zweryfikowaniu poziomu jakości stosowanych narzędzi
badawczych
•
pozyskaniu ograniczonych ilościowo danych pierwotnych.
Informacje pozyskane w toku badania wskazywały co następuje:
•
Poziom efektywności interwencjonizmu państwa na rynku pracy
nie jest zadawalający.
•
Obserwowalna jest patologia w postaci zatrudniania w „szarej
strefie”
Badanie główne - metodyka
CELE PRACY BADAWCZEJ
Celem pracy jest: monitoring rynku pracy subregionu konińskiego w latach 20102012
Do celu głównego pracy zostały wyznaczone cele szczegółowe , które dotyczą :
•
uzupełnienia luk informacyjnych w trzech płaszczyznach: rynku pracy, edukacji i
gospodarki, poprzez:
określenie elementów zbioru cech charakterystycznych dla rynku pracy Wielkopolski
Wschodniej
poznanie oczekiwań uczestników procesu wymiany zachodzącego na lokalnym rynku
pracy;
poznanie barier rozwojowych lokalnego rynku pracy,
•
wspomaganie procesów decyzyjnych poprzez monitorowanie zmian społecznogospodarczych
•
wskazanie zmiany stopnia świadomości przedstawicieli podmiotów w stosunku do
wiedzy początkowej
PROBLEMATYKA BADAŃ
Problematykę badawczą określają pytanie:
Jakie są cechy charakterystyczne rynku pracy Wielkopolski Wschodniej w latach 20102012?
Dalej zachodzi konieczność zdefiniowania problemów , których rozwiązanie nastąpić może jedynie
w drodze opracowania wyników badań . Do najbardziej istotnych problemów
szczegółowych należy zaliczyć odpowiedź na następujące pytania:
Jakie informacje przyczynią się do uzupełnianiaenia luk informacyjnych w trzech płaszczyznach:
rynku pracy, edukacji i gospodarki, poprzez:
Jakie elementy współtworzą zbiór cech charakterystycznych dla rynku pracy Wielkopolski
Wschodniej
Jakie są oczekiwania uczestników procesu wymiany zachodzącego na lokalnym rynku pracy;
jakie są bariery rozwojowe dla lokalnego rynku pracy?
czy i jeśli tak to w jakim stopniu możliwe jest wspomaganie procesów decyzyjnych poprzez
monitorowanie zmian społeczno-gospodarczych
czy i jeśli tak to w jakim stopniu zaistniała zmiana poziomu świadomości przedstawicieli
podmiotów w stosunku do wiedzy początkowej
HIPOTEZY
HIPOTEZA GŁÓWNA:
Istnieje zbiór cech charakterystycznych dla współczesnego rynku pracy Wielkopolski
Wschodniej
HIPOTEZY SZCZEGÓŁOWE :
Istnieją informacje mogące przyczynić się do uzupełnienia luk informacyjnych w trzech
płaszczyznach: rynku pracy, edukacji i gospodarki, poprzez:
Istnieje wieloelementowy zbiór cech charakterystycznych dla rynku pracy Wielkopolski
Wschodniej
Oczekiwania uczestników procesu wymiany zachodzącego na lokalnym rynku pracy są
skonkretyzowane;
Występują bariery rozwojowe dla lokalnego rynku pracy?
Wspomaganie procesów decyzyjnych poprzez monitorowanie zmian społeczno-gospodarczych jest
możliwe. Stopień tego wspomagania można określić jako wysoki.
Zaistniała zmiana poziomu świadomości przedstawicieli podmiotów w stosunku do wiedzy
początkowej w stopniu przekraczającym o połowę stan mierzalnych elementów tworzących
świadomość społeczną.
DOBÓR PRÓBY
Jednostka i procedura doboru próby : Dobór próby posiadał zróżnicowany charakter. W obszarze
gospodarki (przedsiębiorcy i osoby zatrudnione) dobór próby posiadał charakter mieszany,
oparto go bowiem na wstępnej arbitralnej selekcji i późniejszym doborze opartym na
charakterze ochotniczych zgłoszeń. Dobór arbitralny polegał na wyselekcjonowaniu grupy
przedsiębiorstw i wskazaniu branż z terenu poszczególnych powiatów, które zgłaszały do
lokalnych powiatowych urzędów pracy, w latach 2008 i 2009, zapotrzebowanie (popyt)
na niesubsydiowaną pracę. Kryterium to przyjęto za przesłankę do uznania
przedmiotowych przedsiębiorstw za kluczowe dla lokalnego rynku pracy.
Marginalnie należy dodać, że powyższe kryterium nie jest zgodne z metodyką stosowaną w tym
aspekcie przez lokalne służby zatrudnienia. Pracownicy lokalnych urzędów pracy w grono
przedsiębiorstw kluczowych dla lokalnej gospodarki i lokalnej polityki zatrudnienia
włączają te przedsiębiorstwa, które: utrzymują kontakt z urzędem, poprzez zgłaszanie
ofert pracy subsydiowanych i niesubsydiowanych; korzystały z instrumentów rynku
pracy; często kontaktują się ze służbami zatrudnienia.stwarzają wrażenie dużego
przedsiębiorstwa;
Sposoby komunikowania się : poczta, osobiście, poczta elektroniczna
Ilość kluczowych przedsiębiorstw dla lokalnego rynku
pracy
Kryterium
Powiat koniński
Powiat Kolski Powiat
Powiat
doboru
(grodzki)
Dobór celowy
według
zgłoszonego
popytu na pracę
niesubsydiowaną
241
Odsetek ogółu 7 405 ogółem
przedsiębiorst 3,25%
w z terenu
lokalnego
rynku pracy
Słupecki
Turecki
565
110
256
6 213 ogółem
9,09%
4 292
ogółem
4 889
ogółem
2,56%
5,24%
Źródło: opracowanie własne na
podstawie danych PUP
DOBÓR PRÓBY
W toku procedury przygotowującej właściwy proces badawczy ustalono też, że w/w kryteria doboru
przedsiębiorstwa do miana kluczowego dla regionu charakteryzują również przedstawicieli
lokalnych samorządów gminnych.
Należy też wspomnieć, że w toku prac przygotowawczych do doboru próby z obszaru przedsiębiorstw podjęto
bezskuteczną próbę oparcia doboru próby na informacjach dotyczących dynamiki zmiany w wielkości
opłacanych lokalnych podatkach. Bezskuteczność tego działania spowodowana była występowaniem
przeszkód prawnych wynikających z ochrony w/w danych.
Z grupy przedsiębiorstw kluczowych, wyselekcjonowanych w oparciu o kryterium wielkości popytu na
niesubsydiowaną pracę, wyłoniono w oparciu o procedurę ochotniczych zgłoszeń próbę badawczą w
grupie osób zatrudnionych i grupie kadry zarządzającej (najczęściej właścicielskiej).
Natomiast dobór próby w obszarze osób pozostających w rejestrach bezrobotnych oparty był na doborze losowym
Próba badawcza z obszaru szkolnictwa wyłoniona została natomiast w oparciu o dobór arbitralny w zakresie
uczestnictwa grupy studentów. W badaniu uczestniczyli jedynie przedstawiciele studentów uczelni
poddanych wcześniejszym analizom przez Wojewódzki Urząd Pracy w Poznaniu tj. Państwowej Wyższej
Szkoły Zawodowej w Koninie oraz Wyższej Szkoły Kadr Menedżerskich w Koninie..
Planowana wielkość próby : W badaniu pilotażowym łącznie wzięło udział 50 osób i organizacji. Natomiast
badaniem głównym objęto: przedsiębiorców – 200 , uczniów – 75, studentów – 25, bezrobotnych – 50,
pracujących - 100
Ilość kluczowych przedsiębiorstw dla lokalnego rynku
Kryterium
Powiat koniński
Powiat Kolski Powiat
Powiat
pracy
doboru
(ziemski i grodzki)
Dobór arbitralny
przez lokalne
służby
zatrudnienia
68 ( nie wskazano wiodących)
Dobór arbitralny
przez lokalne
samorządy
terytorialne
Golina – 15 przedsiębiorstw;
Kazimierz Biskupi – 19
przedsiębiorstw, Kleczew – 13
przedsiębiorstw, Kramsk – 15
przedsiębiorstw; Stare Miasto
– 18 przedsiębiorstw, Grodziec
– 15 przedsiębiorstw, Wilczyn –
15 przedsiębiorstw, Krzymów –
15 przedsiębiorstw, Ślesin – 15
przedsiębiorstw; Wierzbinek–
15 przedsiębiorstw; Skulsk – 15
przedsiębiorstw; Rzgów – 17
przedsiębiorstw; Sompolna –
14 przedsiębiorstw
Słupecki
Turecki
50 ( w tym jedenaście
określono jako
szczególnie znaczące)
50 ( w tym
dziesięć
określono jako
szczególnie
ważne)
50 ( w tym 15
określono jako
wiodące)
m. Koło – 14
przedsiębiorstw;
Kłodawa – 10
przedsiębiorstw;
Kościelec – 19
przedsiębiorstw;
Grzegorzew – 15
przedsiębiorstw,
Chodów – 1
przedsiębiorstw,
Babiak – 16
przedsiębiorstw;
Olszówka – 15
przedsiębiorstw,
Lądek – 15
przedsiębiorstw;
Gm. Słupca – 15
przedsiębiorstw
Zagórów – 12
przedsiębiorstw;
Powidz – 10
przedsiębiorstw
Przykona – 9
przedsiębiorstw,
Dobra – 15
przedsiębiorstw,
Malanów – 7
przedsiębiorstw
ZAKRES PRACY :
Zakres czasowy pracy lata od: 2010 do 2011.
Zakres przestrzenny pracy; Wielkopolska Wschodnia tj obszar powiatów: m. Konin,
powiatu konińskiego ziemskiego, powiatu kolskiego, powiatu słupeckiego,
powiatu tureckiego.
Zakres przedmiotowy pracy: badaniu poddano prowadzoną politykę zatrudnienia
(rynku pracy), działanie edukacyjne, ze szczególnym uwzględnieniem
kształcenia ponadgimnazjalnego i kształcenia wyższego oraz szeroko
rozumiany aspekt zarządzania zasobami ludzki w organizacjach zgłaszających
popyt na pracę tj. przedsiębiorstwach, organizacjach non-profit i instytucjach.
Zakres podmiotowy pracy badawczej stanowili menedżerowie wyższego szczebla,
studenci, i uczniowie ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych, pracownicy z
poza kręgu kierownictwa
METODY I NARZĘDZIA BADAWCZE
W pracach badawczych posłużono się następującymi metodami badawczymi:
sondażem diagnostycznym, metodą sędziów kompetentnych, wywiadem z
grupami fokusowymi oraz analizą dokumentów. Ostatnia ze wspomnianych
metod stanowiła podstawę do poznania zarysu istniejącego stanu wiedzy o
rynku pracy Wielkopolski Wschodniej. W gronie sędziów kompetentnych
znaleźli się wieloletni praktycy z obszaru gospodarki, edukacji i instytucji
otoczenia biznesowego oraz przedstawiciel uczelni, będącej partnerem w
projekcie, legitymujący się dorobkiem naukowym z zakresu szeroko rozumianej
problematyki pracy i polityki zatrudnienia. W skład grup fokusowych wchodzili
przedstawiciele podmiotów stanowiących zakres przedmiotowy pracy
badawczej.
W celu wykrycia związków pomiędzy rozpoznanymi elementami zbioru
charakterystycznych cech rynku pracy Wielkopolski Wschodniej posłużono się
metodami statystycznymi
Wyniki badań pierwotnych w
obszarze gospodarki
Kategorie analityczne,
odzwierciedlające szczegółowe
cele badawcze
Elementy zbioru cech
charakterystycznych dla rynku pracy
Wielkopolski Wschodniej
Obszar analizy
Obszar wytyczony przez
działalność przedsiębiorców, osób
zatrudnionych i tych, którzy
będąc gotowymi do podjęcia
pracy, aktualnie nie znajdują
zatrudnienia tworząc zasób
bezrobocia
Całokształt działań zmierzających
do optymalnego przygotowania
uczestników wymiany na rynku
pracy w przyszłości
- skoncentrowanie działalności
przedsiębiorstw na obszarach powiatu lub
województwa
- rozwijanie przedsiębiorstw głównie
poprzez zaangażowanie środków
pomocowych.
- krytyczne ocenianie innych uczestników
procesu wymiany rynkowej
- zaniechanie korzystania z nowoczesnych
koncepcji zarządzania zasobami ludzkimi
- niski poziom przedsiębiorczości po
stronie osób generujących podaż pracy
- przypadkowość w doborze kierunku
kształcenia
- ograniczony udział w pozaszkolnych
formach kształcenia, skierowanych na
podniesienie poziomu lokalnego kapitału
ludzkiego i społecznego
- niski poziom przedsiębiorczości
- skłonność do migracji zarobkowych
Kategorie analityczne,
odzwierciedlające szczegółowe
cele badawcze
Oczekiwania uczestników procesów
wymiany zachodzących na lokalnym
rynku pracy
Obszar analizy
Obszar wytyczony przez
działalność przedsiębiorców, osób
zatrudnionych i tych, którzy
będąc gotowymi do podjęcia
pracy, aktualnie nie znajdują
zatrudnienia tworząc zasób
bezrobocia
Całokształt działań zmierzających
do optymalnego przygotowania
uczestników wymiany na rynku
pracy w przyszłości
- względna stagnacja w obszarze popytu
na pracę
- wzrost poziomu sprawności w
funkcjonowaniu lokalnych służb
zatrudnienia
- poprawa warunków świadczenia pracy,
w tym wzrost wynagrodzeń, zmiany w
kulturze organizacyjnej przedsiębiorstw
mające na celu upodmiotowienie
pracowników
- preferowanie zatrudnienia w sektorze
publicznym
- postawa roszczeniowa części populacji,
stanowiąca przejaw międzypokoleniowej
transmisji wartości
Kategorie analityczne,
odzwierciedlające szczegółowe
cele badawcze
Obszar analizy
Obszar wytyczony przez
działalność przedsiębiorców, osób
zatrudnionych i tych, którzy
będąc gotowymi do podjęcia
pracy, aktualnie nie znajdują
zatrudnienia tworząc zasób
bezrobocia
Bariery rozwojowe lokalnego rynku pracy
Całokształt działań zmierzających
do optymalnego przygotowania
uczestników wymiany na rynku
pracy w przyszłości
Barierami, w ewentualnym rozwoju lokalnego rynku pracy i zredukowania wielkości
bezrobocia rejestrowanego, są elementy charakteryzujące działania przedsiębiorców i
innych uczestników procesów zachodzących na lokalnych rynkach pracy
Dziękuję za uwagę