Transcript “Loop naar de maan…” Omgaan met verbale agressie

Taghon Geert
2011
Zijn ouders de dag van vandaag meer
hulpeloos dan vroeger?
• Verlies van familie-gevoel = minder verbondenheid
• Werknormen = sterke veranderingen => geen
duidelijke begrenzing meer en dit beschadigd het
aanwezig zijn. Je bent er, maar tezelfdertijd niet
• Communicatie in gezinnen = sterke verandering =>
Vroeger eenduidiger en minder mogelijkheden
• We leven in een ‘schuld’ maatschappij.
Wat we zeker
weten !
Onveiligheidsgevoel
Media
Agressie een nieuw fenomeen?
Vroeger
Zichtbaar
POSITIEF: 80% !!
Nu
Onzichtbaar
20 % => 5% problematisch
Vormen van agressie:
•VERBALE AGRESSIE
•Psychologische agressie
•Fysieke agressie (incl. automutilatie)
•Onopzettelijke agressie
•Speelse agressie
•Conformistische agressie
Oorzaken van agressie:
•Agressie ten gevolge van (psycho)pathologie
•Instrumentele agressie: •Instrument
•Emotie
•Angst
•Patroon
•Reputatie
•Agressie ten gevolg van
Grensoverschrijding en frustratie
Kenmerken frustratie-agressie:
•
•
•
•
•
•
•
•
Frustraties stapelen zich op
Onvoorspelbaarheid van agressie
Boosheid: emoties!
Minder controle over het eigen gedrag
Het kan iedereen zijn
De organisatie als deelgenoot
Het triggermoment
Grensoverschrijding die leidt tot agressie of
depressie
Grensoverschrijding
Frustratie (triggermoment)
Angst
Fysieke energie (vechten of vluchten)
Energie richt
zich naar buiten
Energie richt
zich naar binnen
agressie
depressie
constructieve
agressie
destructieve
agressie
Lichaamstaal en agressie:
"Het is onmogelijk om deze stelling niet te lezen."
Naar P. Watzlawick, De pragmatische aspecten van de menselijke communicatie, 1970.
Ogen?
Voortekenen?
Hoe dicht?
Communicatie?
Aanraking?
Basishouding :
• Neem de ander serieus! Laat de ander in zijn
of haar eigenwaarde => cultuur
• Grijp snel in, laat niet escaleren. Neem en
houd contact met de agressor
• Blijf vooral jezelf en controleer zo je eigen
emoties (angst en irritaties)
• Herkader de situatie
• Mijn kader
= niet
=> dus mijn evidentie is niet jouw evidentie
Elk eigen
Dus probeer zicht te krijgen
op de andere zijn
“De wijze waarin we in staat zijn om achter de stoere dreigende
houding, het kleine, kwetsbare kind te zien dat ons zo hard nodig
heeft zal de kwaliteit van onze relatie mede bepalen.”
Het gaat niet om wat we zeggen dat we
zullen doen, maar om wat we
effectief doen!
Dit is ook waar leerlingen naar kijken!
Moeilijk gedrag = moeilijke ouders?
Moeilijke leerlingen = moeilijke leerkrachten?
• 1+1=5
• 5 antwoorden = 5 vaardigheden
• Gerald Patterson
Het coërcief proces of dwinggedrag
• Normaal gegeven
(koppigheidsfase)
• Meeste ouders in evenwicht
• In problematische
gezinssituaties neemt
dwinggedrag de overhand
5 antwoorden
•
5 ouderlijke vaardigheden:
1.
2.
3.
4.
5.
ouderlijke betrokkenheid
positieve bekrachtiging
probleem oplossen
discipline
monitoring
1. Ouderlijke betrokkenheid
1. Interesse voor de leerling
2. Verantwoordelijkheid opnemen als leerkracht
voor ‘welzijn’ leerling
3. Ondersteuning, positieve stimulering en
betrokkenheid van leerkracht op leerling
4. Doel = investeren in de relatie
Omgaan met moeilijke leerlingen start bij de
I
R
R
nhoud
elatie
Hoe denk ik dat je naar mij kijkt?
Hoe wil ik dat je naar mij kijkt?
=?
STRIJD
2. Positieve bekrachtiging
1. Aanmoedigen en belonen van sociaal
gewenst gedrag
2. ‘Positief’ gedrag versterken, ‘negatief’
gedrag verzwakken
3. Opletten van ‘té straf’
3. Probleemoplossende vaardigheden
1. Vaardigheden om met de leerling
problemen af te lijnen, te overleggen.
Inspraak leidt tot daling agressie.
2. Liefst gezamenlijk beslissen en te
evalueren. Gevoel van gezamenlijk
verantwoordelijk te zijn.
4. Discipline
1. Gelinkt aan het indijken van sociaal
ongewenst gedrag bij leerlingen
2. Natrekken en benoemen wat fout loopt
3. Negeren van minder belangrijke
regelovertredingen
4. Daadwerkelijk gebruik van sancties of
negatieve gevolgen
5. Monitoring of overzicht houden
1. Nadruk adolescenten
2. Natrekken: wat, waar, met wie en tot
wanneer
3. Monitoring = toepassing 1-2-3-4 en
aanpassen aan leeftijd leerling
Reflecties:
1. Agressie geen geïsoleerd fenomeen
2. Erkenning = ‘must’
3. Schoolbeleid en visie op agressie moet kenbaar
zijn
4. Draag zorg voor de ‘zorg’
5. Haal de ‘cultuur’ in uw school binnen
=> zorg voor verbondenheid
6. Vaardigheden van ouders =
vaardigheden van leerkrachten